tag:blogger.com,1999:blog-51750042113365128292023-11-16T07:40:48.815-08:00Viêt Nam hocĐây là trang dành cho các sinh viên khoa Việt Nam học và tiếng ViệtChihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.comBlogger26125tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-16337711626252307352015-10-29T00:10:00.005-07:002015-10-29T00:10:54.459-07:00LƯỢC SỬ ÁO DÀI<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgUqZJLpErfp2cXNEvEd_msiWSXZ39mLNAfQT94kNYRQB805MXA6W4IY81n0J5mtWwntHhZfMknIHh0b-RMroJO7VP54xvfEWor2lfLp3OtcGbX0HJ0iBXNAcW6OGdDJ0uRIdIkQHYOTU1E/s1600/10906050_10152620164506526_4335965528393656223_n%255B1%255D.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" height="400" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgUqZJLpErfp2cXNEvEd_msiWSXZ39mLNAfQT94kNYRQB805MXA6W4IY81n0J5mtWwntHhZfMknIHh0b-RMroJO7VP54xvfEWor2lfLp3OtcGbX0HJ0iBXNAcW6OGdDJ0uRIdIkQHYOTU1E/s400/10906050_10152620164506526_4335965528393656223_n%255B1%255D.jpg" width="268" /></a></div>
<br />
<div style="text-align: right;">
<span style="color: #141823; font-family: helvetica, arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 16.08px;"> </span><b style="color: #141823; font-family: helvetica, arial, sans-serif; line-height: 16.08px;"><span style="font-size: large;"><i>Trần Quang Đức</i></span></b></div>
<br style="background-color: white; color: #141823; font-family: helvetica, arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 16.08px;" /><div style="text-align: justify;">
<span style="color: #141823; font-family: helvetica, arial, sans-serif; line-height: 16.08px;"><br /></span></div>
<br />
<br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="background-color: white; color: #141823; font-family: helvetica, arial, sans-serif; line-height: 16.08px;">Từ lâu, Áo Dài được coi là biểu tượng của văn hóa, vẻ đẹp Việt, một vẻ đẹp vừa thực dụng vừa mơ màng, vừa như muốn giấu kín, nhưng cũng vừa</span><span class="text_exposed_show" style="background-color: white; color: #141823; display: inline; font-family: helvetica, arial, sans-serif; line-height: 16.08px;"> như muốn phô ra tất cả đường cong cơ thể. Đã có không ít nhà văn, nhà thơ, dùng xiết bao lời hay ý đẹp ca tụng Áo Dài, như thể chiếc áo mang trong mình cả ngàn năm lịch sử, chứa đựng cả một bề dày văn hóa mà bất kỳ người Việt Nam nào cũng cảm thấy tự hào mỗi khi nhắc đến. </span></div>
<span class="text_exposed_show" style="background-color: white; display: inline;"><div style="color: #141823; font-family: helvetica, arial, sans-serif; line-height: 16.08px; text-align: justify;">
<span style="line-height: 16.08px;">Tuy nhiên, lịch sử của Áo Dài không dài như người ta hằng tưởng. Năm 1744 là thời điểm kiểu áo cổ đứng cài khuy ra đời. Đây là một cuộc cải cách quan trọng, xuất phát từ tâm lý độc lập của chúa Nguyễn Phúc Khoát, nhằm phân biệt lãnh thổ, chính trị, văn hóa giữa Đàng Trong của ông với Đàng Ngoài của vua Lê chúa Trịnh. Trước năm 1744, người Đàng Trong cũng như người Đàng Ngoài, họ đều chia sẻ với nhau những thói quen ăn mặc, đều để tóc dài buông xõa và khoác lên mình chiếc áo giao lĩnh có cổ áo đan chéo trước ngực tương tự những chiếc kimono. Năm 1744, lần đầu tiên, chúa Nguyễn Phúc Khoát quy định toàn bộ người dân Huế và các vùng đất phía Nam nằm trong sự cai trị - cát cứ của ông phải mặc kiểu áo mới: cổ đứng, cài khuy về bên phải, kết hợp với chiếc quần hai ống, được gợi ý từ kiểu áo của người Trung Hoa. Người ta gọi chúng là Quần chân Áo chít. Kiểu tóc lúc này cũng không còn buông xõa như trước đây, mà thay vào đó, người ta búi chúng lại, rồi dùng vải che tóc, quấn quanh đầu.</span><span style="line-height: 16.08px;"> </span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #141823; font-family: helvetica, arial, sans-serif; line-height: 16.08px;"><br /></span></div>
<span style="color: #141823; font-family: helvetica, arial, sans-serif; line-height: 16.08px;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 16.08px;">Những năm 1820 – 1830, thời vua Minh Mạng triều Nguyễn trị vì, Quần chân Áo chít được phổ biến toàn quốc, kèm theo loạt lệnh cấm đoán những dạng trang phục cũ của người dân Bắc kỳ. “Tháng 8 có chiếu vua ra, cấm quần không đáy người ta hãi hùng …” Câu ca dao được lưu lại trong trí nhớ dân gian đã gián tiếp phản ánh thời kỳ phổ biến kiểu dáng Áo Dài cài khuy này. Không ít trí thức trung thành với nhà Lê cũng như nhiều phụ nữ nghèo đã bất chấp những lệnh cấm và lệnh áp đặt trang phục của vua Minh Mạng. Để rồi cuối cùng, một số kiểu trang phục cũ của người Bắc kỳ như áo Tứ thân – váy đụp vẫn được lưu giữ bền chắc, song song với sự phổ biến của kiểu áo mới. Kiểu Áo Dài bấy giờ hẹp tay, vạt buông quá gối, không ôm người, không mang lại bất kỳ cảm giác khêu gợi hay kích thích từ vẻ đẹp của hình thể đàn bà.</span><span style="line-height: 16.08px;"> </span></div>
</span><div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<span style="color: #141823; font-family: helvetica, arial, sans-serif; line-height: 16.08px;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 16.08px;">Đầu thế kỷ XX, dưới bàn tay của các họa sĩ như Cát Tường, Lê Phổ, Quân chần Áo chít dần được cách tân. Kiểu áo của nữ giới dần ôm sát, chạy dọc theo đường cong cơ thể. Sự thanh thoát, khêu gợi của nó càng trở nên nổi bật, khi người ta sử dụng những chất liệu mềm nhẹ, mỏng mảnh để may áo. Chiếc quần hai ống mặc kèm trước đây màu đen, nâu hoặc đỏ, tía; giờ đây, theo phong trào Âu hóa, đã chuyển sang màu trắng, được phổ biến rộng rãi vào khoảng những năm 1920. Sau sự ra đời của những dạng áo dài cách tân như Áo Dài cổ thuyền (không cổ) vào năm 1961, qua những cuộc trình diễn Áo Dài diễn ra trong Nam ngoài Bắc, một loạt các dạng áo mới ra đời mà mẫu số chung chỉ còn lại hai vạt xẻ dài kéo lên quá eo.</span><span style="line-height: 16.08px;"> </span></div>
</span><div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<span style="color: #141823; font-family: helvetica, arial, sans-serif; line-height: 16.08px;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 16.08px;">Áo Dài thời Nguyễn, đặc biệt là những chiếc áo trong cung, được thêu, dệt cầu kỳ, với những đường may tinh tế, toát lên vẻ đẹp sang trọng, thâm trầm vốn có của người phương Đông, dường cuốn hút tôi hơn nhiều, so với những kiểu dáng tân thời, mà trong đó có những dạng thiết kế lai căng quá mức. Dù rằng, lịch sử của Áo Dài không so được với kiểu áo Giao lĩnh, Tứ thân, song nó cũng đã mang trong mình cả một câu chuyện dài ngót 300 năm; và cũng đã làm tốn giấy mực của biết bao thế hệ văn nhân Việt Nam.</span><span style="line-height: 16.08px;"> </span></div>
</span><div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<span style="color: #141823; font-family: helvetica, arial, sans-serif; line-height: 16.08px;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 16.08px;">Kiểu Áo Dài chúng ta thường thấy hiện nay, hòa lẫn những nét kín đáo, trầm mặc với vẻ khêu gợi, mượt mà, ấn chứng sự ảnh hưởng của văn hóa Pháp vào đời sống Việt Nam truyền thống. Trong khi người Việt Nam hiện đại một mực ca ngợi chiếc áo tân thời, họ đã vô tình lãng quên quá khứ, quên đi kiểu áo trước khi có sự pha trộn màu sắc phương Tây. Và cũng chẳng mấy ai đặt may, mặc lại kiểu dáng áo cổ truyền.</span><span style="line-height: 16.08px;"> </span></div>
</span><span style="color: #141823; font-family: helvetica, arial, sans-serif; line-height: 16.08px;"><div style="text-align: justify;">
<span class="text_exposed_show" style="display: inline;"><span style="line-height: 16.08px;">Triển lãm Áo Dài của Thái Kim Lan và Veronika Witte, bởi vậy trở nên đáng quý vô cùng. Đây là một trong những cơ hội hiếm có, để chính người Việt hiện đại có dịp ngoảnh lại, chiêm ngưỡng những nét đẹp cổ kính của Áo Dài trong quá khứ, có dịp được phản tư thẩm mỹ, quan điểm của mình đối với chiếc Áo Dài, lâu nay vẫn vận trên người</span></span><span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-size: 12px; line-height: 16.08px;">. </span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-size: 12px; line-height: 16.08px;"><br /></span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span class="text_exposed_show" style="display: inline; font-size: 12px; line-height: 16.08px;">Nguồn https://www.facebook.com/photo.php?fbid=10152620164506526&set=a.459074711525.248247.705311525&type=3&theater</span></div>
</span></span></div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-35389184730461440132014-12-08T03:11:00.001-08:002014-12-08T03:11:02.101-08:00<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br /></div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-15687520019459273122014-11-09T23:41:00.000-08:002014-11-09T23:41:14.491-08:00Bài thu hoạch sau khi đi Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<h4 style="text-align: center;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 24pt; text-align: right;">Bài của Kim Han Na sinh viên Đại học Chungwoon ( Hàn Quốc) học Lịch sử Việt Nam tại Hà Nội</span></h4>
<div class="MsoNormal" style="text-align: center;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 24pt; text-align: right;">2011.11.30</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: "Malgun Gothic";"> </span></div>
<br />
<div align="left" class="MsoNormal" style="word-break: normal;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Trong
học kỳ 2, em </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ã học lịch sử Việt Nam được khoảng 2
tháng. Ngày 10 tháng 11 n</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ă</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">m 2011 em </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ã </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">i
th</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ă</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">m quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt
Nam. Việt Nam là một </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ất nước nằm ở vị trí thuận lợi vì bao
quanh là biển và tiếp giáp với nhiều nước như Trung Quốc, C</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ă</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">m-pu-chia
v.v. Vì thế, Việt Nam là một </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ất nước không những
</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ã từng bị nhiều nước khác thống trị như
Trung Quốc, Pháp v.v. mà còn có nhiều người dân </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ứng dậy khởi ngh</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ĩ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">a
</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ể giành lại </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ộc
lập. Bảo tàng lịch sử Quân sự </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ã trưng bày tư
liệu và hiện vật về </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: "Malgun Gothic";">c</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">hiến tranh</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: "Malgun Gothic";">.
C</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">hiến
tranh là một tội ác; nó khiến con người trở nên hung bạo và tàn ác hơn, nhiều
khi dễ dàng giết người và trả thù hơn. Vì thế, em không muốn hiểu biết những
thông tin liên quan </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ến chiến tranh như các hình ảnh giết người,
hình ảnh chết chóc trong bảo tàng lịch sử quân sự. Ở Hàn Quốc bảo tàng lịch sử
Quân sự trưng bày nhiều hiện vật và tư liệu về chiến tranh như các hình ảnh có
người bị cắt cổ hoặc bị giết; hay các mô hình tra tấn, giết người với âm thanh
quá sống </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ộng. Hồi em còn nhỏ, em </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ã
</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ến </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ó một lần và
hoàn toàn bị sốc trước cảnh tra tấn </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ó </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ến
mức em chạy ra ngoài khóc ngay lập tức. Sau </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ó, em </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ã
quyết </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ịnh không bao giờ </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">i
Bảo tàng lịch sử Quân sự nữa. Lần này, khi em </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ến Bảo tàng Lịch
sử Quân sự Việt Nam thì em không muốn bước vào vì em tưởng là trong bảo tàng có
nhiều tài liệu về các tội ác trong chiến tranh giống như bảo tàng lịch sử quân
Sự Hàn Quốc, chẳng hạn như hình ảnh Việt Cộng bị tàn sát da mãn, hình ảnh người
dân Việt Nam bị giết. Nhưng thực tế là trong Bảo tàng lịch sử Quân sự Việt Nam
không trưng bày nhiều hình ảnh dã man trong chiến tranh mà chủ yếu trưng
bày các loại v</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ũ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">
khí, các chiến lược chiến tranh của người Việt và hình ảnh những con người anh
hùng ở Việt Nam. Điều </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ó khiến em có cảm nhận hoàn toàn khác so
với lần em </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">i th</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ă</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">m bảo tàng lịch
sử quân sự ở Hàn Quốc. Vì thế, em càng cảm nhận </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ược tinh thần
chiến </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ấu kiên cường và bất khuất của người Việt
Nam. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Sau
khi em xem các tư liệu ở bảo tàng, em suy ngh</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ĩ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">, chiến tranh thể
hiện trí tuệ của người Việt Nam. Trong bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam có nhiều
tò nhà trưng bày các hiện vật khác nhau. Nhưng trong buổi sáng, chúng ta chỉ có
thể đi thăm được hai toà nhà.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Trong
tòa nhà đầu tiên có trưng bày các tư liệu về chiến lược và lời dẫn của các vị anh
hùng trong thời kỳ bắc thuộc. Ở đó, em có ấn tượng sâu sắc với 2 phần. Thứ nhất
là lời nói của vua Quang Trung “</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">Đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ánh cho </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ể
dài tóc, </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">Đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ánh cho </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ể </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">en
r</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ă</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ng, </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">Đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ánh cho nó chích
luân bất phản, </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">Đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ánh cho no phe giáp bất hoàn, </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">Đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ánh
cho sử tri nam quốc, Anh hung chi hữu chủ”. Sau khi cô Chi giải thích lời nói
này của Quang Trung có ngh</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ĩ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">a là nước Nam phải
chống lại quân giăc để giữ gìn phong tục của mình. Sau khi hiểu được câu nói này,
em cảm thấy người Việt Nam coi trọng phong tục của họ nên phải luôn đấu tranh
giữ gìn </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ất nước của họ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Thứ
hai là chiến lược của người Việt Nam. Chiến lược này được gắn với chiến tranh
chống lại đế quốc Mỹ khi quân Mỹ </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ánh bằng con dao
gắn ở đầu súng. Em ấn tượng vì cô miêu tả rất hay và em ngh</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ĩ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">
rằng chiến lược </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ó là trí tuệ của người Việt Nam. Khi
quân Mỹ </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ánh người Việt bằng con dao gắn ở đầu
súng thì người Việt Nam ôm quân Mỹ </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ể quân Mỹ không
thể đánh người Việt được vì nó rất dài. Sau khi em nghe cô nói, em nghĩ rằng
không một dân tộc nào, không một đế quốc nào có thể chiến thắng </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ược
người Việt Nam.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Từ
tầng một lên tầng hai, có tài liệu về trận chiến </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">Đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">iên Biện Phủ. Ở
Hàn Quốc, em </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ã học về trận chiến </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">Đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">iện
Biên Phủ nhưng chưa bao giờ xem tận mắt tài liệu về quá trình chiến tranh </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ó.
Ở đây, có trưng bày mô hình trận chiến Điện Biên Phủ, đồng thời cũng chiếu bộ
phim tài liệu về trận chiến này. Trong bộ phim </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ó, quân Pháp vừa
có nhiều v</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ũ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"> khí mạnh vừa có nhiều lực lượng quân đội
mạnh còn quân Việt trông rất yếu vì không có nhiều v</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ũ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">
khí mới nên phải vượt núi băng rừng để làm vận chuyển lương thực và vũ khí lên
Điện Biên để đánh Pháp. Em tự hỏi là “Tại sao quân Pháp không thể chiến thắng
quân Việt mặc dù quân Pháp có nhiều v</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ũ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"> khí mới và tốt
hơn quân Việt?” Trong bộ phim </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ó, người Việt
Nam trông nhỏ, không có v</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ũ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"> khí tốt và mới nhưng em cảm thấy người
Việt mạnh mẽ. Bởi vì người Việt </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ào núi và làm đường
dùng </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ịa hình của người Việt </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ể
tấn công quân Pháp và chuyển mang v</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ũ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"> khí nặng như xe
t</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ă</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ng, súng, đạn. Theo em, người Việt có thể
mang chuyển v</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ũ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"> khí vì có nhiều người yêu nước muốn
giành lại </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ộc lập. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Trong
tòa nhà thứ hai có nhiều tài liệu về chiến tranh Mỹ. Ở </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ó,
em ấn tượng nhất là mô hình của </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ịa </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ạo
Củ Chi. </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">Đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ịa </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ạo Củ Chi là một
hệ thố phòng thủ trong lòng </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ất ở miền Nam.
Em ngh</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">ĩ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"> rằng </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ịa </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ạo
</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ó giống như một tổ kiến. </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">Đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ịa
</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ạo có nhiều không gian như phòng hội tác
chiến và phòng sinh hoạt v.v. Em bất ngờ là người sống ở dưới </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ất
thì làm sao mà thở </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ược, làm thế nào mà </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">i
lại </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ược và cửa vào ra ở </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">âu..
Em quan sát thì cửa vào ra </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ược che khó tìm.
Qua đó em mới hiểu vì sao người Việt có thể giành lại </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: Batang;">đ</span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">ộc
lập mặc dù Pháp và Mỹ là những nước mạnh và quân đội Pháp và Mỹ là hai quân đội
được trang bị nhiều vũ khí tốt nhất. Đó chính là vi người Việt hiểu địa lý của
Việt Nam và dùng những thuận lợi về địa lý để đấu tranh và giành lại độc lập.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;">Hàn
Quốc cũng là một đất nước đã từng bị nước khác thống trị. Tuy nhiên, em nghĩ rằng
Hàn Quốc không cố gắng giành lại độc lập như Việt Nam. Ngày xưa, Hàn Quốc đã từng
cố gắng giành lại độc lập nhưng lúc nào Hàn Quốc cũng đứng lên nhờ sự giúp đỡ của
các nước khác. Hàn Quốc cũng độc lập năm 1945 như Việt Nam vì chiến tranh thứ
hai kết thúc năm 1945 nhưng Hàn Quốc không giống như Việt Nam là sau khi Việt
Nam độc lập, Việt Nam lại có chiến tranh với nhiều nước nhưng Hàn Quốc không có
ngoại chiến mà chỉ có nội chiến với Bắc triều tiên. Khi Hàn Quốc chiến tranh với
Bắc triều tiên thì Hàn Quốc nhờ Mỹ giúp đỡ. Còn Việt Nam tự giành lại được độc
lập. Lịch sử chiến tranh của Việt Nam thực sự hấp dẫn và thu hút các sinh viên
học Việt Nam học như em. </span><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-fareast-font-family: "Malgun Gothic";"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt;"><br /></span></div>
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 12.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Malgun Gothic"; mso-fareast-language: EN-US; mso-font-kerning: 1.0pt; mso-no-proof: yes;"><!--[if gte vml 1]><v:shapetype
id="_x0000_t75" coordsize="21600,21600" o:spt="75" o:preferrelative="t"
path="m@4@5l@4@11@9@11@9@5xe" filled="f" stroked="f">
<v:stroke joinstyle="miter"/>
<v:formulas>
<v:f eqn="if lineDrawn pixelLineWidth 0"/>
<v:f eqn="sum @0 1 0"/>
<v:f eqn="sum 0 0 @1"/>
<v:f eqn="prod @2 1 2"/>
<v:f eqn="prod @3 21600 pixelWidth"/>
<v:f eqn="prod @3 21600 pixelHeight"/>
<v:f eqn="sum @0 0 1"/>
<v:f eqn="prod @6 1 2"/>
<v:f eqn="prod @7 21600 pixelWidth"/>
<v:f eqn="sum @8 21600 0"/>
<v:f eqn="prod @7 21600 pixelHeight"/>
<v:f eqn="sum @10 21600 0"/>
</v:formulas>
<v:path o:extrusionok="f" gradientshapeok="t" o:connecttype="rect"/>
<o:lock v:ext="edit" aspectratio="t"/>
</v:shapetype><v:shape id="그림_x0020_0" o:spid="_x0000_i1025" type="#_x0000_t75"
alt="Description: 2011-11-10 09.12.34.jpg" style='width:259.5pt;height:195pt;
visibility:visible'>
<v:imagedata src="file:///C:\Users\Acer\AppData\Local\Temp\msohtmlclip1\11\clip_image001.jpg"
o:title="2011-11-10 09"/>
</v:shape><![endif]--><!--[if !vml]--><img alt="Description: 2011-11-10 09.12.34.jpg" height="260" src="file:///C:/Users/Acer/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/11/clip_image002.jpg" v:shapes="그림_x0020_0" width="346" /><!--[endif]--><!--[if gte vml 1]><v:shape
id="그림_x0020_1" o:spid="_x0000_i1026" type="#_x0000_t75" alt="Description: 2011-11-10 09.33.05.jpg"
style='width:263.25pt;height:198pt;visibility:visible'>
<v:imagedata src="file:///C:\Users\Acer\AppData\Local\Temp\msohtmlclip1\11\clip_image003.jpg"
o:title="2011-11-10 09"/>
</v:shape><![endif]--><!--[if !vml]--><img alt="Description: 2011-11-10 09.33.05.jpg" height="264" src="file:///C:/Users/Acer/AppData/Local/Temp/msohtmlclip1/11/clip_image004.jpg" v:shapes="그림_x0020_1" width="351" /><!--[endif]--></span></div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-47301764439946161572013-10-24T02:02:00.003-07:002013-10-24T03:22:43.314-07:00Nghiên cứu làng ven đô Hà Nội theo định hướng khu vực học ( Trường hợp làng Kim Lũ.)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span><span style="line-height: 150%;"><span style="font-size: large;"><b><i>Nguyễn Thị Huyền Vân</i></b></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">
<b><i>1. Lý do chọn đề tài</i></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">
<b><i>2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề</i></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">
<b><i>3. Phương pháp tiếp cận và các nguồn tư liệu</i></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">
<b><i>4. Nội dung chính ( Bố cục)</i></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"><br /></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: center;">
<b><span style="font-size: 18.0pt; line-height: 150%;">Phần I<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: center;">
<span style="font-size: 18.0pt; line-height: 150%;">ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ LỊCH SỬ HÌNH
THÀNH LÀNG KIM LŨ<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">1.1. Vị trí địa lý và điều kiện tự
nhiên<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-left: 36.0pt; mso-list: l0 level3 lfo1; tab-stops: list 36.0pt; text-align: justify; text-indent: -9.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<!--[if !supportLists]--><b><i><span style="font-size: 14pt; line-height: 150%;">1.1.1.<span style="font-size: 7pt; font-style: normal; font-weight: normal; line-height: normal;">
</span></span></i></b><!--[endif]--><b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Vị trí địa lý</span></i></b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Xã Kim Lũ xưa hiện nay thuộc phường Đại Kim, quận Hoàng Mai, thành phố Hà
Nội, nằm ở phía Tây Nam thành phố, phía Đông Bắc của huyện Thanh Trì; phía Đông
có sông Tô Lịch, phía Bắc giáp làng Hạ Đình, phía Nam giáp làng Quang Liệt (xã
Thanh Liệt), phía Tây giáp thôn Triều Khúc (xã Tân Triều). Xã Kim Lũ cách không
xa kinh thành Thăng Long chỉ khoảng 6 km theo đường chim bay về phía Tây Nam. Về
mặt phong thủy, theo quan niệm của người xưa, vùng đất này được cho là có thế
“cận Đế vương” (gần với vua, chúa), được đánh giá là tối linh hình kim quy có
long chầu hổ phục, là vùng đất địa linh tú khí, nhân hòa vật thịnh. Phía Bắc -
Đông Bắc có núi Nùng, núi Sưa làm hậu chẩm. Phía Nam có Đọi Sơn làm tiền án,
Nhuệ giang làm minh đường. Phía Đông cận kề có sông Tô là Tả thanh long. Phía
Tây có Ba Vì là Hữu bạch hổ. Đây được đánh giá là phúc địa, <span style="letter-spacing: -.3pt;">nên từ rất xa xưa đã có nhiều dòng họ tìm đến khai
phá sinh tụ tạo nên làng.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-left: 27.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">1.1.2. Điều kiện tự nhiên <o:p></o:p></span></i></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Về mặt địa hình, làng tương đối bằng phẳng với độ dốc từ 0<sub></sub><sup>o</sup>
- 3<sup>o</sup>, độ cao trung bình so với mặt nước biển khoảng 2,5m. Về mặt thổ
nhưỡng, đất làng là đất phù sa cũ được hình thành do các lòng sông cổ bồi đắp dần,
nên còn có những chỗ trũng sâu tạo thành hồ, ao. Thành phần vật chất bao gồm
sét bùn lẫn mùn thực vật, phù hợp cho phát nông nghiệp như trồng rau, hoa màu,
cây thực phẩm và lúa 2 vụ. Làng cũng có một dải đất ven bờ sông Tô Lịch, bề
ngang rộng khoảng vài chục mét, chạy dài từ đầu làng đến cuối làng, dải đất này
thường được người dân tận dụng trồng thêm rau muống cung cấp cho nội đô.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Kim Lũ là một làng nằm trong vùng đồng bằng Bắc Bộ, điều kiện khí hậu
mang đặc trưng của khí hậu vùng đồng bằng châu thổ sông Hồng, đó là khí hậu
nhiệt đới ẩm, gió mùa, có mùa đông lạnh. Mùa khô kéo dài từ tháng 10 đến tháng
4 và mùa mưa kéo dài từ tháng 5 đến tháng 9. Hướng gió thống trị là hướng Đông
Nam và Đông Bắc, tốc độ gió cực đại là 20 - 25 m/s trong mùa mưa. Tuy nhiên, ở
đồng bằng châu thổ sông Hồng không có mùa khô tuyệt đối vì độ ẩm quanh năm luôn
cao trên 80%, lượng mưa trung bình năm khoảng 1.500mm, cao hơn nhiều so với
ngưỡng phân chia phân chia vùng khô và vùng ẩm là 500mm. Tại Trung tâm Dự báo
Khí tượng thủy văn (Láng), các số liệu quan sát trung bình theo năm như sau:
nhiệt độ 23,5<sup>o</sup><sub></sub>C, lượng mưa 1674,4 mm, độ ẩm 84%, số giờ
nắng trong ngày 4,0; số ngày mưa phùn trong năm tại Hà Nội là 42,7 ngày. Hiện
tượng thời tiết này tập trung nhiều nhất vào tháng 3 (14.5 ngày). Số ngày sương
mù trong năm là 11,7 ngày, xuất hiện nhiều nhất vào tháng 12 (2,6 ngày)[52, tr.57].<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Làng Kim Lũ nằm sát bên bờ sông Tô Lịch. Sông Tô chạy dọc theo làng từ
Nam đến Bắc là ranh giới tự nhiên phía Đông phân chia làng Kim Lũ với làng Định
Công, làng Đại Từ. Đây là nguồn cung cấp nước canh tác chính qua hệ thống kênh
mương, vì vậy nó có vai trò rất quan trọng đối với đời sống sản xuất của người
dân. Đoạn sông qua làng dài khoảng 1500m, người dân xây dựng các con mương dẫn
nước từ sông chạy vào cấc cánh đồng, phục vụ việc tưới tiêu nông nghiệp cho cả
làng. Không chỉ vậy trên mặt nước còn được người dân thả rau muống, rau rút.
Đây cũng là nơi nhận nước thải sinh hoạt của làng và các khu dân cư xung quanh.
Vì vậy, đến nay dòng sông này đang bị ôi nhiễm nặng nề.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Ngoài sông Tô Lịch do địa hình không bằng phẳng có chỗ trùng sâu nên làng
có hệ thống hồ ao đầm chằng chịt. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">1.2. Lịch sử hình thành</span></b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> <b><i>1.2.1. Tên làng và những thay đổi
về mặt hành chính<o:p></o:p></i></b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Kim Lũ xưa là một xã gồm 3 thôn: thôn Cầu (từ 1945 đến nay là Kim Giang);
thôn Trung nay là Kim Lũ; thôn Văn nay là Kim Văn.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Theo gia phả các dòng họ thì làng Kim Lũ được thành lập từ cách đây hơn
500 năm, vào khoảng đời vua Lê Thánh Tông (1460 - 1497), tên cổ gọi là làng Lủ
(Lủ Cầu, Lủ Trung, Lủ Văn), còn có tên khác là Thanh Đàm cổ ấp. Địa điểm đầu
tiên của làng là ở khu vực Gò Sở, Bồ Đa (nay là tên các xứ đồng), sau đó làng
chuyển về ven sông Tô Lịch<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftn1" name="_ftnref1" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></a>,
mới đầu chỉ là những chòm xóm lẻ tẻ sau mới phát triển như hiện nay. Tuy nhiên,
theo một số nhà nghiên cứu thì làng Lủ có lẽ được hình thành cũng với quá trình
dựng nước của người Việt từ thưở các vua Hùng, cách đây trên dưới 2500 năm, vì
tên làng Lủ (Kẻ Lủ) là một từ cổ, những làng có từ “Kẻ” đi kèm theo một từ Nôm
khác, khó xác định chính xác ngữ nghĩa như Kẻ Lủ, Kẻ Vanh, Kẻ Gùn… là những
làng rất cổ. Về sau, Lủ được phiên âm Hán - Việt là Kim Lũ, nghĩa là kim tuyến
- sợi dây vàng, chỉ sự giàu sang. [9, tr.336]<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Làng Kim Lũ xa xưa thuộc huyện Thanh Đàm, phủ Thường
Tín, trấn Sơn Nam<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftn2" name="_ftnref2" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[2]</span></span><!--[endif]--></span></a>. </span><span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">Đến thời
vua Minh Mạng nhà Nguyễn (18</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">31-1832</span><span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">), thành lập các <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/T%E1%BB%89nh" title="Tỉnh">tỉnh</a> <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%A0_N%E1%BB%99i" title="Hà Nội">Hà Nội</a>,
<a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C6%B0ng_Y%C3%AAn" title="Hưng Yên">Hưng
Yên</a>, <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nam_%C4%90%E1%BB%8Bnh" title="Nam Định">Nam Định</a>, <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ninh_B%C3%ACnh" title="Ninh Bình">Ninh Bình</a>
trên cơ sở các trấn Sơn Nam và thành Thăng Long cũ</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">; khi đó Kim Lũ thuộc phạm vi tỉnh Hà
Nội. Theo Hà Nội địa bạ ngày mồng 1 tháng 9 năm Tự Đức 19 (1866)[30, tr232] thì
xã Kim Lũ thuộc tổng Khương Đình, huyện Thanh Trì, phủ Thường Tín.</span> <span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">Đến năm 1890, thời vua <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%C3%A0nh_Th%C3%A1i" title="Thành Thái">Thành
Thái</a>, trên đất Sơn Nam xưa và Thăng Long cũ, thành lập thêm các tỉnh: <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%A0_Nam" title="Hà Nam">Hà Nam</a> (phủ
Lý Nhân), Thái Bình (tách từ Nam Định và có nhập thêm một phần, ở phía Nam sông
Luộc, của tỉnh Hưng Yên), <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/C%E1%BA%A7u_%C4%90%C6%A1_(t%E1%BB%89nh)" title="Cầu Đơ (tỉnh)">Cầu Đơ</a> (sau đổi là <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%A0_%C4%90%C3%B4ng" title="Hà Đông">Hà
Đông</a> bao gồm cả: Thường Tín và Ứng Hòa của trấn Sơn Nam xưa).</span><span lang="VI"> </span><span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">Khi đó, xã Kim Lũ thuộc tổng
Khương Đình, huyện Thanh Trì, tỉnh Hà <span style="letter-spacing: -.2pt;">Đông</span></span><span style="font-size: 14.0pt; letter-spacing: -.2pt; line-height: 150%;">[20, tr.944]</span><span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; letter-spacing: -.2pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">. Năm 1899, thực dân Pháp lấy một ít đất đai của các
huyện Thọ Xương, </span><span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">Vĩnh Thuận và Từ
Liêm cũ gần sát thành phố lập thành “khu vực ngoại thành Hà Nội”, đến năm 1915,
chúng đưa <span style="letter-spacing: -.4pt;">“khu vực ngoại thành” này về tỉnh
Hà Đông dưới tên gọi là huyện Hoàn Long.<o:p></o:p></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">Từ sau ngày 31-12-1942, thực dân Pháp
thành lập “Đại lý đặc biệt Hà Nội”, khu vực này gồm có 9 tống với 60 xã thôn;
Kim Lũ lúc này thuộc thuộc Đại Lý Hoàn Long, tỉnh Hà Nội</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">[9, tr337].</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;"> <span lang="VI">Sau
cách mạng tháng Tám 1945 cho đến ngày hòa bình lập lại (1954) khu vực ngoại
thành Hà Nội bao gồm 120 xã thôn thuộc 4 quận ngoại thành (quận V,VI,VII,VIII)</span></span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">[48, tr.7]</span><span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">. Từ năm 1945 và
trong kháng chiến chống Pháp</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">, Kim Lũ</span><span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;"> có tên là xã Tam Kim. Năm 1949, thêm 2 làng Thượng Đình
và Hạ Đình sáp nhập vào xã Tam Kim thuộc quận 6, Hà Nội. Năm 1955, Thượng Đình
và Hạ Đình tách về Nhân Chính, Tam Kim sáp nhập với thôn Đại Từ thành xã Đại
Kim, thuộc quận 7 thành phố Hà Nội. Đến năm 1961, bằng quyết định ngày
20-4-1961 của Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa về việc mở rộng thành phố
Hà Nội và quyết định số 78 – CP ngày 31-5-1961 của Hội đồng Chính Phủ thì thành
phố Hà Nội có 4 huyện ngoại thành trong đó có huyện Thanh Trì gồm 21 xã và 1
thị trấn; khi đó xã Đại Kim là 1 xã thuộc huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội. Tháng
10/1982, theo Quyết định 173 HĐBT của Hội đồng Bộ trưởng, phường Kim Giang được
thành lập trên cơ sở một phần diện tích và dân số của làng Kim Giang cùng phần
đất và dân cư dọc đoạn đường ven theo sông Tô Lịch (từ phường Thượng Đình tới
xã Đại Kim).</span><span lang="VI"> </span><span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">Tuy nhiên,
xã Đại Kim vẫn còn 1 phần thôn Kim Giang cũ thuộc làng Kim Lũ. Đến năm 2003,
theo nghị định số 132/2003/NĐ-CP của Chính phủ ngày 06 tháng 11 năm 2003 về
việc điều chỉnh địa giới hành chính để thành lập các quận Long Biên, Hoàng Mai,
thành lập các phường trực thuộc quận Long Biên, quận Hoàng Mai, thành phố Hà <span style="letter-spacing: -.8pt;">Nội thì </span>xã Đại Kim trở thành phường Đại Kim
thuộc quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">Như vậy, cho đến
năm 2003, làng Kim Lũ vẫn </span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">thuộc khu vực ngoại thành </span><span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">Hà Nội, về mặt quản lý hành chính vẫn
theo mô hình <span style="letter-spacing: -.6pt;">quản lý nông thôn.<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">Từ tháng 11 năm 2003, Kim Lũ đã trở
thành một phần của phường Đại <span style="letter-spacing: .1pt;">Kim thuộc nội
thành Hà Nội, mô hình quản lý chuyển sang mô hình quản<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">lý thành phố trực thuộc trung ương. <o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<b><i><span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">1.2.2. Dân cư Kim Lũ <o:p></o:p></span></i></b></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">Theo gia phả các
dòng họ và lời các cụ trong làng kể lại thì những cư dân đầu tiên đến lập làng
Kim Lũ</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> từ cách đây 500
năm</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;"> <span lang="VI">là các cụ Tổ của Ba dòng họ: Hồng, Nguyễn, Hoàng. Sau 3 dòng
họ Thủy tổ đó đã có nhiều dòng khác cũng đến nhập cư như họ Nguyễn Nhân, họ
Nguyễn Xuân, họ Phạm… Các dòng họ này cũng đến làng khoảng trên dưới 200 năm.
Tuy nhiên, đó chỉ là những họ nhỏ, ít người nên cũng không có nhiều ảnh hưởng </span></span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">trong</span><span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;"> làng.<o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 54.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">1.2.2.1. Dòng họ Hồng
(Cung)</span></i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 54.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<i><span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">1.2.2.2.Dòng họ Nguyễn<o:p></o:p></span></i></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 54.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<i><span lang="VI" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: VI;">1.2.2.3. Dòng họ Hoàng</span></i><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></i></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-left: 36.0pt; tab-stops: 45.0pt 54.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Tiểu kết <o:p></o:p></span></i></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 26.95pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Kim Lũ là một làng nằm ven đô Hà Nội, trên mảnh đất được coi là “địa linh
nhân kiệt”, nên dân cư về đây tụ cư khá sớm. Theo gia phả các dòng họ thì làng
được lập cách đây khoảng trên 500 năm do thủy tổ 3 dòng họ lớn trong làng là họ
Cung (Hồng), họ Nguyễn và họ Hoàng.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 26.95pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Trong suốt 500 năm qua, làng đã trải qua nhiều thời kỳ lịch sử, tên gọi
cũng như địa giới hành chính của làngcó nhiều biến đổi. Khi mới thành lập làng
thuộc huyện Thanh Đàm, phủ Thưởng Tín, trấn Sơn Nam, sau đó lại thuộc phủ
Thường Tín, tỉnh Hà Nội; đến thời vua Tự Đức thì thuộc tỉnh Hà Đông. Thời Pháp
thuộc thì thuộc Đại lý Hoàn Long. Đến sau cách mạng tháng 8, Kim Lũ lại trở
thành một xã ngoại thành Hà Nội. Đồng thời, trong quá trình lịch sử của mình,
vị trí của làng cũng ngày càng gần với trung tâm kinh thành Thăng Long hơn. Đến
năm 2003 thì Kim Lũ là một phần của phường Đại Kim, quận Hoàng Mai, thuộc nội
thành Hà Nội. Kim Lũ từ một làng ven đô chính thức trở thành một phường nội thành.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 26.95pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Vị trí này có tác động mạnh tới đặc điểm kinh tế xã hội văn hóa của Kim
Lũ, tạo nên những nét riêng so với những làng quê Bắc bộ khác.<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: center;">
<b><span style="font-size: 18.0pt; letter-spacing: -.6pt; line-height: 150%;">Phần II<o:p></o:p></span></b></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: center;">
<span style="font-size: 18.0pt; letter-spacing: -.6pt; line-height: 150%;">LÀNG KIM LŨ
TRUYỀN THỐNG<b><o:p></o:p></b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.1. Đời sống kinh tế<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> <b><i>2.1.1. Tình hình ruộng đất và
kinh tế Nông nghiệp<o:p></o:p></i></b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"><i>2.1.1.1. Tình hình ruộng đất</i><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Kim Lũ là một xã gồm 3 thôn: Cầu, Trung, Văn. Theo địa bạ lập năm Gia
Long thứ 4 (1805) (lưu tại trung tâm lưu trữ quốc gia I) thì xã Kim Lũ có tổng
diện tích là 488 mẫu 7 sào 9 thước (1.615.536 m<sup>2</sup>), phía Đông giáp
thôn Hạ Đình và thôn Thượng – thôn Hạ của xã Định Công cùng huyện và thôn Đại
Từ xã Linh Đường, địa giới dựa theo sông Kim Giang và Trung Giang; phía Tây
giáp xã Triều Khúc huyện Thanh Oai, địa giới dựa theo đất ruộng hai xã làm ranh
giới; phía Nam giáp xã Quang Liệt cùng huyện, địa giới dựa theo đường phân cách
hai xã làm ranh giới; phía Bắc giáp thôn Hạ Đình xã Nhân Mục cùng huyện, địa
giới dựa theo đường đi phân cách hai xã làm ranh giới. Ruộng đất xã bao gồm các
loại: công điền<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftn1" name="_ftnref1" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></a>, tư điền<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftn2" name="_ftnref2" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[2]</span></span><!--[endif]--></span></a>,
thần từ Phật tự<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftn3" name="_ftnref3" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[3]</span></span><!--[endif]--></span></a>, công thổ<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftn4" name="_ftnref4" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[4]</span></span><!--[endif]--></span></a>,
thổ trạch viên trì<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftn5" name="_ftnref5" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[5]</span></span><!--[endif]--></span></a>; ngoài
ra còn có đất tha ma và thổ phụ<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftn6" name="_ftnref6" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[6]</span></span><!--[endif]--></span></a>
không được tính vào diện tích ruộng đất trong địa bạ. <o:p></o:p></span></div>
<br />
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Thống kê theo địa bạ có 101 hộ dân có sở hữu ruộng tư, trong đó có 17 hộ
dân có sở hữu trên 5 mẫu, nhiều nhất là hộ ông Nguyễn Sở dDisnh có 8 mẫu 1 sào
ruộng. So với các làng xã khác vào thời điểm này đây có thể là một sở hữu ruộng
đất khá lớn. Đặc biệt trong làng không ai có sở hữu ruộng dưới 1 mẫu, đa số có
sảo hữu từ 2-3 mẫu ruộng. Ruộng đất của làng cũng có người ở nơi khác đến canh
tác, đó là những hộ dân xã Quang Liệt (13 trường hợp), đây hầu hết là các ruộng
sát với ruộng của xã Quang Liệt nên có thể lý giải những người dân này đã mua
lại ruộng của người dân Kim Lũ. Sự mua bán ruộng không chỉ với xã lân cận mà
một số người dân ở các xã huyện khác cũng đến mua như dân xã Đáp Đường cùng
huyện (2 trường hợp), dân huyện Thọ Xương( 1 trường hợp), dân xã An Ánh huyện
Từ Liêm (1 trường hợp). <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Theo đề tài khoa học cấp Quốc gia Hà Nội của TS. Vũ Văn Quân: “Làng xã
Thanh Trì (ngoại thành Hà Nội) đầu thế kỉ XIX qua tư liệu địa bạ” thì diện tích
trung bình một xã thôn ở huyện Thanh Trì là 275 mẫu như vậy so với nhiều làng
xã trong huyện thì xã Kim Lũ có quy mô tương đối lớn. Nhưng chất lượng ruộng
tại đây lại không cao, ruộng loại 3 chiếm tỷ lệ lớn đến khoảng 50% còn ruộng loại 1 chỉ có khoảng 10%. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Ngoài ra, Kim Lũ còn có ruộng Thần tự Phật tự với diện tích là 3 mẫu,
được giao cho dân thôn Cầu canh tác. Theo các cụ trong làng thì hoa lợi từ
ruộng này được dùng để lo các việc nhà chùa. Đình thì không có ruộng mà khi có việc
đình, lễ, hội thì các hộ trong làng sẽ cũng nhau đóng góp hoặc lấy từ hoa lợi
của ruộng công của làng. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Ngoài ruộng công của làng, ruộng tư của mỗi hộ, các dòng họ cũng có ruộng
chung của họ gọi là ruộng họ. Ruộng họ là một dạng ruộng tư, do những người đỗ
đạt làm quan, hay những hộ có điều kiện kinh tế mua và cúng vào họ. Ruộng họ
được hội đồng gia tộc giao cho một số nhà trong họ cấy, sau trả lại hoa mầu. Hoa
lợi từ ruộng họ được dùng vào các việc của họ như giỗ tổ, tiết Thanh minh hay
Đông chí… Những người đỗ đạt trong các kỳ thi cũng được họ khuyến khích, giúp
đỡ bằng hoa lợi từ ruộng họ. Diện tích ruộng họ là bao nhiêu thì không ai nắm
rõ, nhưng mỗi họ đều có một phần ruộng họ, họ nào càng có nhiều người làm quan
và có điều kiện kinh tế thì càng có nhiều ruộng họ. Theo các cụ trong họ Nguyễn
thì họ có khoảng 3 mẫu ruộng họ. Đây là một diện tích không nhỏ, có lẽ vì đây
là một dòng họ khoa bảng của Làng.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Tóm lại, Kim Lũ là một làng có diện tích ruộng khá lớn nhưng chất lượng
không cao ruộng loại 3 chiếm đa số. Tỷ lệ sở hữu ruộng tư khá phổ biển, so với
tỷ lệ công tư chung của cả nước bấy giở ( công: 17%, tư: 83%) thì tỷ lệ sở hữu
ruộng tư ở đây là khá cao (khoảng 90%), chứng tỏ sở hữu tư nhân về đất đai đang
chiếm ưu thế ở đây. Khu vực dân cư cũng khá rộng lơn nhưng vẫn chưa sử dụng
hết, vẫn còn nhiều khu đất trống và ao hồ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> <i> 2.1.1.3. Tình hình sản
xuất nông nghiệp</i><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Cũng như các làng quê khác ở đồng bằng Bắc Bộ, xưa kia nghề chính của Kim
Lũ là nghề nông, trồng lúa nước là chủ yếu, ngoài ra còn trồng một số loại rau
mầu khác như khoai lang, ngô, rau…Nhờ đất đai màu mỡ của phù sa sông Hồng, dòng
nước sông Tô Lịch ngọt ngào trong vắt mà nhiều sản phẩm nông nghiệp của Kim Lũ
khá nổi tiếng trong vùng như: gạo Ré Hoa thơm dẻo, khoai lang Lim nhiều bột
trắng mịn ngọt ngào, giống ngô Đăm hạt nhỏ màu vàng óng, khi rang lên nở to như
bông hoa bưởi, chuyên dùng để rang bỏng gọi là bỏng ngô. Chẳng thế mà, sản phẩm
của làng Lủ đã sớm được đưa vào câu ca dao:<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: center; text-indent: 18.0pt;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">“ Làng Lủ gạo trắng nước trong<o:p></o:p></span></i></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: center; text-indent: 18.0pt;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Ai về kẻ Lủ thong dong con người”.<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Cũng như các làng quê Bắc bộ khác, dân làng Kim Lũ một năm cấy 2 vụ vào
tháng Giêng và tháng 6,7 âm lịch, ngoài ra còn thêm 1 vụ mầu vào tháng 11,
12. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: 18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> <b><i>2.1.2.
Thủ công nghiệp <o:p></o:p></i></b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Ngoài nghề nông do ở gần kinh thành kẻ chợ, với bàn tay khéo léo chuyên
cần, dân làng Kim Lũ còn có nhiều nghề thủ công khá nổi tiếng trong vùng, trong
tỉnh như câu ca:<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: center; text-indent: 18.0pt;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">“Làng Lủ nổi tiếng bỏng rang<o:p></o:p></span></i></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: center; text-indent: 18.0pt;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Kẹo vừng bỏng cốm lắm hàng nhiều thay”.<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 54.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.1.2.1. Nghề chế biến nông sản<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Như phần trên đã trình bày, ruộng đất làng không nhiều, lại cũng không
màu mỡ nên sản lượng lương thực không cao, hầu như chỉ đủ ăn. Hơn nữa, do vị
trí làng gần với kinh thành Thăng Long nên rất thuận lợi để phát triển nghề làm
quà bánh. Do dó, từ lâu làng Lủ đã có rất nhiều nghề phụ mà nghề nào cũng nức
tiếng gần xa như nghề làm kẹo, làm bỏng, làm cốm, chè Lam, đường nhân bánh
trôi, làm bánh đa khoai. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Theo các cụ cao niên kể lại, nghề làm bỏng, kẹo ở làng đã có từ thời Hậu
Lê. <b>Bỏng Lủ </b>gồm có: bỏng ngô; ngô
rang trộn mật; bỏng bộp (làm từ thóc nếp rang); bỏng cốm (làm từ cốm rang nổ
ròn) cắt thành chiếc vuông như bao diêm. Cách làm bỏng cũng không có gì đặc
biệt, mỗi loại bỏng khác nhau ở nguyên liệu nhưng cách làm thì tương tự nhau. Bỏng
thường được làm bằng ngô hoặc gạo, nguyên liệu được cho vào chảo gang rang, đảo
đều cho nổ to ra là thành bỏng. Ngoài ra, với bỏng mật, bỏng có thêm đường mật,
ngọt và thơm mà không nhạt như bỏng thường. <b>Kẹo Lủ</b> cũng có khá nhiều chủng loại, kẹo bột, kẹo vừng, kẹo lạc...
thường được làm theo mùa vụ còn kẹo dồi lại được làm bán quanh năm. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Đường viên làm nhân bánh trôi</span></b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> thường được làm vào tháng hai, tháng
ba âm lịch. Nguyên liệu của đường viên nhân bánh trôi không phải là mật hay
đường loại thường mà là “chè”, thứ nước đặc sệt, vàng sánh trong vắt như hổ
phách nổi trên mặt chum mật đường, bên dưới là đường đang kết tinh thành đường
phèn. “Chè” này phải lấy từ mạn Thường Tín mới là hàng chuẩn. Vì vậy, </span><span lang="EN" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN;">đường
bánh trôi làng Lủ để lâu, không bao giờ bở hay chảy <span style="letter-spacing: -.2pt;">nước. Kể cả trời nồm, nóng ẩm, bê cả thúng ra phơi nắng mà không hề hấn
gì.</span> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Cốm Lủ</span></b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> khác cốm Vòng ở chỗ là được sản xuất
quanh năm: thóc nếp quýt, nếp cái, được nếp cái hoa vàng thì tốt, ngâm đủ độ
ẩm, đem rang chín lên rồi cho vào cối cần (dân làng Lủ gọi là cối máy) giã
nhanh chầy thành cốm trắng, còn gọi là cốm mộc. Cốm Lủ ăn ngon bùi, càng nhai
kỹ càng thơm càng dẻo, rất tiện lợi cho việc vận chuyển, bảo quản làm lương
khô. Cốm Lủ là nguyên liệu chính để làm cốm xào, cốm nén và bỏng cốm. Cốm Lủ là
nguyên liệu chủ yếu quanh năm của các cửa hiệu bánh cốm ở phố Hàng Than, món
đặc sản phục vụ các đám sêu, đám cưới.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Chè Lam Lủ</span></b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> đã từ lâu là mặt hàng độc đáo nổi
tiếng của Kim Lũ ở chốn Kinh kỳ. Sự đặc biệt của loại đặc sản này tên gọi là
chè, những hình dáng lại có dạng giống kẹo (nhưng không gọi là "kẹo
lam"). Nguyên liệu chính làm chè lam là: thóc nếp, lạc, mật mía kèm theo
hương vị thảo quả, gừng. Thóc nếp để làm chè Lam phải là loại thóc nếp già hạt
và mẩy, phơi thật khô. Sau đó rang thóc, không được rang nóng quá và phải rang
đều tay. Khi thóc đã chuyển sang dạng bỏng thì xay thành bột, xưa thì phải giã
bằng chày tay, bột lúc này có màu trắng như tuyết là được. Bột làm xong, được
trộn mật mía (thường là mật mía mua từ Phùng, Mai Lĩnh - Chương Mỹ), mạch nha,
nước, sau đó được đưa lên chảo quấy đều, đun sôi đến khi thành keo là được,
cuối cùng cho thảo quả và gường giã nhỏ, lạc rang vào. Chè Lam có hai loại là
vuông và tròn. Nếu là chè Lam bán vào dịp tết thì chất lượng phải coi trọng
hơn: lạc phải nhiều hơn và hương liệu phải được tăng cường. Đặc biệt chè Lam Lủ
bán dịp tết thường được cắt nhỏ đều như chiếc kẹo, ủ kỹ hoặc đóng vào túi bảo
quản hàng tháng không biến chất, ăn giòn nhưng lại dẻo, không bị khô cứng như
một số chè Lam ở các nơi khác.<o:p></o:p></span></div>
<div class="tomtat" style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-indent: 27.0pt;">
<span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Cuối thế kỷ XIX, Kim Lũ có thêm một nghề chế biến nữa
là làm <b>Bánh đa khoai</b>. Tương truyền
do cụ Đô Đính truyền cho. Dân làng làm bánh đa khoai từ tháng 5 ngay sau vụ
chiêm. Khoai để làm bánh đa khoai phải chọn lựa kỹ càng, phải là khoai mới dỡ
còn ruột trắng, dù là khoai lang trồng trong làng hoặc mua ở nơi khác về đều phải
đạt yếu tố trên. Khoai luộc xong bóc hết vỏ lụa, cho cả củ vào cối giã. Khoai
giã nhuyễn ra, dùng bay xúc khoai bỏ vào "khuôn", dùng bay miết lên mặt
"khuôn" tạo thành chiếc bánh. Sau khi bột khoai miết kín khuôn lột
chiếc bánh ra khỏi khuôn, đổ vào nong, bánh rơi khỏi khăn của khuôn, người ta
dúng nhẹ khăn vào nước, rồi trát cái khác. Sau đó các nong được đem phơi nắng.
Bánh đa khoai thơm và rất giòn, bánh chín hai lần lại có màu trắng hấp dẫn. Ăn
có vị ngọt của khoai, không bị nhạt như bánh đa gạo ngày xưa nên rất hấp dẫn với
mọi người.</span><span style="color: windowtext; font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Nghề chế biến nông sản được phổ biến trong làng, hầu hết người thôn Kim
Lũ và một phần thôn Kim Văn đều biết làm nghề này. Các hộ gia đình cũng không
có bí quyết riêng hay giữ bí quyết riêng cho mình mà các gia đình đều làm chung
một cách thức, một bí quyết của làng, tạo nên danh tiếng cho cả làng. Nghề này
chủ yếu được làm khi nông nhàn và sử dụng ngay chính các sản phẩm nông nghiệp
của làng. Người đàn ông thì ở nhà làm hàng, người phụ nữ thì mang lên Kinh kỳ
bán. Nhờ nghề phụ mà mặc dù ruộng đất không nhiều nhưng dân làng vẫn tương đối
ấm no, đời sống sung túc hơn so với các làng khác.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 54.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.1.2.2. Nghề làm quạt Lủ<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Ngoài nghề chế biến nông sản ra, Kim Lũ còn có nghề làm quạt giấy, còn
gọi là quạt “Lưỡng tiện” hay “quạt Thước” (vì nan quạt dài tới một thước ta
(0,40m) trở lên), “quạt Lủ” nổi tiếng. Tương truyền nghề này do cụ Cò Phát đem
về hơn trăm năm và cũng chỉ tập trung ở một số người trong một xóm.</span> <span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Quạt được làm bằng những thanh tre
cật, vót nhẵn, phết giấy bản và nước cậy. Xưa kia quạt Lủ được dùng để tiến
vua, chỉ những người giàu có, sang trọng mới mua để dùng hay biếu tặng.</span> <span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Quạt dài trên nửa mét vừa đẹp vừa
bền, dùng vào nhiều việc từ quạt gió, che nắng đến cả dùng để tự vệ cũng rất
lợi hại. Nghề làm quạt đến khoảng những năm 30, 40 của thế kỉ trước thì bị mai
một.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Các nghề phụ này cùng với nghề nông đã đem đến cho người dân Kim Lũ một
cuộc sống tương đối ổn định, ấm no so với các địa phương khác. Kẹo vừng, kẹo
lạc, bỏng ngô, bánh đa khoai làng Lủ một thời tràn ngập các chợ quê xa gần
trong vùng, nhiều nơi kể cả các hàng quán trong nội thành Hà Nội cũng về đây
buôn cát. Cốm trắng làng Lủ là nguyên liệu của các nhà sản xuất bánh cốm Hàng Than.
Kẹo dồi làng Lủ cũng chiếm ngự thị trường thời bao cấp. Quạt Lủ được bày bán
trên phố Hàng Quạt, là loại quạt dành cho người sang trọng quyền quý. Những năm
1960 - 1980 các nghề này rất phát đạt, tuy nhiên đến nay đã mai một dần. Riêng
chè Lam làng Lủ hiện vẫn còn là mặt hàng đặc sản trong dịp đón Tết Nguyên Đán
hàng năm trên thị trường. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> <b><i>2.1.3. Thương nghiệp và chợ làng<o:p></o:p></i></b></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 72.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<!--[if !supportLists]--><span style="font-family: Symbol; font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;">·<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Thương nghiệp:<o:p></o:p></span></b></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Người Kim Lũ không chỉ đỗ đạt cao, đóng góp nhiều cho
văn hóa Thăng Long - Hà Nội, mà còn khéo tay, giỏi buôn bán nên các sản phẩm của
làng đã chiếm lĩnh thị trường một thời. <o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Người xưa có câu “Nhất cận thị, nhị cận giang, tam cận
lộ” để đánh giá về sự thuận lợi cho việc buôn bán. Xét theo tiêu chuẩn trên, vị
trí địa lý của làng Kim Lũ hội tụ cả 3 điều: gần Kinh thành Thăng Long (cận thị),
gần với sông Tô (cận giang) và Kim Lũ nằm ngay trên con đường cái quan đi vào
kinh đô (là đường 70B-nay là đường Kim Giang) (cận lộ). Do vị trí thuận lợi như
vậy nên từ lâu các sản vật của làng Lủ đã nức tiếng gần xa, được nhiều cửa hàng
trên phố về đây buôn cất. Đặc biệt sau khi có chợ Lủ thì việc buôn bán ở làng
càng sầm uất hơn. Vì vậy, nhiều hộ nghèo ít ruộng đất cũng nhờ nghề phụ mà duy
trì được cuộc sống, ít khi phải đi làm thuê, làm mướn cho chủ đất. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-fareast-font-family: SimSun; mso-fareast-language: ZH-CN;">Ca dao cũ có câu:<o:p></o:p></span></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 150%; text-align: center; text-indent: 27.25pt;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-fareast-font-family: SimSun; mso-fareast-language: ZH-CN;">“Em là con gái Lủ Trung<o:p></o:p></span></i></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 150%; text-align: center; text-indent: 27.25pt;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-fareast-font-family: SimSun; mso-fareast-language: ZH-CN;">Bán đường, mua bút cho chồng đi thi<o:p></o:p></span></i></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 150%; text-align: center; text-indent: 27.25pt;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-fareast-font-family: SimSun; mso-fareast-language: ZH-CN;">Nữa mai chiếm bảng vinh quy<o:p></o:p></span></i></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="background: white; line-height: 150%; text-align: center; text-indent: 27.25pt;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-fareast-font-family: SimSun; mso-fareast-language: ZH-CN;">Bõ công sớm tối bốn thì công lênh...”<o:p></o:p></span></i></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Qua câu ca dao ta thấy rằng trong sự thành đạt của những
người làng Lủ, có vai trò rất lớn của những người mẹ, người vợ. Phụ nữ Kim Lũ đảm
đang, tần tảo giúp chồng, con, đến mức coi sự thành đạt của chồng, con là mục
đích sống, là niềm tự hào của mình. Qua câu ca ta cũng thấy rằng thương nghiệp
của làng cũng rất phát triển: “Bán đường, mua bút cho chồng đi thi”.</span><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN;"> <span lang="EN"> <o:p></o:p></span></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin-bottom: 0cm; margin-left: 72.0pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; mso-list: l0 level1 lfo1; text-align: justify; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<!--[if !supportLists]--><span lang="EN" style="font-family: Symbol; font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;">·<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><b><span lang="EN" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN;">Chợ làng<o:p></o:p></span></b></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="EN" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN;">Mặc dù việc buôn
bán phát triển như vậy, nhưng vốn làng Lủ không có chợ, mà dân làng phải đi các
chợ vùng lân cận, hoặc gánh rong lên Kinh bán. Phải đến khoảng cuối thế kỉ 19,
làng mới có chợ được gọi là chợ Lủ.<o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Xưa kia, quanh làng Lủ có chợ Quang, chợ Bằng, chợ
Sét, chợ Mơ, chợ Ngã Tư Sở, xa hơn có chợ Bưởi nhưng làng Lủ không có chợ. Sau
đó cụ Nguyễn Trọng Hợp (còn gọi là cụ lớn Văn) có công mở chợ Lủ để dân làng họp
chợ khỏi phải đi xa. Theo dân làng, đáng lẽ chợ làm ở vị trí đình cũ, chỗ nhà
bia, cách cổng làng Lủ bây giờ khoảng 50 mét. Nhưng cụ Văn cho rằng chợ phải có
quán, có quán thì nhiều đối tượng phức tạp, nhiều cảnh nhếch nhác diễn ra. Nếu
chợ đặt ở ngay gần đình sẽ làm xấu cảnh quan và giảm linh thiêng của ngôi đình
nên cụ không cho làm chỗ đấy mà sang cắm đất làm chợ Lủ trên đất làng Định
Công, cách làng Lủ bởi con sông Tô Lịch. Hai bên thỏa thuận với nhau rằng người
làng Lủ và làng Định Công buôn bán ở chợ có quyền lợi như nhau: không phải đóng
thuế chợ, chỉ thu thuế người ở các nơi, hàng tổng hàng huyện đến. Chợ họp một
tháng 9 phiên vào các ngày 1, 4, 6, 11, 14, 16, 21, 24, 26. Sở dĩ dân làng chọn
các phiên chợ ấy là để tránh 6 phiên chợ Mơ (ngày 2, ngày 7); 6 phiên chợ Quang
(ngày 3 và 8), 6 phiên chợ Bưởi (ngày 4 và ngày 9) và các chợ lân cận. Chợ Lủ nằm
theo sông Tô Lịch và hướng chính quay mặt ra sông. Diện tích chợ lúc hoạt động
rộng nhất tới hơn một mẫu. Từ sông Tô Lịch nhìn vào có ba dãy quán bảy gian,
bài trí theo hình chữ U: Hai bên hai dãy và có một dãy vuông góc với hai dãy ấy.
Các dãy nhà bảy gian này tường được xây bằng gạch, mái lợp ngói ta, các gian
cách nhau khá rộng, mái cao và thoáng. Dãy quán bảy gian phía trong chạy song
song với sông Tô Lịch. Khoảng giữa hai quán là đất trống được chia ngồi thành
hai dãy quay lưng vào nhau, tạo thành hai lối đi, để mọi người thuận lợi mua
bán. Khoảng đất trống bên phải chợ lúc sầm uất dân làng còn bán cả trâu, bò.
Hàng hóa ở chợ chủ yếu là các mặt hàng nông sản, thực phẩm như cá, thịt, rau…
và một số đặc sản của làng, dân làng có cái gì thì mang ra chợ bán cái ấy.<o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="EN" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN;">Sau khi chợ Lủ bị
phá thì dân làng gánh hàng vào Kinh đô để buôn cất và bán rong; hoặc sang các
chợ gần làng như chợ Quang (ở Quang Liệt) và chợ Đơ (ở Triều Khúc). Từ sáng sớm,
các bà các chị đã quang gánh tề tựu ở bến tàu điện Cầu Mới để kịp chuyến tàu điện
đầu tiên vào thành phố lúc 5 giờ sáng. Bán buôn thì gọn mà ít lãi, cho nên hầu
hết là đi bán rong; bày mỗi thứ quà đặc sản một ít lên cái mẹt đậy khít miệng
thúng. Họ đi khắp cả Kinh Kỳ. Giá cả các món quà cũng rất rẻ: Chè lam tròn, dẹt
bằng miệng bát ăn cơm, có nhân lạc thì 1 hào một cái, chè lam vuông bằng con
chì hay kẹo bột chỉ 5 xu một chiếc; bánh đa khoai còn rẻ hơn, có 1 chinh một
cái; bỏng bộp, 1 xu được những chục nắm. Giá rẻ lại thơm ngon nên những món quà
quê ấy được dân Kinh kỳ rất ưa chuộng. Vì vậy, hầu hết các hộ có nghề phụ trong
làng cuộc sống đều tương đối ấm no. <o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span lang="EN" style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-ansi-language: EN;">Từ xưa, việc
buôn bán đã giành cho phụ nữ, người đàn ông chỉ ở nhà sản xuất. Hàng quà bánh
tuy đem lại thu nhập nhưng lại không phải là nghề chính, nghề chính vẫn là nông
nghiệp nên dân làng chỉ tập trung làm nghề phụ và buôn bán vào những lúc nông
nhàn. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.2. Tổ chức xã hội và quản lý làng
xã<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> <b><i>2.2.1. Tổ chức quản lý làng xã<o:p></o:p></i></b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-left: 72.0pt; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<!--[if !supportLists]--><span style="font-family: Symbol; font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;">·<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Bộ
máy hành chính<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Trước cách mạng tháng 8/1945, Kim Lũ là một xã gồm 3 làng thuộc tổng
Khương Đình, huyện Thanh Trì, thành phố Hà Nội. </span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> Trước thời Pháp thuộc, ở cấp
xã, người đứng đầu mỗi thôn là phó lý, người đứng đầu xã là Lý trưởng, đứng đầu
một tổng là Chánh tổng. Xã Kim Lũ thuộc tổng Khương Đình, làng Kim Lũ cũng đồng
thời là xã Kim Lũ- là đơn vị hành chính cấp cơ sở. Lý trưởng và phó lý là những
người trực tiếp quản lý làng. Lý trưởng và phó lý là những người do dân bầu ra,
nhưng phải được phủ huyện xét kỹ, sau đó đưa lên quan tỉnh để cấp văn bằng và
làm mộc triện. Họ được phân chia cho một số ruộng để cấy mà không phải nộp tô,
thậm chí, họ còn lạm dụng chức quyền để lạm thu tô thuế bỏ túi riêng. Mỗi làng
xã khi đó là một đơn vị cấp cơ sở.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> Vào thời Pháp
thuộc, Chính quyền đã đặt ra các đợt cải cách hành chính gọi là các cuộc “cải
lương hương chính”. Ngày 12-8-1921,
Thống sứ Bắc Kỳ đã ra Nghị định về việc cải tổ bộ máy quản lý cấp xã. Theo văn
bản này, việc quản trị các xã được giao cho Hội đồng tộc biểu, với số thành
viên từ 4 đến 20 người và một nhiệm kỳ là 3 năm. Tuy nhiên việc này không đem lại hiệu quả như mong muốn nên năm 1941, theo
đề nghị của Thông sứ Bắc kỳ, vua Bảo Đại đã ra đạo Dụ số 31 nhằm chấn chỉnh lại
việc tổ chức và quản lý các công việc làng xã, Theo bản đạo Dụ này việc quản
trị làng xã được giao cho một cơ quan duy nhất là Hội đồng kỳ mục. Tiêu chuẩn
tham gia vào Hội đồng ngoài các nhà khoa bảng, có phẩm hàm, còn có cả các quan
lại, viên chức, những người tham gia quân đội của chính quyền thuộc địa và
chính phủ Nam triều. Đạo Dụ quy định chức vụ đứng đầu Hội đồng kỳ mục là Tiên
chỉ và Thứ chỉ. Bộ phận thừa hành gồm: Lý trưởng, Phó lý và các chức dịch khác:
Chưởng bạ (trông coi sổ địa bạ), Hộ lại (phụ trách hộ tịch), Thư ký, Thủ quỹ,
Trương tuần (phụ trách công tác trị an)[6, tr.144]. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Như vậy cũng giống như các làng quê Bắc Bộ khác, thời
kỳ này bộ <span style="letter-spacing: -.6pt;">máy quản lý cấp xã Kim Lũ là một
Hội đồng kỳ mục gồm đầy đủ chức sắc như trên.</span></span><span style="letter-spacing: -.6pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-left: 72.0pt; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<!--[if !supportLists]--><span style="font-family: Symbol; font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol;">·<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Giáp<o:p></o:p></span></b></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; tab-stops: 27.0pt;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> Làng
Lủ có bốn giáp:<o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Giáp Đông - bao gồm hai họ Cung Chính
và Cung Bàng.<o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Giáp Đoài - gồm họ Nguyễn Xuân
và họ Cung ở xóm Điếm.<o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Giáp Nam - gồm họ Nguyễn Công và Nguyễn
Văn.<o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Giáp Bắc - gồm họ Hoàng và họ Nguyễn
Xuân.<o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> Con trai đủ 18 tuổi
(tuổi mụ) là được vào giáp (cũng là vào làng). Các trai đinh ở 3 bàn cuối phải
làm cỗ phục vụ làng, biếu phần các cụ trung đình và những người có hàm quan từ
thất phẩm trở lên. Nội dung hoạt động của phe Giáp cũng mang tính xã hội và
nhân văn. Giáp là tổ chức để phân công
biện lễ và phục vụ tế lễ trong các dịp lễ tiết và hội làng, tổ chức tang lễ cho
người chết. Tài sản chính của mỗi Giáp là ruộng. Ruộng này do những người không
có con trai thành tâm cúng tiến vào quỹ ruộng hậu. Đối với người sống, nếu
có hoàn cảnh khó khăn thì được cấy ruộng của Giáp. Thực chất đây là hoạt động
khuyến nông, luân phiên giúp nhau giải quyết khó khăn về việc làm và đời sống.
Đối với người chết mà không có con trai, hàng năm cũng được cộng đồng cúng giỗ,
là chỗ dựa về tinh thần. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; margin-left: 72.0pt; mso-list: l0 level1 lfo1; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: -18.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<!--[if !supportLists]--><span style="font-family: Symbol; font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-family: Symbol; mso-fareast-font-family: Symbol; mso-fareast-language: ZH-CN; mso-no-proof: yes;">·<span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; line-height: normal;">
</span></span><!--[endif]--><b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-fareast-language: ZH-CN; mso-no-proof: yes;">Hương ước<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Kim Lũ cũng có hương ước, hương ước là các quy định chung, luật lệ chung
cho cả làng. Tuy nhiên hương ước này đã bị thất truyền, đến nay không còn. Thông
thường hương ước được ghi thành các điều khoản đề cập</span> <span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">đến nếp sống và tập quán sinh hoạt của
làng xã mà mọi cá nhân, mọi thành viên và mọi tổ chức trong làng xã đều phải
chấp hành triệt để [6, tr.139]. Vì vậy, Hương ước đã góp phần hướng dẫn và điều
chỉnh các hành vi và lối sống của mỗi xã dân phù hợp với truyền thống, đặc điểm
làng. </span><o:p></o:p></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: 26.95pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Theo các cụ trong làng kể lại thì có một
quy định trong hương ước là: nếu gái làng đi lấy chồng thiên hạ thì phải đóng
góp để lát gạch một quãng đường khoảng 10m. Trong <i>Thần tích thần sắc </i>của thôn Cầu cũng có nói đến việc phạt vạ trong
Hương ước là: “ Những người trái với hương ước thời phải vạ tùy sự lỗi phạt từ
2 hào đến 1 đồng bạc, nộp vào công quỹ và cấm không được ăn uống với làng từ 6
tháng đến 1 năm. Hương lsy được quyền bắt vạ, phải nộp vạ cho cả làng, hạn
trong 3 ngày thì phải nộp vạ, nếu bướng ngạnh không chịu thì trình quan xét xử siu
theo hương ước tục lệ”.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> Mặc dù có nghề phụ rất nổi
tiếng và dân làng làm nghề nhiều nhưng trong làng không có các phường nghề. Bởi
nghề này chỉ là nghề lúc nông nhàn, mà nghề nông vẫn là nghề chính của làng.
Các hộ dân tự do buôn bán và sản xuất, sau đó mang lên kinh thành buôn cất hoặc
bán rong, không có một tổ chức quản lý. Các hộ gia đình, dòng họ cũng không có
quy định về việc giữ bí quyết riêng của nghề. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.2.2. Gia đình và dòng họ <o:p></o:p></span></i></b></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Trong làng có hơn chục dòng họ khác nhau, nhưng có 3
dòng họ lớn nhất và đến làng sớm nhất là họ Hoàng, họ Cung (Hồng), họ Nguyễn;
các dòng họ này chiếm khỏang 95% tổng số đinh trong làng. Theo thể phả của làng
thì họ Hoàng là họ đến định cư sớm nhất, tuy nhiên không rõ thời gian; họ Hồng
đến định cư vào năm Hồng Đức thứ 24 (1493); họ Nguyễn từ đất Sơn Nam đến định
cư vào năm Nguyên Hoà nguyên niên (1543). <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> Các dòng họ đều có 1 trưởng
tộc thuộc vào chi trưởng, ngoài ra các chi khác cũng có 1 người làm trưởng chi.
Hiện nay, chỉ có 2 họ Cung và họ Nguyễn có nhà thờ họ. Các dòng họ đều có ngày
giỗ họ là dịp để các con cháu tụ họp, tưởng nhớ tổ tiên. Lễ giỗ họ thường được
tổ chức ở nhà trưởng <span style="letter-spacing: -.1pt;">họ hoặc nhà thờ họ, các
hộ gia đình trong họ đóng góp theo suất đinh. Trước </span>đây các dòng họ đều
có ruộng họ, ruộng họ được tộc trưởng giao cho một số hộ trong họ cấy hái, hoa
lợi thu được được dùng vào các dịp lễ của họ. <o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Trong 3 dòng họ thì họ Cung là họ có số đinh đông nhất,
đây cũng là họ mạnh nhât về kinh tế do có đông đinh nên có nhiều ruộng, lại giỏi
nghề phụ, khéo buôn bán. Tuy nhiên, họ Nguyễn lại được trọng vọng hơn vì họ này
có số người đỗ đạt làm quan đông nhất làng. Nói về truyền thống hiếu học của
dòng họ, các cụ trong họ Nguyễn cho rằng do họ không có nhiều ruộng, lại ít làm
nghề phụ nên phải tìm con đường học hành để tiến thân. Cũng nhờ có số người đỗ
đạt cao và ra làm quan đông, nên vị thế của dòng họ trong làng được coi trọng,
nhiều người trong họ sau khi cáo quan về làng đều có đóng góp cho làng xã, dòng
họ. Các dòng họ cũng có tộc ước, trong đó quy định các vấn đề về lễ nghĩa, tôn
ti trong họ; các ngày lễ Tết của họ, các quy định về đối nhân xử thế, khuyến
khích con cháu học hành… Bên cạnh hương ước của làng, tộc ước cũng là một loại
văn bản có tính luật lệ, mà mọi thành viên trong họ phải tuân theo, nó ràng buộc
những người trong họ gắn kết với nhau,cùng tương trợ giúp đỡ nhau, tạo nên sức
mạnh cộng đồng dòng họ.<o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Các dòng họ trong làng rất đoàn kết, hòa thuận với
nhau, trai gái giữa các họ thường lấy nhau, càng làm tình làng xóm thêm bền chặt.
<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> <b><i>2.2.3. Một vài tổ chức và đoàn
thể khác <o:p></o:p></i></b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Do Kim Lũ vốn là đất học, có nhiều người đỗ đạt nên nhiều
thầy đồ mở các lớp học tại nhà với vài người học trò theo học chữ Nho, các học
trò tạo thành hội đồng môn (học cùng thầy). Hội này gồm những học trò theo học
cùng 1 thầy. Khi nhà thầy có việc thì các học trò lại tụ tập đến giúp, hay những
dịp Lễ tết cùng nhau đến chúc thầy. Cho đến khoảng những năm 1920 đến kháng
chiến chống Pháp, làng có 1 trường tiểu học đến lớp 3 dạy chữ quốc ngữ, để học
sinh trong làng và vùng lân cận theo học. Trường tiểu học này nằm ở điếm làng,
nay là nhà Văn hóa tổ 28. Đến thời điểm này, vẫn có hội đồng môn. Sau này, còn
có thêm hội đồng niên (đến nay vẫn duy trì) đó là hội những người bằng tuổi,
hội này thường tập hợp khi trong làng có việc, chẳng hạn như hội làng, để phân
công người tham gia chuẩn bị, phụ giúp việc làng; hay khi các thành viên trong
hội có việc thì mọi người cũng chung tay giúp đỡ, chia sẻ…<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.2.4. Bố trí các khu đân cư<o:p></o:p></span></i></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%; mso-bidi-font-style: italic; mso-bidi-font-weight: bold;">Làng Lủ xưa nằm ven
sông Tô Lịch, có đường cái quan đi lên kinh đô nhưng con đường chính nối các
thôn lại là đường đất ven cánh đồng, dân làng chủ yếu đi bằng đường này (do
đường ven sông rất vắng người đi lại). Dân làng sống tập trung thành các xóm,
nằm ở phía Đông, sát với đường cái quan, còn khu cánh đồng được tách riêng nằm
phía Tây. Các ngõ xóm tương đối thẳng nối liền các xóm, thôn với nhau, mỗi thôn
lại có vài trục ngõ chính, các nhà đều quay mặt hướng ra các ngõ chính này, đây
cũng là cơ sở để phân chia các xóm ở các thôn. Thôn Kim Giang có 1 đường ngõ
chính chạy qua cánh đồng sang làng Tân Triều, theo đường ngõ này, bên trái là
xóm Cầu (gần Cầu) và bên phải là xóm Chùa (gần Chùa). Kim Lũ có 4 xóm, lấy ngõ
chính làm chuẩn thì có xóm Đình trong nằm bên phải, hướng Đông Bắc, xóm Đình
ngoài nằm bên trái hướng Đông Nam, xóm Điếm ở hướng Tây Bắc và xóm Ngõ 3 ở
hướng Tây Nam, xóm Điếm và xóm Ngõ 3 nằm gần cánh đồng. Tên các xóm được đặt do
vị trí đại lý của chúng như xóm Điếm là xóm có điếm làng, xóm ngõ ba nằm ở
đường trục rẽ ba (giao đường snag Kim Văn và đường ra cánh đồng), xóm Đình
trong nằm ở phái sau giáp đình. Còn đường trục chính của thôn Kim Văn lại có
hình chữ U, chạy quanh thôn, thôn được chia làm 2 xóm là xóm trên và xóm dưới,
xóm trên gần với thôn Kim Lũ (có đình làng), xóm dưới gần với làng Quang Liệt.</span><span style="font-size: 14pt; line-height: 150%; text-indent: 27pt;"> </span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.3. Các sinh hoạt văn hóa, tôn giáo,
tín ngưỡng<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> <b><i>2.3.1. Truyền thống khoa bảng<o:p></o:p></i></b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.3.2. Công trình kiến trúc văn hóa, tôn giáo, tín ngưỡng<o:p></o:p></span></i></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 54.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> 2.3.2.1.
Cổng làng<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 54.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.3.2.2. Chùa Lủ<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 54.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.3.2.3. Đình làng<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> 2.3.2.3.1. Đình Kim Giang (Lủ
Cầu) <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Đình thờ thành hoàng là đức Mạo Giáp Hoa. Theo thần phả, thần là người
làng Thiên Bảo (nay là huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định), sống dưới thời vua Lê Anh
Tông (1557-1673). Thần vốn là một vị tướng đi dẹp giặc ở vùng Sơn Tây. Sau khi
thắng trận trở về Ngài đi qua làng Lủ Cầu, dừng chân ở đây khao quân, khi Ngài
hóa được nhân dân tôn làm Thành hoàng, đời đời thờ phụng. Triều đình ban sắc
cho dân Lủ Cầu thờ làm Phúc thần. Hội làng hàng năm tổ chức vào 12 tháng 2 âm
lịch. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Vị trí của đình nằm sát đường cái quan (nay là đường Kim Giang), nhìn ra
sông Tô Lịch. Kiến trúc của Đình gồm cổng Tam quan, sân gạch, Đại đình, hai nhà
tả hữu. Theo ông Nguyễn Văn Thuật là cụ từ của đình thì đình được xây dựng từ
cách đây hơn 100 năm, năm 2006 đã được trùng tu, thay ngói, và đắp lại đôi rồng
trên mái đình. Trong đình còn lưu giữ được 5 bản sắc phong. Trước đây các bản
sắc phong được lưu giữ tại nhà sắc cách đình khoảng 500m. Vào ngày hội, có lễ
rước bản sắc phong từ nhà sắc về đặt ở đình trong 3 ngày. Nhưng hiện nay các
bản sắc đã được đặt tại hậu cung đình. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 72.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.3.2.3.2. Đình Kim Lũ (Lủ Trung)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> Đình thờ vị thần xưa hơn đình Kim
Giang rất nhiều, đó là Quý Minh Đại Vương, em thúc bá với Đức Thánh Tản Viên. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Theo thần phả, thưở hàn vi ngài lấy nghề kiếm củi nuôi dưỡng mẹ già. Thấy
được tấm lòng hiếu thảo của ngài, bà tiên đã dạy ngài phép lạ. Ngài dùng phép
thuật cứu dân thoát khỏi nạn dịch ốm đau, chết choc hoành hành. Vào thời vua
Hùng thứ 18, quân Thục nhăm nhe ngôi báu, vua Hùng vời ngài ra giết giặc cứu
nước. Ngài cùng với Đức Thánh Tản Viên (Sơn Tinh) và em là Cao Sơn Đại Vương
đem quân đi dẹp giặc Thục Phán. Khi qua Thanh Đàm cổ ấp có tuyển thêm dân binh
cùng đi đánh giặc. Khi thắng trận có qua Cổ ấp ban thưởng và khao quân. Sau này
nhân dân nhớ ơn và tôn Ngài là Thành hoàng, thượng đẳng Phúc Thần, chở che cho
dân làng. Các triều đại đều ban sắc phong ngài là Thượng đẳng thần. Hiện còn 9
đạo sắc của các triều đại Lê, Nguyễn là Cảnh Hưng, Chiêu Thông, Thiệu Trị, Tự
Đức, Đồng Khánh, Duy Tân, Khải Định. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Vị trí của đình nằm sát đường cái quan, nhìn ra sông Tô Lịch, nhộn nhịp
trên bến dưới thuyền, phong cảnh thật tuyệt vời. Tổng thể kiến trúc gồm: cửa
Tam quan, sân gạch, đại đình và hậu cung. Tam quan Đình cửa chính cao rộng, nóc
kiểu 2 tầng 4 mái, chính giữa đắp nổi bức cuốn thư. Hai cổng phụ liền kề, trên
nóc mái đắp nổi 2 hình rồng dát mảnh sứ, đầu ngoảnh về cửa chính. Đình Kim Lũ
kết cấu kiểu chữ Đinh gồm đại đình 3 gian 2 chái, tòa nhà dọc 2 gian nối đại
đình với hậu cung hình vuông. Hai bờ đình đắp nổi đôi rồng uốn khúc từ trên
xuống đầu rồng ngoảnh lên nóc mái. Hậu cung đình xây kiểu 2 tầng 8 mái, cao hơn
đại đình, tầng dưới bốn đầu đao gần vân mây, tầng trên đắp nổi bốn đầu rồng
chầu lên nóc mái gần mặt trời ngắm hổ phù. Năm 1950, do quân ta đánh sân bay
Bạch Mai, nên Pháp càn quét và phá sạch đình Kim Lũ, hoành phi bị chúng đem đi
làm bốt ở khu tập thể Kim Giang, vì vậy bài vị và ngai của Thành hoàng được gửi
thờ nhờ ở nhà thờ Đại tông họ Nguyễn. Đến năm 1995, dân làng quyên góp trùng tu
xây dựng lại đình Kim Lũ như ngày nay. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Một đôi câu đối ở đình vừa nêu rõ vị trí, vừa tả cảnh Đình, lại như ngụ ý
nhắc tới lịch sử xa xưa của địa phương:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 54.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">“Tản Lĩnh vân cao giao vọng thần quang thiên thụ nhiễu<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 54.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> Tô Giang thủy tú trường lưu danh
tích bách linh triều”.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Nghĩa là:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; letter-spacing: -.4pt; line-height: 150%;"> “Núi Tản áng mây cao, xa ngóng ánh thần,
tươi tốt ngàn cây vây bọc<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; letter-spacing: -.6pt; line-height: 150%;"> Sông Tô dòng nước đẹp,
mãi truyền dấu thánh, linh thiêng trăm khí chầu về”.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Hội làng Kim Lũ được tổ chức vào các ngày 8 và 9 tháng 2 âm lịch hàng
năm.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 72.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.3.2.3.3. Đình Kim Văn (Lủ Văn) <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 72.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">T</span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 54.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.3.2.4. Đền Mẫu</span></i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 54.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.3.2.5.Một số di tích khác<o:p></o:p></span></i></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Ở làng Kim Lũ còn có 1 di tích mà nhân dân vẫn gọi là <b><i>đền
vua Lê</i></b>, để thờ vọng vua Lê Thần Tông. Tương truyền vua Lê Thần Tông đi
kinh lý, qua Kim Lũ thấy cảnh đẹp nên dừng lại mở đình. Nhân năm ấy nhà vua thọ
được 55 tuổi, đã ban khăn áo cho những người ở Kim Lũ cùng tuổi thọ với vua,
lại còn cho một số ruộng để làm lộc cho các cụ. Vì vậy nhân dân lập đền thờ
vọng để nhớ ơn. Hàng năm cứ đến ngày 21 tháng Giêng âm lịch, nhân dân lại tổ
chức lễ tạ ơn gọi nôm na là giỗ đền. Giỗ đền là nơi gặp mặt giao lưu của các cụ
cao tuổi, biểu hiện của tình đoàn kết gắn bó của các cụ và nhân dân 3 làng Lủ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Trước năm 1945, làng còn có một <b><i>ngôi Văn Chỉ</i></b>, nơi thờ Khổng Tử và các
bậc tiên hiền về Nho giáo, chỉ việc tôn vinh sự học, cũng là nơi hội họp của
những người đã đỗ đạt, người có phẩm hàm, có chức sắc của làng. Hàng năm, làng
có tổ chức lễ tế Xuân và tế Thu nhằm khuyến khích người làng coi trọng học hành
để có nhiều người đỗ đạt thành tài. Những người dự lễ tế ở đây phải là người đã
vào hội Tư Văn, bao gồm những người đỗ đạt khoa bảng, các vị chức sắc của làng
của xã. Thời Tây học có mở thêm đến những người đã tốt nghiệp tiểu học trở lên,
những người đã mãn hạn lính… Tiếc rằng qua bao thăng trầm của lịch sử, ngôi Văn
chỉ của làng đã bị phá hủy, Văn chỉ của làng Kim Lũ nay là nền trường Tiểu học
Đại Kim. Hiện làng Kim Lũ còn lưu giữ một tấm bia “Văn từ bia ký” nêu truyền
thống hiếu học được lưu lại tại đình làng Kim Lũ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Trong làng Kim Lũ còn có nhiều ngôi <b><i>đền thờ, nhà thờ họ</i></b> thờ các danh
nhân hoặc tổ họ như đền thờ danh nhân Tướng công Nguyễn Công Thái, nhà thờ Thủy
tổ họ Nguyễn của danh nhân Nguyễn Văn Siêu, nhà thờ danh nhân tiến sĩ Nguyễn
Trọng Hợp, nhà thờ họ Hồng (Cung).<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Kim Lũ hiện có một số <b><i>lăng mộ</i></b> lớn đáng chú ý như:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Lăng mộ danh nhân Tướng công Nguyễn Công Thái tại xứ đồng Mả Cao, ranh
giới giữa 3 phường xã Đại Kim – Thanh Liệt và Tân Triều.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Lăng mộ danh nhân văn hóa Nguyễn Văn Siêu tại địa bàn làng Kim Lũ, hướng
nhìn ra sông Tô Lịch.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Lăng mộ danh nhân Nguyễn Trọng Hợp tọa lạc tại cuối thôn Kim Văn, hướng
ra sông Tô Lịch.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Đây là những lăng mộ của những danh nhân nổi tiếng một thời, các lăng mộ
này cũng đã được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.3.3. Lễ hội<o:p></o:p></span></i></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Như bao làng quê khác, 3 làng Lủ hàng năm tổ chức ngày hội làng vào mùa
xuân. Làng Lủ Trung và Lủ Văn tổ chức hội làng vào ngày mồng 8, mồng 9 tháng 2
âm lịch, làng Lủ Cầu tổ chức vào ngày 12 tháng 2; riêng Lủ Cầu còn có hội Mẫu
vào ngày mồng 3 tháng 3.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">N</span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<b><i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.3.4. Phong tục tập quán <o:p></o:p></span></i></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 54.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.3.4.1. Phong tục tập quán theo vòng
đời</span></i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"><o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> 2.3.4.1.1.
Tục vào làng:<o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; tab-stops: 72.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<em><span style="font-size: 14.0pt; font-style: normal; line-height: 150%; mso-bidi-font-style: italic;"> </span></em><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">2.3.4.1.2.<em><span style="font-style: normal; mso-bidi-font-style: italic;"> Tục cưới xin</span></em> <o:p></o:p></span></div>
<div style="margin: 0cm 0cm 0.0001pt; text-align: justify; text-indent: 27pt;">
<span style="font-size: 19px; line-height: 28px;"> 2.3.4.1.3.Tục lên lão</span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<em><span style="font-size: 14.0pt; font-style: normal; line-height: 150%; mso-bidi-font-style: italic;"> 2.3.4.1.4. Tục tang ma<o:p></o:p></span></em></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<em><span style="font-size: 14.0pt; font-style: normal; line-height: 150%; mso-bidi-font-style: italic;">Phong tục về </span></em><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">tang tế ở Kim Lũ xưa thực hiện đầy đủ theo Thọ Mai Gia Lễ. Người chịu
tang phân theo hai cấp là Đại tang và Tiểu cớ. Đại tang để chở tứ thân phụ mẫu
hoặc vợ để chở chồng. Tiểu cớ là để tang ông bà, chú, bác, cô, dì, anh chị em
ruột, chồng để chở vợ. Đại tang phải chở trong ba năm, Tiểu cớ phải chở trong một
năm. Ngoài ra còn có trường hợp phải chở tang Bách nhật (100 ngày) cũng nằm
trong diện Tiểu cớ. Trong thời gian chịu tang, thân chủ không được ra chốn Đình
trung, không được đến các đám hỷ, không được tổ chức cưới hỏi trong gia đình.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 54.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> <i>2.3.4.2. Những phong tục tập quán khác<o:p></o:p></i></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; tab-stops: 27.0pt; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> Trong làng có <b>tập quán “trọng xỉ”</b> (coi trọng người
già). Bất kỳ là người giàu hay nghèo, sang hay hèn, người già bao giờ cũng được
kính trọng, đặc biệt ở nơi công cộng đình đám. Quan niệm sống “trọng xỉ hơn trọng
tước” là truyền thống quý giá của nhân dân Kim Lũ. Nhiều vị quan tước, khoa bảng
khi về làng, tuy được dân làng tôn vinh ái mộ nhưng các vị vẫn giữ mực tôn trọng
các bậc cao niên trong làng xã. Các vị này đều không tham gia chính quyền, giữ
thái độ hòa nhã, tôn trọng người làng, sống cuộc sống bình dân. Cỗ bàn ở đình,
đền chỉ có các cụ thượng lão được phần biếu mang đến tận nhà, còn lý hào chức sắc
phải tự chia lấy phần như dân đinh. Những công việc ma chay, cưới xin, mừng thọ
của dân làng, nếu có mời làng cũng chỉ mời đến các cụ bô lão, cỗ nhỏ thì mời
các cụ trong làng, cỗ to thì mời các cụ hàng xã (ba làng). Trai làng cùng tuổi
khi ăn uống ở đình trung phải chia ngôi thứ theo cha, người nào có cha hơn tuổi
thì được ngồi đầu bàn hoặc chuyển lên bàn trên [9, tr.338].<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"> </span></i><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Nhân dân Kim Lũ xưa nay vẫn duy trì những <b>ngày Tết dân tộc</b>. Ngoài Tết Nguyên Đán
còn có ngày lễ khai hạ mồng 7 tháng Giêng, Tết Thanh Minh mồng 3 tháng 3 (còn
gọi là Tết bánh Trôi, bánh Chay); Tết Đoan Ngọ mồng 5 tháng 5 (còn gọi là Tết
giết sâu bọ), Tết Trung Nguyên vào ngày rằm tháng 7 (còn gọi là Tết xá tộ vong
nhân), Tết Cơm mới mồng 10 tháng 10. Những ngày tuần tiết này, phần lớn các gia
đình đều làm lễ cúng gia tiên, cỗ chay hay mặn tùy theo gia cảnh.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Kim Lũ còn có <b>ngày giỗ vua Lê</b>,
diễn ra hàng năm vào ngày 21 tháng Giêng âm lịch, nhân dân lại tổ chức lễ tạ ơn
vua Lê. Lễ này bắt đầu từ chuyện vua Lê Thần Tông đi kinh lý, qua Kim Lũ thấy
cảnh đẹp nên dừng lại mở đình. Nhân năm ấy nhà vua thọ được 55 tuổi, đã ban
khăn áo cho những người ở Kim Lũ cùng tuổi thọ với vua, lại còn cho một số
ruộng để làm lộc cho các cụ. Giỗ vua Lê là dịp gặp mặt giao lưu của các cụ cao
tuổi, biểu hiện của tình đoàn kết gắn bó của các cụ và nhân dân 3 làng Lủ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Nhân dân cả 3 làng Lủ đều không theo một tôn giáo nào, chỉ có tục lệ thờ
cúng gia tiên, các cụ bà thi thoảng đi lễ chùa vào các ngày tuần tiết, dân làng
<span style="letter-spacing: -.3pt;">tổ chức lễ Thánh vào những ngày hội làng,
sóc vọng, từ xưa đến nay vẫn duy trì.<o:p></o:p></span></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Do có nhiều truyền thống và phong tục tập quán hay,
làng Kim Lũ đã được vua Khải Định phong tặng bốn chữ "Mỹ Tục Khả Gia”.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<b><span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Tiểu kết<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Kim Lũ là một làng Việt cổ truyền có truyền thống lịch sử văn hóa lâu
đời. Dân làng lấy nông nghiệp làm nghề chính nhưng do gần kinh thành nên làng
rất phát triển các nghề phụ, đặc biệt là các nghề quà bánh phục vụ cho dân Kinh
kỳ như kẹo, bỏng, chè Lam, bánh đa khoai… Từ lâu quà bánh làng Lủ đã tràn ngập
khắp 36 phố phường. Cũng nhờ nghề phụ và thương nghiệp phát triển mà mặc dù
ruộng đất không thật màu mỡ nhưng dân làng vẫn có đời sống kinh tế khá hơn
nhiều làng quê xung quanh khác. Ruộng đất trong làng chủ yếu là sở hữu tư, phân
chia tương đối đều giữa 3 thôn Cầu, Trung, Văn. Diện tích thổ trạch viên trì
tương đối rộng nhưng phần đất có người ở chỉ khoảng 1/3 chứng tỏ trong làng còn
có nhiều khu đất trống và ao hồ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Không chỉ giỏi nghề, khéo buôn bán, Kim Lũ còn là vùng đất hiếu học, có
truyền thống khoa bảng lâu đời. Cả làng có 5 người đỗ đại khoa, nhiều người đỗ
tiểu khoa và trung khoa, ngoài ra nhiều người không tham gia thi cử nhưng lại
nổi tiếng với tài văn chương thi phú. Nhờ thế mà cổng làng Kim Lũ được viết 2
chữ “Quan miện”, nghĩa là mũ quan. Những người đỗ đạt trong làng được ra làm
quan, đều làm đến chức quan cao, sau lại về làng sống cuộc đời thanh bạch. Họ
chính là những tấm gương để con cháu làng Lủ noi theo tiếp bước, làm rạng danh
làng Lủ. Truyền thống hiếu học của làng đã được nêu trong tấm bia “văn từ bia
ký” mà đến nay làng vẫn còn lưu giữ được. <o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;">Làng Lủ là một làng quê điển hình với các công trình
kiên trúc tôn giáo tín ngưỡng như các làng quê khác cồng làng, đình, chùa, đền
mẫu, ngoài ra còn có các di tích văn hóa khác như văn chỉ, điếm làng, quán
làng… Hơn thế nữa, làng Kim Lũ cũng là một làng giàu phong tục tập quán truyền
thống, với nhiều phong tục mang nét riêng của làng như tục khao lão năm 55 tuổi,
tục “trọng xỉ hơn trọng tước”... Chính vì vậy mà vua Khải định đã phong tặng
làng 4 chữ “Mỹ Tục Khả Gia”. <o:p></o:p></span></div>
<div style="line-height: 150%; margin-bottom: .0001pt; margin: 0cm; text-align: justify; text-indent: 27.0pt; text-justify: inter-ideograph;">
<span style="font-size: 14.0pt; line-height: 150%;"><b>Kết luận</b></span></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: justify; text-indent: 26.95pt; text-justify: inter-ideograph;">
</div>
<div>
<!--[if !supportFootnotes]--><br clear="all" />
<hr align="left" size="1" width="33%" />
<!--[endif]-->
<br />
<div id="ftn1">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref1" name="_ftn1" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> Ruộng công<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn2">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref2" name="_ftn2" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[2]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> Ruộng tư<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn3">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref3" name="_ftn3" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[3]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> ruộng của các tổ chức tôn giáo, tín ngưỡng<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn4">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref4" name="_ftn4" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[4]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> đất công<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn5">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref5" name="_ftn5" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[5]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> đất ở vườn ao<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn6">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref6" name="_ftn6" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[6]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> các gò, đống<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn7">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref7" name="_ftn7" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[7]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> Do lệ chia ruộng cho những người đỗ đạt, triều đình
tặng ruộng cho các vị quan về quê khi tuổi cao sức yếu hoặc có thể là ruộng họ<o:p></o:p></span></div>
</div>
</div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: center;">
<br /></div>
<div align="center" class="MsoNormal" style="line-height: 150%; text-align: center;">
<br /></div>
<br />
<div>
<!--[if !supportFootnotes]--><br clear="all" />
<hr align="left" size="1" width="33%" />
<!--[endif]-->
<br />
<div id="ftn1">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref1" name="_ftn1" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 10.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[1]</span></span><!--[endif]--></span></a> <span lang="VI" style="font-size: 12.0pt; mso-ansi-language: VI;">Theo các cụ trong làng là
do phong thủy kém, </span><span style="font-size: 12.0pt;">trống trải, hay bị
trộm cắp, đất đai lại khô cằn, </span><span lang="VI" style="font-size: 12.0pt; mso-ansi-language: VI;">giao thông không thuận lợi.</span><o:p></o:p></div>
</div>
<div id="ftn2">
<div class="MsoFootnoteText" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref2" name="_ftn2" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 10.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[2]</span></span><!--[endif]--></span></a> <span lang="VI" style="font-size: 12.0pt; mso-ansi-language: VI;">Trấn Sơn Nam: Nay là các
tỉnh các tỉnh <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%A0_Nam" title="Hà Nam">Hà
Nam</a>, <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Ninh_B%C3%ACnh" title="Ninh Bình">Ninh
Bình</a>, <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Nam_%C4%90%E1%BB%8Bnh" title="Nam Định">Nam Định</a>, <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/Th%C3%A1i_B%C3%ACnh" title="Thái Bình">Thái
Bình</a> và một phần các tỉnh <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C6%B0ng_Y%C3%AAn" title="Hưng Yên">Hưng
Yên</a>, <a href="http://vi.wikipedia.org/wiki/H%C3%A0_N%E1%BB%99i" title="Hà Nội">Hà Nội</a> (5 huyện phía nam: Thanh Trì, Chương Mỹ, Thanh Oai,
Thường Tín và Phú Xuyên).</span><span style="font-size: 12.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoFootnoteText">
<br /></div>
</div>
<div id="ftn3">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref3" name="_ftn3" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[3]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> C</span><span lang="VI" style="font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: VI;">hữ Cung và chữ Hồng chỉ khác nhau ở bộ Nhân của chữ Cung,
và bộ Khẩu ở chữ Hồng.</span><span style="font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn4">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref4" name="_ftn4" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[4]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> </span><span lang="VI" style="font-size: 11.0pt; letter-spacing: -.2pt; mso-ansi-language: VI;">Hồng Hạo làm quan trải các chức Hàn
Lâm viện Hiệu thảo, Giám sát Ngự sử, Tham chính sứ Kinh Bắc, Đông các Đại học
sĩ, Đại lý tự khanh, Thừa chính sứ Nghệ An.</span><span style="font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn5">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref5" name="_ftn5" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[5]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> Ông làm quan trải qua các chức: Tri huyện Ý Yên, Tự
Thừa, Hình khoa Cấp sự trung, Tuyên Quang Hiến sát Phó sứ. <o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn6">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref6" name="_ftn6" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[6]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> Ông giũ chức Tư vụ.<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn7">
<div class="MsoFootnoteText" style="text-align: justify; text-justify: inter-ideograph;">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref7" name="_ftn7" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[7]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> </span><span lang="VI" style="font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: VI;">“Thanh trì tứ hổ” là 4 người giỏi văn chương nổi tiếng
của huyện Thanh Trì; (3 con hổ còn lại là Đặng Trần Côn ở thôn Hạ Đinh, Nguyễn
Hiên ở làng Tương Mai, Trương Đẩu ở làng Nhân Mục).</span><span style="font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn8">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref8" name="_ftn8" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[8]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> Ông làm quan trải qua các chức: Tự Thừa, Hàn lâm viện
Thị chế, Binh bộ, Lại bộ Viên ngoại lang<o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn9">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref9" name="_ftn9" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[9]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> </span><span lang="VI" style="font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: VI;">Ông đỗ khoa thi năm Ất Mùi 1715, đời Lê Dụ Tông; đến năm
Mậu Thân 1728, lại đỗ khoa Đông Các.</span><span style="font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn10">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref10" name="_ftn10" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[10]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> </span><span lang="VI" style="font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: VI;">Ông đỗ khoa Mậu Tuất 1838, đời Minh Mạng.</span><span style="font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn11">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref11" name="_ftn11" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[11]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> </span><span lang="VI" style="font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: VI;">Ông còn có tên là Tuyên, hiệu là Kim Giang và Quế Bình,
đỗ khoa thi Ất Sửu (1865), đời Tự Đức.</span><span style="font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn12">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Documents/luan%20van%20cua%20Van-%20s%E1%BB%ADa%20lan%20cuoi.doc#_ftnref12" name="_ftn12" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-size: 11.0pt;"><!--[if !supportFootnotes]--><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: "Times New Roman","serif"; font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: EN-US; mso-bidi-language: AR-SA; mso-fareast-font-family: "Times New Roman"; mso-fareast-language: EN-US;">[12]</span></span><!--[endif]--></span></span></a><span style="font-size: 11.0pt;"> </span><span lang="VI" style="font-size: 11.0pt; mso-ansi-language: VI;">Ông còn có tên là Sĩ Giác, sinh năm 1888, cháu nội của
Tiến sỹ Nguyễn Trọng Hợp, đỗ khoa Canh Tuất 1910.</span><span style="font-size: 11.0pt;"><o:p></o:p></span></div>
</div>
</div>
</div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-74897623693168286742013-05-02T09:01:00.001-07:002013-05-02T09:01:19.556-07:00Từ nạn nhân thành thủ phạm "thực dân" văn hóa<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<header style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; margin-bottom: 20px; text-align: center;"><hgroup class="title" style="font-size: 15px;"><h1 style="color: black; margin: 10px 0px; padding: 0px;">
<br /></h1>
</hgroup><small><div style="font-size: 0.9em;">
<a href="http://dienngon.vn/Blog/Category/thuc-hanh-van-hoa" style="color: #333333; padding-left: 3px; padding-right: 3px;">Thực Hành Văn Hóa</a> | <time datetime="11/03/2013 8:57 SA" pubdate="">11/03/2013</time></div>
<div class="author" style="text-align: justify;">
<span style="font-size: large;">Phương Quỳnh</span></div>
</small></header><div class="short-content" style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: 15px; text-align: justify;">
Trong một cuốn sách khá nổi tiếng gần đây «Nạn nhân của tiến bộ» (Victim of Progress) (2008), Bodley đã tranh luận rằng những tộc người bản địa là nạn nhân của công cuộc văn minh hóa trên toàn cầu. Sự tấn công vào thế giới bản địa này được hậu thuẫn bởi lý thuyết tiến hóa văn hóa đơn tuyến, trong đó giải thích sự tiến hóa của tất cả các khía cạnh của xã hội theo các thang bậc của phát triển từ thấp đến cao, và các xã hội bản địa này bị xem là cần được khai hóa văn minh để bước lên một nấc thang mới.</div>
<div class="content">
<div style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: 15px; text-align: justify;">
<br /></div>
<figure style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: 15px; margin: 0px auto;"><img src="http://dienngon.vn/Content/Blog/Articles/102/Tu-nan-nhan-thanh-thu-pham-thuc-dan-van-hoa.jpg" style="border-bottom-left-radius: 4px; border-bottom-right-radius: 4px; border-top-left-radius: 4px; border-top-right-radius: 4px; border: 0px; display: block; margin: 0px auto; max-width: 100%; overflow: hidden; text-align: justify;" /></figure><label style="color: #333333; display: block; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: 0.9em; margin-top: 5px; text-align: justify;">Ảnh: canh tác nương rẫy đã từng bị coi là lạc hậu</label><div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: 15px;"><br /></span></div>
<div>
<div style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: 15px; text-align: justify;">
Tiến hóa luận văn hóa là một quan điểm lý thuyết được sử dụng sớm nhất và cũng có ảnh hưởng nhất trong ngành Nhân học từ thế kỷ 19, bắt nguồn từ lý thuyết tiến hóa của Darwin về nguồn gốc các loài và sự chọn lọc tự nhiên. Quan điểm của Darwin không chỉ có ảnh hưởng to lớn trong ngành sinh học, mà còn thâm nhập sâu sắc vào các ngành khoa học xã hội như triết học, xã hội học, kinh tế học, lịch sử nghệ thuật, nhân học…Các nhà lý thuyết xã hội nổi tiếng theo trường phái tiến hóa luận ở thế kỷ 19 như Henry Morgan, Edward Tylor, Herbert Spencer, Jamez Frazer, Emile Durkheim, Karl Marx… đã khẳng định quan điểm rằng tất cả loài người, xã hội và thể chế đều có thể xếp vào cùng một loại thang đo, từ đơn giản đến phức tạp. Chẳng hạn như về xã hội, lý thuyết của Henry Morgan (1818–1881) khẳng định xã hội phát triển từ giai đoạn mông muội (savagery) sang dã man (babarism) đến văn minh (civilization); về tôn giáo, Edward Tylor (1832–1917) cho rằng các hình thức tôn giáo phát triển từ vật linh giáo (animism) đến đa thần giáo (polytheism) rồi đến hình thức cao nhất là nhất thần giáo (monotheism); hay trong tác phẩm nổi tiếng Cành vàng (The Golden Bough), James Frazer (1854-1941) nói đến các giai đoạn phát triển từ ma thuật (magic) đến tôn giáo (religion) rồi đến khoa học (science); Johann Bachofen (1815 – 1887) phát triển lý thuyết của sự tiến hóa văn hóa qua sự phát triển của tổ chức hôn nhân từ tạp hôn (promiscuity) sang mẫu hệ (matriachy) rồi đến phụ hệ (patriachy).</div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: 15px;"><br /></span></div>
<span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: 15px;"><div style="text-align: justify;">
Có thể nói, quan điểm tiến hóa luận của các nhà lý thuyết “ghế bành” (không khảo cứu thực địa) đã có ảnh hưởng trên toàn thế giới, đặc biệt ở những nơi có bàn chân đi “khai hóa văn minh” của phương Tây. Lý thuyết tiến hóa văn hóa đơn tuyến đã cung cấp một sự giải thích “hợp lý” cho tính đa dạng văn hóa ở những nơi mà người phương Tây đặt chân đến. Với việc phân loại các hình thái xã hội, tiến hóa luận giải thích rằng các xã hội không phải ngẫu nhiên mà khác nhau ở thời điểm hiện tại, mà đều đã hoặc sẽ trải qua các giai đoạn giống nhau, và trong đó, xã hội phương Tây là đỉnh cao. Thuyết tiến hóa xã hội này thậm chí đã được sử dụng để biện minh cho định kiến kỳ thị, cho sự phân biệt đối xử và cả chiến tranh.</div>
</span><div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: 15px;"><div style="text-align: justify;">
Cùng với sự phổ biến của quan điểm tiến hóa luận, lý thuyết hiện đại hóa, cũng có gốc rễ từ những quan điểm về “tiến bộ” từ thời đại Ánh Sáng (thế kỷ 18), đã trở thành hậu thuẫn cho những tư tưởng “phát triển” theo kiểu phương Tây. Nó cũng trở thành cơ sở lý luận cho chủ nghĩa phân biệt chủng tộc (racism), cũng như thái độ “lấy tộc người mình là trung tâm” – chủ nghĩa vị chủng (ethnocentrism) - và dẫn đến bài xích các xã hội bị coi là thấp kém hơn mình. Việc đặt văn hóa và hệ giá trị của tộc người mình là tiêu chuẩn, từ đó kỳ thị văn hóa, hệ giá trị của nhóm khác, cũng như buộc các tộc người khác phải so sánh và tự xem là thấp kém hơn nhóm của mình đã gây nên những hậu quả nghiêm trọng. Lịch sử đã chứng kiến phong trào tử vì đạo của Cơ đốc giáo, sự tàn sát dân Do Thái của Hít-le, hay chủ nghĩa dân tộc cực đoan của Khơ-me Đỏ là tàn sát hàng triệu người, cũng vì thái độ vị chủng này. </div>
</span><div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: 15px;"><div style="text-align: justify;">
Cùng với việc chú trọng vào khảo cứu thực địa, các nhà nhân học ở thế kỷ 20 đã bác bỏ thuyết tiến hóa bởi những bằng chứng cho thấy các nền văn hóa có thể vay mượn nhau và do đó, bỏ qua các giai đoạn phát triển tuần tự. Quan điểm mang tính tiến hóa ngày càng gặp phải sự phê phán kịch liệt của các nhà nhân học chủ trương đề cao sự đa dạng văn hóa và tính giá trị của quan điểm tương đối văn hóa. Thậm chí một số trường đại học ở Mỹ còn cấm dạy về thuyết tiến hóa. </div>
</span><div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: 15px;"><div style="text-align: justify;">
Điều đáng nói là trong khi quan điểm tiến hóa đã trở nên lỗi thời với phương Tây là nơi sản sinh ra nó, lại có ảnh hưởng sâu rộng, nhiệt thành và bền bỉ trong xã hội của chính các nước bị xem là ở trình độ phát triển thấp hơn so với phương Tây, bởi nó giúp cung cấp một công cụ lý luận để phân loại một cách dễ dàng các xã hội đang tồn tại. </div>
</span><div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<span style="color: #333333; font-family: Georgia, 'Times New Roman', serif; font-size: 15px;"><div style="text-align: justify;">
Cũng giống như nhiều nước Đông Nam Á khác, quan điểm tiến hóa luận đơn tuyến có những ảnh hưởng nhất định trong các lĩnh vực nghiên cứu khoa học xã hội nói chung, nghiên cứu tộc người nói riêng ở Việt Nam. Quan điểm ấy được thấm sâu đến mức đôi khi trở thành vô thức, “tiến bộ” và “phát triển” (theo kiểu phương Tây) trở thành những cái đích tất yếu mà các cộng đồng đều cần hướng tới. Các xã hội tộc người bị phân tích tách biệt khỏi bối cảnh lịch sử xã hội và môi trường, rồi được phân biệt trong mối quan hệ so sánh về sự ưu việt của nhóm này so với nhóm khác. Chính vì thế, một số nhà dân tộc học đã nỗ lực phân loại các tộc người theo thang đo cao –thấp, trong đó các tộc người ở Tây Nguyên bị xem như mới ở giai đoạn « tan rã của xã hội nguyên thủy », các tộc người như Thái, Mường, Tày, Nùng được coi là ở giai đoạn phát triển cao hơn, còn người Kinh là ở mức độ phát triển nhất. Một số tộc người, đặc biệt các dân tộc bị cho là ở giai đoạn phát triển thấp, thường bị gán nhãn ‘lạc hậu’, ‘chậm phát triển’, ‘mê tín dị đoan’..vv. Tri thức bản địa của họ bị coi là lỗi thời, thô sơ hơn tri thức khoa học phương Tây, canh tác nương rẫy bị xem là thấp kém hơn canh tác lúa nước, nhiều phong tục bị xem là «hủ tục » hay lãng phí, cần phải xóa bỏ…vv. Từ những đánh giá này, nhiều thực hành văn hóa của các tộc người thiểu số được kỳ vọng cần phải thay đổi cho «văn minh » và « tiến bộ » hơn. Cái nhìn tiến hóa này thể hiện một cách nhìn « thực dân» về văn hóa , chẳng khác mấy với những nỗ lực «khai hóa văn minh» của thực dân Pháp đối với Việt Nam trong lịch sử. Một hệ quả nhãn tiền của quan điểm tiến hóa này là có những chính sách chưa hoàn toàn thích hợp với bối cảnh văn hóa, lịch sử và môi trường của những tộc người thiểu số, mặt khác, triệt tiêu dần tính đa dạng của văn hóa, cũng như sự tự tin của các chủ thể văn hóa. Để phát huy nội lực của sự đa dạng văn hóa, đã đến lúc chúng ta cần loại bỏ cách nhìn tiến hóa luận văn hóa ở Việt Nam.<br />Nguồn: <a href="http://dienngon.vn/Blog/Article/tu-nan-nhan-thanh-thu-pham-thuc-dan-van-hoa" style="text-align: left;">http://dienngon.vn/Blog/Article/tu-nan-nhan-thanh-thu-pham-thuc-dan-van-hoa</a></div>
</span></div>
</div>
</div>
</div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-63262119804407559862013-02-22T19:22:00.003-08:002014-11-09T21:17:53.752-08:00NHẬN NHÌN BẢN SẮC CỦA VĂN HÓA VIỆT NAM<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<h2 style="background-color: #fafcff; color: #606060; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 1.6em;">
</h2>
<div class="date" style="background-color: #fafcff; border-bottom-color: rgb(176, 176, 176); border-bottom-style: solid; border-bottom-width: 1px; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; margin-top: -10px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div class="entrytext" style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; overflow: hidden; padding-top: 0px;">
<h2 style="color: #606060; font-size: 1.6em;">
</h2>
<div style="font-size: 11px; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<b>TRẦN QUỐC VƯỢNG</b></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Có một thời, người ta phủ nhận sự hiện hữu của một nền văn minh và văn hóa Việt Nam. Người ta xếp một cách đơn giản thế giới Việt Nam vào phạm vi ảnh hưởng của văn minh Trung Quốc, vào phạm trù của nền văn minh Trung Quốc. Người ta gọi Việt Nam là “một nước Trung Hoa thu nhỏ lại” (une Chine en miniature)! Người ta tìm cội nguồn của dân tộc Việt Nam ở đâu đó bên Tàu, người ta xếp tiếng Việt vào gia đình ngôn ngữ Hán – Tạng (Sinotibétsin) và người ta coi người Việt Nam, cùng lắm, cũng chỉ là “Hán tộc nam chi”: (một cành nam của gốc Hán).</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span id="more-7647"></span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Thế nhưng rồi những công trình nghiên cứu khoa học được đẩy mạnh xuống chiều sâu và trong chiều dài lịch sử đã buộc giới trí thức tây và đông thầm nhận lại cái quan điểm đơn giản phiến diện nói trên. Người ta thấy tiếng Việt (và tiếng Mường) có một nền tảng (substratum) Môn-Khơme, gần gũi tiếng Thái – Tày và tiếng Anhdônêziêng trong gia đình ngôn ngữ phương nam, chứ không phải là ngôn ngữ Hán. Người ta thấy sức sống mãnh liệt của tiếng Việt như là một chỉ tiêu tồn tại của dân tộc Việt Nam, hàng ngàn năm, bên cạnh đế chế Trung Quốc. Một khoa học mới ra đời, khảo cổ học, với những tài liệu vật chất lấy lên từ trong lòng Đất mẹ, đã chiếu rọi một ánh sáng mới mẻ vào quá khứ ngàn vạn năm, khi xưa còn nằm trong bóng tối của thần Đêm lịch sử… Người ta được biết xứ sở này là một vùng quê của loài người (berceau dé l’Humanité). Đi sâu nghiên cứu hai nền văn hóa Hòa Bình – Bắc Sơn, người ta lại biết đấy là màn dạo đầu, từ trước đây trên dưới một vạn năm, của một cuộc cách mạng nông nghiệp xảy ra trên toàn vùng Đông Nam Á có thiên nhiên phong phú và đa dạng. Nơi đó, còn trước cả vùng Trung Đông vài nghìn năm, là một cái nôi trồng trọt (berceau cultural), từ chục nghìn năm trước, đã có những cộng đồng nông nghiệp định cư, trồng cây có củ, cây ăn quả, bầu bí rau dưa, rồi sau đó đã trồng lúa nước (oryza sativa), cây lương thực trọng yếu của loài người. Mà nông nghiệp, là khởi đầu của văn minh nhân loại, trên lưu vực những dòng sông lớn của thế giới ngày xưa: Lưỡng hà ở Trung Đông, Nin ở Ai Cập, Anhđuýtxơ ở Ấn Độ, sông Cái (Nhị, Hồng) ở Việt Nam… Một nền văn minh Đông Sơn được phát hiện, tồn tại hàng ngàn năm. Trước kỉ nguyên tây lịch, cũng có thể gọi là văn minh sông Hồng theo nghĩa rộng, với Nhà nước Văn Lang và thời đại các vua Hùng. Dân tộc Việt định hình cùng với Nhà nước ấy và nền văn minh ấy.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Khi đó, cái nước mà ngày sau người ta gọi là Trung Quốc mới được tạo dựng lên ở mạn trung lưu Hoàng hà, và nền văn minh Trung Quốc ban đầu thì đúng là nền “văn minh Hoàng hà” với ranh giới khoảng ba tỉnh bây giờ: Sơn Tây (quê hương của Đế Nghiêu), Hà Nam (quê Hạ Vũ, kinh đô của nhà Ân), Thiểm Tây với núi Kì, sông Vị (quê hương của nhà Chu).</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Văn hóa Việt Nam, văn minh sông Hồng và văn hóa Trung Quốc, văn minh Hoàng Hà, khác nhau từ căn bản, từ cội nguồn.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Văn hóa, theo nghĩa rộng, là cái tự nhiên được biến đổi bởi con người, bao hàm cả kỹ thuật, kinh tế… để từ đó hình thành một lối sống, một thế ứng xử, một thái độ tổng quát của con người đối với vũ trụ, thiên nhiên và xã hội, là cái vai trò của con người trong vũ trụ đó, với một hệ thống những chuẩn mực, nhũng giá trị, những biểu tượng, những quan niệm… tạo nên phong cách diễn tả tri thức và nghệ thuật của con người. Như vậy, thì phải xuất phát từ những điều kiện tự nhiên (con người vốn là một sản phẩm của tự nhiên, là một phần của tự nhiên, đứng đối diện với tự nhiên mà tạo thành văn hoá) rồi sau đó những điều kiện lịch sử (con người lại là một sản phẩm của lịch sử do chính mình tạo ra) để nhận nhìn về cội nguồn và bản sắc của nền văn hóa Việt Nam: Trong những điều kiện đó, văn hóa Việt Nam khác và không phải là văn hóa Trung Quốc.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Lưu vực Hoàng Hà là khu vực khí hậu đại lục lạnh lẽo, khô hạn, lượng mưa ít, lượng bốc hơi cao.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Lưu vực sông Hồng là khu vực khí hậu gió mùa, nóng và ẩm, nước dư thừa, nhiệt đầy đủ.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Đất trồng trọt của người Trung Quốc ban đầu ở cao nguyên và bình nguyên Hoàng Hà là hoàng thổ (loess) do gió tây mang lại.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Đất trồng trọt của người Việt Nam ở lưu vực các dòng sông là phù sa nâu, do sông Cái, sông con bồi đắp.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Nông nghiệp là kết quả của một thế tác dụng tổng hòa “Người – Trời – Đất” tạo mầm mống cho văn minh.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Nông nghiệp Trung Quốc, từ khởi thủy, là một nền nông nghiệp trồng khô (culture sèche).</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Nông nghiệp Việt Nam, từ ban đầu, là một nền nông nghiệp trồng nước (culture hydraulique), từ việc sử dụng hệ thống ngập nước (inondé: “ruộng Lạc theo nước triều lên xuống”) đến việc sử dụng hệ thống tưới nước (irrigué: gàu dai, gàu sòng, kênh ngòi…)</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Và như thế, kỹ thuật (technique, technologie), một phần của văn hóa, cái nối liền con người và tự nhiên, ở hai bên là khác nhau về căn bản.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Người Hoa trồng túc – tiểu mễ, hay kê (millet) – sau đó trồng cao lương, rồi trồng lúa mạch kiểu trồng khô, giống này từ Trung Á truyền vào và cho đến trước thời Tần (thế kỷ III trưóc Công nguyên) vẫn không phải là cây lương thực chủ yếu của Trung Quốc.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Người Việt trồng cây có củ (khoai các loại) và đặc biệt từ 6000-7000 nàm trước đây, đã trồng lúa nước. Nền văn minh lúa nước (civilisation du riz) vốn là một nền văn minh Việt cổ và đã tạo nên một thế quân bình bền vững của nền văn hóa xóm làng, giữa con người và thiên nhiên Việt Nam, trong khung cảnh Đông Nam Á từ mấy nghìn năm nay.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Trị thủy sông Hoàng, người Trung Quốc khơi sâu và khơi nhiều dòng chảy (“Hạ Vũ tuấn xuyên” là anh hùng văn hóa Trung Quốc).</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Trị thủy sông Hồng, người Việt đắp đê và trên suốt thời<b> </b>gian lịch sử, có hẳn một nền chính trị đê điều (Sơn tinh đắp đê chắn lũ chặn Thủy tinh là anh hùng văn hóa Việt).</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Ít nước trên mặt, người Trung Quốc phải tìm nguồn nước ngầm, đào giếng (“tinh”) và gọi chế độ phân phối ruộng đất cổ đại của mình là chế độ “tinh điền”.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Người Việt sống ở vùng sông ngòi chằng chịt, đầm đìa khắp nước, quen sử dụng nước trên mặt. Và cái ao đã là một thành phần hữu cơ của cảnh quan thiên nhiên – xã hội của lưu vực sông Hồng, ao là nước sinh hoạt, là kinh tế tổng hợp (rau muống, cá, nơi ngâm tre gỗ làm nhà, nước dự trữ tưới vườn, tưới ruộng…), là cuộc sống tinh thần trong ca dao (“ta về ta tắm ao ta…”, “Đêm qua ra đứng bờ ao”, “Trúc xinh trúc mọc bờ ao”…) và thơ ca dân tộc (“Thu điếu”, “Thu vịnh”, của Yên Đổ).</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Người Hoa ăn bánh màn thầu, ăn cháo kê, có vạc, chảo, có muôi hay như người Hoa gọi “văn hóa đỉnh lịch”.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Người Việt ăn xôi, ăn cơm, làm bánh chưng, bánh giày… Bát cơm, bát tương, chén mắm… và đặc biệt đôi đũa là một sáng tạo của nền văn hóa lúa nước Việt Nam. Từ địa hạt vật chất, đũa đã đi vào lĩnh vực xã hội tinh thần, triết lý Việt Nam (vợ chồng như đôi đũa có đôi, “chồng thấp vợ cao như đôi đũa lệch so sao cho đều”, “vơ đũa cả nắm … thủ tục li hôn ngày xưa là bẻ đũa…)</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Người Hoa ở nhà hầm (“Bắc sóc huyệt cư”) người Việt cổ sáng tạo cái nhà sàn (“Nam Việt sào cư”) với cái mái cong độc đáo hình thuyền, làm mẫu hình cho cả nền kiến trúc Viễn đông cổ truyền (Việt Nam, Trung Hoa, Nhật Bản…) Đi lại ở miền khô, trên một vùng cao nguyên, gần thảo nguyên thuận lợi cho việc chăn nuôi ngựa, người Hoa ưa dùng xe cộ và cưỡi ngựa. Quân đội lấy ưu thế là kị binh, nhà nước lấy chiến xa làm sức mạnh (“bách xa quốc”, “thiên xạ quốc”: xe ngựa trở thành một độ số của văn minh và sự hùng cường).</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Người Việt ở miền sông nước gắn trồng trọt với chài lưới, thuyền bè các loại trở thành một phương tiện kỹ thuật giao thông quan trọng, chiến thuyền được chạm khắc trên trống đồng và chiến tướng họ Đông A (Trần) vẫn quen sịnh hoạt trên thuyền…</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Huyền thoại Trung Quốc về Hạ Vũ đúc đỉnh, và đỉnh (vạc ba chân) trở thành biểu tượng của quyền lực nhà nước Trung Hoa, quyền lực đế vương.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Thực tiễn Việt Nam về các vua Hùng đúc trống đồng và <i>trống đồng</i> trở thành biểu tượng của văn minh Đông Sơn, của quyền lực thủ lĩnh nhân dân.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Trung Quốc ra đời ở một vùng thiếu kim khí, ở vùng giáp ranh giữa thảo nguyên và bình nguyên, giữa hai khối cư dân và văn minh du mục và nông nghiệp. Sự trao đổi, thương mại và những luồng buôn bán lớn sớm phát triển. Đô thị Trung Hoa ra đời sớm (ít ra từ thời Chu), tầng lớp con buôn lớn ra đời sớm. Văn minh đế vương cũng là văn minh đô thị, sớm tách khỏi thôn trang và vừa chống chọi vừa hấp thụ văn minh du mục, nhất là cái tổ chức quân sự và định chế chính trị độc tài. Chế độ chuyên chế ra đời cùng với đế chế (ít ra từ thời Tần Thủy Hoàng). Việc dựng nước Trung Quốc đi liền với bành trướng, đặt căn bản trên sự chấp nhận một nhân sinh quan “thiên mệch” phân biệt chủng tộc, phân biệt Hoa – Di cực kì nặng nề, một thứ “chủ nghĩa Trung Hoa trung tâm” (sinocentrisme), nền tảng của lý thuyết “bình thiên hạ”. Cùng với sức ép của các tộc người du mục ở phía bắc, phía tây, cùng với sự gia tăng dân số nông nghiệp, Trung Quốc tìm cách bành trướng xuống phía đông và phía nam, tới lưu vực Trường Giang, tới vùng văn minh lúa nước, đồng hóa những cư dân Man – Việt, đem nền văn minh lúa nước chồng lên văn minh Trung Quốc cổ truyền, đã biến thành một sắc thái mới của văn minh Trung Hoa. Cái giống nhau giữa văn minh Trung Quốc và văn minh Việt Nam là cái có sau, là hậu quả của lịch sử, một lịch sử chiến tranh đẫm máu giữa bành trướng và chống bành trướng, giữa cướp nước và giữ nước, hình thành thế “phân biệt Bắc – Nam”, hữu thức từ Lý Nam Đế, qua Lý Thường Kiệt (“Nam quốc Sơn Hà”), Nguyễn Trãi (“bình Ngô đại cáo”) đến Quang Trung…</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Nhưng nếu như lòng yêu nước Việt Nam đã được tô đậm lên để trở thành một hệ ý thức chủ đạo của người Việt Nam, chủ nghĩa dân tộc (nationnalisme) Việt Nam đã chiến thắng chủ nghĩa “bình thiên hạ” (universalisme) Trung Quốc, nếu như nền độc lập chính trị của nước Việt lại được phục hồi sau hơn nghìn<b> </b>năm chống Bắc thuộc thì diễn trình lịch sử của nền văn hóa Việt Nam, sự tiếp xúc, chống đối, đan xen, giao tiếp, hỗn dung văn hóa Việt – Hoa trong ngàn năm đầu Công nguyên và ngàn năm tiếp sau đó lại vô cùng phức tạp. Và sự tự ý thức về một lối sống riêng, một thế ứng xử – văn hóa riêng của các thế hệ Việt Nam dưới chế độ phong kiến lại không dễ dàng, không khỏi có nhiều lầm lạc, băn khoăn, trăn trở… mà ở một bài sau, tôi sẽ cố gắng phác họa đôi điều chủ yếu.</span></div>
<div style="font-size: 11px; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<sup>*</sup> Nguồn: <b>VĂN HÓA VIỆT NAM – Tìm tòi và suy ngẫm</b>, nhà xuất bản Văn học, Tác giả: <b>TRẦN QUỐC VƯỢNG</b>.</div>
</div>
</div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-70907286244064007642013-02-22T19:19:00.005-08:002013-02-22T19:19:53.284-08:00TRUYỀN THỐNG VĂN HÓA VIỆT NAM TRONG BỐI CẢNH ĐÔNG NAM Á VÀ ĐÔNG Á<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<h2 style="background-color: #fafcff; color: #606060; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 1.6em;">
<br /></h2>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<b>TRẦN QUỐC VƯỢNG</b></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Trước đây và thậm chí gần đây, giới Đông phương học phương Tây thường xếp Việt Nam hay/và Hàn Quốc vào “Thế giới văn minh Trung Hoa” hay “Thế giới Hoa hoá” (Xem, chẳng hạn M. Gernet Le monde chinois, Paris, 1980, L.Vandermeersch Le monde sinisé PUF, Paris, 1986…)</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Đối với Đông Nam Á – một khái niệm mới xuất hiện ở cuối Thế chiến II – thì ngưòi ta xếp vào “các quốc gia Ấn hóa hay Hindou hoá” (xem chẳng hạn G. Coedès Les états indianisés (hindouisés) Hà Nội. 1960 bản dịch tiếng Anh The Indianised States of South east Asia, Honolulu 1968). Thậm chí, cho đến giữa thập kỷ 60, có học giả Anh còn cho rằng “Đông Nam Á chẳng có sáng tạo gì đáng kể… ngoài trống đồng và có thể kể thêm cái nơm úp cá”! (Xem anthony Christie trong Dawn of civilization và bản dịch tiếng Pháp Aux portes de l’Histoire, Paris, 1964).</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span id="more-7638"></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Và để đối sánh Việt Nam với các quốc gia Đông Nam Á khác, người ta mệnh danh Việt Nam là bộ phận tiền đồn (Avant – Monde) của văn minh Trung Hoa chọc xuống vùng Đông Nam Á (xem, chẳng hạn Rierie Richand Feraya Le Việt Nam (des arigines lointaines à nos jours) PUF, coll. Que sais je? Paris, 1984).</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Theo tôi hiểu, có lẽ Winlhem G. Solheim II, GS ở đại học Hawai (xem <i>Reworking South east Asian Prehistory</i> Paiderme, Band XV 1969. <i>New light to a fargotten past</i> National Geography, 1972) và Georges. Condominas, nhà dân tộc học nổi tiếng của Pháp về Đông Dương (xem, chẳng hạn <i>“L’Asie du </i><i>Sud –</i><i>Est” trong </i><i>Ethnologie régionale,</i> vol.2, Enoyel.de la Pléiade, Gallimard, 1978)… là nằm trong số các học giả phương Tâv sớm thấy rõ và đi sâu tìm hiểu bản sắc các nền văn hóa của Việt Nam và Đông Nam Á.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Và Paul Mus (xem Traditon <i>et Révolution au VietNam</i> Ed. Anthropas, Paris, 1971) và Pierre Huarde – Maurice Durand <i>(Connaissance du </i><i>Viet </i><i>Nam</i> EFEO, Hanoi, 1954) và Pierre Langlet (xem <i>La tradition vietnamienne: un </i><i>Etatnational </i><i>au sein de la civilisation – chinoise – Sài Gòn </i><i>1970)</i> và gần đây, học giả Hàn Quốc Insun Yu (xem <i>Law and Society in Seventeenth and Eighteenth Century Viet Nam</i> Seoul 1990. Bản dịch tiếng Việt <i>Luật và xã hội Việt Nam thế kỷ XVII</i> –<i>XVIII,</i> Nxb KHXH Hà Nội 1994)… đã dần dà thấy rõ bản sắc văn hóa Việt Nam và sự <i>khác biệt</i> về văn hóa giữa Việt Nam và Trung Hoa.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Không một ai – kể cả chúng tôi – phủ nhận những ảnh hưởng thậm chí trong nhiều thời kỳ là <i>rất quan trọng</i> của các <i>thể chế</i> Trung Hoa (bây giờ giới văn hóa học cũng xem <i>thể chế là văn hóa -</i> xem Đàm Gia Kiện (chủ biên): <i>Lịch sử văn hóa Trung Quốc,</i> bản dịch tiếng Việt Nxb KHXH Hà Nội 1993: cuốn sách này<i>Phần một</i> là <i>Chế độ điển chương qua các đời </i>như Lễ chế, Pháp chế, Quan Chế, Binh chế…, – cũng xem David Marr <i>Institutional Culture (s) </i><i>in Viet Nam 1945-46 </i>Australian, National University – 3-1994, ngôn ngữ văn tự Trung Hoa v.v… đối với Hàn Quốc (và bán đảo Korea nói chung) và Việt Nam trong lịch sử.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Nhưng “trở về cội nguồn” và với cách nhìn sinh thái – nhân văn (Human ecological point of view) thì nếu văn hóa – ngôn ngữ Hàn Quốc thuộc về <i>context</i> (bối cảnh – đại đồng văn) Đông Bắc Á (xem <i>Hàn Quốc – đất nước – Con người</i> bản dịch tiếng Việt Seoul, 1993) thì Việt Nam là thuộc về <i>Context</i> Đông Nam Á.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Dưới đây tôi sẽ giải trình ít nhiều nhận thức của mình về vấn đề <i>Context</i> mà các học giả Việt Nam dịch/dùng theo những từ ngữ khác nhau: Bối cảnh, (Đại) đồng văn, môi cảnh, thể cảnh.v.v…</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Tôi nhớ lại, vào đầu thập kỷ 60 của thế kỷ này – khi tôi bắt đầu nghiên cứu và viết sách về các nền văn hóa – khảo cổ của Việt Nam, tôi đã nêu lên luận điểm rằng: Khi nghiên cứu văn hóa nói chung và các nền văn hóa thời tiền sử và sơ sử nói riêng của Việt Nam thì <i>không nên</i> và <i>không thể</i> chỉ giới hạn ở<i> </i>lãnh thổ Việt Nam hiện tại (Xem Trần Quốc Vượng – Hà Văn Tấn: <i>Lịch sử chế độ cộng sản nguyên thủy Việt Nam,</i> Hà Nội 1960, – <i>Sơ yếu khảo cổ học nguyên thủy Việt Nam</i> Hà Nội 1961 v.v…)</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Thế rồi, đọc và học các sách của học giả phương Tây người ta luôn luôn đặt một văn hóa hay một quốc gia vào một contextes – đồng văn, ví dụ cuốn <i>Le Néolithique Francais dans le comtexte Européen</i> (Thời ĐÁ MỚI Pháp trong bối cảnh – Đồng văn Âu châu) hay ví dụ cuốn <i>Le modèle suédois</i> (cuối 59, đầu 60) vào thời kỳ Thụy Điển từ tình trạng lạc hậu tìm ra được mô hình phát triển của mình mà nhanh chóng tiến lên hiện đại, ngay trong mở đầu đã viết đại ý: Thụy Điển không phải là Mỹ, Thụy Điển cũng không phải Tây Âu mà Thụy Điển là thuộc contexte Bắc Âu, do vậy không thể bắt chước mô hình phát triển Mỹ hay Tây Âu mà cần/phải tìm ra mô hình phát triển cho riêng mình trong bối cảnh đồng văn – Bắc Âu.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Chính vì vậy, khi được biết cấp trên giao cho tôi nhiệm vụ nghiên cứu đặc điểm – bản sắc dân tộc Việt Nam vào đầu thập kỷ 70, học giả nổi tiếng Nguyễn Khắc Viện đã hỏi tôi: “Anh sẽ bắt đầu việc nghiên cứu ấy của anh bằng cái gì?” Không do dự suy nghĩ, tôi đã trả lời ông ngay rằng: “Tôi sẽ bắt đầu từ Contexte” và ông đã khen tôi “Rất đúng!”. Đó cũng là thời kỳ vận động để thành lập ban (ngành) Đông Nam Á ở Việt Nam mà tôi được coi là một thành viên cố vấn. Tại hội nghị Đông Nam Á học Việt Nam lần thứ nhất (Hà Nội, 1972), tôi đã cùng PGS, Cao Xuân Phổ đọc bản tham luận về <i>Việt Nam trong bối cảnh Đông Nam Á</i> (Báo <i>Nhân Dân</i> của Đảng Cộng sản Việt Nam đã đăng trọn tham luận này của hai chúng tôi). Tiếp theo Madeleine Colani, bạn đồng nghiệp và đồng tác giả của tôi trong nhiều công trình văn hóa – khảo cổ. GS Hà Văn Tấn đã viết <i>Le hoabinhien </i><i>dans le contexte du Viet Nam</i> (Etudes Vietnamiennes <span style="text-decoration: underline;"><sup>N</sup></span>o 46, 1976) và cũng như M. Colani (xem La civilisation hoabmhienney extrême arientale Hà Nội, 1939), khi viết về <i>Không gian văn hóa Hòa Bình</i> (Tạp chí <i>Khảo cổ học </i>3-1994) tôi cũng luôn luôn đặt nền văn hóa tiền/sơ nông nghiệp nghìn xưa này trong bối cảnh Đông Nam Á lục địa và hải đảo.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Đôi vối nền <i>văn hóa Đông Sơn</i> nổi tiêng – còn gọi là <i>“văn hóa Trống Đồng”</i> (giữa thiên niên kỷ I trước Công nguyên) – thì cũng vậy và lại càng là như vậy. Đọc những tài liệu về các hội nghị về trống đồng của Trung Quốc, tham gia hội thảo về trống đồng Đông Sơn ở Việt Nam, tôi có một phức cảm (complex) về tính “sô vanh” (chauviniste) của một vài học giả Hoa và Việt cứ cố chứng minh trống đồng khởi nguyên từ Trung Hoa hay từ Bắc Việt Nam…</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Trước hết, khoảng 500 năm trước Công nguyên trở về trước, Hoa Nam – nơi tìm thấy trống đồng – chưa thuộc về lãnh thổ của đế chế Trung Hoa – Chu – Tần – Hán… – Tôi rất thích một khái niệm của GS Mỹ W.Eberhard (Xem Eberhard Wolfram <i>The local cultures of South </i><i>and, </i><i>East</i> China Leiden 1968) khi viết về <i>Các nền văn hóa địa phương</i> ở Nam và Đông Trung Hoa đề cập đến Hoa Nam thời cổ, ông đã gọi là “Prechinese China (Trung Hoa trước người Hoa). Đấy là vùng Man, Bách Bộc, Bách Việt… nghĩa là không gian xã hội của các <i>tộc người phi Hoa.</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Tôi đã nói đến – từ thập kỷ 70 – về một Đông Nam Á trước 500 năm trước công nguyên – hoặc trước đó chút xíu – <i>phi Hoa phi Ấn</i> rồi mới đến một thời kỳ Đông Nam Á <i>Ấn hóa, Hoa hóa </i>(thiên niên kỷ đầu công nguyên), rồi lại đến một thòi kỳ <i>Đông Nam Á giải Ấn hóa, giải Hoa hóa</i> (De indianisation, De sinisation). Hoa Nam là thuộc Đông Nam Á theo nghĩa sinh thái – nhân văn.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Tôi là người theo chủ thuyết Địa – Văn hóa (Géo-Culture), Địa – Lịch sử (Géo Histoire). Cũng là Đông Nam Á, song có Đông Nam Á lục địa, Đông Nam Á hải đảo… Việt Nam năm trong bán đảo Đông Dương (Indo China), lại chiếm trọn phần Đông của bán đảo này nên <i>tính chất bán đảo</i> lại càng nổi bật. Về mặt địa – văn hóa, bản sắc văn hóa Việt là bản sắc bán đảo, tiếp nhận và hội nhập (integration) cả các ảnh hưởng lục địa lẫn các ảnh hưởng hải đảo. Cái bản sắc văn hóa ấy được phản ánh rõ nét trong huyền thoại khởi nguyên luận của người Việt toàn quốc: Mẹ tổ Âu Cơ (Tiên) từ Núi xuống lấy Bố tổ Lạc Long Quân (Rồng) từ Biển lên, sinh trăm trứng nở trăm con, sau lại chia đôi, một nửa ở miền đồi núi, một nửa ở miền sông nước… Nó còn được phản ánh ở 3 cặp <i>vợ</i> (bản địa)<i>chồng</i> (từ biển vào), ở xứ Bắc là Man Nương – Khâu đà la (Ấn), ở xứ Trung là nàng Trầm Hương Pô Inư – Nagara (Chàm) – hoàng tử Bắc Hải (Hoa), ở xứ Nam là nàng Liễu Diệp (Phù Nam) – Kaundinya (Ấn)…</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Về mặt địa – văn hóa này, tôi cũng thấy văn hóa Hàn Quốc có sắc thái bán đảo (tuy contexte là Đông Bắc Á): Ngôn ngữ Hàn Quốc thuộc hệ Ural – Altaic của vùng Trung Á (bao gồm tiếng Thổ Nhĩ Kỳ, Hungari, Phần Lan, Mông cổ, Nhật Bản…). Bán đảo Hàn Quốc có Sông Núi đẹp. Núi có sâm Cao Ly nổi tiếng thế giới. Sông suối số lượng lớn và cùng với biển – đóng vai trò quan trọng đối với lối sống dân chúng (xem <i>Hàn Quốc… đã dẫn</i> tr.8, trl4, trõl).</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Tôi đã viết và đang còn viết nữa về <i>Tính cách sông nước của văn hóa Việt Nam</i> (Cornell University 1991), về <i>Yếu tố Biển trong lịch sử văn hóa Việt Nam</i> (Tạp chí Đông Nam Á, Hà Nội, 1.93), <i>Hội An và cái nhìn về biển của người Chàm và người Việt </i>(Tập san Khoa học kỹ thuật, Quảng Nam – Đà Nẵng 1986)…</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: center;">
<span style="color: #003366;">*</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: center;">
<span style="color: #003366;">* *</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Vào trước sau Công nguyên cho đến đầu thế kỷ X sau công nguyên, đất Việt bị rơi vào ách thống trị của nhiều triều đại Trung Hoa, từ Hán đến Đường.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Đã xảy ra hiện tượng mà giới văn hóa học gọi là <i>giao thoa văn hóa cưỡng bức.</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Giao thoa cưỡng bước Việt – Hoa xảy ra rất dài và không chỉ một lần (thế kỷ I-X, 1407 – 1427). Và cũng có giao thoa tự nguyện.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Đế chế Hán cũng đã lập ra 4 quận ở nửa Bắc Hàn Quốc và Mãn Châu, đặc biệt là quận Namgang (Lo Lang (tiếng Hoa) Lạc Lãng (tiếng Hán Việt) ở vùng Bình Nhưỡng ngày nay nhưng, cũng như ở Bắc Việt Nam, dân chúng và các thủ lĩnh địa phương luôn luôn nổi dậy chống lại ách đô hộ của Trung Hoa. Quận Lo Lang chỉ tồn tại đến thế kỷ IV sau Công nguyên. Đế chế Đường đặt <i>An Nam đô hộ phủ</i> ở Bắc Việt Nam cũng như <i>An Đông đô hộ phủ</i> ở vùng đông bắc Mãn Châu và có tham vọng hợp nhất lãnh thổ Koguryo và Parkche vào đế chế Đường. Song Shilla đã cầm vũ khí chống lại và chiến thắng của Shilla năm 676 là một bước ngoặt vĩ đại trong lịch sử Hàn Quốc. Shilla đã thành công trong việc đẩy lùi quân nhà Đường ra khỏi bờ cõi bán đảo và giành được sự thống nhất lãnh thổ đầu tiên của mình (Xem <i>Hàn Quốc…</i> đã dẫn tr 21). Năm 905 Đại Việt cũng giành được quyền tự chủ và chiến thắng vĩ đại ở Bạch Đăng năm 938 của Ngô Quyền được coi là sự mở đầu thời Phục Hưng mới của nước Việt phương Nam thời trung đại.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: center;">
<span style="color: #003366;">*</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: center;">
<span style="color: #003366;">* *</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Do hàng ngàn năm Bắc thuộc và do sau đó Đại Việt – nhất là từ XV-XIX – mô phỏng “mô hình Trung Hoa” (Xem, chẳng hạn Woodside, Alexander B <i>Việt Nam and the Chinese model </i>Cambridge, Mars, 1971) nên nhiều học giả Tây phương và Việt Nam cho rằng từ đầu Công nguyên trở về trước Việt Nam thuộc Contexte Đông Nam Á còn từ đó trở vể sau (cho đến cuối XIX) Việt Nam thuộc contexte Đông Á hay là thuộc “thế giới Hoa hoá” “thế giới Trung Hoa” (Xem lại M. Gernet, Léon Vandermeersch) hay “nằm trong qũy đạo (orbit) của Trung Hoa” (Xem, chẳng hạn Charles Higham <i>The Archaeology of mainland Sotheast</i>Asia Cambridge Univesity Press, 1988)…</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Có lẽ – theo tôi – sự tình không giản đơn như vậy. Cũng như Hàn Quốc, nước Việt có thời kỳ dài trọng đạo Phật hơn đạo Nho. Nhiều nhà sư Việt và nhà sư Hàn Quốc đã sang cả Trung Hoa và Ấn Độ để nghiên cứu và sưu tầm kinh Phật (Xem <i>Cựu, Tân Đường thư,</i> cũng xem Trần Quốc Vượng – Hà Văn Tấn <i>Lịch sử chế độ phong kiến Việt Nam</i> T.I. Nxb Giáo dục Hà Nội, 1961-1964…)- Như trên đã nói, ảnh hưởng văn hóa Ấn Độ là một “đối trọng” của ảnh hưởng văn hóa Trung Hoa trên đất Việt và vùng Đông Nam Á nói chung. Dù đã xâm nhập từ đầu Công nguyên đạo Nho chỉ trở thành công cụ quyền lực và đời sống tinh thần ở Hàn Quốc vào thế kỷ XIV cùng với sự khởi đầu triều đại Choson (1392-1910) và ở Đại Việt từ thế kỷ XV với các triều đại Lê (1427-1786), Nguyễn (1802 – đầu XX). Trước đó, các triều đại hoàng gia Koryo (918-1392) ở Hàn Quốc cũng như các triều đại Đinh (968-980), Tiền Lê (980-1009), Lý (1010-1226) Trần (1226-1400) ở Đại Việt vẫn hết sức coi trọng đạo Phật, gần như là quốc giáo.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Hàn Quốc cũng như Đại Việt – Việt Nam có quan hệ lâu đời với Trung Quốc và chịu <i>ảnh hưởng rất lớn cả về văn hóa và chính trị của Trung Hoa</i> trong khi cả hai nước láng giềng Đông Bắc Á và Đông Nam Á của Trung Quốc này vẫn <i>duy trì nền Độc lập dân tộc</i> và giữ gìn những <i>bản sắc văn hóa riêng, </i>nói cách khác là giũ gìn <i>bản lĩnh dân tộc</i> (national Identity)</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Tôi chỉ muốn dẫn lại ở đây câu nói nổi tiếng của danh nhân văn hóa ức Trai – Nguyễn Trãi:</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;"><i>Như nước Đại Việt ta</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;"><i>Thật là một nước văn hiến!</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;"><i>Tự Triệu Đinh Lý Trần nối đời dựng nước</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;"><i>Cùng Hán Đường Tống Nguyên mỗi bên làm đế một phương.</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;"><i>Sơn hà cương vực đã khác biệt</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;"><i>Phong tục Nam Bắc cũng khác nhau!</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: right;">
<span style="color: #003366;">(Bình Ngô đại cáo, 1428)</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Đấy là bản <i>Tuyên ngôn độc lập cả về chính trị và văn hóa. </i>Huống chi, từ ngàn xưa cho đến hôm nay, nếu Hàn Quốc nằm trong vành đai gió mùa Đông Á thì Việt Nam thuộc vùng “Châu Á gió mùa (Đông Nam Á)”. (Xem, chẳng hạn Jules Sion <i>L </i><i>Asie des moussons</i> T.IX de la Géógraphi générale de p. vidal de la Balche, A, Colin, Faris, 1929) – Pierre Gourou <i>L’Asie, </i>Hachette, Parism 1953…). Và do môi trường sinh thái như vậy, xã hội Việt Nam và Đông Nam Á bao giò cũng thuộc phạm trù văn minh – xã hội trồng LÚA (xem chẳng hạn Yoneo Ishii <i>Thai Land: A rice growing Society,</i> the University Press of Hawaii, Honolulu, 1978. – Shinichi Ichimura (ed) <i>Southeast Asia: Nature, Society and Development,</i>KyotoUniversity, 1977…)</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Cuối cùng, cần lưu ý đến một đặc điểm lớn của lịch sử Việt Nam thường được gọi là cuộc <i>Nam tiến</i> (March to the South) từ thế kỷ XI đến nửa đầu XIX. Tộc Việt, cư dân Việt càng tiến theo ven biển Đông về phương Nam, từ lưu vực sông Hồng đến lưu vực sông Cửu Long thì càng xa Trung Hoa hơn và càng gần lại với các nền văn minh Đông Nam Á cổ truyền hơn. Theo biên niên sử (Annales) Trung Hoa và Việt Nam, từ đầu công nguyên cho tới XVII-XVIII, các cảng thị nước Việt vẫn luôn luôn tiếp nhận thuyền – tàu của các nước Chà Và (Java), Thất Lợi Phật Thệ (Cri Vijaya), Tam Phật Tề (Palembang), La Hộc, Xiêm La (Thái Lan)…</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Tóm một câu, trên diễn trình lịch sử, nước Việt, dân Việt nhận nhiều ảnh hưởng văn hóa – chính trị Trung Hoa Đông Á song vẫn luôn luôn duy trì <i>nền tảng văn hóa,</i> môi cảnh địa – nhân văn Đông Nam Á của chính mình.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: right;">
<i>11-1994</i><i></i></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<sup>*</sup> Nguồn: <b>VĂN HÓA VIỆT NAM – Tìm tòi và suy ngẫm</b>, nhà xuất bản Văn học, 2003. Tác giả: <b>TRẦN QUỐC VƯỢNG</b>.</div>
</div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-51257347903364260762013-02-22T19:15:00.002-08:002013-02-22T19:20:13.883-08:00BÀN THÊM VỀ VẤN ĐỀ TRUYỀN THỐNG VĂN HÓA VIỆT NAM<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<h2 style="background-color: #fafcff; color: #606060; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 1.6em;">
</h2>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<b>TRẦN QUỐC VƯỢNG</b></div>
<div align="center" style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;"><b>I</b></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">Ngay từ khi dựng nước đầu tiên (thời Hùng), và trong những thời kỳ dựng lại nước tiếp theo (thời Khúc – Ngô, thời đại Hồ Chí Minh), nước ta đã là một <i>quốc gia đa tộc:</i> Văn Lang Âu Lạc cũng vậy, mà Đại Việt, rồi Việt Nam cũng vậy. Cố nhiên, trong quốc gia đa tộc ấy, bao giờ cũng có một tộc người đóng vai trò trung tâm liên kết: người Việt cổ hay người Việt hiện đại, mà có lúc ta quen gọi là Kinh.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">Do đó, có ý thức quốc gia, mà cũng có tâm lý tộc người. Có cái <i>chung,</i> mà cũng có cái <i>riêng,</i> trong cộng đồng quốc gia dân tộc Việt Nam.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">Do vậy, và cũng do bản chất của văn hóa là đa dạng mà khi tiếp cận vấn đề văn hóa Việt Nam, chúng ta cần nhận thức nó như một <i>phức thể</i> thống nhất trong đa dạng.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span id="more-7643"></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">Có truyền thống chung của văn hóa Việt Nam, cũng có sắc thái truyền thống riêng của từng vùng – miền, từng thành phần tộc người để hợp thành chỉnh thể Việt Nam.</span></div>
<div align="center" style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;"><b>II</b></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">Trong việc xây dựng nền văn hóa mới Việt Nam xã hội chủ nghĩa, việc phát triển nền văn hóa riêng – chung của các dân tộc Việt Nam, theo chúng tôi cần nhận nhìn và hoạch định <i>ba phương hướng</i> chiến lược sau đây:</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">1. Chiến lược <i>kế thừa tinh hoa truyền thống,</i> hay nói vắn và dễ hiểu, chiến lược <i>bảo tồn.</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">2. Chiến lược xóa bỏ những phong tục – tập quán cổ truyền, những lạc hậu, lỗi thời, và những ảnh hưởng, di hại của văn hóa (đúng hơn: phản văn hóa) đô hộ – thực dân cũ và mới. Nói vắn và dễ hiểu, chiến lược <i>cải tạo.</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">3. Chiến lược xây dựng ý thức hệ mới, nền văn hóa mới, con người mới Việt Nam, trên nển tảng chủ nghĩa Mác-Lênin. Nói vắn và dễ hiểu, chiến lược <i>phát triển – đổi mới.</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">Cố nhiên, đấy chỉ là sự trừu tượng hóa của tư duy lôgích phân tích. Còn trong đời sống văn hóa Việt Nam hôm nay, cả ba mặt <i>bảo tồn, cải tạo và phát triển,</i> ở bất cứ lĩnh vực nào, từ cấp độ nhận thức tư duy, cảm nhận tâm lý, ứng xử ngôn từ và hành vi, cho đến những cấp độ y phục, xây dựng nhà cửa, bản làng, phố phường, đô thị và lao động sản xuất…, đều xoắn xuýt, quyện bện vào nhau, khó có một lĩnh vực nào, một vấn đề nào là thuần bảo tồn, thuần cải tạo hay là thuần đổi mới, xây dựng mới, phát triển mới.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">Dưới đây, tôi chỉ phát biểu đôi ba ý kiến quanh truyền thống văn hóa và việc kế thừa truyền thống trong quá trình đổi mới – cách mạng nền văn hóa của các dân tộc ở Việt Nam.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">Chúng ta nên dứt khoát nhận định rằng trong tổng thể truyền thống của văn hóa loài người, cũng như tổng thể truyền thống văn hóa Việt Nam, đều có cả truyền thống <i>tốt, tiến bộ</i> và truyền thống <i>xấu, lạc hậu.</i> Như thế là vì truyền thống được hình thành và ổn định (tương đối) trong quá khứ, dưới các phương thức, hình thái kinh tế – xã hội, chế độ chính trị… của những xã hội có mẫu số chung là người bóc lột người, có một hằng số đáng buồn chung là <i>sự tha hóa con người</i> (cả thống trị và bị trị). Cho nên, trong kho tàng văn hóa cũ, không thể không in đậm những ý niệm thống trị một thời: đấy là ý niệm của giai tầng thống trị – bóc lột (Mác); và, dù có hai dòng văn hóa trong một nền văn hóa (Lênin), thì những nhân tố dân phủ và xã hội chủ nghĩa của nền văn hóa dân gian cũng không thể phát triển thành hệ thống – cấu trúc văn hóa độc lập được.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">Để lấy một ví dụ chợt đến và đơn giản, hãy nói <i>về thế ứng xử vợ, chồng</i> trong tổng thể văn hóa cũ. Về mặt này, ta cũng lọc ra được đủ vẻ “nước đôi” và mâu thuẫn từ folklore cổ truyền:</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;"><i>- Thuận vợ thuận chồng tát biển Đông củng cạn.</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;"><i>- Vợ chồng như áo cởi ngay tức thì</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;"><i>- Gái có chồng như gông đeo cổ.</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;"><i>- Gái có chồng như rồng có vây…</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">Có cái xấu ngay từ đầu và về bản chất, mà ta có thể và có quyền gọi là <i>phản văn hóa,</i> chứ không phải là văn hóa. Thế nhưng, trong cuộc đời cũ, hễ có văn hóa là có phản văn hóa, như trong vật lý có <i>hạt</i> và <i>phản hạt, có vũ trụ và phản vũ trụ. Phản văn hóa,</i> xin nhắc lại, là một khái niêm khá quan trọng của văn hóa học.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">Ví dụ: Trong văn hóa phụ hệ, chồng áp bức vợ. Có cái không xấu ngay từ đầu mà về sau rnới xấu. Ví dụ: nền văn hóa văn minh quân chủ nào cũng phải đề cao ý thức <i>tôn quân.</i> Thời quân chủ đang lên, và với những ông vua tốt, “đời vua Thái Tổ – Thái Tông” như dân gian xưa nói, thì tôn quân đâu là chuyện xấu, vì vua đó là minh quân. Nhưng ở cuối thời quân chủ mà còn tôn quân thì lại là xấu, là “ngu trung”, nhất là “hôn quân” thì cần gì phải tôn trọng? Trần Hưng Đạo tôn quân là một ứng xử đáng ngợi ca, nhưng Lý Trần Quán mà tôn quân thì lại là một ứng xử không đáng khen, còn Phan Bội Châu vẫn tôn quân thì đã là một ứng xử lỗi thời.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">Cho nên, một thế ứng xử, một truyền thống văn hóa là tốt hay là xấu cũng còn tuỳ ở bối cảnh lịch sử. Truyền thống vừa có <i>tính ổn định,</i> vừa có <i>tính lịch sử,</i>“có khi biến có khi thường”. Cũng vậy, truyền thống cũ vừa có <i>tính cộng đồng,</i> vừa mang <i>dấu ấn giai cấp.</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">Không lạ rằng, khi xử lý vấn đề kế thừa truyền thống, Đảng ta bao giờ cũng nói:</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;">1. Kế thừa một cách có <i>chọn lọc và phê phán.</i></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;"><i>2. Phát huy</i> tinh hoa vốn cũ dân tộc lên một <i>trình độ mới, </i>với một <i>chất lượng mới</i> cao hơn. Nói một cách khác, hợp thời hóa trong nhận thức và ứng xử. Đó cũng chính là một khía cạnh của việc đổi mới, cách tân văn hóa, mà tôi xin phép không bàn đến trong bài viết này.<i></i></span></div>
<div align="center" style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span style="color: #003366;"><b>III</b></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Nói đến kế thừa truyền thống, chúng ta thường nghĩ ngay đến kế thừa những nét tinh hoa của truyền thống. Trong ứng xử và quan hệ xã hội, chúng ta thấy ở bất cứ dân tộc nào, miền nào trên đất nước ta, cũng đều có những tinh hoa đáng gìn giữ: tính hiếu khách, với chăn khách – gối khách cực kỳ đẹp đẽ của người Thái; bữa cơm khách, dù túng bấn, cũng phải sửa soạn cho tươm tất, của người Việt; tính sạch sẽ trong vệ sinh thân xác của người Chăm (một ngày tắm 4-5 lần, sau mỗi lần đều xức hương trầm…); nét thanh lịch của văn hóa Hà Nội; nét cởi mở của văn hóa Cửu Long…</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Tôi xin phép được gọi đó là sự <i>kế thừa hữu thức.</i></span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Thế nhưng, trớ trêu thay là lịch sử và cuộc đời, một cách <i>vô thức</i>, và <i>khi hành động</i> thì ngay cả sau khi chế độ phong kiến và thực dân hoàn toàn bị đánh đổ, thậm chí ngay cả hiện nay ở giai đoạn quá độ tiến lên chủ nghĩa xã hội, mấy ai trong chúng ta lại không kế thừa những thói quen, phong tục xấu, ứng xử xấu…, di sản của một thời vua – quan – cường hào nghìn thuở, di sản của một thời thuộc địa – đô hộ Tàu – Tây – Nhật – Mỹ ngày trước và hôm qua.</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Nếu không, tại sao lại có khái niệm “quan cách mạng” mà Bác Hồ đã có lần nói đến; tại sao bệnh quan liên còn nặng nề và phổ biên; tạo sao lại có sự xì xào, mà từ thời đầu hợp tác hóa và ngay trong thời chống Mỹ cứu nước, cho đến tận hôm nay, về cái nạn “cường hào mới” ở nông thôn xã hội chủ nghĩa của chúng ta? Nói đâu xa, trong giới trí thức mới hôm nay thiếu chi người còn vướng mắc cái thói quen xấu của nhà nho tin “sách vở thánh hiền” hơn thực tế cuộc đời, sính nói chữ và quen nhìn mặt chữ mà suy ra nhận thức về cái tưởng là chân lý và thực tế. Bệnh sách vở, bệnh giáo điều phải chăng vẫn còn là một bệnh của một bộ phận không ít lắm của trí thức hôm nay, và phải chăng không có ai trong chúng ta, hơn một lần trong cuộc đời, đã ứng xử với Mác, với Lênin chả khác gì các cụ trạng – nghè – cống ngày xưa ứng xử với Khổng Tử, với Mạnh Tử?</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Tôi xin phép gọi đó là sự <i>kế thừa vô thứa.</i> Đó chính là cái mà các văn phẩm của chủ nghĩa Mác – Lênin gọi là <i>sức ỳ. </i>Truyền thống có sức ỳ của nó. Quá khứ vẫn có sức ép đè lên hiện tại. “Người chết vẫn níu lấy người sống” là như vậy.</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Nhìn theo quan điểm chiến lược tổng thể, thì đó vẫn là những điều khó tránh (nếu không muôn nói là không thể tránh) ở thời quá độ này, ở không gian và thời gian văn hóa Việt Nam hôm nay, từ miền xuôi đến miền núi, từ Nam chí Bắc…</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: center;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;"><b>IV</b></span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">1. Quanh việc kế thừa tinh hoa truyền thống một cách hữu thức, đã có vô số chuyện cần phải bàn cãi rồi.</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Thế nào là kế thừa? Thế nào là tinh hoa truyền thống?</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Mặt nào của đời sống văn hóa dân tộc cần bảo tồn nguyên vẹn? Hoa văn mặt phà Thái, thổ cẩm Tày – Nùng, cạp váy Mường, tượng mồ Tây Nguyên, múa rối nước Việt… chăng?</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Mặt nào của đời sống văn hóa dân tộc, thì <i>bảo tồn từng phần, xóa bỏ một phần, đồng thời phát triển ở một phần khác</i>?</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Lấy ví dụ về văn hóa hội hè – đình đám cũ, về lễ hội Việt Nam: có người đề nghị giữ phần <i>hội,</i> bỏ phần <i>lễ.</i> Chúng tôi cho rằng đó là một cách phi tôn giáo hóa, giải thiêng hội hè. Nhưng ngày xưa có hội nào mà không có lễ, mà nếu “giải thiêng” trọng vẹn đền chùa miếu mạo – trung tâm vật chất của văn hóa hội hè – thì dễ có mấy ai đi hội? Phải chi dùng biện pháp hành chính xóa sổ béng đi cả lễ lẫn hội, như có người, có nơi, có lúc đã làm, “cho nó tiện”!</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Hội mà không lễ, cũng như cưới mà không ăn, không xin, thực ra dân có chịu không?</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Quanh chuyện đó, sau đây là một ví dụ, và những thắc mắc có thể nảy ra từ ví dụ ấy. Không có hội Phủ Giầy “tháng ba giỗ Mẹ”, ngày xưa làm sao có nhạc hát chầu văn và “múa thiêng”? Vậy có nên bỏ hội Phủ Giầy nhưng vẫn giữ nhạc chầu văn, mà đưa lời mới vào theo cái khẩu hiệu một thòi “Bình cũ rượu mới”, liệu có được không? (Nhiều đồng chí lãnh đạo cấp cao lại không ưa thế, yêu cầu hát đúng nhạc cũ – lời cũ, nhưng công chúng thưởng thức phải chọn lọc và tuỳ lúc, tuỳ nơi mà hát). Và tại sao, với lôgích nào, mà chỉ bảo tồn chầu văn, nhưng lại xóa “múa thiêng” (tôi tạm mượn chữ của bà J. Cuisinier, nói nôm là “lên đồng”), cũng như chỉ bảo tồn cây đàn tính, nhưng xóa hát then, hay chỉ hát then với điệu cũ, lời mới, xóa sạch nội dung tôn giáo của mo-then?</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Một số ví dụ khác, trên một mảnh đất khác. Cứ tưởng tượng như có người đưa lên Bộ Văn hóa mấy kiến nghị sau đây: – Thành lập trung tâm nghiên cứu chèo, tuồng, để bằng mọi biện pháp <i>giữ nguyên xi</i> mọi miếng trò, mảng trò, tích cũ, lời xưa .. nhằm mục đích nghiên cứu; Còn nhà hát chèo, nhà hát tuồng thì vừa biểu diễn tuồng, chèo <i>y như cũ,</i> vừa viết vở mới, diễn vở mới<i>,</i> phát triển <i>chèo mới, tuồng mới</i> (chèo hiện đại, tuồng hiện đại). – Cũng vậy, một học viện ca-múa-nhạc-kịch dân tộc sẽ lưu giữ, nghiên cứu, truyền bá (nếu cần thì chỉ truyền bá trong phạm vi hạn chế) <i>y nguyên</i> vốn ca-múa-nhạc- kịch các dân tộc ở Việt Nam, từ tính tẩu, pí pặp, đến đàn bầu, từ then – sli – lượn đến quan họ, từ nhảy Hmông đến múa Chăm, từ rối nước Bắc Bộ đến dù kê Nam Bộ; – Còn các nhà hát ca-múa-nhạc hiện đại thì vừa biểu diễn các tiết mục cổ truyền y như cũ, vừa cải tiến nâng cao (hoặc hạ thấp không biết chừng!) các nhạc cụ cổ truyền (vốn thường có âm vực thấp, âm lượng kém), các tiết mục cổ truyền, tổng hợp nhiều làn điệu dân ca, dàn nhạc, dân vũ, và đưa lên sân khấu, gọi là kịch dân ca, nào là kịch dân ca quan họ, kịch dân ca Nghệ Tĩnh…</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Một vài thắc mắc trên lý, trên lẽ thế thôi, cho thấy cái phức tạp của vấn<b> </b>đề. Trên thực tiễn, còn có cái phức tạp này nữa. Hữu thức, ta muốn <i>bảo tồn </i><i>y nguyên,</i>ví như bảo tồn trang phục của các tộc người khác nhau ở ta, ít nhất cũng để sử dụng trong các ngày lễ hội cổ truyền hay hiện đại, trong các buổi đón khách nước ngoài hay các đêm biểu diễn văn nghệ quần chúng. Nhưng về thực tế khách quan thì y phục dân tộc đang mờ dần và đang trên đà “Kinh hoá”, “xuôi hoá”, “Âu phục hoá’. Vì sao? Vì thiếu vải và vải màu? Vì thiếu chỉ và chỉ thêu? Vì đắt đỏ? Vì tiêu cực? Vì một mặc cảm mà tôi tạm gọi là “mặc cảm thiểu số”? (mặc cảm này là có thật ở một bộ phận không ít đồng bào và cán bộ người các dân tộc thiểu số anh em, khi họ tiếp xúc và làm việc với người miền xuôi, người Việt)…</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Ấy là chưa nói đến chuyện bảo tồn cái nhà sàn Thái, Tày, Mường cái nhà nửa sàn – nửa đất H’mông-Dao, cái nhà rông Ba Na, nhà dài Xtiêng… Bảo tồn đến đâu? Còn đủ gỗ để làm không?…</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Ấy cũng là chưa nói đến chuyện bảo tồn từng phần (mà có hướng dẫn) việc làm nương rẫy, hay là xóa hẳn việc làm nương rẫy, nên bảo tồn việc trồng cây thuốc ở người H’mông để Nhà nước thu mua làm dược liệu và xuất khẩu, hay là cấm tiệt việc làm thuốc phiện, phá nương trồng thuốc phiện, rồi người H’mông trốn vào đốt nương giữa rừng trồng “lậu” thuốc phiện, còn ngành y tế Việt Nam lại nhập thuốc phiện và các chế phẩm của nó để làm thuốc?</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Thế là có hiện tượng này trong đời sống văn hóa của các dân tộc anh em ở Việt Nam: hữu thức, hô hào văn hóa một đằng; vô thức, thầm lặng một nẻo.</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Và sao không có hiện tượng <i>nửa vô thức, nửa hữu thức</i> ở một số sự kiện văn hóa Việt Nam hôm nay, chẳng hạn như việc phục hồi dần dần một số lễ hội ở miền xuôi, miền núi, nhất là trong mười năm qua, đặc biệt trong dăm năm vừa qua, chẳng hạn như việc phục hồi bàn thờ tổ tiên ngay trong gia đình cán bộ cộng sản ở đô thị, một việc mà sau 1954 chưa hề là hiện tượng phổ biến?</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Và trong lĩnh vực <i>vô thức kế thừa,</i> cái gì là <i>xấu,</i> là <i>phản động</i> (hiểu theo nghĩa triết học của Lênin), cần phải <i>loại trừ? </i>(ứng xử quan dạng, cường hào khệnh khạng, thích phô trương, ăn uống – nhậu nhẹt, thích giấy tờ, thích mệnh lệnh hơn là giải thích, cổ vũ, vận động, tổ chức tỉ mỉ…?) Loại trừ bằng cách nào? (lôi từ lĩnh vực vô thức lên lĩnh vực ý thức, để nhận thức cho kỹ mà xóa bỏ?)</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Và có hay không có sự <i>kế thừa vô thức nhưng mà tốt</i>?</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Nói cho cùng kỳ lý thì con người là một <i>sinh vật có ý thức, </i>và chẳng có cái gì hoàn toàn vô thức ở con người. Nhưng, theo tôi, hoàn toàn phủ nhận phạm trù vô thức như J.P.Sartre đã làm, thì không ổn. Nền tâm lý học Xô Viết, từ sau hội nghị cuối năm 1979, cũng đã thừa nhận phạm trù vô thức, một phạm trù mà Mác vĩ đại vẫn dùng và đã dùng trong tác phẩm của mình, chẳng hạn trong <i>Sự thống trị của Anh ở Ấn Độ.</i></span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Trong nhân dân ta, trước đây cũng như ngày nay, nhiều hiện tượng kế thừa vô thức (như thói quen, kinh nghiệm nghề nghiệp, chiêm nghiệm thời tiết, thời vụ…) đã đưa lại những kết quả có khi khá tốt. Tuy vậy, chúng tôi nghĩ rằng, trong lĩnh vực văn hóa – nghệ thuật, việc kế thừa một cách có chọn lọc và phê phán, việc phát huy tinh hoa vốn cũ của dân tộc lên một bước với một chất lượng cao hơn, là một công việc hữu thức của nhiều cơ quan văn hóa – nghệ thuật, một công việc cần được tiến hành có kế hoạch, có bước đi cụ thể, có dự báo, thì mới đạt được hiệu quả mong muốn.</span></div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<div style="text-align: justify;">
<sup>*</sup> Nguồn: <b>VĂN HÓA VIỆT NAM – Tìm tòi và suy ngẫm</b>, nhà xuất bản Văn học, 2003. Tác giả: <b>TRẦN QUỐC VƯỢNG</b>.</div>
</div>
</div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-24227034452188207132012-08-19T10:41:00.000-07:002012-09-21T17:06:20.678-07:009 CÁCH VIẾT PHẦN MỞ ĐẦU BÀI BÁO HẤP DẪN<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div aria-live="polite" class="fbPhotosPhotoCaption" id="fbPhotoSnowliftCaption" style="background-color: white; color: #333333; display: inline; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px; outline: none; width: auto;" tabindex="0">
<span class="hasCaption"></span><br />
<div class="text_exposed_root text_exposed" id="id_503122cbb655d4247804263" style="display: inline;">
<span class="hasCaption">Nguồn: <a href="http://www.facebook.com/photo.php?fbid=460986643936148&set=a.416665975034882.95578.214507538584061&type=1&theater">http://www.facebook.com/photo.php?fbid=460986643936148&set=a.416665975034882.95578.214507538584061&type=1&theater</a></span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">1. TIẾP CẬN THỰC TẾ</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Một mào đầu mà trong đó, thực tế cuộc sống được đưa ra chân thực như thể tác giả đã bứng một góc cuộc sống để đặt vào, đến nỗi khiến người đọc có cảm giác nhân vật ấy, vấn đề ấy tồn tại đâu đây bên cạnh mình, đó là một mào đầu tiếp cận thực tế.</span><br />
<div class="text_exposed_show" style="display: inline;">
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Để viết được mào đầu này, xin đừng quên một quy tắc cổ điển, đơn giản và khó có thể thay thế được trong báo chí, đó là tạo một mào đầu bằng 5 yếu tố: Ai, cái gì, ở đâu, khi nào và tại sao. Quy tắc này giúp phóng viên có thể đưa ra rất nhiều thông tin hấp dẫn ngay từ mào đầu. Dưới đây là một mào đầu trong bài phóng sự bàn về vấn đề giáo dục từ xa cho trẻ em tiểu học:</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">“Jesse, một cậu bé 10 tuổi khá sáng dạ sống tại làng Winter, phía Nam thành phố London (Anh), mỗi tuần đọc 5 cuốn sách. Jesse rất thích đọc sách giáo khoa, say mê các cuốn tiếu thuyết khoa học viễn tưởng nhưng lại ghét đi trời mưa. Cậu thích bơi, thăm các viện bảo tàng, rất yêu cô em gái hai tuổi nhưng rất ghét dọn dẹp phòng riêng.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Trước đây, Jesse theo học tại một trường tiểu học tư thục. Tuy nhiên, từ lớp hai đến lớp bốn, cậu trở thành học sinh học tại nhà. Và mặc dù không hoàn toàn đồng ý với phương pháp giáo dục mới này nhưng hiện tại, mẹ của Jesse là giáo viên duy nhất của cậu”.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Thay vì đi thẳng vào sự thật, tác giả kể một câu chuyện gần gũi, đời thường có nhân vật cụ thể với tên, tuổi, cuộc sống, không gian, sở thích. Điều này kích thích trí tò mò của độc giả vì họ cảm thấy nhân vật ít nhiều có những điều gần giống với cuộc sống của chính mình.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">2. MỞ ĐẦU DẪN DẮT</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Hãy tránh xa cách vào đề theo kiểu sách giáo khoa và hãy thử một mào đầu có tính chất giai thoại, với lối dẫn dắt có đôi chút hư cấu. Loại này ứng dụng rất tuyệt vời với những chủ đề vốn khô khan hoặc các vấn đề khoa học có tính lý thuyết cao. Đây là đoạn mở đầu bài báo nói về những tiến bộ trong ngành khám chữa bệnh thính giác.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">“Một vài năm trước đây, một người bạn ngoài 40 tuổi kể với tôi rằng chị bị điếc từ năm lên sáu. Sau một ca phẫu thuật, thính giác của chị trở lại hoạt động bình thường. Xúc động nhất, chị kể, là khi tỉnh thuốc mê, thấy cô y tá mở vòi nước trong phòng tắm, chị có thể nghe được tiếng nước đang chảy. 'Đó là một giai điệu tuyệt vời,' chị nói”.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Nếu tác giả dùng mào đầu bài viết để kể về lịch sử của ngành y tế khám chữa bệnh thính giác hoặc tập hợp những thống kê, số liệu khoa học về việc hiện có bao nhiêu người đang bị các bệnh về thính giác… phóng viên có thể sẽ đánh mất độc giả của mình ngay lập tức.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">3. MỞ ĐẦU BẰNG MỘT NHÂN VẬT</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Chuẩn bị viết một bài báo mà trong tay không có số liệu hoặc chưa đủ các tư liệu cần thiết, bạn hãy liều mình mào đầu bằng một nhân vật có liên quan đến chủ đề. Thực ra, bản thân nhân vật, khi được coi là điển hình, cũng đã là một dạng tư liệu hấp dẫn và đầy sức sống. Sau đây là mào đầu trong một bài viết về trào lưu sống thử trong thanh niên, sinh viên xa nhà hiện nay:</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">“D, sinh viên trường Nông lâm và Q, sinh viên Ngoại ngữ mới quen được một tuần, đến ngày thứ 8 đã kéo nhau về sống thử như vợ chồng. Từ ăn mặc, chợ búa, mua sắm đến cả việc học hành lẫn “XX” đều không thể không chung”.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Tương tự như thế, sau hai đoạn tiếp theo, tác giả lại tiếp tục vẽ ra một bức tranh khác với nhân vật là cặp “vợ chồng sống thử” làm công nhân tại một khu công nghiệp. Cuối cùng, trong đoạn kết, tác giả đưa ra quan điểm của những người ngoài cuộc về vấn đề này. Bài viết hoàn toàn không cung cấp số liệu, chỉ minh chứng bằng nhân vật và đưa ra một số ý kiến do tác giả thu thập được song vẫn khiến người đọc thấy hấp dẫn và tin cậy.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">4. DỰNG BỐI CẢNH</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Một nhà báo kể lại: Sau khi tiếp xúc với hai người phụ nữ chuyên làm nhiệm vụ giúp việc chăm sóc người cao tuổi, tôi đã quyết định viết về họ. Tôi đã cố gắng thử đi thử lại tới năm, sáu lần viết mào đầu nhưng không thành. Nhân vật, công việc và sự tất bật của họ cứ hiện lên trước mắt mà tôi không biết túm vào đâu để bắt đầu bài viết. Một ý tưởng chợt lóe lên, tôi “bê” nguyên sự bận rộn và nhiệt tình của họ vào mào đầu để chính nó tự nói lên tất cả. Đó là lý do tôi chọn một mào đầu dựng cảnh để có thể diễn đạt được ý tưởng của mình:</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">“Chuông điện thoại réo vang: Mẹ tôi đang cần đi chụp X-quang. Việc này phải mất tới vài ngày mà tôi đang bận đi công tác, không thể đưa bà đi được. Chị có thể giúp tôi được không?”</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">“Chuông điện thoại tiếp tục réo: Ông nội tôi…”</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Sau đó, tác giả liệt kê tiếp hai cuộc gọi nữa, cũng vẫn giữ nguyên hình thức thể hiện và tiếp đó ông viết:</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">“Mỗi lẫn nhấc điện thoại là một lần họ nói câu đồng ý. Họ luôn vui vẻ và sẵn sàng giúp đỡ. Họ chính là những người giúp việc gia đình tại Thung lũng Lehigh, ở Guthsville, PA”.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">5. MỞ ĐẦU GÂY "SỐC"</span><br />
<span class="hasCaption">Chẳng có gì hấp dẫn độc giả bằng một mào đầu gây sốc. Bạn có thể bắt đầu bài báo bằng một lời phát biểu, một hình ảnh sốc. Mào đầu này đặc biệt hiệu quả với những bài viết mang tính cảnh báo:</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">“Scott chết khi em mới được năm tuổi rưỡi. Em sinh ngày 29 tháng 12 năm 1969. Lúc mới sinh, Scott trông rất kháu khỉnh với mái tóc xoăn vàng nhạt và đôi mắt xanh to. Đặc biệt, em khỏe mạnh, háu ăn và hiếu động.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Nhưng rồi, Scott đã bị nhiễm bệnh Tay-sachs…”.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Đây là mào đầu trong bài viết cảnh báo về nguy cơ mắc bệnh Tay-sachs, một loại bệnh di truyền lặn với nhiễm sắc thể thân gây ngu đần và mù ở trẻ em. Căn bệnh này đang gia tăng trong khi nhiều cặp vợ chồng còn thờ ơ và thiếu hiểu biết về nó.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Đôi khi, muốn gây sốc cho độc giả, bạn có thể sử dụng đại từ nhân xưng để trực tiếp gọi và trò chuyện với độc giả ngay trong mào đầu.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">“Những người cao tuổi nên thận trọng với những lời đường mật của một số tên dược sĩ dởm khi chúng nói rằng đang gửi đến cho các ông bà những thiết bị y tế được tài trợ bởi Chương trình của chính phủ Mỹ về chăm sóc người già trên 65 tuổi”.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">6. ĐẶT CÂU HỎI</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Bằng việc đưa ra một câu hỏi, bạn sẽ dẫn độc giả vào sự suy nghĩ và tham gia tìm câu trả lời. Câu hỏi có thể đến ngay trong câu đầu tiên của bài báo hoặc đi sau một vài câu bình luận. Đây là một mào đầu đưa ra câu hỏi trong một bài viết về nạn văng tục, chửi bậy đang trở nên phổ biến trong giao tiếp. Câu hỏi như một cách đặt vấn đề khiến độc giả phải suy nghĩ.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">“Bạn đã bao giờ văng tục hoặc khi nghe người khác văng tục, bạn có cảm thấy ngượng ngùng vì phải nghe điều đó chưa?”</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">7. DÙNG CÂU TRÍCH DẪN</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Một cách viết mào đầu khá quen thuộc là sử dụng câu trích dẫn của một nhân vật có thế lực kèm theo giới thiệu tên, xuất xứ, chuyên môn của người đó hoặc bối cảnh phát ngôn.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">“Ngày 2/10, phát biểu trên truyền hình, Cảnh sát trưởng Ian Blair của thành phố London (Anh) đã xin từ chức với lý do “vì đặt lợi ích của người dân và Sở cảnh sát London lên trên hết”.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">8. MỞ ĐẦU BẰNG ĐOẠN HỘI THOẠI</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Hội thoại là một trong những nguyên liệu quan trọng mà phóng viên có thể sử dụng để viết mào đầu. Đối với một bài báo mà chủ đề có vẻ mang chút kịch tính thì một mào đầu hội thoại rất hiệu quả. Đây là đoạn mở đầu trong một bài viết về tôn giáo:</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">“Mẹ, thế là mẹ đồng ý rồi phải không. Con phải từ bỏ mọi thứ con yêu vì Đức cha Moon và niềm tin của người”, Athur, cậu con trai 22 tuổi của tôi đang nói qua điện thoại. “Âm nhạc của con, chiếc trống của con, căn hộ và cả bạn gái con nữa”.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Trong đoạn mở đầu hiện lên hình ảnh hai mẹ con và những tâm tư của họ. Câu mở đầu tạo kịch tính và những cảm xúc khác nhau cho người đọc.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">9. MỞ ĐẦU BẰNG VIỆC THỂ HIỆN QUAN ĐIỂM</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Cuối cùng, nếu bạn không thể sử dụng được một mào đầu nào trong số trên, bạn hãy nghĩ đến việc bắt đầu bài báo bằng việc đưa ra một lời tuyên bố, thể hiện một quan điểm. Mào đầu này đọc có vẻ hơi “thật thà” nhưng bù lại dễ tạo niềm tin với độc giả. Chú ý dùng những câu giản dị, rõ ràng và thẳng thắn. Đây là mào đầu của bài viết “Liệu luật pháp có đối xử sai với phụ nữ”:</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">“Công việc của tôi là bào chữa cho những người phụ nữ mang tội giết chết những người đàn ông đã lạm dụng tình dục họ. Tôi gặp khách hàng của mình trong nhà tù”. Mào đầu trên không chỉ là một minh chứng cho tính xác thực của bài báo, bộc lộ quan điểm của tác giả mà còn là một lời mời độc giả bước vào… nhà tù cùng tác giả.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">LƯU Ý KHI VIẾT PHẦN MỞ ĐẦU</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Dù bài viết của bạn đề cập đến vấn đề gì đi nữa thì điều bạn muốn nói phải được nhận ra ngay trong đoạn mào đầu, thậm chí, nếu có thể, nằm ngay trên tít.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Khi bạn đang viết về một tộc người nào đó, cần phải chắc chắn độc giả của bạn có thể biết tộc người đó là ai ngay từ những câu đầu tiên.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Hãy viết một mào đầu hấp dẫn nhưng không được phép gây chú ý quá mức so với toàn bộ bài báo vì sẽ khiến độc giả hiểu lầm, đánh giá bài viết là “đầu voi đuôi chuột”, mào đầu hay những càng đọc càng chán.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Không sử dụng đoạn mô tả dài dòng ngay trong phần mào đầu.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">Hãy dùng những câu ngắn và những đoạn văn ngắn.</span><br />
<span class="hasCaption"><br /></span>
<span class="hasCaption">(Nội san Nghiệp vụ Thông tấn, 11/2008)</span></div>
</div>
</div>
<div class="fbPhotoTagList" id="fbPhotoSnowliftTagList" style="background-color: white; color: #333333; display: inline; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 18px;">
<span class="fcg" style="color: grey;"> — with<span id="fbPhotosPhotoTaglistShort"><span class="fbPhotoTagListTag tagItem"><a class="taggee" data-hovercard-instant="1" data-hovercard="/ajax/hovercard/hovercard.php?id=1041189362&type=mediatag&media_info=6.460986643936148" data-tag="1041189362" href="http://www.facebook.com/tran.c.binh" style="color: #3b5998; cursor: pointer; text-decoration: none;">Tran Chien Binh</a></span>, <span class="fbPhotoTagListTag tagItem"><a class="taggee" data-hovercard-instant="1" data-hovercard="/ajax/hovercard/hovercard.php?id=100000168160796&type=mediatag&media_info=6.460986643936148" data-tag="100000168160796" href="http://www.facebook.com/hana.yuki.5059" style="color: #3b5998; cursor: pointer; text-decoration: none;">Yuki Hana</a></span>, <span class="fbPhotoTagListTag tagItem"><a class="taggee" data-hovercard-instant="1" data-hovercard="/ajax/hovercard/hovercard.php?id=100001544061532&type=mediatag&media_info=6.460986643936148" data-tag="100001544061532" href="http://www.facebook.com/kim.ngoc.5095" style="color: #3b5998; cursor: pointer; text-decoration: none;">Kim Ngọc</a></span> and <a href="http://www.facebook.com/photo.php?fbid=460986643936148&set=a.416665975034882.95578.214507538584061&type=1&theater#" style="color: #3b5998; cursor: pointer; text-decoration: none;">41 others</a></span>.</span></div>
</div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-84694407576432672862012-08-12T01:38:00.000-07:002012-08-12T01:38:46.841-07:00Cần hết sức thận trọng khi sử dụng truyền thuyết dân gian như một nguồn sử liệu<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><br />
<div style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; text-align: justify;"><strong><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"><span style="line-height: 21px;">Nhân đọc bài Diễn văn khai mạc tại Lễ dâng hương tưởng niệm Bà Cao tổ Vũ Thị Thục Đại tướng Đông Nhung Bát nạn thời đại Hai Bà Trưng của ông Vũ Ngọc Phương.</span></span></span></strong><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"><br type="_moz" /></span></span></div><div style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; margin: 0px; padding: 5px; text-align: justify;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"><br type="_moz" /></span></span></div><div style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; margin: 0px; padding: 5px; text-align: justify;"> </div><div style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; margin: 0px; padding: 5px; text-align: justify;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"><br type="_moz" /></span></span></div><div style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px;"><br />
</div><div style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px;"><br />
</div><div style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px;"><br />
</div><div style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; text-align: right;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">GS.TSKH <b>Vũ Minh Giang </b>*<b></b></span></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"><b><i>Lịch sử</i></b> là tất cả những gì đã diễn ra trong quá khứ. Đó là thực thể khách quan cực kỳ phức tạp và là đối tượng nghiên cứu của <b><i>khoa học lịch sử</i></b>. Để tái tạo lại quá khứ, qua đó tìm hiểu các quy luật của lịch sử, nhà sử học phải có trong tay các nguồn sử liệu và phương pháp phê phán, phân tích và đánh giá giá trị của chúng. Quá khứ để lại dấu vết dưới rất nhiều hình thức khác nhau nên việc mở rộng các nguồn sử liệu là hết sức cần thiết. Trong bối cảnh ấy, <i>truyền thuyết</i> dân gian dưới mọi dạng thức cũng có thể coi là một nguồn sử liệu. Tuy nhiên, bất cứ ai khi tiến hành nghiên cứu lịch sử phải nắm vững và tuân thủ các nguyên tắc sau đây:</span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt;"><o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">- Kết quả nghiên cứu, cho dù nghiêm túc đến đâu, cũng chỉ là <b><i>nhận thức lịch sử</i></b> chứ không phải là <b><i>lịch sử</i></b>. Điều đó có nghĩa là người nghiên cứu không bao giờ được phép đồng nhất ý kiến của mình với chân lý khách quan để vội vã đưa ra những nhận định chủ quan.</span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt;"><o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">- Tất cả mọi nguồn sử liệu, cho dù đáng tin cậy đến mấy, cũng cần được phê phán, phân tích và xử lý theo những phương pháp khoa học nghiêm ngặt và luôn phải được phối kiểm bằng nhiều nguồn khác nhau.</span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt;"><o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">- Trong số các nguồn sử liệu, truyền thuyết dân gian, thần tích, thần phả… là loại phức tạp và ít đáng tin cậy vì tính chất tuỳ biến, khó kiểm chứng nên thường chỉ được dùng như những gợi ý cho những giả thuyết hay giúp nhà nghiên cứu có hình dung nào đó về các sự kiện hay thời đại liên quan. Nó hầu như không giá trị cho việc khẳng định tính xác thực của những sự kiện cụ thể.</span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt;"><o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">Những điều trên đây tuy rất sơ đẳng, nhưng đối với công việc nghiên cứu lịch sử nghiêm túc phải được coi là những nguyên tắc cơ bản.</span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt;"><o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">Yêu lịch sử là một truyền thống tốt đẹp của người Việt Nam, nên hiện tượng ngày càng có nhiều người tìm hiểu lịch sử, biên soạn lịch sử địa phương hoặc viết về một thời kỳ, một nhân vật mình yêu thích là tín hiệu đáng mừng và rất đáng trân trọng. Tuy nhiên, trong bối cảnh đó lại đang có một trào lưu rất đáng lo ngại. Đó là sự xuất hiện ngày càng phổ biến những người nghiên cứu nghiệp dư viết rồi phát tán những tài liệu nói về sự kiện này, nhân vật lịch sử kia một cách hết sức tuỳ tiện, không tuân thủ bất cứ một nguyên tắc nào. Nhiều bài viết chỉ dựa vào truyền thuyết hay những tài liệu thành văn nhưng được biên soạn từ truyền thuyết (thần phả, thần tích…) mà cũng không cần biết truyền thuyết ấy xuất hiện khi nào, giá trị sử liệu đến đâu. Nguy hiểm hơn còn có những tài liệu loại đó được sử dụng làm căn cứ để đi tới những quyết định (tôn vinh, đề cao một nhân vật nào đó, đầu tư một khoản kinh phí nào đó vào việc xây dựng di tích, hoặc trái lại, để đả kích ai đó…).</span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt;"><o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">Từ lâu tôi đã có ý định nói về vấn đề này nhưng chưa có dịp, nay nhân được đọc bài Diễn văn khai mạc tại “<i>Lễ dâng hương tưởng niệm Bà Cao tổ Vũ Thị Thục Đại tướng Đông Nhung Bát nạn thời đại Hai Bà Trưng</i>” </span><span style="color: blue;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">[1]</span></span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"> của ông Vũ Ngọc Phương, Chủ tịch Trung ương Hội KHPTNNL – NTVN thì thấy không thể trì hoãn thêm được nữa nên xin phát biểu một số điều để biểu thị quan điểm của mình.</span></span></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"></span></span><o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><img alt="" height="396" src="http://hovuvovietnam.com/userfiles/GS_TSKH_VuminhGiang.jpg" width="540" /></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: center; text-indent: 36pt;"><span style="color: blue;"><em><span style="font-size: x-small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">GS.TSKH Vũ Minh Giang</span></span></em></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">Điều đầu tiên cần phải nói là trong bài diễn văn của mình, ông Vũ Ngọc Phương đã trình bày tiểu sử chi tiết của một nhân vật được cho là cách đây gần hai nghìn năm với sự xác quyết mặc nhiên những chi tiết từ quê quán, tên họ, năm sinh, năm mất cùng gia thế và sự nghiệp. Tất cả những chi tiết đó tác giả chỉ bắt đầu từ một mệnh đề giản đơn: <i>“<span lang="VI">Lịch sử và Thần phả còn ghi lại</span></i><i>…</i><i> </i><i>” </i>mà không viện<i> </i>dẫn ra bất cứ một bộ sử nào, bản thần phả nào. Với hiểu biết của mình, tôi chưa từng thấy những chi tiết trong bài viết nói trên được viết trong bất kỳ bộ sử nào, mà chỉ được nói tới trong thần tích do người đời sau, rất xa với sự kiện biên soạn. Tuy không nói rõ, nhưng có thể dễ dàng nhận ra tài liệu chính mà tác giả dựa vào là một bản sao thần tích được biên soạn trên cơ sở những truyền thuyết dân gian mà thôi </span><span style="color: blue;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">[2]</span></span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">. Theo tài liệu đó, nhân vật Đông Nhung Bát nạn, một đại tướng thời hai Bà Trưng có tên là <b><i>Vũ Thị Thục</i></b>. Cũng sẽ chẳng có gì để nói nhiều nếu tác giả chỉ dừng ở đó, bởi hiện tượng đồng nhất ý của mình với nội dung một thần tích nào đó hiện nay đã trở nên quá phổ biến. Nhưng điều đáng nói là tác giả đã tôn bà lên làm Cao Tổ họ Vũ/Võ Việt Nam mà hậu duệ là tất cả những danh nhân kiệt kiệt xuất họ Vũ/Võ, trong đó cả Đại tướng Võ Nguyên Giáp.</span></span><o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">Khoan hãy nói đến những chi tiết khác của bản thần tích, hãy bắt đầu từ việc phân tích tính xác thực tên gọi của bà.</span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt;"><o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">Không có gì phải nghi ngờ, hệ thống tên, họ mà người Việt đang sử dụng rộng rãi hiện nay, là sự mô phỏng hệ thống tên họ của người Hán. Về cơ bản hệ thống đó có ba yếu tố: <i>Họ</i> (chỉ gốc tích gia tộc theo phụ hệ), <i>tên đệm</i> (chỉ chi phái, giới tính hoặc sau này biến hoá với nhiều chức năng khác) và <i>tên</i> <i>gọi </i>(danh xưng phân biệt các cá thể với nhau). Cả ba yếu tố này đều sử dụng âm Hán – Việt và có thể dùng chữ Hán để ghi. Đây là hiện tượng rất bình thường của quá trình tiếp biến văn hoá, nhưng một hệ thống hoàn chỉnh như vậy khó có thể hình thành trong cộng đồng người Việt trong một thời gian ngắn và chưa thể xuất hiện vào thời hai Bà Trưng vì những lý do sau đây:</span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt;"><o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">1. Nước Âu Lạc bị mất chủ quyền từ năm 179 TCN, nhưng trong suốt một thời gian dài, người Việt vẫn sống theo phong tục riêng của mình. Thậm chí cho đến tận sau khi khời nghĩa Hai Bà bị đàn áp vào năm 43 SCN, vẫn còn tồn tại chế độ Lạc tướng (người Việt đứng đầu các huyện). Làng xã vẫn bầu trời riêng của người Việt. Phải đến đầu thế kỷ thứ 3, khi Sĩ Nhiếp sang làm Thứ sử Giao châu, những ảnh hưởng văn hoá Hán tới người Việt, trong đó có hệ thống văn tự, phong tục tập quán và quan hệ xã hội, mới bắt đầu trở nên sâu rộng. Rất có thể hệ thống tên học kiểu Hán lúc này mới trở nên phổ biến. Điều này đã được nhiều học giả nói tới.</span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt;"><o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">2. Trong các cổ thư Trung Quốc biên soạn sau thời kỳ này đến một và thế kỷ như <i>Hậu Hán thư</i> (TK 5), <i>Thuỷ kinh chú</i> (TK 6) cũng chưa thấy xuất hiện một người Việt nào có tên họ đầy đủ như vậy. Ngay cả những nhân vật nổi tiếng như hai vợ chồng Bà Trưng các sách này cũng chỉ chép tên, chứ không có họ. Việc một số sách sử chép tên chồng Bà Trưng là Thi Sách, dẫn tới cách hiểu ông họ Thi, tên Sách chỉ là một sự lầm lẫn</span><span style="color: blue;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"> [3]</span></span></span><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">. <span class="MsoFootnoteReference"> </span></span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt;"><o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">3. Hệ thống tên họ hoàn chỉnh nêu trên không chỉ là sự ảnh hưởng về văn hoá mà còn là sự phản ánh sự hiện hữu của chế độ <i>phụ hệ gia trưởng</i>, theo đó tất cả các người con đều phải theo họ cha. Điều này khó có thể đã xuất hiện ở thời hai Bà Trưng, khi mà nhiều tài liệu cho thấy chế độ mẫu hệ còn đang có ảnh hưởng rất mạnh.</span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt;"><o:p></o:p></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">Trở lại nhân vật <i>Đại tướng Đông Nhung Bát nạn (hay Bát Nàn, Bát Não) </i>mà ông Phương hoàn toàn tin tưởng thần tích để cho rằng tên thật là Vũ Thị Thục, tôi xin có ý kiến như sau: Tên của bà xướng lên theo âm Hán Việt và có thể diễn tả bằng ba chữ Hán (<b>武氏淑).</b><b> </b>Điều này khiến ta nghĩ ngay tới việc<b> </b>người sau đưa vào.<b> </b>Hơn thế, tên, họ này không thấy có ở bất kỳ một bộ sử nào ngoài thần tích. Kinh nghiệm sử dụng thần tích của các nhà nghiên cứu lịch sử, trong đó có cá nhân tôi, luôn luôn chỉ coi là những gợi ý và phải xử lý hết sức cẩn trọng. Giống như nhiều thần tích về các tướng lĩnh khác thời Hai Bà Trưng, những thông tin giúp ích cho việc nghiên cứu chủ yếu chỉ dừng ở những gợi ý về phạm vi ảnh hưởng của cuộc khởi nghĩa, về vai trò to lớn của phụ nữ và tinh thần quật cường, dũng cảm của quân và dân ta trong sự nghiệp chống ngoại xâm. Xa hơn nữa, phối kiểm với các tư liệu khác có thể xác định một cách tương đối về quê quán của những nhân vật huyền thoại. Những chi tiết không thể kiểm chứng thì thường không đáng tin cậy. Riêng về tên họ, thì như trên đã nói, không chỉ thiếu căn cứ mà còn không phù hợp với hoàn cảnh lịch sử.</span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt;"><o:p></o:p></span></div><div class="MsoFootnoteText" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"><span style="line-height: 18px;">Chính vì những lẽ trên, nhân vật được chép trong </span><span style="line-height: 18px;">thần tích miếu xã Phượng Lâu, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ và ở làng Tiên La, huyện Duyên Hà, tỉnh Thái Bình, <i>được cho là</i> </span><span style="color: blue;"><span style="line-height: 18px;">[4]</span></span></span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt; line-height: 21px;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"> Hàn Lâm đại học sĩ Nguyễn Bính biên soạn phải coi là một <i>sản phẩm của truyền thuyết dân gian</i>, có thể phản ánh một phần nào đó sự thật lịch sử chứ không phải là nhân vật lịch sử. Với ý nghĩa đó, chúng ta có thể trân trọng thờ cúng, thậm chí tạc tượng với hình hài tưởng tượng để tưởng niệm như một biểu tượng, nhưng không thể khẳng định một cách quả quyết về tên họ cùng những chi tiết không thể kiểm chứng khác như một nhân vật lịc sử đích thực.</span></span><o:p></o:p></span></div><div class="MsoFootnoteText" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"><span style="line-height: 18px;">Hướng về cội nguồn là một truyền thống tốt đẹp của dân tộc cần được duy trì và phát huy. Trong ý nghĩa đó tổ chức dòng họ để phát huy những nết đẹp của trăm họ, góp phần củng cố sức mạnh cộng đồng dân tộc là việc nên làm. Tuy nhiên, nếu không có cách nhìn đúng đắn thì rất dễ nảy sinh những hệ quả trái chiều do thói cục bộ, ganh ghé, tranh giành ảnh hưởng- những hạn chế vốn có của quan hệ dòng họ. Khi tổ chức dòng họ đã mở rộng trên quy mô toàn quốc thì sự tự nguyện của mỗi người, sự đồng thuận của cộng đồng phải được coi là nguyên tắc tối thượng.</span></span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt; line-height: 21px;"><o:p></o:p></span></div><div class="MsoFootnoteText" style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px; text-align: justify; text-indent: 36pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"><span style="line-height: 18px;">Vả lại, việc chỉ căn cứ vào những tài liệu rất không đáng tin cậy, không có bất kỳ một sự phân tích nào và không có một sự thảo luận, trao đổi cần thiết, để khẳng định một nhân vật nào đó làm Cao Tổ của cả một dòng họ lớn như họ Vũ/Võ, một dòng họ được tổ chức khá quy củ, chặt chẽ và đang phát huy những mặt tích cực với xã hội là điều cần hết sức thận trọng.</span></span></span><span style="font-family: Arial; font-size: 14pt; line-height: 21px;"><o:p></o:p></span></div><div style="background-color: #e6ad47; font-family: 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 14px;"><div style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">----------------------------------------------------------------------------------------</span></span></div><div id="ftn1"><div class="MsoNormal" style="line-height: 16pt; margin-bottom: 6pt; text-align: justify;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"><i>* GS.TSKH Vũ Minh Giang - Phó Giám đốc, Chủ tịch Hội đồng KH&ĐT Đại học Quốc gia Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội đồng Di sản văn hoá Quốc gia, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng Chức danh Giáo sư Liên ngành Lịch sử, Khảo cổ, Nhân học, Uỷ viên Hội đồng Chức danh Giáo sư Nhà nước, Uỷ viên Hội đồng Lý luận TW, uỷ viên Hội đồng Chính sách KH&CN Quốc gia.</i></span></span><i><span style="font-family: Arial;"><o:p></o:p></span></i></div><div class="MsoFootnoteText" style="margin-bottom: 6pt;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"><span class="MsoFootnoteReference"><b><span style="line-height: 18px;"></span></b></span></span></span><span style="font-size: small;"><span style="color: blue;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"><span class="MsoFootnoteReference"><b><span style="line-height: 18px;"><span class="MsoFootnoteReference"><b>[1]</b></span></span></b></span></span></span><span style="font-family: 'Times New Roman';"><span class="MsoFootnoteReference"><b><span style="line-height: 18px;"></span></b></span><b><span style="line-height: 18px;"> </span></b><span style="line-height: 18px;"> http://vanhac.org/03/thanh-mau-cao-to-vu-thi-thuc-nuong.html</span></span></span></div></div><div id="ftn2"><span style="font-size: small;"><div class="MsoFootnoteText" style="text-align: justify;"><span style="color: blue;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"><span style="line-height: 18px;">[2]</span></span></span><span style="font-family: 'Times New Roman';"><span style="line-height: 18px;"> Tuy không dẫn cụ thể nhưng có thể tác giả đã dựa vào</span><b><span style="line-height: 18px;"> </span></b><span style="line-height: 18px;">thần tích làng Tiên La, huyện Duyên Hà, tỉnh Thái Bình, sao lại thần tích thờ miếu ở xã Phượng Lâu, huyện Phù Ninh, nay thuộc Vĩnh Phú (thần tích do danh thần thời hậu lê là Hàn Lâm đại học sĩ Nguyễn Bính phụng soạn).</span></span></div></span><div class="MsoFootnoteText" style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;"><span style="color: blue;"><span style="font-family: 'Times New Roman'; font-weight: 800; line-height: 18px;">[3]</span></span><span style="font-family: 'Times New Roman'; font-weight: 800; line-height: 18px;"> </span><span style="font-family: 'Times New Roman'; line-height: 18px;">Sự lầm lẫn này bắt đầu từ Thái tử Lý Hiền nhà Đường. Nhưng sau này đã được học giả Huệ Đống nhà Thanh đính chính lại. Đặt trong toàn văn câu “<i>Chu Diên lạc tướng tử danh Thi <b>sách</b>Mê Linh lạc tướng nữ tử danh Trưng Trắc vi thê</i>" phải dịch là con Lạc tướng Chu Diên tên là Thi hỏi con gái Lạc tướng Mê Linh là Trưng Trắc làm vợ. Chữ sách (</span><b style="font-family: 'Times New Roman';"><span style="line-height: 18px;">索</span></b><span style="font-family: 'Times New Roman'; line-height: 18px;">) ở đây nghĩa là hỏi (vợ), cầu (hôn) chứ không phải tên.</span></span></div><div class="MsoFootnoteText" style="text-align: justify;"><span style="font-size: small;"><span style="color: blue;"><b style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: small;"><span style="line-height: 14px;">[4]</span></b></span><b style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: small;"><span style="line-height: 14px;"> </span></b><span style="font-family: 'Times New Roman'; line-height: 18px;">Chúng tôi sử dụng cụm từ “<i>được cho là</i>” vì phần lớn các thần tích còn lại về sau này đều có niên đại văn bản rất muộn, nhưng đều nhất loạt ghi là do Hàn Lâm đại học sĩ Nguyễn Bính phụng soạn. Xét về mặt văn bản học, rất khó tin rằng Nguyễn Bính đã biên soạn một số lượng thần tích lớn như vậy trong cùng một khoảng thời gian. </span></span></div><div class="MsoFootnoteText" style="text-align: right;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">GS.TSKH Vũ Minh Giang</span></span></div><div class="MsoFootnoteText" style="text-align: right;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';"><br />
</span></span></div><div class="MsoFootnoteText" style="text-align: left;"><span style="font-size: small;"><span style="font-family: 'Times New Roman';">nguồn: </span></span><a href="http://hovuvovietnam.com/Can-het-suc-than-trong-khi-su-dung-truyen-thuyet-dan-gian-nhu-mot-nguon-su-lieu_tc_304_309_1002.html">http://hovuvovietnam.com/Can-het-suc-than-trong-khi-su-dung-truyen-thuyet-dan-gian-nhu-mot-nguon-su-lieu_tc_304_309_1002.html</a></div></div></div></div>Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-86568083535940037892012-07-10T07:46:00.000-07:002015-03-23T09:13:05.925-07:00Lần đầu tiên Việt Nam tham dự đấu xảo tại Pháp năm 1877<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<br /></div>
<h2 style="background-color: #fafcff; color: #606060; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif;">
<strong style="color: #2a2a2a; line-height: 16px;"><span style="font-size: large;">Nguyễn Thu Hoài</span></strong></h2>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
TẠP CHÍ <strong style="background-color: transparent;">XƯA & NAY </strong>SỐ 406 (06 – 2012 )</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">NGÀY NAY KHI NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG Ở VIỆT NAM ĐÃ PHÁT TRIỂN VỚI TỐC ĐỘ KHÁ CAO, CÁC HỘI CHỢ TRIỂN LÃM HÀNG HÓA VÀ XÚC TIẾN THƯƠNG MẠI TRONG NƯỚC, QUỐC TẾ MỞ RA THƯỜNG XUYÊN, NGƯỜI DÂN CÓ ĐIỀU KIỆN TIẾP CẬN VỚI THỊ TRƯỜNG HÀNG HÓA TRÊN KHẮP THẾ GIỚI VÀ CÁC DOANH NGHIỆP CŨNG CÓ NHIỀU CƠ HỘI ĐỂ MỞ RỘNG MÔI TRƯỜNG KINH DOANH. NHƯNG CÁCH ĐÂY HƠN MỘT THẾ KỶ VÀO NĂM 1877, VIỆC TRIỀU ĐÌNH NHÀ NGUYỄN ĐƯA HÀNG HÓA CỦA VIỆT NAM (LÚC ĐÓ LÀ ĐẠI NAM) SANG THAM DỰ ĐẤU XẢO(1) TẠI THỦ ĐÔ PARIS NƯỚC PHÁP CÓ THỂ COI LÀ MỘT DẤU MỐC QUAN TRỌNG CỦA NGÀNH NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM.</span></div>
<div class="wp-caption aligncenter" id="attachment_6101" style="background-color: #f3f3f3; border-bottom-left-radius: 3px; border-bottom-right-radius: 3px; border-top-left-radius: 3px; border-top-right-radius: 3px; border: 1px solid rgb(221, 221, 221); color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; margin: 5px auto; max-width: 98%; padding-top: 4px; text-align: center; width: 506px;">
<div style="text-align: justify;">
<a href="http://vietsuky.wordpress.com/?attachment_id=6101" rel="attachment wp-att-6101" style="color: #0b6d90; font-weight: bold; text-decoration: none;"><img alt="" class="size-full wp-image-6101" src="http://vietsuky.files.wordpress.com/2012/07/139-pic-1.jpg" height="284" scale="0" style="border: 0px none; height: auto; margin: 0px; max-width: 99%; padding: 0px;" title="139 pic 1" width="496" /></a></div>
<div class="wp-caption-text" style="line-height: 17px; padding: 0px 4px 5px; text-align: justify;">
Các gian hàng Đông Dương trong Triển lãm Thuộc địa, Marseille 1922</div>
</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px;">
<span id="more-6100"></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;"><strong>Tình hình ngoại thương Việt Nam thế kỷ XIX trở về trước</strong></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">So với nhiều nước trong khu vực, việc xúc tiến thương mại bên ngoài lãnh thổ của các triều đình phong kiến Việt Nam khá chậm chạp. Thực chất từ thế kỷ XV- XVI các thương nhân của một số nước láng giềng đã đến trao đổi buôn bán với người Việt. Đáng kể nhất là các lái buôn người Trung Hoa đến từ Quảng Châu, Triều Châu, Phúc Kiến… bằng đường bộ và đường biển. Hàng hóa họ mang đến cao cấp là các loại gấm, lụa, tơ, sa hay bình dân hơn là thuốc bắc, vải, bút, mực, giấy, kim, chỉ, khuy áo… họ mua về lâm thổ sản, hồ tiêu, cau khô, đường, sa nhân… Sau người Trung Hoa là người Nhật Bản cũng đến Việt Nam, các thương nhân Nhật Bản hình thành nên khu phố buôn bán sầm uất tại Hội An. Họ chủ yếu buôn bán đồ đồng, vải bông, vũ khí, diêm sinh… Thế kỷ XVII những người Tây Âu bắt đầu đặt mối quan hệ thương mại ở Đại Việt. Đầu tiên có lẽ là những nhà buôn người Bồ Đào Nha, tiếp đến là người Hà Lan, Anh, Pháp… Họ đến chủ yếu bằng đường biển, hàng hóa đem đến thường là các loại vũ khí, đồ kim loại; hàng hóa mua về gồm tơ, lụa, vải thô, đồ gốm và các loại hàng nông sản. Tuy nhiên việc giao dịch thương mại với nước ngoài, đặc biệt là với Tây Âu càng về sau càng sa sút và gần như chấm dứt vào cuối thế kỷ XVIII vì nhiều lý do.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Sang thế kỷ XIX các vua nhà Nguyễn ban đầu cũng không quá khắt khe đối với các thuyền buôn phương Tây khi đến trao đổi mậu dịch tại Việt Nam. Thậm chí vua Minh Mệnh còn bãi bỏ lệ cũ, giảm thuế cho các tàu buôn nước ngoài tại cảng khẩu để “tỏ lòng yêu mến người phương xa”. Thống kê từ tài liệu châu bản triều Nguyễn(2) chỉ tính riêng hai năm Minh Mệnh 6 và 7 (1825 – 1826) đã có 84 tàu thuyền nước ngoài, với trên 100 lượt ra vào các cảng khẩu của Việt Nam. Trong đó có 77 thuyền của người Thanh, 6 tàu của Pháp và 1 tàu của Anh xin vào các cảng như cửa Lác (Nam Định), cửa Hội (Nghệ An), cửa Đà Nẵng, cửa Đại Chiêm (Hội An), cửa Thị Nại (Quy Nhơn), Vũng Lấm (Phú Yên), cửa Cần Giờ (Gia Định). Vua cũng muốn mở rộng thương mại với các nước nên đã nhiều lần cử các đội thuyền trong nước ra nước ngoài như đến Hạ Châu (Singapore), Giang Lưu Ba (Indonesia), Lữ Tống (Luzon – Philippines), Quảng Châu… để giao dịch buôn bán. Tuy nhiên về sau vì lo sợ người phương Tây nhòm ngó xâm lược, các giáo sĩ lợi dụng tàu buôn đến truyền đạo Gia tô và các thuyền trong nước ra nước ngoài buôn bán thường gặp cướp biển nên việc thương mại mậu dịch với bên ngoài ngày càng thu hẹp và hạn chế.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Dưới thời vua Tự Đức việc đóng cửa buôn bán với bên ngoài càng gắt gao hơn, trong một đạo dụ năm Tự Đức thứ nhất (1847) đã nêu rõ “người Tây dương không cho đến thông thương là để chặn lòng mọi rợ mà tôn cao thế nước”(3). Vì vậy các tàu buôn của Anh, Pháp, Tây Ban Nha, Mỹ đến xin giao dịch đều bị từ chối. Về sau người Pháp chiếm được Nam bộ gây sức ép, buộc triều đình phải cho các tàu của Pháp vào buôn bán. Năm 1865 (Tự Đức thứ 19), người Pháp mở một cuộc đấu xảo, thực chất là cuộc trưng bày và bán sản phẩm hàng hóa của Pháp tại Kinh thành Huế. Viên chủ soái người Pháp đưa thư đến triều đình yêu cầu các quan lại cùng dân đến xem hội. Vua Tự Đức hỏi các đại thần rằng: Ta cũng mở trường đấu xảo yêu cầu người Tây dương đến xem để phô bày cái khéo, thì có ích gì không? Cơ mật viện thưa rằng: Phong tục người phương Tây, lấy máy móc tinh xảo tự khoe khoang, lại có ý muốn sang bên Á Đông, nếu mời họ đến sợ các nước đều đến có nhiều điều không tiện. Vua cho là phải(4).</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;"><strong>Tham dự đấu xảo tại Pháp năm 1877</strong></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Năm 1877 (Tự Đức thứ 31) nước Pháp tổ chức cuộc đấu xảo tại thành Ba Lê (Paris). Trước đó Quốc trưởng nước ấy đã gửi thư cho triều đình đề nghị Đại Nam gửi hàng hóa tham gia. Vốn sẵn tâm lý e ngại phương Tây nhưng sợ làm phật lòng người Pháp, vả lại lúc đó Pháp đã chiếm được 6 tỉnh Nam kỳ, triều đình Nguyễn trong tình thế bất đắc dĩ lại muốn tìm cách hòa hiếu để chuộc đất, vì vậy vua Tự Đức cử Nguyễn Thành Ý(5) dẫn đầu phái đoàn sang Pháp. Thực chất ý đồ chuyến đi đó không chỉ là đem hàng hóa đi thi thố mà còn nhằm mục đích thăm dò tình hình phương Tây và xem xét thiết lập sứ quán ta tại Pháp. Đoàn sứ bộ gồm 30 người do viên Quang lộc tự khanh kiêm Lãnh sự tỉnh Gia Định Nguyễn Thành Ý khâm phái dẫn đầu, cùng các viên Tả Tham tri lãnh hàm Thượng thư bộ Lại Nguyễn Tăng Doãn, Tham biện Vũ Văn Phú, Hồ Trọng Đĩnh, Tham biện kiêm Thông ngôn Nguyễn Hữu Cư… khởi hành từ tháng 10 năm 1876 đến tháng 11 năm 1877 thì trở về. Trong chuyến đi đó, Nguyễn Tăng Doãn, Hồ Trọng Đĩnh nhận nhiệm vụ cùng đoàn tùy tùng 8 người đến nước Y Pha Nho (Tây Ban Nha) tham quan tình hình sau đó quay trở lại Pháp. Nguyễn Thành Ý, Vũ Văn Phú, Nguyễn Hữu Cư đem hàng hóa đến trưng bày tại cuộc đấu xảo ở thủ đô Paris nước Pháp. Nguyễn Thành Ý sau đó còn có dự định sang nước Anh nhưng người Pháp không cho mượn tàu nên việc ấy bị hoãn lại.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Tháng 11 năm Tự Đức 31 (1877), tức là sau khi vừa từ nước Pháp trở về, Nguyễn Thành Ý đã làm 2 bản báo cáo chi tiết tâu trình lên vua Tự Đức. Trong đó một bản tấu ngày 21 tháng 11 dài 44 trang tường trình về chuyến tham dự đấu xảo tại thủ đô Paris nước Pháp(6) và một bản tấu ngày 26 tháng 11 dài 20 trang trình bày về tình hình nước Pháp và một số nước Tây Âu(7).</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Riêng về chuyến tham dự đấu xảo tại Paris, theo báo cáo của Nguyễn Thành Ý gồm có 35 nước tham dự như Pháp, Anh, Nga, Bỉ, Ý, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Hà Lan, Thụy Sĩ, Thụy Điển, Áo, Phổ, Hy Lạp, Ba Tư, Đại Thanh, Nhật Bản, Xiêm La, Mã Lai, Đại Nam… Khu hội chợ đặt tại quảng trường lớn ở trung tâm thủ đô có chiều dài 4.500 thước(8), rộng 2.250 thước gồm 11 dãy nhà trưng bày. Trong đó 1 dãy ở trung tâm được trang hoàng tráng lệ nhất là khu trưng bày hàng hóa của nước Pháp, 5 dãy bên phải là khu trưng bày hàng hóa của các nước Tây Âu, 5 dãy bên trái là khu trưng bày của các nước châu Á, Tân thế giới và các thuộc quốc của Anh, Pháp, Phổ.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Đấu xảo mở trong 6 tháng, khai mạc ngày 30 tháng 3 năm 1877, mở cửa từ 10 giờ sáng đến 5 giờ chiều hàng ngày, mỗi ngày trung bình có khoảng 5 – 6 vạn người tham quan, ngày Chủ nhật số lượng người đến xem còn nhiều hơn. Khách tham quan đều phải mua vé nên số tiền nước Pháp thu được đến khi bế mạc ước khoảng 1200 vạn quan.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Các nước tham dự đấu xảo đều phải thuê khu trưng bày hàng hóa tùy theo diện tích rộng hẹp, như nước Anh tiền thuê là 200 vạn quan, Nga là 150 vạn quan, Đại Thanh, Nhật Bản đều 50 vạn quan, Đại Nam ta là 1 vạn 500 quan. Hàng hóa trừ loại nào không tiêu thụ được và các vật quý chỉ trưng bày không bán thì không phải chịu thuế, còn lại đều đánh thuế 10%, hàng hóa của nước Pháp cũng như vậy. Khách tham quan chọn mua loại hàng hóa nào đều đăng ký tại nơi trưng bày đến khi kết thúc hội chợ mới giao tiền và nhận hàng.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Hội đồng kiểm định hàng hóa đấu xảo gồm có 9 hội đồng đều đặt Chánh, Phó hội trưởng phân công xem xét, đánh giá hàng hóa của các nước để phân biệt nghị thưởng. Hàng hóa được phân làm 96 loại, mỗi loại đều đánh giá xếp hạng 1,2,3. Nước Pháp đã chi 150 vạn quan để làm phần thưởng.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Hàng hóa tham dự đấu xảo của nước Pháp là phong phú nhất gồm kim cương, ngọc quý, san hô, hổ phách, thủy tinh, pha lê, đồng hồ, tranh, tượng đá, tượng đồng, các đồ điêu khắc mạ vàng mạ bạc, trang sức, quần áo, da thuộc, thuốc lá, rượu, thậm chí cả các loại vũ khí, đạn dược… Đại Thanh cũng tham gia với khá nhiều hàng hóa như bình phong, trướng gấm, giường gỗ, rương gỗ, ngọc thạch, ngà voi, đồ gốm, sơn mài, nam châm, gấm sa, tơ, da, lông thú, đèn lồng, giấy, chiếu, dao, cung, kiếm, các loại ngũ cốc, thảo dược, nấm… Đại Nam ta tham gia với các hàng hóa như giường, tủ, rương, hòm, bàn ghế gỗ có khảm xà cừ; lược, gương, quạt, khung tranh làm từ ngà voi, sừng tê, đồi mồi; các loại hộp trầu, khay đựng, tráp bọc bạc hoặc khảm xà cừ; các loại nón, võng đay, lụa(9)… Báo cáo cũng nhận định, hàng hóa tham dự đấu xảo lần này nhiều không kể xiết, mỗi nước đều có cái đặc sắc riêng nhưng nói đến các hàng cơ khí thì nước Anh là đứng đầu; các hàng trang sức, mỹ nghệ, tơ vũ, pha lê thì nước Pháp đứng đầu; các hàng điêu khắc, chạm trổ, tơ sa, nam châm thì Đại Thanh đứng đầu; các hàng khảm xà cừ thì Đại Nam đứng đầu; các hàng sơn mài thì Nhật Bản đứng đầu. Khu đấu xảo của nước ta tuy không rộng, hàng dự đấu xảo cũng không nhiều nhưng đều là những thứ trang nhã tốt đẹp, lại bày đặt khá chỉnh tề dễ coi. Người các nước phương Tây đều thích xem, không chỉ nhiều người ái mộ mà Tổng thống Pháp và các Bộ trưởng Thủy lợi, Nông nghiệp, Thương nghiệp cùng Khâm phái của các nước cũng đều khen. Bộ trưởng Thủy lợi Pháp nói rằng: Người phương Tây thích xem các vật lạ, hàng hóa của Đại Nam đều là những thứ khéo léo, tinh xảo vì thế người phương Tây rất thích xem. Bộ trưởng Nông nghiệp, Thương nghiệp đều nói: Đại Nam lần đầu tiên tham dự đấu xảo nhưng hàng hóa rất đẹp và nhiều.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Kết thúc cuộc đấu xảo, hàng hóa của Đại Nam nhận được 4 phần thưởng. Ngoài ra Quốc trưởng nước Pháp cũng gửi tặng triều đình ta 1 chiếc bội tinh và 1 chiếc tặng riêng cho Nguyễn Thành Ý. Chuyến đi đó Nguyễn Thành Ý mua về 2 tấm bản đồ năm châu, 1 tấm bản đồ các nước phương Tây và 6 bản đồ hải trình từ phương Đông sang phương Tây. Mặc dù chuyến đi với nhiều mục đích nhưng dưới góc độ thương mại có thể nói là khá thành công, hàng hóa hầu như được bán hết và thu về một số tiền lớn. Tuy nhiên lần đó vua Tự Đức lại không thấy hài lòng về kết quả chuyến đi, tại bản tấu ngày 26 tháng 11 của Nguyễn Thành Ý đệ trình về tình hình nước Pháp và phương Tây, vua Tự Đức phê: “Những điều trình trong bản tấu đều là bàn luận cao xa không thực tế, không thể thi hành được. Các ngươi được cử đi sứ lần này một là để sửa sang hòa hiếu, rộng đường giao thiệp nên đều cử người hiểu biết làm được việc thế mà không được việc gì, lại tâu bày những điều hão huyền, truyền giao xuống cho Đình thần bàn xét vào tội không đảm đương được chức phận xử cách ly chức”(10). Sau đó vua đặc ân chuẩn cho Nguyễn Tăng Doãn giáng về hàm cũ làm Tả Tham tri Bộ Lại, Nguyễn Thành Ý bị cách chức lưu.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;"><strong>Những cuộc đấu xảo tiếp theo</strong></span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Sau khi người Pháp chiếm toàn bộ Việt Nam, họ còn tiếp tục tổ chức nhiều cuộc đấu xảo tại thuộc địa, và đưa các đoàn thương mại Việt Nam sang dự đấu xảo tại Pháp.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Năm 1886 (Đồng Khánh năm thứ 2), nước Pháp tổ chức hội chợ đấu xảo tại Hà Nội, sau đó Quốc trưởng nước Pháp cũng gửi thư mời Đại Nam tham dự cuộc đấu xảo được tổ chức đầu năm 1889 tại Pháp. Tuy nhiên cuối năm 1888 vua Đồng Khánh mất, vua Thành Thái kế vị khi mới 10 tuổi, mặc dù tình hình chính trị trong nước lúc này rất rối ren nhưng Đại Nam vẫn cử người đưa hàng hoá sang tham dự.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Tháng 5 năm 1894 (Thành Thái năm thứ 6), nước Pháp lại tổ chức đấu xảo ở thành Lyon, lần này Nguyễn Trọng Hợp(11) được cử làm Chánh sứ cùng đoàn sứ bộ và đại diện 2 nghiệp hộ sản xuất ở Quảng Nam đem hàng hóa sang Pháp dự đấu xảo.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Năm 1906 (Thành Thái thứ 18), nước Pháp tổ chức Hội chợ thuộc địa ở Marseille (Exposition coloniale de Marseille), Nguyễn Văn Vĩnh(12) cùng với viên Đốc lý người Pháp lúc đó ở Hà Nội là Hauser được cử mang hàng hóa sang Pháp để tổ chức gian hàng Bắc kỳ tại hội chợ.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Năm 1922 (Khải Định năm thứ 7), nước Pháp một lần nữa mời Đại Nam tham dự hội chợ thuộc địa Mar-seille, vua Khải Định đã đích thân sang Pháp dự hội chợ, tuy nhiên các tài liệu không cho thấy lần này Đại Nam gửi hàng hóa tham gia.</span></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="color: #003366;">Như vậy có thể nói chuyến tham dự đấu xảo năm 1877 tại Paris – Pháp không chỉ là một mốc quan trọng đối với thương mại nước ta thời kỳ phong kiến mà còn là sự kiện đặc biệt có ý nghĩa trong lịch sử Việt Nam. Lần đầu tiên hàng hóa của Việt Nam tham dự một hội chợ thương mại quốc tế lớn và được các nước đón nhận, đánh giá cao. Trước đây hàng hóa của nước ta ra thế giới hầu hết đều do các thương nhân nước ngoài đến mua và mang đi. Thành công của chuyến đấu xảo lần này đã phần nào khẳng định năng lực, độ tinh xảo, khéo léo cũng như sự phong phú của các ngành hàng do người Việt sản xuất. Đại Nam sau đó tiếp tục nhiều lần được mời tham dự các cuộc đấu xảo, hội chợ thương mại tại Pháp. Điều đó cho thấy người phương Tây rất yêu thích, quan tâm đến các sản phẩm của người Việt và hàng hóa của Việt Nam bước đầu có vị thế trên thị trường hàng hóa thế giới.</span></div>
<address style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; text-align: justify;">
</address>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
CHÚ THÍCH:</div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<em>1. Đấu xảo: thi khéo, là cuộc thi để so sánh các phẩm vật về kỹ nghệ xem cái nào khéo hơn, ngày nay thường gọi hội chợ triển lãm.</em></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<em>2. Cục Văn thư và Lưu trữ nhà nước (1998), Mục lục châu bản triều Nguyễn, tập 2, Nxb Văn hóa, Hà Nội.</em></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<em>3. Quốc sử quán triều Nguyễn (2003), Đại Nam thực lục, tập 7 (chính biên), bản dịch, Nxb Giáo dục, Hà Nội, tr.100.</em></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<em>4. Đại Nam thực lục, tập 7, Sđd, tr.996.</em></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<em>5. Nguyễn Thành Ý (1819-1897), người làng Tuý La, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Năm 1874, ông được cử làm Lãnh sự ngoại giao đầu tiên của Đại Nam tại soái phủ Sài Gòn, ông từng đại diện cho triều đình Huế trong các cuộc thương thuyết với Pháp và đã sang Pháp nhiều lần. Gần cuối đời ông về Huế và được thăng hàm Thượng thư Bộ Binh.</em></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<em>6. Châu bản triều Nguyễn, Tự Đức tập 310, tờ 137 – 158 (1 tờ = 2 trang).</em></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<em>7. Châu bản triều Nguyễn, Sđd, tờ 189 – 198.</em></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<em>8. Thước (尺 – xích ) đơn vị đo lường cổ, 1 thước = 0,3333m.</em></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<em>9. Châu bản triều Nguyễn, Tự Đức tập 290 tờ 16; tập 294 tờ 232 – 233 (hàng hóa dự đấu xảo lần đó hầu hết do các thợ giỏi của Hà Nội và Nam Định chế tác).</em></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<em>10. Châu bản triều Nguyễn, Tự Đức tập 310, tờ 198.</em></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<em>11. Nguyễn Trọng Hợp (1834 – 1902) tên thật là Nguyễn Huyên người làng Kim Lũ, huyện Thanh Trì (Hà Nội), đỗ Cử nhân năm 1858, đỗ Tiến sĩ năm 1865. Ông từng giữ các chức Tổng đốc Định Yên, Sơn Hưng Tuyên, Thượng thư Bộ Lại, Bộ Hình dưới thời vua Tự Đức; Khâm sai quyền Kinh lược sứ Bắc kỳ, Cơ mật viện đại thần, Tổng tài Quốc sử quán dưới thời vua Đồng Khánh; Phụ chính đại thần đời vua Thành Thái. Ông từng đại diện cho triều đình Huế trong các cuộc thương thuyết với Pháp và được phong tước Vịnh Trung tử.</em></div>
<div style="background-color: #fafcff; color: #2a2a2a; font-family: Verdana, Tahoma, Arial, sans-serif; line-height: 1.5em; margin-bottom: 15px; padding: 0px; text-align: justify;">
<em>12. Nguyễn Văn Vĩnh (1882 – 1936) người làng Phượng Dực, phủ Thường Tín, tỉnh Hà Đông cũ (nay là Hà Nội). Ông vừa là nhà báo, nhà văn, nhà giáo, nhà phiên dịch nổi tiếng đầu thế kỷ XX; thông thạo tiếng Anh, tiếng Hoa, tiếng Pháp; từng làm thư ký ở Tòa sứ Lào Cai, Kiến An, Hà Nội; tham gia sáng lập và giảng dạy tại trường Đông Kinh nghĩa thục. Sau khi tham dự Hội chợ thuộc địa Marseille (năm 1906) ông từ bỏ cuộc đời công chức ra kinh doanh, mở nhà in, làm báo, dịch sách; từng là chủ bút tờ Đồng văn nhật báo, Notre Journal, Notre Revue, Đông Dương tạp chí, Trung Bắc tân văn, An Nam Nouveau…</em></div>
<div class="sharedaddy sd-like-enabled sd-sharing-enabled" id="jp-post-flair" style="background-color: #fafcff; border-bottom-left-radius: 0px !important; border-bottom-right-radius: 0px !important; border-top-left-radius: 0px !important; border-top-right-radius: 0px !important; clear: both; color: #2a2a2a; font-family: 'Helvetica Neue', Helvetica, Arial, sans-serif; zoom: 1;">
<div class="robots-nocontent sd-block sd-social sd-social-icon-text sd-sharing" style="border-bottom-left-radius: 0px !important; border-bottom-right-radius: 0px !important; border-top-color: rgba(0, 0, 0, 0.125); border-top-left-radius: 0px !important; border-top-right-radius: 0px !important; border-top-style: solid; border-top-width: 1px; margin: 0px; padding: 10px 0px 5px; text-align: justify; width: 907px; zoom: 1;">
<br class="Apple-interchange-newline" /></div>
</div>
</div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-4602482884914919692012-07-01T21:17:00.000-07:002012-11-04T18:49:53.036-08:00CẤU TRÚC LUẬN TRONG NGHIÊN CỨU BIỂU TƯỢNG: TỪ KÝ HIỆU HỌC ĐẾN NHÂN HỌC BIỂU TƯỢNG (PHẦN 2)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="entry" style="background-color: white; border: 0px; font-family: 'Lucida Bright', Verdana, Georgia, Arial, Tohoma, 'Times New Roman', Calibri, 'Palatino Linotype'; line-height: 16px; margin: 0px; padding: 0px; text-align: justify;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: center;">
</div>
<div style="font-size: 12px; text-align: left;">
<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Nguồn: Trang lý luận văn học</span></strong></div>
<div style="font-size: 12px; text-align: left;">
<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><br />
</span></strong></div>
<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"></span></strong><br />
<div style="text-align: left;">
<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; font-family: 'Lucida Bright', Verdana, Georgia, Arial, Tohoma, 'Times New Roman', Calibri, 'Palatino Linotype'; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="font-size: large;">Đinh Hồng Hải</span></span></strong></span></strong></div>
<br />
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: left;">
<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">4. Nghiên cứu biểu tượng từ góc nhìn nhân học biểu tượng</span></strong></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trong cuốn sách nổi tiếng về nhân học biểu tượng của mình (<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Biểu tượng: Chung và Riêng</em>), Raymond Firth đã phân biệt nhân học biểu tượng với khoa học nghiên cứu biểu tượng từ các chuyên ngành khác như sau:</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span id="more-7496" style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">“Một nhà nhân học có thể làm gì để không giống với những gì mà nhà logic học, nhà siêu hình học, nhà ngôn ngữ học, nhà tâm lý học, nhà thần học, nhà lịch sử nghệ thuật và những người khác nữa đã làm? Về bản chất như tôi nhận thấy, cách tiếp cận theo hướng nhân học mang tính so sánh, quan sát, chức năng luận, trung lập tương đối. Nó <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">liên kết và giải thích về các sự kiện thông qua biểu tượng luận với các cấu trúc xã hội và các sự kiện xã hội trong những điều kiện cụ thể</em>. Vượt qua phạm vi rộng lớn của những trường hợp cụ thể, các nhà nhân học quan sát xem những biểu tượng gì được con người sử dụng thực sự, họ nói gì về những biểu tượng ấy, trong tình huống nào những biểu tượng sẽ bộc lộ ra và sự phản ứng với chúng. Theo đó, các nhà nhân học được trang bị để<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> giải thích ý nghĩa của các biểu tượng trong các nền văn hóa mà họ đang nghiên cứu, và để sử dụng những lý giải như những phương tiện trung gian để hiểu xa hơn về các tiến trình trong đời sống xã hội</em>” (Firth 1973, tr.25 – phần in nghiêng là do chúng tôi nhấn mạnh).</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Ở chuyên mục trên, chúng ta đã được tiếp cận khoa học nghiên cứu biểu tượng từ góc nhìn ký hiệu học trong mối quan hệ hết sức chặt chẽ với cấu trúc luận. Trong nhân học, hướng tiếp cận cấu trúc luận cũng đã được Claude Levi-Strauss sử dụng hết sức thành công trong công trình nổi tiếng của ông: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Nhân học cấu trúc</em>. Thế nhưng không một ai gọi Levi-Strauss là nhà nhân học biểu tượng(!) mà chỉ nhắc đến ông với vai trò của một nhà nhân học cấu trúc. Điều này có thể do hai nguyên nhân sau:</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Nguyên nhân thứ nhất, Levi-Strauss đã được coi như <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ông tổ/cha đẻ/người xây nền</em>… (rất nhiều danh xưng – xin xem thêm tiểu sử của ông trong bách khoa thư) đối với nhân học hiện đại. Ông còn được gọi là nhà xã hội học hiện đại, nhà cấu trúc luận, là “ông tổ”của nhân học cấu trúc,v.v… Bằng ấy danh xưng, có lẽ, cũng đã quá đủ để nói lên sự vĩ đại của nhà khoa học này. Có thể vì vậy mà người ta “quên” mất những đóng góp của ông đối với nhân học biểu tượng chăng? </span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Nguyên nhân thứ hai cụ thể hơn từ quan điểm cấu trúc luận: “Claude Levi-Strauss cho rằng <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">phân loại nhị nguyên</em> (binary clasification) là một điểm đặc trưng phổ quát của nhận thức con người. Các nghiên cứu mở rộng của ông đối với thần thoại, nghệ thuật và hệ thống thân tộc đã khám phá ra những hình mẫu văn hoá khác nhau ở mức độ phức tạp và diện mạo bên ngoài, về bản chất, dựa vào tính đối ngẫu: tự nhiên/văn hoá, đàng ông/đàn bà, tinh khiết/không tinh khiết,v.v… Hệ thống văn hoá, dưới góc nhìn này, với những nền tảng tinh vi của nó đã khai hoá thế giới, xã hội hoá nó, đưa ra sự phân loại tuỳ theo biểu hiện của tự nhiên. Mối quan tâm của các nhà cấu trúc luận trong các hệ thống văn hoá của ý nghĩa ở những gì họ có thể bộc lộ ra và khi nào thì phân tích về tiến trình nhận thức phổ quát của con người” (Mary Des Chene, 1996).<a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_edn1" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[1]</a> Đây chính là đóng góp quan trọng của Levi-Strauss đối với nghiên cứu biểu tượng cũng như với nhân học văn hoá nói chung. Nhưng trước hết chúng ta cần xác định đối tượng và mục đích nghiên cứu của nhân học biểu tượng, để từ đó thấy được tầm quan trọng của nền tảng cấu trúc luận đối với nhân học biểu tượng mà Levi-Strauss là người có công đóng góp rất lớn.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/?attachment_id=7497" rel="attachment wp-att-7497" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><img alt="" class="aligncenter size-full wp-image-7497" height="160" src="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2012/01/Symbols-Public-and-Private-Raymon-Firth.jpg" style="border: 0px; display: block; margin: 5px auto; max-width: 550px; padding: 1px; text-align: center;" title="Symbols-Public and Private (Raymon Firth)" width="107" /></a></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Theo tài liệu giảng dạy của Khoa Nhân học, Học viện Công nghệ Massachusetts-MIT (<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Mã môn học:</em> 21A.212), nhân học biểu tượng bao gồm các lĩnh vực nghiên cứu sau:</span></div>
<ol style="border: 0px; font-size: 12px; list-style-image: initial; list-style-position: initial; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px 0px 0px 30px;">
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Ẩn dụ và bi</em><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ểu hiện khác của ngôn ngữ</em> (Metaphor and Other Figurative Language)</span></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Chất liệu thô của biểu tượng luận, đặc biệt là động vật và cơ thể con người</em> (The Raw Materials of Symbolism, especially Animals and The Human Body)</span></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Vũ trụ luận và hệ thống biểu tượng phức hợp</em> (Cosmology and Complex Symbolic Systems)</span></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Nghi lễ, bao gồm cả điều trị và ma thuật mang tính biểu tượng</em> (Ritual, including Symbolic Curing and Magic)</span></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Miêu thuật và đời sống</em> (Narrative and Life)</span></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Thần thoại học</em> (Mythology)</span></li>
</ol>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Qua đây chúng ta có thể xác định (một cách tương đối) các đối tượng nghiên cứu của nhân học biểu tượng là: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Ẩn dụ, ngôn ngữ, hệ thống biểu tượng, nghi lễ, ma thuật, đời sống, biểu tượng luận, vũ trụ luận, và thần thoại</em>. Nói một cách khái quát là <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">các thành tố văn hoá có tính biểu tượng trong đời sống của con người</em>.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Định nghĩa về nhân học biểu tượng theo các bách khoa thư nhân học lớn trên thế giới như sau:</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">- Bách khoa thư nhân học văn hoá và xã hội</em> (Encyclopedia of Social and Cultural Anthropology): “Nhân học biểu tượng đề cập đến văn hoá như một thực thể có tính độc lập tương đối, là một hệ thống ý nghĩa mà qua đó các nhà nhân học muốn tạo ra để giải mã và diễn dịch các biểu tượng và các nghi lễ trọng tâm” (Jonathan Spencer, 1996, tr.535-539).</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">- Bách khoa thư nhân học văn hoá</em> (Encyclopedia of Cultural anthropology): “Nhân học biểu tượng là khoa học nghiên cứu ý nghĩa trong đời sống xã hội loài người, bằng cách nào chúng ta tri nhận và diễn giải những gì diễn ra xung quanh và bằng cách nào chúng ta sáng tạo và sẽ chia với thế giới hoặc hệ thống ý nghĩa văn hoá. Nhân học biểu tượng tiếp cận với một góc nhìn rộng lớn về các biểu tượng, biểu tượng hoá, sự vật và ý nghĩa mà con người đặt cho với ý nghĩa, sự nhận biết, quá trình giao tiếp”(Mary Des Chene, 1998, tr.1274-1278).</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">- </em><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Văn hoá dân gian: Bách khoa thư về các tín ngưỡng, phong tục, chuyện kể, âm nhạc và nghệ thuật</em> (Folklore: An encyclopedia of beliefs, customs, tales, music, and art): “Nhân học biểu tượng là khoa học nghiên cứu về các biểu hiện tự nhiên của các biểu tượng được sử dụng ở các nền văn hoá khác nhau, các nghi lễ, trình diễn, và trong đời sống hàng ngày nơi mà ý nghĩa đầy đủ có nhiều hơn các biểu hiện thành văn. Mỗi biểu tượng có hai thành phần – là những thực thể nhìn thấy và phần còn lại là ý nghĩa biểu hiện của nó. Nhân học biểu tượng diễn giải các biểu tượng trong ngữ cảnh của tiến trình xã hội và đời sống văn hoá” (Edith Turner, 1997, tr.24-29).</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Có thể nhận thấy đối tượng được nhắc đi nhắc lại trong các định nghĩa trên là “<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">văn hoá và hệ thống ý nghĩa của nó</em>,” đây là đối tượng chính của nhân học biểu tượng. Trong khi văn hoá và hệ thống ý nghĩa của nó lại là đối tượng mà các nhà kí hiệu học đã đề cập đến trước khi nhân học biểu tượng ra đời tới hơn nửa thế kỷ(!). “Điều đó cho thấy kí hiệu học và nhân học biểu tượng tuy là những lĩnh vực nghiên cứu khác nhau nhưng đều hướng tới một mục tiêu chung là nghiên cứu văn hoá và hệ thống ý nghĩa của nó thông qua ngôn ngữ biểu tượng. Đây là những <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">phương pháp tiếp cận</em> khác nhau (giữa kí hiệu học và nhân học biểu tượng) với những cách <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">tiếp cận phương pháp</em> khác nhau nhưng vẫn chỉ để giải quyết một vấn đề chung đó là nghiên cứu ý nghĩa của các biểu tượng văn hoá” (Đinh Hồng Hải, 2010a). Và trên thực tế, các nhà khoa học đã có những sự khẳng định về sự <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">kế thừa</em> đó: “Nhân học biểu tượng tiếp quản từ cấu trúc chức năng luận một tiền đề cho rằng các hệ thống văn hoá xã hội phô bày một sự cố kết toàn bộ và một sự quan tâm đối với những ảnh hưởng của thực tại xã hội về hệ thống tín ngưỡng, đặc biệt là trong những hướng xây dựng biểu tượng trên các cơ sở lý luận văn hoá” (Lavie, 1993).<a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_edn2" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[2]</a></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Có thể thấy, từ <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">đối tượng nghiên cứu </em>đến<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> mục đích nghiên cứu</em> của nhân học biểu tượng đều đã được đề cập tới trong cấu trúc luận của Levi-Strauss. Ở đây chỉ có sự khác biệt về <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">phương pháp tiếp cận</em>: Levi-Strauss tiếp cận dưới góc nhìn <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cấu trúc</em> và các nhà nhân học biểu tượng (như Geertz, Turner, Schneider,…)<a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_edn3" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[3]</a> tiếp cận bằng sự <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">diễn giải</em>. Nhưng dù tiếp cận bằng <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cấu trúc</em> hay <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">diễn giải</em> thì mục tiêu cuối cùng cũng là để nghiên cứu văn hoá và hệ thống ý nghĩa của nó, hay nói cách khác là để <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">giải mã các thành tố văn hoá trong đời sống của con người</em>. Đây chính là điểm tương đồng và cũng là đặc điểm của nhân học biểu tượng cũng như các bộ môn khoa học nghiên cứu về biểu tượng như ký hiệu học hay nhân học cấu trúc. Đó có thể là lý do để nhân học biểu tượng được gọi bằng một cái tên khác là <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">nhân học diễn giải </em>(interpretive anthropology). Ở đây chúng ta có thể nhận thấy <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">sự diễn giải</em>chính là một thành tố trọng tâm trong các mô hình cấu trúc của Roland Barthes, Charles S. Peirce, Umberto Eco, Michel Foucault,… đã sử dụng trong cấu trúc luận. Điều đó cho thấy, dù được gọi bằng một cái tên khác (nhân học biểu tượng) và được sử dụng bằng một khuynh hướng lý thuyết khác (diễn giải) để phản ứng lại lý thuyết (cấu trúc luận) của Levi-Strauss nhưng cuối cùng các nhà nhân học biểu tượng vẫn không thể bỏ qua những nền tảng mà cấu trúc luận đã tạo ra. Nói cách khác, nhân học biểu tượng chính là “ngôi nhà” đã được xây trên nền móng của cấu trúc luận.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">THAY LỜI KẾT</span></strong></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Thật khó để nói khoa học nghiên cứu biểu tượng gần với chuyên ngành nào hơn trong các chuyên ngành gần gũi với nó như ngôn ngữ học, ký hiệu học và nhân học. Chúng ta cũng không thể bỏ qua vai trò của những chuyên ngành khác “ít gần” hơn như triết học, logic học, xã hội học,… bởi tuy “ít gần” nhưng nghiên cứu biểu tượng lại cũng không thể thiếu chúng. Vì vậy, việc xác định <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">nghiên cứu biểu tượng là một khoa học liên ngành</em> không chỉ đúng trong hiện tại mà còn phù hợp cả trong tương lai. Điều mà chúng ta cần xác định, thậm chí phải xác định sớm, là một khung <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">lý thuyết và phương pháp luận</em> dành cho đối tượng nghiên cứu vô cùng hấp dẫn nhưng cũng hết sức phức tạp này. Theo chúng tôi, trong bối cảnh của khoa học xã hội hiện nay thì cấu trúc luận chính là một lý thuyết phù hợp nhất. Bởi lẽ, cấu trúc luận không chỉ là thành tố quan trọng trong ngôn ngữ học, ký hiệu học mà còn là “xương sống” trong lý thuyết của nhân học, đặc biệt là nhân học cấu trúc và nhân học biểu tượng, vì vậy, nó có thể kết nối các khoa học chuyên ngành đó trong cùng một hệ thống lý thuyết dành cho khoa học nghiên cứu về biểu tượng.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trên thực tế, cấu trúc luận không chỉ là một lý thuyết phù hợp với một khoa học liên ngành nghiên cứu biểu tượng mà còn được sử dụng có hiệu quả đối với nhiều chuyên ngành khác trong khoa học xã hội. Chẳng hạn với triết học – “triết học của chủ nghĩa cấu trúc là thứ “triết học văn hoá” nghĩa là sự nhận thức những nguyên lý hình thành, những cơ sở chung nhất chi phối mọi lĩnh vực của đời sống văn hoá” (Trịnh Bá Đĩnh, 2011). Xét rộng ra, đối với khoa học liên ngành nghiên cứu văn hoá, cấu trúc luận sẽ là phương pháp khả dĩ có thể giúp chúng ta tìm được hướng đi cụ thể để xác định được những đặc trưng văn hoá của một quốc gia hay cộng đồng người. Đây cũng chính là một trong những mục tiêu quan trọng của nghiên cứu văn hoá trong một thế giới toàn cầu hoá.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/?attachment_id=7498" rel="attachment wp-att-7498" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><img alt="" class="aligncenter size-full wp-image-7498" src="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2012/01/A-Theory-of-semiotics-Umberto-Eco.bmp" style="border: 0px; display: block; margin: 5px auto; max-width: 550px; padding: 1px; text-align: center;" title="A Theory of semiotics (Umberto Eco)" /></a></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trong bối cảnh hiện nay, nghiên cứu biểu tượng tuy nhận được sự chú ý của nhiều người và nhiều tầng lớp xã hội (bằng chứng như đã dẫn ở chú thích số 5) nhưng đôi lúc nó mang đến cho giới khoa học một cái nhìn hồ nghi. Sự hồ nghi này là có cơ sở, bởi vì ý nghĩa của các biểu tượng luôn có sự thay đổi mà chúng tôi gọi là “đặc tính khó lường” của nó. Bên cạnh những thay đổi tuỳ thuộc vào thời gian và không gian, cũng như sự ra đời và tồn tại của nó, sự thay đổi đó còn đến từ mục đích của người sử dụng và vô số lý do khác. Có thể tóm tắt diễn trình của khoa học nghiên cứu biểu tượng bằng sơ đồ sau:</span></div>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse; border-spacing: 0px; border: 0px; font-size: 12px; margin: 5px 0px 10px; padding: 0px;"><tbody style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">
<tr style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="65"><div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">CBĐ</span></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Cái biểu đạt</span></div>
</td><td rowspan="2" style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="38"></td><td rowspan="2" style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="47"><div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">KH</span></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Ký hiệu</span></div>
</td><td rowspan="2" style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="47"></td><td rowspan="2" style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="75"><div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">NNBT</span></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Ngôn ngữ biểu tượng</span></div>
</td><td rowspan="2" style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="47"></td><td rowspan="2" style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="56"><div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">BT</span></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Biểu tượng</span></div>
</td><td rowspan="2" style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="47"></td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="65"><div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">ND</span></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Nội dung</span></div>
</td><td rowspan="2" style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="47"></td><td rowspan="2" style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="72"><div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">MĐSD</span></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Mục đích sử dụng</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="65"><div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">CĐBĐ</span></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Cái được biểu đạt</span></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="65"><div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">HT</span></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Hình thức</span></div>
</td></tr>
</tbody></table>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"> Diễn trình của biểu tượng</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Để có thể xoá bỏ được những sự hồ nghi nói trên, giải pháp khả thi là phải tìm hiểu các biểu tượng trong chính môi trường “sống” của nó. Và để làm việc đó thì nhân học, với thế mạnh về các phương pháp chuyên biệt như <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">đ</em><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">iền dã thực </em><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">đ</em><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ịa</em>(fieldwork) hay <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">quan sát tham dự</em> (participant observation), sẽ là những biện pháp tối ưu. Vấn đề này đã từng được Raymond Firth đề cập đến gần nửa thế kỷ trước: “Tiếp cận nhân học, với việc áp dụng một cách đầy đủ, sẽ có mục tiêu riêng của nó để đưa ra một sự mô tả mang tính hệ thống và phân tích một hành động mang tính biểu tượng bằng phương diện ngôn từ và phi ngôn từ của nó; để phân biệt các thành phần có ý nghĩa của hành động nói trên từ những gì ngẫu nhiên; để đánh dấu những thói quen hoặc các yếu tố chuẩn mực ngược lại với những gì thuộc về cá nhân và các phong cách riêng; làm sáng tỏ từ chính người đang thực hiện hành động, những người tham gia và những người không tham gia với những ý nghĩa mà họ đã gắn kèm với hành động; và để đưa tất cả những cái đó vào một khung khái niệm chung, và trong một khung cảnh cụ thể với vị thế và mối quan hệ nhóm của những người liên quan” (Raymond Firth 1973, tr. 27). Có thể thấy, “khung khái niệm chung” mà Firth đề cập ở đây chính là hệ thống lý thuyết mà chúng ta đã bàn xuyên suốt nội dung của nghiên cứu này.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Để kết thúc bài viết, chúng tôi xin trích lại lời đề dẫn (trong chương trình giảng dạy tại Khoa Nhân học, Học viện Công nghệ Massachusetts) của GS. James Howe: “Sự kiến tạo nên các biểu tượng của con người cũng giống như việc sử dụng công cụ của loài vật. Công việc tìm hiểu thế giới và bảo vệ cuộc sống của chúng ta phần lớn thể hiện các ý nghĩa đối với đồ vật, sự vật, hiện tượng và con người bằng sự kết nối chúng với nhau thông qua hình mẫu của các biểu tượng và bằng sự sáng tạo nên các dạng thức phức tạp của những hành động biểu tượng và sự diễn giải. Ở đây chúng ta tìm hiểu các biểu tượng đã được sáng tạo và cấu trúc như thế nào? Chúng biểu hiện ra sao và có ý nghĩa thế nào đối với các phần còn lại của thế giới? Chúng đan dệt nên đời sống chính trị, gia đình, vòng đời người… Làm cách nào để diễn giải được chúng?.”<a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_edn4" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[4]</a> Câu hỏi của GS. James Howe đặt ra ở đây chính là nhiệm vụ của các nhà khoa học nghiên cứu biểu tượng trong giai đoạn hiện nay. Đó là sự cần thiết phải có một hệ thống lý thuyết và phương pháp luận nghiên cứu, mà theo chúng tôi, cấu trúc luận sẽ là một nền tảng lý thuyết cơ bản. Rất có thể đây sẽ là khung xương để các nhà khoa học xây dựng nên một bộ môn khoa học liên ngành có tên gọi: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Nghiên cứu biểu tượng</em> hay <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">biểu tượng học.</em></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">CHÚ THÍCH:</span></strong></div>
<div style="border: 0px; font-size: 12px; margin: 0px; padding: 0px;">
<div style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_ednref1" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[1]</a> Nguồn: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Bách khoa thư Nhân học văn hoá </em>(Encyclopedia of Cultural Anthropology) do David Levinson và Melvin Ember biên tập. Sách do nhà xuất bản Henry Holt & Company ấn hành tạiNew York năm 1996, tr.1275.</span></div>
</div>
<div style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_ednref2" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[2]</a> Nguồn: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Bách khoa thư Nhân học văn hoá, </em>Sđd, tr. 1275. Dẫn theo Mary Des Chene.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_ednref3" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[3]</a> <strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Clifford Geertz sinh năm 1923, là một trong những nhà nhân học thế hệ mở đầu của các trường phái nhân học Mỹ được đào tạo tại Đại học Harvard. Phần tổng hợp nói trên được lấy từ: Clifford Geertz, The Interpretation of Cultures. New York: Basic Books, Inc, 1973. Victor W. Turner (1920-1983) quê Glasgow, học tại London, ông thuộc thế hệ các nhà lý thuyết nhân học đầu tiên ảnh hưởng tư tưởng của Max Gluckman tại Đại học Manchester, Turner sau đó giảng dạy tại đại học Stanford, Cornell, Chicago và Virginia. Davis M. Schneider (1918 – 1995) với trường phái Chicago về nhân học biểu tượng, tiến sĩ tại đại học Harvard – 1949.</strong></span></div>
</div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_ednref4" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[4]</a> Department of Anthropology, Massachussetts Institute of Technology, http://web.mit.edu/anthropology </span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"> </span><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Tài liệu trích dẫn</strong>:</span></div>
<ol style="border: 0px; list-style-image: initial; list-style-position: initial; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px 0px 0px 30px;">
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Carl G. Liungman 1991, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Dictionary of Symbols, </em>W.W. Norton&Company, New York&London</span></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Charles S. Peirrce 1931, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Collected papers</em>, Ed. Charles Hartshorne, Harvard University Press</span></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Claude <a href="http://www.questia.com/SM.qst?act=adv&contributors=Claude%20Levi-Strauss&dcontributors=Claude+L%2526%2523x00e9%253bvi-Strauss" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><span style="border: 0px; color: black; margin: 0px; padding: 0px;">Levi-Strauss</span></a> 1963,<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> <a href="http://www.questia.com/PM.qst;jsessionid=GWMQMkGDBWsyhxQvtTbSvLpQ4pJHJfwvYQ201gKrFxshm5wn4DVh!-1613457844!-1455275734?a=o&d=97485861" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><span style="border: 0px; color: black; margin: 0px; padding: 0px;">Structural Anthropology</span></a></em>, Basic Books</span></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Claude <a href="http://www.questia.com/SM.qst?act=adv&contributors=Claude%20Levi-Strauss&dcontributors=Claude+L%2526%2523x00e9%253bvi-Strauss" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><span style="border: 0px; color: black; margin: 0px; padding: 0px;">Levi-Strauss</span></a> 2001, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://www.questia.com/PM.qst;jsessionid=GWMQMkGDBWsyhxQvtTbSvLpQ4pJHJfwvYQ201gKrFxshm5wn4DVh!-1613457844!-1455275734?a=o&d=107787787" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><span style="border: 0px; color: black; margin: 0px; padding: 0px;">Myth and Meaning</span></a></em>, Routledge books</span></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Claude Levi-Strauss 2011, 1950, trong: Marcel Mauss<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">, Luận về biếu tặng: Hình thức và lý do của sự trao </em><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">đ</em><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ổi trong các xã hội cổ sơ</em>, Nguyễn Tùng dịch, Nxb Tri thức, Hà Nội</span></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Clifford Geertz 1973, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">The Interpretation of Cultures</em>,New York: Basic Books, Inc.</span></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Clifford Geertz 1974, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Myth, Symbol, and Culture</em>,New York: W.W. Norton and Company, Inc.</span></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">David <a href="http://www.allbookstores.com/author/David_Murray_Schneider.html" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><span style="border: 0px; color: black; margin: 0px; padding: 0px;">Schneider</span></a>,<a class="broken_link" href="http://www.allbookstores.com/author/David_S_Kemnitzer.html" rel="nofollow" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: line-through;"><span style="border: 0px; color: black; margin: 0px; padding: 0px;"> Kemnitzer</span></a>, and Janet <a href="http://www.allbookstores.com/author/Janet_L_Dolgin.html" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><span style="border: 0px; color: black; margin: 0px; padding: 0px;">Dolgin</span></a> 1977, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Symbolic Anthropology: A Reader in the Study of Symbols and Meanings,</em>ColumbiaUniversity Press</span></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">David Schneider 1980, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">American Kinship: A Cultural Account</em></span>. 2<sup style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">nd</sup> edition. Chicago and London: University of Chicago Press</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Cao Việt Dũng 2009,<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> Mô hình phát triển của kiến thức theo Michel Foucault,</em> Tạp chí <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Tia sáng,</em> trong: <a href="http://vn.360plus.yahoo.com/hoangnguuson/article?mid=260&fid=-1" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">http://vn.360plus.yahoo.com/hoangnguuson/article?mid=260&fid=-1</a></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Trịnh Bá Đĩnh 2011, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Chủ nghĩa cấu trúc trong văn học, </em>Nxb. Hội Nhà văn</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Edmund Leach 2006, trong: ĐHKHXH&NV-ĐHQG Tp. HCM, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Một số vấn đề lý thuyết và phương pháp luận nghiên cứu nhân học,</em> Nxb. ĐHQG Tp. HCM</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Edith Turner 1997, trong: Thomas A. Green, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Folklore: An encyclopedia of beliefs, customs, tales, music, and art, </em>ABC Clio</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Ferdinand de Sausure 1915, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Course in General Linguistics</em>, Translated by Wade Baskin, McGraw-Hill Book</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Đinh Hồng Hải 2007, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Nghiên cứu biểu tượng và vấn đề tiếp cận nhân học biểu tượng ở Việt Nam</em>, trong Kỷ yếu Hội nghị Thông báo Dân tộc học, Nxb. Khoa học xã hội, Hà Nội</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Đinh Hồng Hải 2010a, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Nghiên cứu văn hoá từ góc nhìn nhân học biểu tượng, </em>Tạp chí Dân tộc học, số 5 năm 2011.</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Đinh Hồng Hải 2010b, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Ngôn ngữ biểu tượng trong văn hóa Cơtu </em>(Symbolical Language in Katu Culture)<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">, </em>Báo cáo hoàn thành chương trình Nghiên cứu sinh trao đổi tại Đại học Harvard, Hoa Kỳ 2008-2010 (bản tiếng Anh).</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Nguyễn Văn Hậu 2010, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://www.huc.edu.vn/chi-tiet/1463/Ve-tinh-hinh-tuong-va-tinh-bieu-tuong-trong-tac-pham-van-hoa---nghe-thuat.html" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">Về tính hình tượng và tính biểu tượng trong tác phẩm văn hóa, nghệ thuật</a></em><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">,</em> <a href="http://www.huc.edu.vn/" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">http://www.huc.edu.vn</a></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Huyền Sâm, Ngọc Anh, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Nhà ký hiệu học Umberto Eco và tiểu thuyết,</em> Tạp chí Sông Hương online, 14/10/2009</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Jonathan Spencer 1996, trong: Alan Barnard & Jonathan Spencer, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Encyclopedia of Social and Cultural Anthropology</em>,London andNew York: Routledge</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Mary Des Chene 1998, trong: David Levinton & Melvin Ember, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Encyclopedia of Cultural Anthropology</em>, Vol. 4, pp 1274 – 1278</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Michel Foucault 2002, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">The Order of Things: An archaeology of the human sciences</em>, Routledge,London &New York</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Raymon Firth 1973, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Symbols</em>: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Public and private</em>, London, George Allen & Unwin Ltd.</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Roland Barthes 1972, Annette Lavers translated, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Mythologies, </em>Straus Farrar & Giroux</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Roman Jakobson 1971, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Language in relation to other communication systems, </em>Selected writings Vol.2, The Hague Mountain </li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Terence Hawkes 1977, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Structuralism and Semiotics,</em> University of California Press</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Trung tâm Từ điển bách khoa, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Từ điển Bách khoa toàn thư Việt Nam</em><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://www.bachkhoatoanthu.gov.vn/" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">www.bachkhoatoanthu.gov.vn</a></em></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Umberto Eco 1976, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">A Theory of Semiotics</em>, (Bloomington &London,Indiana University Press</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Umberto Eco 1994, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Apocalypse Postponed</em>, edited by Robert Lumley,Bloomington, Indiana University Press</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Victor Turner 1967, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">The Forest of Symbols: Aspects of Ndembu Ritual</em>,Ithaca andLondon:CornellUniversity Press</li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"> Victor Turner 1974, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Dramas, fields and metaphors: Symbolic action in Human society, </em>Cornell University Press</li>
</ol>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Bản tác giả gửi Lyluanvanhoc.com</span></em></div>
</div>
</div>
</div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-3283962840136530202012-07-01T21:14:00.000-07:002012-09-21T17:04:31.650-07:00CẤU TRÚC LUẬN TRONG NGHIÊN CỨU BIỂU TƯỢNG: TỪ KÝ HIỆU HỌC ĐẾN NHÂN HỌC BIỂU TƯỢNG (PHẦN 1)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="entry" style="background-color: white; border: 0px; font-family: 'Lucida Bright', Verdana, Georgia, Arial, Tohoma, 'Times New Roman', Calibri, 'Palatino Linotype'; font-size: 12px; line-height: 16px; margin: 0px; padding: 0px; text-align: justify;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: right;">
</div>
<div style="text-align: left;">
<strong style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: medium; margin: 0px; padding: 0px;">Nguồn: Trang lý luận văn học. Tôi không thể dẫn link vì được báo trang này nhiễm virut.</strong></div>
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"></strong></span><br />
<div style="text-align: left;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Đinh Hồng Hải</strong></strong></span></div>
<br />
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Đặt vấn đề</strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Khoa học xã hội nói chung và khoa học nghiên cứu biểu tượng nói riêng đã được du nhập vào Việt Nam từ hơn 100 năm qua theo hướng tiếp cận hàn lâm của phương Tây. Cho đến nay, các nghiên cứu khoa học xã hội trên bình diện văn bản học (như văn học, sử học, triết học, ngôn ngữ học,…) đã đạt được khá nhiều thành tựu, trong khi nghiên cứu biểu tượng (như ký hiệu học, nhân học biểu tượng,…) dường như vẫn đang là một mảnh đất còn bỏ trống với số lượng các công trình nghiên cứu chỉ đếm được trên đầu ngón tay. Thậm chí trong số những nghiên cứu ít ỏi đó, chưa một công trình nào thực sự “đặt nền móng” cho một khoa học nghiên cứu về biểu tượng. Tại sao có tình trạng như vậy? Thật khó để đưa ra một câu trả lời đầy đủ, nhưng nếu xét trên bình diện chung của các bộ môn khoa học có liên quan đến nghệ thuật và biểu tượng, chúng ta có thể nhận thấy: Thiếu nền tảng lý thuyết và phương pháp luận<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> </em>chính là mấu chốt của vấn đề.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span id="more-7465" style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trên thực tế, đã có nhiều hệ thống phương pháp luận nghiên cứu có liên quan đến nghệ thuật và biểu tượng trên thế giới ra đời trên cơ sở lý thuyết nghiên cứu của các chuyên ngành như triết học, văn học, dân tộc học, mỹ học, đặc biệt là ký hiệu học. Một trong những lý thuyết có ảnh hưởng mạnh mẽ nhất, được coi như một “cuộc cách mạng” về lý thuyết trong khoa học xã hội thế kỷ XX, là <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cấu trúc luận</em>(structuralism). Cho đến nay, cấu trúc luận đã được sử dụng làm một trong những lý thuyết nền tảng của nhiều chuyên ngành khác nhau trong khoa học xã hội như<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">nhân học cấu trúc</em> (structural anthropology), <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ngôn ngữ học cấu trúc</em> (structural linguistics), <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ký hiệu học văn hoá</em> (cutural semiology),v.v… Trong nội dung của nghiên cứu này, chúng tôi sẽ đề cập đến cấu trúc luận và việc sử dụng khung lý thuyết này dưới góc nhìn ký hiệu học và nhân học biểu tượng như một hướng tiếp cận cụ thể đối với nghiên cứu biểu tượng trong giai đoạn hiện tại.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> </strong><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">1. Cấu trúc luận với ngôn ngữ học và ký hiệu học</strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Cấu trúc luận là một lý thuyết khoa học được sáng lập bởi nhà ngôn ngữ học Thuỵ Sỹ – Ferdinand de Saussure cách đây gần một thế kỷ.<a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_edn1" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[1]</a> Ban đầu cấu trúc luận chỉ sử dụng trong phạm vi của ngôn ngữ học, nhưng với phương pháp tiếp cận ký hiệu học, nó nhanh chóng mở rộng tầm ảnh hưởng đến nhiều ngành khoa học xã hội khác trở thành một trong những lý thuyết quan trọng nhất đối với khoa học xã hội và nhân văn trong thế kỷ XX. Ngay tại thời điểm đưa ra những nguyên lý căn bản của cấu trúc luận, Ferdinand de Saussure đã tiên đoán được tầm ảnh hưởng của nó sẽ vượt ra ngoài phạm vi của ngôn ngữ học với một nhận định hết sức chính xác: “Một ngành khoa học nghiên cứu về sự tồn tại của các ký hiệu trong đời sống xã hội là hoàn toàn phù hợp, khoa học này sẽ là một phần của tâm lý học xã hội và do đó cũng là một phần của tâm lý học nói chung; tôi sẽ gọi nó là <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ký hiệu học – semiology</em> (trong tiếng Hy Lạp<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> semeion</em> có nghĩa là “ký hiệu”). Ký hiệu học sẽ nghiên cứu về những yếu tố cấu thành của ký hiệu, những quy luật chi phối chúng. Khi ngành khoa học này chưa ra đời, không một ai có thể nói nó thực sự là cái gì; nhưng nó có quyền được tồn tại, tại một nơi đã được chọn trước. Ngôn ngữ học cũng chỉ là một phần trong khoa học về ký hiệu học nói chung; những quy luật được khám phá trong ký hiệu học sẽ được ứng dụng vào ngôn ngữ học, và sau cùng nó sẽ giới hạn rạch ròi tại một khu vực trong tổng thể các lĩnh vực của nhân học” (Ferdinand de Sausure 1915, tr.16).</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Tới nay, gần 100 năm sau ngày ông qua đời (1913), cấu trúc luận của Ferdinand de Saussure vẫn được các nhà khoa học nối tiếp nhau mở rộng và đào sâu thêm các khái niệm chỉ từ một mô hình cấu trúc ban đầu vô cùng đơn giản:</span></div>
<table border="1" cellpadding="0" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse; border-spacing: 0px; border: 0px; margin: 5px 0px 10px; padding: 0px;"><tbody style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">
<tr style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><td rowspan="2" style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="131"><div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Ký hiệu</strong><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> (</strong>Sign<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">) =</strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="252"><div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Cái biểu đạt</strong><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> (</strong>Signifier<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">)</strong></span></div>
</td></tr>
<tr style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="252"><div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Cái được biểu đạt</strong><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> (</strong>Signified<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">)</strong></span></div>
</td></tr>
</tbody></table>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Theo đó: “Ngôn ngữ là một hệ thống ký hiệu, mỗi ký hiệu ngôn ngữ có hai phần: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cái biểu đạt </em>(le signifiant) và <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cái được biểu đạt </em>(le signifié). Cái biểu đạt là một <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">hình ảnh thính giác</em>, cái được biểu đạt là một <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">khái niệm.</em> Không có mối liên hệ tất yếu nào giữa ký hiệu với vật được chỉ định, hay như người ta thường nói, liên hệ giữa chúng là võ đoán” (Trịnh Bá Đĩnh 2011).</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Từ mô hình trên nhiều nhà khoa học như Romand Jakobson, Roland Barthes, Louis Hjelmslev, Jacques Derrida, Claude Levi-Strauss, Michel Foucault,… đã tiếp tục phát triển cấu trúc luận dưới nhiều góc độ nghiên cứu khác nhau, cả trong cũng như ngoài ngôn ngữ học, hình thành nên một hệ thống lý thuyết về cấu trúc vô cùng phong phú dựa trên nền tảng ký hiệu học. Với góc độ tiếp cận rộng lớn như vậy, thuật ngữ <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ký hiệu</em> (sign) trong ngôn ngữ học cơ bản đã phát triển thành một thuật ngữ chung được sử dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau để chỉ một khái niệm mới rộng lớn hơn bao gồm mọi ký hiệu, dấu hiệu, tín hiệu, sự vật, hiện tượng, lời nói, cử chỉ, hành động,… có tính thông tin. Và <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ngôn ngữ</em> cũng không còn là một thuật ngữ riêng của ngôn ngữ học mà nó bao hàm mọi thành tố được con người biểu thị. Theo Roman Jakobson, hệ thống ký hiệu này bao gồm “mọi loại thông tin được tạo bởi các ký hiệu; tương ứng với điều đó, khoa học về các ký hiệu được gọi bằng thuật ngữ <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ký hiệu học</em> có quan hệ với các yếu tố nền tảng cơ bản này là cơ sở cho cấu trúc của tất cả các ký hiệu bất kỳ loại nào, và với những đặc tính của chúng trong nội hàm thông tin, cũng như với những đặc trưng riêng biệt của các hệ thống ký hiệu khác nhau, và trong vô vàn loại thông tin khác nhau được sử dụng bằng các loại ký hiệu khác nhau.” (“<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Ngôn ngữ trong mối liên hệ tới các hệ thống giao tiếp khác</em>” Tuyển tập Roman Jakobson, Tập II, tr.698)<a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_edn2" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[2]</a>.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trên cơ sở các lý thuyết mở rộng như trên, Louis Hjelmslev đã mô hình hoá khái niệm của Ferdinand<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> </strong>de Saussure bằng sơ đồ: </span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"> <a href="http://lyluanvanhoc.com/?attachment_id=7485" rel="attachment wp-att-7485" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><img alt="" class="aligncenter size-full wp-image-7485" height="120" src="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2012/01/1A.jpg" style="border: 0px; display: block; margin: 5px auto; max-width: 550px; padding: 1px; text-align: center;" title="1A" width="160" /></a></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Đóng góp quan trọng nhất của L.Hjelmslev là sự phân biệt giữa<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">“Ký hiệu học biểu thị”</em> với <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">“Ký hiệu học hàm nghĩa.”</em> Hệ thống ký hiệu thông thường là hệ thống <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ký hiệu biểu thị</em>. Còn hệ thống <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ký hiệu hàm nghĩa</em> là một hệ thống ký hiệu mà bình diện biểu đạt (hình thức) của nó cũng là một hệ thống ký hiệu biểu thị (Nguyễn Văn Hậu, 2010).</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Đi xa hơn, Roland Barthes đã áp dụng lý thuyết cấu trúc trong ký hiệu học để kiến giải thần thoại bằng một sơ đồ phát triển như sau:</span></div>
<table border="1" cellpadding="0" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse; border-spacing: 0px; border: 0px; margin: 5px 0px 10px; padding: 0px;"><tbody style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">
<tr style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><td rowspan="3" style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="65"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Thần</strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">thoại</strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">(Mythology)</span></div>
</td><td rowspan="2" style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="56"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Ngôn</strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ngữ</strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">(Language)<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"></strong></span></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="121"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">1. Cái biểu đạt</span></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">(Signifier)</span></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="159"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">2.Cái được biểu đạt</span></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">(Signified)</span></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="187"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
</td></tr>
<tr style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><td colspan="2" style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="280"><div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">3. Ký hiệu (Sign)</span></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">I.CÁI BIỂU ĐẠT</span></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">(SIGNIFIER)</span></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="187"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">II.CÁI ĐƯỢC BIỂU ĐẠT</span></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">(SIGNIFIED)</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="56"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
</td><td colspan="3" style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="467"><div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">III. KÝ HIỆU </strong><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">(SIGN)</strong></span></div>
</td></tr>
</tbody></table>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Nguồn: Roland Barthes (Annette Lavers chuyển ngữ). <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Mythologies</em></span></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Straus Farrar & Giroux. 1-1, 1972, tr.115</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Với sơ đồ này, Roland Barthes đã phát triển mô hình cấu trúc của <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ký hiệu, cái biểu đạt </em>và<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> cái được biểu đạt</em> ở một mức cao hơn. Theo đó, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ký hiệu</em> được hình thành từ <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cái biểu đạt </em>và<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> cái được biểu</em> <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">đạt</em> ban đầu lại kết hợp với nhau bằng mô thức của CÁI BIỂU ĐẠT và CÁI ĐƯỢC BIỂU ĐẠT cao hơn tạo nên các KÝ HIỆU<a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_edn3" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[3]</a> mới. Đó cũng là mô thức mà ông dựa vào để phân tích cấu trúc của thần thoại. Hướng tiếp cận mở rộng này cũng được Jacques Derrida, Umberto Eco, Michel Foucault và nhiều nhà khoa học khác phát triển trong các nghiên cứu của họ. Từ đây, quan niệm về <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cái biểu đạt, cái được biểu đạt</em> và<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> ký</em> <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">hiệu</em> đã vượt ra ngoài khuôn khổ của cấu trúc luận giai đoạn đầu để hình thành nên một trào lưu mới với tên gọi <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">giải cấu trúc</em> hay <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">hậu cấu trúc luận</em>.<a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_edn4" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[4]</a></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trên đây chỉ là một vài nét tóm lược (qua một số ví dụ) về việc áp dụng cấu trúc luận trong ký hiệu học ngôn ngữ, còn trên thực tế, tầm mức ảnh hưởng của nó đối với các chuyên ngành khoa học xã hội và nhân văn khác đã vượt xa những điều mà Ferdinand de Saussure dự đoán: “Lĩnh vực ký hiệu học rất rộng lớn, bắt đầu từ những nghiên cứu về hành vi giao tiếp của các loài động vật (<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ký hiệu học động vật-zoosemiotics</em>) tới những phân tích về các hệ thống ký hiệu biểu tượng như giao tiếp thông qua điệu bộ cơ thể con người (<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">kinesics </em>và<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> proxemics</em>) các ký hiệu khứu giác (“sự mã hóa” của các mùi hương), lý thuyết mỹ học, và tu từ học. Hầu hết, các ranh giới của nó (nếu có) đều có sự giáp giới với những gì thuộc về cấu trúc luận: sự hấp dẫn của hai lĩnh vực này về cơ bản không tách rời nhau, và trong dài hạn, cả hai đều cần phải được đưa vào một lĩnh vực thứ ba phù hợp hơn, bao hàm nhiều lĩnh vực được gọi đơn giản là <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">giao tiếp </em>(communication). Trong bối cảnh đó, bản thân cấu trúc luận sẽ trở nên nổi bật như một phương pháp phân tích kết nối các lĩnh vực ngôn ngữ học, nhân học và ký hiệu học”(Terence Hawce 1977, tr.123).</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> </strong><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">2. </strong><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Khoa học nghiên cứu về </strong><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">biểu tượng</strong><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"></strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Biểu tượng là gì? khoa học nghiên cứu biểu tượng là gì? nghiên cứu biểu tượng nhằm mục đích gì? là những câu hỏi mà chúng tôi đặt ra để giải quyết trong chuyên mục này trước khi đi sâu tìm hiểu mối quan hệ giữa cấu trúc luận với các khoa học nghiên cứu về biểu tượng.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Biểu tượng</em> trong tiếng Việt là một từ gốc Hán được dùng khá trừu tượng. Theo <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Từ điển Tiếng Việt</em>, biểu tượng<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> </em>có hai nghĩa, nghĩa thứ nhất là: “hình ảnh tượng trưng,” nghĩa thứ hai là: “hình thức của nhận thức, cao hơn cảm giác, cho ta hình ảnh của sự vật còn giữ lại trong đầu óc khi tác động của sự vật vào giác quan ta đã chấm dứt” (Hoàng Phê 1998, tr.26). Còn <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">symbol</em> trong tiếng Anh là một từ bắt nguồn từ ngôn ngữ cổ ở châu Âu (<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">symbolus</em> trong tiếng La Mã và <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">symbolon</em> trong tiếng Hy Lạp). Theo <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Từ điển Biểu tượng </em>thì “những gì được gọi là biểu tượng khi nó được một nhóm người đồng ý rằng nó có nhiều hơn một ý nghĩa là đại diện cho chính bản thân nó” (C.G.Liungman 1991, tr.25). Biểu tượng có tính đa nghĩa nhưng chúng ta có thể chia làm hai nghĩa chính là <strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">biểu hình</em></strong> và <strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">biểu ý</em></strong>. Trên thế giới, thuật ngữ <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">symbology </em>được nhiều từ điển giải thích với các ý nghĩa: là <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">1</em>-<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Việc nghiên cứu hoặc sử dụng các biểu tượng </em>và<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> 2-Tập hợp các biểu tượng</em> (1: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">the study or use of symbols</em>. 2: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">symbols collectively</em>). Các từ điển nghệ thuật có thêm một ý nghĩa là: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">3-Nghệ thuật sử dụng các biểu tượng</em> để nhắc đến một trào lưu nghệ thuật thịnh hành ở châu Âu vào thế kỷ XIX. Như vậy, thuật ngữ <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">symbology</em> trong tiếng Anh tương đương với <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">nghiên cứu biểu tượng</em> (hoặc <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">biểu tượng học</em>) trong tiếng Việt.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Có thể thấy rằng, đối với khoa học nghiên cứu về biểu tượng, tiếp cận liên ngành (interdiciplinary) là một hướng đi bắt buộc, tuy nhiên, sự kết nối các lĩnh vực<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ngôn ngữ học, nhân học </em></strong>và<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> ký hiệu học</em></strong> như Terence Hawkes đã đề cập ở trên cần phải được đặt làm nền tảng và là hướng đi phù hợp nhất trong giai đoạn hiện nay (chúng tôi sẽ trở lại vấn đề này trong phần cuối của bài viết). Thực tế ở Việt Nam, cho tới nay, các chuyên ngành nghiên cứu biểu tượng như ký hiệu học hay nhân học biểu tượng vẫn chưa được công nhận như một bộ môn khoa học độc lập và cũng chưa có mã ngành đào tạo. Trong khi đã có khá nhiều trường đại học lớn trên thế giới như Columbia, Indiana, MIT (Massachusetts Institute of Technology), Standford, Hawaii ở Mỹ, Toronto, McGill, Western Ontario ở Canada, Tartu ở Estonia, Helsinki ở Phần Lan,v.v… tiếp cận theo hướng chuyên môn hoá.<a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_edn5" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[5]</a> Gần đây, Khoa Văn học, Đại học KHXH&NV- ĐHQG HN đã cho ra đời môn học mới là <strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Nhập môn nghệ thuật</em></strong><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">;</em> Khoa Nhân học, Đại học KHXH&NV- ĐHQG Tp.HCM với môn <strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Nhân học nghệ thuật và Biểu tượng</em></strong><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">; </em>Khoa Văn hoá học, Đại học Văn hoá Hà Nội với môn <strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Ký hiệu học văn hoá</em></strong> được coi như những bước đột phá trong việc tiếp cận lý thuyết và phương pháp luận nghiên cứu nghệ thuật và biểu tượng. Trong khi đó, các trường thuộc khối nghệ thuật thường chỉ tập trung vào các vấn đề có tính thực hành mà ít quan tâm đến các vấn đề lý thuyết và phương pháp luận. Đây là những bất cập lớn trong hệ thống giáo dục và đào tạo ở nước ta cần được khắc phục.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Với câu hỏi chúng ta nghiên cứu biểu tượng nhằm mục đích gì? Câu trả lời đơn giản là để <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">tìm hiểu ý nghĩa của nó</em>. Nhưng ý nghĩa của nó như thế nào, được sử dụng ra sao lại là những vấn đề không hề đơn giản vì mỗi biểu tượng đều có ý nghĩa riêng tuỳ thuộc vào thời gian và không gian của nó, nói cách khác, ý nghĩa của mỗi biểu tượng phụ thuộc vào nền văn hoá sản sinh ra nó, phụ thuộc vào bối cảnh và thời điểm mà nó ra đời, và tất nhiên, mục đích sử dụng của nó cũng thay đổi tuỳ thuộc vào các yếu tố trên. Để có thể minh họa cho các vấn đề đã nêu, dưới đây, chúng tôi xin lấy một ví dụ về <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">vật biểu tượng</em> và <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">hành vi biểu tượng</em> trong một<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">nghi lễ biểu tượng</em> diễn ra trong cùng một bối cảnh cụ thể để làm rõ hơn các khái niệm.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trong chuyến điền dã dài ngày của chúng tôi (PGS.TS. Gabor Vargyas, Đại học Pecs, Hungary và tác giả bài này) ở khu vực cư trú của người Bru -Vân Kiều, tại nhà Chuôi Cươm (còn gọi là Pạ Thưq) ở xã Ea Hiu, Krông Pak, Đaklak. Ngày 2/5/2007, khi chúng tôi đến, ông đang bị ốm, và trận ốm cũng đã kéo dài nhiều tháng. Thế nhưng, câu chuyện mà gia đình ông trao đổi với chúng tôi không hề đề cập đến vấn đề bệnh tật mà lại xoay quanh nỗi lo về một lễ cúng đã trì hoãn nhiều năm do không có tiền tổ chức. Cũng như những năm trước, hôm đó là ngày ông phải “báo cáo” với Yang về hoàn cảnh bệnh tật và mức độ khó khăn của gia đình. Cùng với việc đó, ông sẽ phải tiếp tục xin phép Yang cho được “khất nợ” việc tổ chức lễ cúng trong năm nay. <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Lễ khất nợ</em> của ông diễn ra đơn giản như sau: Từ bát cơm cúng, ông nối một sợi dây tới cây cột đóng bàn thờ. Sau đó ông khấn Yang với nội dung như đã từng làm với các lần trước đó (xin khất nợ). Khi chúng tôi hỏi bát cơm và sợi dây có ý nghĩa gì? Ông giải thích, bát cơm tượng trưng cho lễ cúng mà ông sẽ phải làm và sợi dây là sự xác nhận lời hứa của ông được thực hiện trước Yang. Chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">vật biểu tượng</em> ở đây chính là bát cơm và sợi dây, còn <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">hành vi biểu tượng</em> chính là lời hứa và sự khất nợ. Các thành tố đó được diễn ra trong một <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">nghi lễ biểu tượng</em> (một lễ khất nợ đơn sơ thay cho một lễ cúng đầy đủ). Trở lại với câu hỏi nghiên cứu biểu tượng để làm gì? Theo Raymond Firth, đó là để “làm sáng tỏ <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ngôn ngữ biểu tượng</em> (symbolical language) và <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">hành vi biểu tượng </em>(symbolical behaviour), liên kết chúng trong phạm vi của các hình mẫu xã hội và các giá trị xã hội”(Raymond Firth, 1973. tr.28).</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Ở trên chúng ta đã có ví dụ minh hoạ về hành vi biểu tượng trong một nghi lễ biểu tượng. Vậy ngôn ngữ biểu tượng mà Raymond Firth đã đề cập là gì?</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trong <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Từ điển tiếng Việt</em> thuật ngữ ngôn ngữ được giải nghĩa là: “Hệ thống kí hiệu dùng làm phương tiện diễn đạt, thông báo”- bên cạnh ý nghĩa được sử dụng cho ngôn ngữ học (Hoàng Phê 1998, tr.666). Trong <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Từ điển Bách khoa toàn thư Việt Nam</em>, phần Lý thuyết kí hiệu ngôn ngữ định nghĩa: “Lý thuyết coi ngôn ngữ là một hệ thống kí hiệu và do đó, việc nghiên cứu ngôn ngữ phải đi từ sự xem xét các thuộc tính của các đơn vị và các mối quan hệ giữa chúng trên cơ sở bản chất kí hiệu của chúng.” Và theo Edmund Leach: “Đối với nhà nhân học, ngôn ngữ là một phần của văn hoá, chứ không phải là một đối tượng nghiên cứu tự thân. Hầu hết các vấn đề của nhà nhân học liên quan đến việc giao tiếp của con người. Ngôn ngữ là một phương tiện, nhưng những hành vi thông thường cũng là phương tiện giao tiếp”(Edmund Leach 2006, tr.217).</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/?attachment_id=7468" rel="attachment wp-att-7468" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><img alt="" class="aligncenter size-full wp-image-7468" src="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2012/01/Lost-symbol-Dan-Brown.bmp" style="border: 0px; display: block; margin: 5px auto; max-width: 550px; padding: 1px; text-align: center;" title="Lost symbol (Dan Brown)" /></a></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trong khi <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ngôn ngữ nói </em>và<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> ngôn ngữ viết</em> cho phép con người giao tiếp với nhau bằng khả năng tri nhận trực tiếp của các giác quan thì <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ngôn ngữ biểu tượng</em> cho phép con người ở nhiều nền văn minh khác nhau, nhiều vùng văn hoá khác nhau, thậm chí ở nhiều thời gian và không gian khác nhau hiểu được nhau nhờ vào đặc tính căn bản của nó là thông tin và giao tiếp thông qua hệ thống kí hiệu hàm nghĩa của nó. Nhờ có ngôn ngữ biểu tượng mà con người có khả năng giao tiếp vượt thời gian và không gian để hiểu được con người sống ở các nền văn minh cổ xưa cách chúng ta hàng nghìn năm thông qua những di vật văn hoá mà họ để lại.<a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_edn6" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[6]</a> Trong xã hội hiện đại, ngôn ngữ biểu tượng giúp con người giao tiếp và hoà nhập với nhau mà không nhất thiết phải nói chung một thứ tiếng (chẳng hạn: ngôn ngữ máy tính, ngôn ngữ nghệ thuật, ngôn ngữ mật mã…). Có thể thấy, mối quan hệ giữa ký hiệu học với ngôn ngữ biểu tượng là một mối quan hệ đặc biệt: Các ký hiệu hình thành nên ngôn ngữ biểu tượng và ngôn ngữ biểu tượng lại chính là ngôn ngữ biểu đạt của các ký hiệu. Bằng mối quan hệ này, Claude Levi-Strauss, người được coi như “cha đẻ” của nhân học hiện đại, đã thiết lập nên lý thuyết về<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">nhân học cấu trúc</em> (structural anthropology). Lý thuyết này không chỉ giúp giải quyết được nhiều vấn đề trong nghiên cứu ngôn ngữ, văn bản hay thần thoại mà còn cả trong các vấn đề có liên quan đến đời sống văn hoá và xã hội của loài người. Theo ông: “Mọi nền văn hoá có thể được xem như là một tổng thể các hệ thống biểu tượng mà ở hàng đầu là ngôn ngữ, các quy tắc hôn nhân, các quan hệ kinh tế, nghệ thuật khoa học, tôn giáo. Tất cả các hệ thống đó nhắm đến sự thể hiện một số mặt của thực tại thể xác và thực tại xã hội, và hơn thế nữa, thể hiện các quan hệ mà hai loại hình thực tại đó và bản thân các hệ thống biểu tượng có với nhau” (Levi-Strauss, 2011).</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Tóm lại<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">, ngôn ngữ biểu tượng</em> là một thành tố văn hoá do con người tạo ra để sử dụng như một loại công cụ thông tin và giao tiếp có tính tượng trưng. Chúng ra đời, tồn tại và tác động đến đời sống văn hóa của con người. Vì vậy, việc tìm hiểu ngôn ngữ biểu tượng cũng chính là tìm hiểu đời sống văn hoá và xã hội loài người thông qua các biểu tượng văn hoá do họ tạo ra. Và do vậy, nghiên cứu biểu tượng là khoa học có chức năng giải mã các thành tố văn hoá được sản sinh trong đời sống của con người. Nền tảng của khoa học này có mối quan hệ hết sức chặt chẽ với lý thuyết ký hiệu học.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">3. Nghiên cứu biểu tượng từ góc nhìn ký hiệu học </strong> <strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"></strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Nghiên cứu ý nghĩa của các biểu tượng, hay nói cách khác là tìm hiểu ngôn ngữ biểu tượng trong đời sống văn hoá của con người, cho tới nay không còn là một công việc mới mẻ trong nền khoa học thế giới. Nhưng ở nước ta, một hệ thống lý thuyết cần có (như nhiều chuyên ngành khác đã có) để các nhà khoa học tiếp cận với đối tượng nghiên cứu này vẫn còn là một vấn đề chưa ngã ngũ. Đây là một khoảng trống cần được khoả lấp bởi nếu không có cơ sở lý thuyết, phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu thì không một ngành hay chuyên ngành khoa học nào có thể tồn tại và phát triển. Theo chúng tôi, để có thể đặt nền móng cho bộ môn nghiên cứu biểu tượng thì một nền tảng căn bản từ lý thuyết ký hiệu học sẽ giúp cho hệ thống lý thuyết nghiên cứu biểu tượng hình thành và phát triển một cách vững chắc hơn. Trong chuyên mục này, chúng tôi sẽ đưa ra một số khái niệm và mô hình mà các nhà khoa học đã thực hiện dưới góc nhìn ký hiệu học, để từ đó chúng ta có thể đi xa hơn trong việc sử dụng cấu trúc luận trong khoa học nghiên cứu biểu tượng.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trong chú thích đầu tiên của nghiên cứu này, chúng tôi đã đề cập đến tên tuổi của một nhà khoa học lớn cùng thời với Ferdinand de Saussure trong vai trò sáng lập chuyên ngành ký hiệu học, đó là Charles Sander Peirce. Điểm tương đồng trong lý thuyết của họ là sử dụng cấu trúc luận, còn sự khác biệt là ở phương pháp tiếp cận: Phương pháp tiếp cận của Saussure là ngôn ngữ học và với Peirce đó là logic học theo hướng tiếp cận đa ngành. Đóng góp về mặt lý thuyết của Peirce đối với khoa học (cả tự nhiên và xã hội) vô cùng lớn, nổi bật trong đó là <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">triết học dụng hành</em>(pragmatism),<a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_edn7" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[7]</a>tương tác biểu tượng <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">(symbolic interactionism)…</em> Tuy nhiên, trong nội dung mục này chúng tôi chỉ đề cập đến các vấn đề có liên quan đến ký hiệu học và cấu trúc luận.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Mô hình cấu trúc trong lý thuyết của Peirce là một tương tác giao tiếp phi ngôn ngữ để tìm hiểu ký hiệu của các quá trình liên tưởng. Ông sử dụng thuật ngữ <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ký hiệu học</em> theo quan điểm của logic học, theo đó, ký hiệu học được sắp xếp bởi một<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cấu trúc</em> <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">tam vị</em> (triadic structure) mà qua đó các thành tố luôn có sự ảnh hưởng tương tác lẫn nhau. Từ ký hiệu này sẽ sản sinh ra ký hiệu khác thông qua việc diễn giải ký hiệu trước đó. Một ký hiệu hoặc <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">đại diện</em> của nó chính là “một cái gì đó đại diện cho ai đó bằng một cái gì khác trong các quan hệ hoặc khả năng nào đó… Vì vậy một ký hiệu đại diện cho một cái gì đó (<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">đ</em><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ối tượng của nó</em>); thay thế một cái gì đó <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">của</em> một ai đó (<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">sự biểu thị của nó</em>); và cuối cùng thay thế một cái gì đó cho một ai đó trong <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">một vài phương diện </em>(các phương diện này được gọi là <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">nền móng</em>). Những khía cạnh đó, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">sự đại diện </em>(representamen), <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">đ</em><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ối tượng </em>(object),<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> sự biểu thị </em>(interpretant)<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> và nền móng </em>(ground) do vậy có thể được xem như để đề cập đến các ý nghĩa mà các ký hiệu đã biểu thị thông qua chúng; mối quan hệ giữa chúng quyết định nghiêm ngặt tiến trình căn bản của ký hiệu học.” (Terence Hawkes 1977, tr. 126-127).</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Xem phần diễn giải trên đây chúng ta có cảm giác là các thuật ngữ, các đối tượng, và các mối quan hệ của chúng khá phức tạp, thậm chí là rắc rối. Tuy nhiên, với mô hình dưới đây chúng ta có thể dễ dàng hình dung được các thành tố mà Peirce đã đưa ra trong lý thuyết ký hiệu học của mình. Từ mô hình đơn giản này, Peirce đã phát triển thêm nhiều mô hình khác bằng tư duy logic để giải quyết nhiều vấn đề bao gồm cả khoa học tự nhiên (như logic học, toán học, thống kê học,…) và khoa học xã hội (như triết học, xã hội học, tâm lý học,…). Tuy nhiên, ở đây chúng tôi chỉ giới thiệu một cấu trúc đơn giản nhất của ông để chứng minh cho hiệu quả của cấu trúc luận với khoa học nghiên cứu biểu tượng dưới góc nhìn ký hiệu học và sẽ không đưa thêm các ví dụ phức tạp hơn trong các nghiên cứu mà Peirce đã công bố.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"> <a href="http://lyluanvanhoc.com/?attachment_id=7484" rel="attachment wp-att-7484" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><img alt="" class="aligncenter size-full wp-image-7484" height="120" src="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2012/01/SAM_9931.jpg" style="border: 0px; display: block; margin: 5px auto; max-width: 550px; padding: 1px; text-align: center;" title="SAM_9931" width="160" /></a> </span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: center;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"> Mô hình <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">tam vị </em>(triadic relation)<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> </em>của Peirce</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trở lại với mối quan hệ giữa <strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ngôn ngữ học, ký hiệu học </em></strong>và<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> nhân học</em></strong> mà Terence Hawkes đã đặt ra. Có thể dễ dàng nhận thấy cả ba chuyên ngành này đều nằm trong một <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">khoa học tổng thể về con người và văn hoá</em>. Charles Sander Peirce đã từng đặt câu hỏi: “Con người là gì? con người phải chăng là một ký hiệu?” Và câu trả lời đã được một nhà ký hiệu học nổi tiếng khác người Italia là Umberto Eco trả lời: Con người là một động vật có tín ngưỡng; con người luôn mang trên mình hai tín hiệu gắn với cái xấu và cái đẹp; con người là một cỗ máy sản xuất tín hiệu khổng lồ… Bởi vậy, lý thuyết “tín hiệu vô hạn định” của Charles Sander Peirce, qua Eco đã trở thành “chuỗi tín hiệu vô hạn định, gắn chặt với bối cảnh văn hoá của đời sống xã hội loài người” (Huyền Sâm-Ngọc Anh 2009). Chuỗi tín hiệu đó được Umberto Eco mô hình hoá như sau:</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/?attachment_id=7486" rel="attachment wp-att-7486" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><img alt="" class="aligncenter wp-image-7486" height="244" src="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2012/01/5A.jpg" style="border: 0px; display: block; margin: 5px auto; max-width: 550px; padding: 1px; text-align: center;" title="5A" width="430" /></a></span></div>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse; border-spacing: 0px; border: 0px; margin: 5px 0px 10px; padding: 0px; width: 653px;"><tbody style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">
<tr style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="299"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">(Source) Sender: (Nguồn) Người gửi thông tin</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Code: Mã Subcode: Mã nhánh</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Message emitted as signifier bearing a signified:</strong>Thông tin đưa ra là cái biểu đạt chứa đựng cái được biểu đạt<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"></strong></span></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="355"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Chanel</strong>: Kênh thông tin/đường dẫn<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> Addressee: </strong>Người nhận<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"></strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Message received as signifier: </strong>Thông tin nhận được là cái biểu đạt<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"></strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Message received as signified: </strong>Thông tin nhận được là cái được biểu đạt<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"></strong></span></div>
</td></tr>
</tbody></table>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">(Nguồn: Umberto Eco, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Apocalypse Postponed</em>, 1994)</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trong mô hình cấu trúc của Eco, thông tin từ <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">người gửi</em> sẽ được mã hoá qua một số bước trước khi trở thành một loại thông tin mới (chúng tôi tạm gọi là thông tin cấp 2 – viết tắt là T2). T2 là <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cái biểu đạt </em>nhưng chứa đựng <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cái được biểu đạt. </em>T2 thông qua các kênh truyền dẫn được biến thành một loại thông tin mới khác (T3) được tiếp nhận như <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cái biểu đạt mới. </em>Từ đây nó lại trải qua các bước mã hoá để đến với<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">người nhận</em> trong vai trò là <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cái được biểu đạt </em>mới hơn. Quá trình ký hiệu được mã hoá để tạo thành thông tin như trên có thể được diễn ra nhiều lần, không có giới hạn<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">.</em> Có thể tóm tắt quá trình này là một <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">sự mã hoá ký hiệu tạo thông tin</em> với sơ đồ sau:</span></div>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Ký hiệu + Mã hoá = TÍN HIỆU THÔNG TIN</strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Việc ứng dụng sơ đồ này trong thực tiễn bao gồm nhiều lĩnh vực khác nhau trong đời sống của con người: Từ <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">tín hiệu Morse</em> (do Samuel F. B. Morse phát minh năm 1938) và ngôn ngữ ký hiệu dùng cho người câm điếc đến <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">công nghệ số</em> (digital technology) với việc mã hoá hai con số <strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">0 </strong>và <strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">1</strong> thành các ký hiệu thông tin đã tạo nên một trong những cuộc cách mạng khoa học công nghệ lớn nhất trong lịch sử nhân loại với phạm vi ảnh hưởng ở mức độ toàn cầu. Đây chính là cuộc cách mạng đã đưa con người đến một thế giới hoàn toàn mới: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Thế giới phẳng</em><a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_edn8" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[8]</a> – một thế giới của ký hiệu số.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Vẫn là những lý thuyết cấu trúc dựa trên cơ sở ký hiệu học nhưng cách tiếp cận của Michel Foucault lại đưa đến cho người đọc những trải nghiệm hết sức khác biệt<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">.</em>Đó là “một Foucault dám nghĩ khác, nghĩ rộng, thậm chí nghĩ đến tất cả. Có một năng lượng Foucault mạnh mẽ trong suy tư, những khám phá, những gợi ý mang ý nghĩa to lớn cho bất kỳ con người hiện đại nào muốn suy nghĩ về lịch sử, triết học, y học và kiến thức.”(Cao Việt Dũng 2009)<a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_edn9" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[9]</a>. Quả thực, trong cuốn: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Sự sắp đặt của sự vật: Một nghiên cứu khảo cổ học về các khoa học nhân văn</em>,<a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_edn10" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[10]</a> Foucault đã dẫn chúng ta đi qua hết ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác mà nội dung của bài viết ngắn này không đủ để diễn tả. Từ cách tiếp cận liên ngành rộng lớn nhưng lại hết sức chặt chẽ đến việc sử dụng các thuật ngữ hết sức độc đáo để diễn tả các vấn đề xã hội. Phương pháp tiếp cập của Foucault về cơ bản vẫn là dựa trên nền tảng cấu trúc luận và cơ sở ký hiệu học nhưng các đối tượng mà ông đề cập, các phân tích, tìm tòi,… đã vượt ra ngoài phạm vi của cấu trúc luận và ký hiệu học. Chính vì lý do này mà giới khoa học đã gọi Foucault là một trong những <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">nhà giải cấu trúc/hậu cấu trúc luận</em> xuất sắc nhất. Dưới đây là một mô hình cấu trúc trong cuốn sách nói trên của Foucault: </span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/?attachment_id=7487" rel="attachment wp-att-7487" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><img alt="" class="aligncenter size-full wp-image-7487" height="120" src="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2012/01/3A.jpg" style="border: 0px; display: block; margin: 5px auto; max-width: 550px; padding: 1px; text-align: center;" title="3A" width="160" /></a></span></div>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse; border-spacing: 0px; border: 0px; margin: 5px 0px 10px; padding: 0px;"><tbody style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">
<tr style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="315"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">General science of order</strong>:</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Nền tảng khoa học của sự sắp đặt</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Simple natures</strong>: Các yếu tố tự nhiên căn bản</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Mathesis</strong>: Thuật toán </span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Algebra</strong>: Biểu thức đại số</span></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="259"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Complex representations:</strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Tập hợp các đại diện<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"></strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Taxinomia</strong>: Hình mẫu ký hiệu biểu thị</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Signs</strong>: Ký hiệu</span></div>
</td></tr>
</tbody></table>
<div align="center" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: center;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">(Nguồn: Michel Foucault, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">The Order of Things: An archaeology of the human sciences</em>, Routledge 2002,London &New York, tr. 80)</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Ở mô hình này, các thành tố vừa có sự tương tác lẫn nhau lại vừa được phân loại một cách rõ ràng. Sự tương tác có thể nhận ra giữa các yếu tố tự nhiên căn bản và tập hợp các đại diện; giữa ngôn ngữ biểu thức đại số và ngôn ngữ ký hiệu; giữa các tiền tố và hậu tố qua các yếu tố trung gian. Còn sự phân loại ở đây có thể được nhận ra dưới góc nhìn cấu trúc: Theo chiều ngang, hàng thứ nhất là các tiền tố cơ sở, hàng thứ hai là các ngôn ngữ biểu đạt/kênh thông tin…, hàng thứ ba là thông tin được đưa ra. Theo chiều dọc, chúng ta nhận thấy cột thứ nhất đề cập đến các thuật ngữ trong khoa học tự nhiên hoặc có liên quan đến tự nhiên. Cột thứ hai đề cập đến các yếu tố mang tính xã hội (ngôn ngữ, ký hiệu hay sự biểu đạt). Đây là một mô hình trọng tâm trong công trình nghiên cứu của Foucault nên nó xuyên suốt toàn bộ nội dung tác phẩm mà chúng ta có thể gọi một cách ví von <strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cột thứ 1</em></strong><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"></em>và<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> <strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cột thứ 2</strong></em> là <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Vật</em> (1) và <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Từ</em> (2) như tên gọi của cuốn sách (bản tiếng Pháp).</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Vượt ra ngoài các khái niệm và các mô hình mang tính lý thuyết, ký hiệu học được áp dụng trong thực tiễn của nhiều lĩnh vực khoa học khác nhau, nhiều đối tượng nghiên cứu khác nhau trong đời sống của con người, chẳng hạn như phân tích cấu trúc của các sản phẩm nghệ thuật… Điều này cũng cho thấy lý do tại sao các nghiên cứu về nghệ thuật và biểu tượng thường có mối liên hệ chặt chẽ với ký hiệu học. Dưới đây, chúng tôi xin được nêu một ví dụ trong các ứng dụng này. Bằng mô hình hệ thống ký hiệu học hàm nghĩa của Roland Barthes, Nguyễn Văn Hậu đã đưa ra một mô hình chuyển đổi để phân tích cấu trúc của ngôn ngữ biểu tượng như sau:</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/?attachment_id=7483" rel="attachment wp-att-7483" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><img alt="" class="aligncenter size-medium wp-image-7483" height="225" src="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2012/01/SAM_9932-300x225.jpg" style="border: 0px; display: block; margin: 5px auto; max-width: 550px; padding: 1px; text-align: center;" title="SAM_9932" width="300" /></a></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Ở đây, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cái biểu đạt</em> được “chuyển ngữ” thành <strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">hình thức</em></strong>, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cái được biểu đạt</em> thành <strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">nội dung</em></strong>. Đây cũng là hai thành phần giúp hình thành nên mọi tác phẩm nghệ thuật. Và <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">ký hiệu</em> ở “cấp cao hơn” được gọi là <strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">siêu ký hiệu</em></strong>, đó chính là ngôn ngữ biểu tượng. Từ ứng dụng này, theo quan điểm ký hiệu học, ông đã đi đến một nhận định về văn hoá dưới góc nhìn ký hiệu học như sau: Văn hoá là một tập hợp các hệ thống kí hiệu phụ thuộc vào những quy luật mang tính cấu trúc nhất định. Theo đó, văn hoá chính là tập hợp của hệ thống các biểu tượng và biểu tượng là “đơn vị cơ bản” của văn hoá (Nguyễn Văn Hậu, 2010).</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Tới đây, chúng ta có thể đi đến một lời tạm kết rằng, ký hiệu học là bộ môn khoa học đóng vai trò nền tảng cho khoa học nghiên cứu về biểu tượng. Phương pháp tiếp cận rõ ràng, khúc chiết của ký hiệu học giúp cho các nhà khoa học có thể tránh được những “đặc tính khó lường” của biểu tượng – đó là tính trừu tượng và đa nghĩa. Bên cạnh đó, góc độ tiếp cận rộng lớn của ký hiệu học (từ khoa học tự nhiên đến khoa học xã hội) giúp cho ký hiệu học có thể giải quyết nhiều vấn đề mà khoa học đơn ngành không thể giải quyết. Chẳng hạn, chúng ta không thể đưa các phương pháp của <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">đại số, lượng giác, đạo hàm,</em>… trong toán học vào phương pháp luận nghiên cứu văn học. Nhưng chúng ta hoàn toàn có thể đưa ngôn ngữ thuật toán (như Foucault đã đưa) vào trong nội dung bản văn, hơn thế, chúng ta còn có thể sử dụng ký hiệu toán học để lập nên các mô hình cấu trúc (như Foucault và Peirce đã làm) để giải mã các thành tố văn hoá có tính biểu tượng trong khoa học xã hội. Tuy nhiên, nếu chỉ tiếp cận nghiên cứu các biểu tượng dưới góc nhìn ký hiệu học thì chúng ta vẫn có thể gặp khó khăn khi buộc phải giải nghĩa một thành tố văn hoá trong môi trường sống của nó (nghĩa là trong thời gian và không gian của riêng nó). Vấn đề này dường như có thể được giải quyết với lợi thế của phương pháp tiếp cận nhân học.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">CHÚ THÍCH</strong></span></div>
<div style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; text-align: center;">
<div style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; text-align: justify;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_ednref1" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[1]</a> Ferdinand de Saussure được coi như “cha đẻ”của cấu trúc luận trong ngôn ngữ học trên cơ sở của ký hiệu học ngôn ngữ, tuy nhiên, ý tưởng về ký hiệu học đã được nhà triết học người Anh là John Locke đưa ra từ thế kỷ XVII. Và ở bên kia bờ Đại Tây Dương, nhà logic toán học triết học người Mỹ Charles Sander Peirce cũng đã thiết lập nên một hệ thống lý thuyết ký hiệu học được sử dụng rộng hơn trong khoa học liên ngành (Peirce được coi như cùng thế hệ với Sausure nhưng nhiều hơn 18 tuổi). Vì vậy mà khi nói đến ký hiệu học thì cả Saussure và Peirce đều được xem như những nhà sáng lập.</span></div>
</div>
<div style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; text-align: justify;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_ednref2" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[2]</a> Dịch từ Terence Hawces 1973, tr.125-126.</span></div>
</div>
<div style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; text-align: justify;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_ednref3" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[3]</a> Các chữ viết hoa ở đây là cách dùng của Roland Barthes nhằm nhấn mạnh và làm rõ hơn các khái niệm mà ông đưa ra nên chúng tôi xin được giữ nguyên.</span></div>
</div>
<div style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; text-align: justify;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_ednref4" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[4]</a> Tên gọi của trường phái này cũng đang là một đề tài gây tranh luận. Xin xem thêm các nghiên cứu của Nguyễn Văn Dân, Phương Lựu,… đã xuất bản trong thời gian qua.</span></div>
</div>
<div style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; text-align: justify;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_ednref5" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[5]</a> Năm 2009, sau khi tác giả Dan Brown cho ra đời cuốn sách thứ 2 “<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">The lost symbol</em>” (Biểu tượng đã mất) sau thành công vang dội của “<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">The Davinci code</em>” (Mật mã Davinci), tại Đại học Harvard đã diễn ra cuộc tranh luận là có nên thành lập<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Department of Symbology</em> không? Câu trả lời cuối cùng của bộ phận quản trị hành chính của trường là không, bởi vì tại Đại học Harvard đã có các phân ngành liên quan như “<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">religious iconography</em>” (nghiên cứu thánh tượng tôn giáo) “<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cryptography</em>” (mật mã học) và lịch sử nghệ thuật. Xem thêm bài viết trên blog của <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">The New Yorker</em> (Tạp chí Người New York) ngày 15/9/2009: <a href="http://www.newyorker.com/" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">http://www.newyorker.com</a></span></div>
</div>
<div style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; text-align: justify;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_ednref6" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[6]</a> Chẳng hạn, bộ môn <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Nghiên cứu chữ tượng hình</em> (hieroglyph) đã giúp các nhà khoa học dịch được rất nhiều văn bản tượng hình cổ của người Ai Cập cách ngày nay 3-8000 năm.</span></div>
</div>
<div style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; text-align: justify;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_ednref7" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[7]</a> Trào lưu lý thuyết này hình thành từ một nhóm học giả tại Đại học Harvard từ cuối thế kỷ XIX do Charles Sander Peirce và William James đứng đầu cùng John Dewey và George Santayana. Ảnh hưởng của nó lớn tới mức đã định hình nên một lối sống Mỹ, một phong cách Mỹ và một văn hoá Mỹ không giống bất cứ một quốc gia nào trên thế giới. Một số tài liệu khác dịch thuật ngữ <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">pragmatism </em>thành <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">chủ nghĩa thực dụng</em> hoặc <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">thực dụng luận</em>. Tuy nhiên, chúng tôi nhận thấy cách dùng này dễ bị hiểu theo hướng tiêu cực nên sẽ sử dụng thuật ngữ này là <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">triết học dụng hành </em>mà một số nhà khoa học đi trước đã sử dụng<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">.</em></span></div>
</div>
<div style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; text-align: justify;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_ednref8" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[8]</a> Thuật ngữ của Thomas Friedman trong cuốn sách nổi tiếng của ông: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">The world is Flat</em>. Cuốn sách này đã được nhóm tác giả Nguyễn Quang A, Cao Việt Dũng, và Nguyễn Tiên Phong dịch. Có thể download miễn phí cuốn sách tại trang:<a href="http://www.esnips.com/doc/1fef0687-2c7a-42d1-bce3-41dcce7d6815/Th%3F%20gi%3Fi%20ph%3Fng" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">http://www.esnips.com</a></span></div>
</div>
<div style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px; text-align: justify;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_ednref9" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[9]</a> Cao Việt Dũng, <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Mô hình phát triển của kiến thức theo Michel Foucault, </em>Tạp chí <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Tia sáng, </em>trích lại theo nguồn: <a href="http://vn.360plus.yahoo.com/hoangnguuson/article?mid=260&fid=-1" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">http://vn.360plus.yahoo.com/hoangnguuson/article?mid=260&fid=-1</a></span></div>
</div>
<div style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-admin/post-new.php#_ednref10" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="">[10]</a> Đây là một trường hợp khá đặc biệt trong số rất ít những cuốn sách nghiên cứu được báo Le Monde bình chọn (1999) là <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">100 cuốn sách hay nhất thế kỷ XX</em>. Tên sách dịch từ bản tiếng Anh: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">The order of Things:</em><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"> </em><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">An archaeology of the human sciences</em>. Bản tiếng Pháp: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Les Mots et les Choses</em>: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Une archéologie des sciences humaines</em>, được dịch là: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Từ và Vật: Một khảo cổ học về các khoa học nhân văn</em> (Cao Việt Dũng). Lý do về sự thay đổi tên gọi này đã được giải thích trong lời giới thiệu của bản tiếng Anh nên chúng tôi không nêu ở đây.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: justify;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Bản tác giả gửi Lyluanvanhoc.com</em></span></div>
</div>
</div>
</div>
</div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-85423260204671306582012-07-01T21:12:00.000-07:002012-09-21T17:05:41.822-07:00THUYẾT CẤU TRÚC TRONG CÁC KHOA HỌC NHÂN VĂN<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="entry" style="background-color: white; border: 0px; font-family: 'Lucida Bright', Verdana, Georgia, Arial, Tohoma, 'Times New Roman', Calibri, 'Palatino Linotype'; font-size: 12px; line-height: 16px; margin: 0px; padding: 0px; text-align: justify;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: left;">
<span style="border: 0px; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Nguồn: trang lý luận văn học</strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: left;">
<span style="border: 0px; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Trịnh Bá Đĩnh</strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Ở phần này tôi sẽ trình bày thuyết cấu trúc trong các lĩnh vực ngôn ngữ học, nhân chủng học và triết học. Còn thi pháp học cấu trúc, tức là thuyết cấu trúc được vận dụng vào nghiên cứu và phê bình thì do vị trí trung tâm của nó trong đề tài của cuốn sách này, nên sẽ được trình bày trong một chương riêng.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">NGÔN NGỮ HỌC CẤU TRÚC</strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span id="more-2010" style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Truyền thống của chủ nghĩa cấu trúc được các nhà nghiên cứu nhất trí mô tả từ Ferdinand de Saussure. Nhiều tư tưởng của ông được nêu lên trong tác phẩm “Giáo trình ngôn ngữ học đại cương” (“Cours de linguistique générale”) là tiền đề cho thuyết cấu trúc sau này, nhất là quan điểm về tính tự trị của hệ thống ngôn ngữ. Đây được coi là nguyên lý căn bản. Xét riêng về ngôn ngữ, F. de Saussure đã đặt nền móng cho ngôn ngữ học hiện đại, trực tiếp hoặc gián tiếp tác động đến việc hình thành một số trường phái ngôn ngữ học cấu trúc sau này như: Trường phái ngữ vị học (glossmatique) Copenhague mà người chủ xướng là L. Hjelmslev, Trường phái cấu trúc – chức năng Praha (structuralisme fonctionnel) với N.S. Trubetskoy, R. Jakobson… Phê bình văn học hiện đại theo hướng cấu trúc luận chủ yếu chịu ảnh hưởng trực tiếp lý thuyết ngôn ngữ của F. de Saussure và lý thuyết cấu trúc chức năng của nhóm Ngôn ngữ học Praha, do đó ở đây, tôi chủ yếu đi vào trình bày hai lý thuyết này. Với các nhà ngôn ngữ học thì chúng đã khá quen thuộc, nhưng với phần đông những người làm văn học của ta (mà cuốn sách này nhắm vào thành phần độc giả ấy) thì chúng vẫn cứ là “khách lạ”, khách của nhà khác. Tất nhiên ở đây chỉ nêu lên một số nét chính, trong mức độ cần thiết đối với đề tài của công trình này.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trước F. de Saussure, người ta chủ yếu nghiên cứu sự biến thái của một ngôn ngữ qua các thế hệ khác nhau. Hơn nữa, chỉ nội dung từ ngữ là được chú ý nhiều. F. de Saussure đặt vấn đề nghiên cứu bản chất của ngôn ngữ. Trong hoạt động nói năng ông phân biệt lời nói (parole) và ngôn ngữ (langue). Lời nói là thứ thiên tạo, trời phú sẵn cho con người. Mọi người, trừ người bị tật bệnh đều biết nói và có khả năng thu nhận được tiếng nói của người khác. Trái lại ngôn ngữ là thứ nhân tạo, là cái phải học tập mới nắm được. Ngôn ngữ mẹ đẻ cũng phải học mới sử dụng được. Lời nói thuộc về cá nhân, nó mang nhiều nét tâm – sinh lý riêng người nói. Trái lại, ngôn ngữ là bản thể xã hội của ngôn từ, độc lập với các cá nhân. Sự phân định này của F. de Saussure đi tới luận điểm là: chỉ có ngôn ngữ mới là đối tượng của ngôn ngữ học, các yếu tố tâm lý cá nhân, thanh âm của lời nói bị gạt ra ngoài. “Đối tượng cụ thể mà ta nghiên cứu (F. de Saussure viết) chính là sản phẩm của xã hội được kết đọng lại trong óc mỗi người, đó là ngôn ngữ” <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">(Giáo trình…)</em></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: center;">
<a href="http://lyluanvanhoc.com/?attachment_id=2017" rel="attachment wp-att-2017" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><img alt="" class="alignnone size-full wp-image-2017" height="160" src="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2011/06/Ch%E1%BB%A7-ngh%C4%A9a-c%E1%BA%A5u-tr%C3%BAc-trong-v%C4%83n-h%E1%BB%8Dc....jpg" style="border: 0px; margin: 0px 5px 5px; max-width: 550px; padding: 1px;" title="Chủ nghĩa cấu trúc trong văn học..." width="112" /></a></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Ngôn ngữ là một hệ thống ký hiệu, mỗi ký hiệu ngôn ngữ có hai phần: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cái biểu đạt</em>(le signifiant) và <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cái được biểu đạt </em>(le signifié). Cái biểu đạt là một <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">hình ảnh thính giác</em>, cái được biểu đạt là một <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">khái niệm.</em> Không có mối liên hệ tất yếu nào giữa ký hiệu với vật được chỉ định, hay như người ta thường nói, liên hệ giữa chúng là võ đoán. Chẳng hạn để chỉ con bò cái, người Pháp nói “vache”, người Anh nói “cow”, còn người Việt nói “con bò cái”… Giữa cái biểu đạt (hình ảnh thính giác) và cái được biểu đạt (khái niệm, tư tưởng) quan hệ mật thiết với nhau, “luôn gọi có nhau”. Người ta thường ví sự gắn kết đó như sự gắn kết giữa hai mặt của một tờ giấy: không thể cắt tờ giấy mà lại không đồng thời cắt cả mặt này lẫn mặt kia. Có thể biểu thị bằng sơ đồ:</span></div>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse; border-spacing: 0px; border: 0px; margin: 5px 0px 10px; padding: 0px;"><tbody style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">
<tr style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><td rowspan="2" style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" width="85"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: center;">
<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Ký hiệu =</span></strong></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: center; vertical-align: top;" valign="top" width="132"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">cái biểu đạt</span></strong></div>
</td></tr>
<tr style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="132"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: center;">
<strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">cái được biểu đạt</span></strong></div>
</td></tr>
</tbody></table>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Còn điều F. de Sausure phủ định là:</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Biểu tượng = Sự vật</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">tức phê phán quan niệm cho rằng chức năng của ngữ ngôn là biểu thị các vật và sự vật của thế giới. Nói chung các vật và sự vật không có chỗ trong mô hình ký hiệu của F. de Saussure.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Ngôn ngữ là hệ thống những tương quan có trật tự nhất định. Đây là các quan hệ nội tại của ngôn ngữ mà nhà nghiên cứu có nhiệm vụ phải chỉ ra. F. de Saussure đã nêu lên hai cặp tương quan chủ yếu là cặp: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">tương quan ngữ đoạn</em> (syntagmatique) / <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">tương quan liên tưởng</em> (associatif) và cặp: <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">đối lập</em> / <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">tương hệ.</em></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Nói về cặp thứ nhất:</em> tương quan ngữ đoạn nối kết các từ theo một trật tự tuyến tính, nó xác định nghĩa cho các từ. Ví dụ câu: “Tháng sau tôi sẽ kết thúc công việc”; trật tự này khiến cho nghĩa của các từ và cả của câu hết sức rõ ràng. Nếu ta cắt rời từng từ ra, hoặc đảo lộn trật tự trong câu thì nghĩa của chúng có thể sẽ rất mơ hồ, hoặc hoàn toàn không có nghĩa. Câu này sẽ mơ hồ hơn nếu đổi thành, chẳng hạn: “Tôi sẽ kết thúc công việc tháng sau”. Tương quan liên tưởng là tương quan giữa một từ với các từ có một hay một số nét chung nào đó do ký ức ta gợi lên. Các nhà phê bình văn học sau này thường gọi quan hệ đó là quan hệ âm vang. Trong ví dụ trên, từ “kết thúc” có thể gợi lên (trong sự liên tưởng ký ức) các từ như: “hoàn thành”, “xong xuôi”, “kết liễu”, “chấm dứt” do sự giống nhau về nghĩa. Nó có thể gợi lên các từ: “quản thúc”, “thôi thúc”… do sự tương đồng về âm… Trong ký ức mỗi người có một kho từ ngữ tiềm năng như vậy. Dung lượng, sự đa dạng của chúng ở mỗi người lại khác nhau, có thể cực kỳ giàu có, cũng có thể rất nghèo nàn. Điều này phụ thuộc vào năng khiếu và cả sự trải nghiệm của mỗi người. Nói tức là lựa chọn trong vô số từ thuộc trục liên tưởng đó một từ thích hợp với văn cảnh, thích hợp với thái độ của mình để tổ chức thành một phát ngôn. Sự lựa chọn này thường diễn ra một cách vô thức, tự động.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Nói về cặp thứ hai:</em> Đối với F. de Saussure thì trong ngôn ngữ chỉ có những sự phân biệt. Một ký hiệu ngôn ngữ có nghĩa không phải bản nhiên tự nó có nghĩa. Nó có nghĩa là vì ở thế đối lập (phân biệt) với những ký hiệu khác. Âm “bàn” tự nó chẳng có nghĩa gì, nó chẳng thể gợi lên ý niệm về cái bàn thực, nếu nó không có sự phân biệt với các âm khác như “ghế”, “bảng” chẳng hạn. Chỉ có trong tương quan đối lập với các yếu tố khác cùng hệ thống, một yếu tố ngôn ngữ nào đó mới có nghĩa. Tất nhiên một ký hiệu nào đó được sử dụng lâu dài trong một cộng đồng thì nó sẽ ổn định, tạo nên tâm lý rằng nghĩa của nó bản nhiên là như vậy. Đấy là xét về nghĩa của các âm riêng biệt. Ngôn ngữ học không nghiên cứu các âm riêng biệt mà nghiên cứu sự hợp thành của các âm trong một hệ thống, một cấu trúc thống nhất, làm nên một tư tưởng nhất định. Bản thân các thành phần không quan trọng, chỉ có quan hệ giữa các thành phần mới đáng được các nhà nghiên cứu chú ý. F. de Saussure không dùng từ <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">cấu trúc </em>mà dùng từ <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">hệ thống, </em>nhưng nội dung của thuật ngữ hệ thống của ông về cơ bản là đồng nghĩa với thuật ngữ cấu trúc được các nhà cấu trúc luận sử dụng sau này.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Ngoài luận điểm nêu trên, F. de Sausure còn đề xướng nhiều ý tưởng khác nữa. Ông đã dự cảm trước được sự ra đời của bộ môn ký hiệu học (sémiologie) trong tương lai. Ông quan niệm rằng hệ thống có trước các sự vật riêng rẽ, hoạt động ngôn ngữ chủ yếu là hoạt động vô thức… Một số ý tưởng trong số đó cũng sẽ là tiền đề cốt yếu cho khoa học cấu trúc sau này.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Trường phái ngôn ngữ học Praha,</em> còn gọi là trường phái ngôn ngữ học chức năng, gồm nhiều nhà ngôn ngữ học và Slavơ học tập hợp trong một tổ chức gọi là “Câu lạc bộ ngôn ngữ học Praha”. Hoạt động của nó chủ yếu diễn ra trong khoảng thời gian từ cuối thập niên 20 đến đầu những năm 40 – khi cuộc chiến tranh thế giới lần thứ hai lan rộng. Thành tựu nổi bật nhất của trường phái này gồm: lý thuyết phân đoạn thực tại của V. Mathesius, âm vị học của N. Trubetskoy, lý thuyết chức năng của Jan. Mukarovski và thi học của R. Jakobson.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trường phái ngôn ngữ học chức năng vẫn kế thừa quan niệm của F. de Saussure coi ngôn ngữ như một hệ thống. Tuy nhiên, theo lý thuyết này thì vì là một sản phẩm của hoạt động có mục đích của con người, nên ngôn ngữ có tính chức năng. Ngôn ngữ trước hết phục vụ cho mục đích giao tiếp. Âm vị học của N. Trubetskoy, niềm tự hào chính đáng của Câu lạc bộ ngôn ngữ học Praha là âm vị học cấu trúc – chức năng. N. Trubetskoy cũng coi trọng phương diện thể chất âm thanh của ngữ âm, song đối với ông, thể chất âm thanh chỉ có ý nghĩa và thành đối tượng của ngôn ngữ học khi nó thực hiện chức năng khu biệt nghĩa. Đối lập khu biệt nghĩa của ngữ âm là hạt nhân trong lý thuyết âm vị học của N. Trubetskoy. Âm vị, như cách nói của ông, “là một chùm những dấu hiệu khu biệt, xuất hiện đồng thời và có giá trị phân biệt nghĩa”. Âm vị này tương quan với âm vị khác trong một cấu trúc đối lập tạo nên cấu trúc âm vị của một ngôn ngữ. Theo N. Trubetskoy có hai loại đối lập: Một là, đối lập có / không, tức hai âm vị đều cùng có tất cả các nét, trừ một nét nào đó có ở âm vị này song không có ở âm vị kia. Chẳng hạn đối lập giữa hai âm vị /d/ và /t/ trong tiếng Việt là đối lập hữu thanh (/d/) và vô thanh (/t<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">/</em>). Các nét khác thì chúng giống nhau. Đối lập theo mức độ là loại đối lập thứ hai: các âm vị giống nhau về những nét khu biệt, chỉ có mức độ của một nét khu biệt nào đấy là khác nhau. Dấu hiệu khu biệt âm vị học (hay nét khu biệt âm vị học) chính là yếu tố cơ sở trong lý thuyết của N. Trubetskoy.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Jan. Mukarovski là một trong những đại biểu có uy tín nhất của trường phái cấu trúc luận Tiệp Khắc trong nghiên cứu văn học. Cùng với R. Jakobson, ông được coi như “cha đẻ” của chủ nghĩa cấu trúc Tiệp Khắc vì những đóng góp quan trọng trong việc tạo lập những khái niệm lý thuyết cấu trúc của trường phái này. Nhất là trong lĩnh vực nghiên cứu văn học và mỹ học. Chủ đề chính ở những nghiên cứu của J. Mukarovski là vấn đề chức năng mỹ học – chức năng mỹ học được ông xác định như là sự tự định hướng vào chính bản thân hoạt động. Nói cụ thể hơn, với trường hợp hoạt động ngôn ngữ thì chức năng thơ (hay chức năng mỹ học) là sự định hướng vào chính bản thân thông báo. Ngôn ngữ thơ do vậy không nhằm truyền đạt thông báo nào đó về đối tượng thể hiện mà nhằm thu hút sự chú ý vào chính bản thân mình. Mỗi tác phẩm nghệ thuật có nhiều chức năng bổ sung, ngoài chức năng mỹ học như là nhân tố nhất thiết phải có. Quan điểm này về sau được R. Jakobson phát triển thêm trong lý thuyết về hành động giao tiếp với 6 nhân tố và 6 chức năng. Khi nói về thi học của R. Jakobson, chúng ta sẽ có dịp quay trở lại đề tài này. Vấn đề quan hệ giữa văn học, xã hội và văn hoá cũng được Jan. Mukarovski ưa thích. Ông cho rằng mọi cấp độ ngôn ngữ đều có sắc thái tư tưởng xã hội nào đấy, có thể là trực tiếp hay gián tiếp. Nhưng, theo ông, bởi vì chức năng mỹ học đã làm “biến dạng” quan hệ trực tiếp giữa ngôn ngữ và xã hội, do đó mà các cấp độ của ngôn ngữ trong văn học không thể quy về các tầng bậc xã hội. Định hướng và những kết quả nghiên cứu của Jan. Mukarovski góp phần làm cho cấu trúc luận Tiệp Khắc (nói chung là Đông Âu) có nhiều khác biệt với cấu trúc luận Tây Âu và Mỹ.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trên lĩnh vực âm vị học, R. Jakobson cũng có những đóng góp xuất sắc, mặc dù lý thuyết thi học của ông được biết đến nhiều hơn. Tiếp tục phát triển những đề xuất âm vị học của N. Trubetskoy, ông đưa ra một bảng thống kê những nét khu biệt âm vị học. Có 12 nét khu biệt cả thảy. Tất nhiên không phải mọi ngôn ngữ đều gồm đủ 12 cặp đối lập âm vị học này. Trong số những nét khu biệt đó, theo R. Jakobson có nét khu biệt cơ bản dễ thấy và có ở mọi ngôn ngữ, có nét tinh vi, khó thấy và chỉ có ở một số ngôn ngữ – Lý thuyết âm vị học của R. Jakobson hiện vẫn còn là đề tài tranh luận của các nhà ngôn ngữ học.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">NHÂN LOẠI HỌC CẤU TRÚC</strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Tôi muốn lấy tên một cuốn sách nổi tiếng của Claude Lévi – Strauss (“Anthropologie structurale”) làm đề cho mục nói về chủ nghĩa cấu trúc trong ngành nhân học này. Bởi vì trong lĩnh vực nhân loại học cấu trúc và dân tộc học cấu trúc C. Lévi – Strauss là nhà nghiên cứu tiêu biểu nhất nên chỉ cần trình bày tư tưởng và phương pháp phân tích của ông cũng đủ làm rõ vấn đề. Tất nhiên nếu muốn kể thêm một đại diện nữa thì có thể nhắc đến Mary Douglas. Để xem xét sự yêu ghét của tộc người Leviticus chẳng hạn, bà đã giải quyết bằng cách đưa ra một hệ thống phân loại tương tự như bản phân tích âm vị trong âm vị học.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Di sản khoa học của C. Lévi – Strauss rất lớn. Có thể kể ra một vài danh tác trong số rất nhiều công trình của ông như: “Nhiệt đới buồn” (“Tristes Tropiques” – 1955), “Nhân loại học cấu trúc” (“Anthropologie Structurale” – 1958), “Tư tưởng man rợ” (“La Pansée Sauvage” – 1962), “Thần thoại học” (“Mythologiques” – 4 tập)… Nhân loại học cấu trúc của C. Lévi – Strauss không chỉ có ý nghĩa to lớn trong phạm vi một chuyên ngành, những tư tưởng của tác giả ở nhiều điểm đã động tới các vấn đề về văn minh, lịch sử, con người và vũ trụ, nghĩa là tiếp cận với triết học hiện đại, do đó được giới trí thức phương Tây hết sức quan tâm.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Như ta đã biết ở phần trên, theo thuyết cấu trúc thì mỗi sự vật, mỗi yếu tố không tự nó có ý nghĩa, nó chỉ có ý nghĩa khi ở thế tương quan với yếu tố (sự vật, hiện tượng) khác. Chỉ tương quan giữa các sự vật, các yếu tố mới có giá trị. Cái nhìn của nhân loại học cấu trúc cũng như vậy, nghĩa là theo đó thì mỗi con người có ý nghĩa tuỳ theo tương quan với những người khác trong đoàn thể xã hội. Ở đây, ta thấy chủ nghĩa cấu trúc rất gần với tư tưởng của C. Mác: “Con người về bản chất là tổng hoà các mối quan hệ xã hội”. Chính nhà cấu trúc luận J. Pouillon cho rằng một số khái niệm của chủ nghĩa cấu trúc hiện đại, có xuất xứ từ C. Mác. Tất nhiên những tư tưởng của chủ nghĩa cấu trúc và chủ nghĩa Mác khác nhau về căn bản, nhưng ở đây rõ ràng ta thấy một sự gần gũi nào đó. Điều này sẽ được nói tới ở phần sau. Như vậy, quan hệ giữa những con người, giữa các đoàn thể làm nên xã hội hoạt động sống của xã hội và văn hoá của nó chính là đối tượng của nhân loại học cấu trúc. Hoạt động sống và văn hoá của loài người, theo C. Lévi – Strauss thực chất là hoạt động giao tiếp, do đó đối tượng của môn khoa học này nói gọn là sự giao tiếp xã hội. Trong vô vàn các loại giao tiếp cụ thể trong xã hội, C. Lévi – Strauss quy tất cả về ba loại trao đổi: trao đổi hàng hoá, vật phẩm kinh tế; trao đổi thông điệp ngôn ngữ và trao đổi phụ nữ. Ông viết: “Trong tất cả mọi xã hội, sự trao đổi được thực hiện ít ra là ở ba bình diện này: trao đổi phụ nữ, trao đổi tài sản và dịch vụ, trao đổi các thông điệp. Công việc nghiên cứu hệ thống họ hàng, hệ thống kinh tế, hệ thống ngôn ngữ đều có nét tương tự nhau. Cả ba đều quy về cùng một phương pháp”. Tuy nhiên, như ta biết nhà cấu trúc học không bằng lòng với việc nhìn ngắm các tương quan cụ thể, các kiểu tương quan cụ thể mà lần tìm đến các tương quan bề sâu, có tính cơ bản chi phối mọi hiện tượng; sau nữa, cố gắng thiết lập một đồ hình cho toàn bộ cấu trúc, rồi quy về một công thức có thể tính toán bằng toán học hiện đại: toán thống kê hay toán xác suất. Khoa học nhân văn xáp lại gần khoa học tự nhiên.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: center;">
<a href="http://lyluanvanhoc.com/?attachment_id=2013" rel="attachment wp-att-2013" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><img alt="" class="alignnone size-full wp-image-2013" height="160" src="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2011/06/Anthropologie-Structurale.jpg" style="border: 0px; margin: 0px 5px 5px; max-width: 550px; padding: 1px;" title="Anthropologie Structurale" width="99" /></a></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Chúng ta hãy cùng xem xét cách giải thích của C. Lévi – Strauss về “trường hợp ông cậu” trong dân tộc học, một ví dụ kinh điển mà người ta hay lấy làm dẫn chứng khi trình bày phương pháp của C. Lévi – Strauss. Cần nói thêm rằng những khảo sát của C. Lévi – Strauss chủ yếu được tiến hành ở các bộ tộc người vùng Nam Mỹ mà về trình độ phát triển xã hội chỉ ngang với các xã hội nguyên thuỷ. Các nhận định của ông ít khi dành cho xã hội hiện đại mà chủ yếu là dành cho các xã hội cổ xưa. Từ lâu, dân tộc học đã biết rằng, trong hệ thống gia tộc ở nhiều dân tộc, người ta thấy cậu luôn có vai trò đặc biệt đối với người cháu trai. Ở một số nơi uy quyền của cậu còn lớn hơn cha mẹ và đứa cháu chấp nhận uy quyền tuyệt đối này. Người ta cũng thấy hiện tượng quan hệ của đứa con trai đối với cha đẻ của mình luôn nghịch đảo với quan hệ cậu – cháu, nghĩa là quan hệ cha – con thân mật thì quan hệ cậu – cháu nghiêm khắc; quan hệ cha – con nghiêm khắc thì quan hệ cậu – cháu dễ dãi… Trong các xã hội văn minh, tình thân ái cậu cháu vẫn được bảo tồn, nhiều khi rất đặc biệt. Đã có nhiều cách giải thích hiện tượng này từ tâm lý học, hoặc từ xã hội học. Người ta cũng từng cho rằng đây là dấu vết của xã hội mẫu hệ. Tuy nhiên ở một số xã hội mẫu hệ không có hiện tượng này, trong khi ở một vài xã hội phụ hệ lại có… Nói chung là người ta luôn vấp phải các trường hợp không giải thích được. Sau khi khảo sát hàng loạt dân tộc cổ, C. Lévi – Strauss đưa ra nhận xét rằng, quan hệ cậu – cháu lệ thuộc vào 3 quan hệ khác: quan hệ vợ – chồng (hay quan hệ hôn thú), quan hệ anh trai – em gái và quan hệ cha – con. Đó là cấu trúc thân tộc 4 tương quan, nó giải quyết được tất cả các “hiện tượng ông cậu”. Sau đây là sơ đồ C. Lévi – Strauss trình bày trong cuốn “Anthropologie Structurale”(tr. 54):</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: center;">
<span style="border: 0px; font-size: x-small; margin: 0px; padding: 0px;"><span style="border: 0px; line-height: normal; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/?attachment_id=2014" rel="attachment wp-att-2014" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"></a><a href="http://lyluanvanhoc.com/?attachment_id=2279" rel="attachment wp-att-2279" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><img alt="" class="alignnone size-full wp-image-2279" height="160" src="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2011/06/C%E1%BA%A5u-tr%C3%BAc-lu%E1%BA%ADn.jpg" style="border: 0px; margin: 0px 5px 5px; max-width: 550px; padding: 1px;" title="Cấu trúc luận" width="122" /></a></span></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Nhìn vào biểu đồ ta thấy quan hệ cậu – cháu và cha – con nghịch đảo nhau và phụ thuộc vào hai quan hệ kia. Như vậy vấn đề quan hệ cậu – cháu cần phải được giải thích bằng cách đặt nó vào một mạng gồm nhiều tương quan khác nhau, chứ không thể cắt nghĩa trực tiếp bằng tâm lý học hay kinh tế – xã hội học.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Ngoài nguyên lý 4 tương quan nói trên, nguyên lý 3 nhân tố (hay tam vị) của C. Lévi – Strauss cũng hết sức độc đáo. Ba nhân tố ấy gồm cặp đối nghịch và nhân tố “trung gian” hoá giải sự đối nghịch. Rất nhiều hiện tượng văn hoá như tập tục, nghi lễ, cư trú… của các dân tộc đã được C. Lévi – Strauss lý giải từ nguyên lý tam vị này, đặc biệt trong sự giải thích thần thoại cổ. Nhưng đến đây cần phải biết cách nhìn của C. Lévi – Strauss về các xã hội cổ sơ, về người thổ dân mà ta quen gọi là người “mọi rợ” sống trong các xã hội ấy. Với C. Lévi – Strauss thì không có cái gọi là “tiến bộ lịch sử”, các xã hội hiện đại không hề “văn minh” hơn các xã hội cổ xưa. Xã hội “bán khai” hay xã hội hiện đại thì cũng đều được tổ chức nên bởi hoạt động của con người tuỳ theo hoàn cảnh riêng mà cảm xúc, tư duy trước thế giới, tìm hiểu thế giới. Con người ngày nay và con người của các nền văn minh đã từng sáng tạo ra thần thoại HyLạp, Kinh Vệ Đà, Kinh Dịch, Kinh Coran… đều có cùng khả năng và cấu tạo tư duy, chỉ khác nhau về cách tư duy mà thôi. Tất cả đều dựa trên cấu trúc căn bản của trí tuệ con người. Nói chung chỉ có các nền văn minh khác nhau chứ không có xã hội “văn minh” và xã hội “dã man” cần được khai hoá. C. Lévi – Strauss đã đặt câu hỏi: chả lẽ một thổ dân hoạ sĩ như người Caduveo (thuộc Braxin ngày nay) lại là “mọi” hay sao? Trong tộc người đó, đàn ông là nhà điêu khắc, còn đàn bà là hoạ sĩ. Trên các vật dụng bằng gỗ cứng, sừng thú vật, đồ gốm… của họ, ta thấy những hình vẽ mà xét về luật bố cục và sự tinh tế của các nét vẽ còn “vượt cả trình độ của hội hoạ thời Phục hưng” theo như cách nói của C. Lévi – Strauss. Người dân Caduveo có thể bỏ cả việc làm ăn nhiều ngày để vẽ; đối với họ kẻ không biết vẽ mới thực sự là kẻ “mọi rợ”. Theo C. Lévi – Strauss, lý tưởng của các dân tộc cổ xưa, hoạt động mà chúng nhằm tới là làm sao đạt được trạng thái tĩnh, ổn định, giữ được thế quân bình giữa con người và tự nhiên, trong khi đó chúng ta lại cố gắng chinh phục tự nhiên. Đó phải chăng là chúng ta văn minh hơn? Không phải! với sự “chinh phục tự nhiên như vậy thì con người chỉ quý trọng mình mà không quý trọng sự sống dưới mọi hình thức bởi vì con người thực ra chỉ là một trong rất nhiều hình thức tồn tại của sự sống; đó là chưa kể đến một điều là khi tiêu diệt thiên nhiên, con người đã thực sự làm hỏng tấm áo che chở chính mình. Và C. Lévi – Strauss kết luận: “Chưa bao giờ con người dã man như ngày nay”.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Những con người ở các dân tộc thời cổ, theo C. Lévi – Strauss cũng có khả năng tư duy logich, có bộ máy tư duy lôgích của mình và không phải là kém phát triển. Họ nhận xét thế giới trước hết bằng các cặp đối lập mà cơ bản nhất là hai cặp Trời/Đất và Đực/Cái. Hai cặp này cũng lồng vào nhau ví dụ như: Trời/Đất // Đực/Cái. Những phối hợp của chúng có thể biến thành nhiều “bản hoà tấu” trong thế giới của những ký hiệu, tượng trưng và thần thoại. Từ tư duy cặp đối lập, họ tìm ra <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">yếu tố trung gian</em> xen vào giữa, yếu tố có sứ mạng hoà giải để tạo nên sự cân bằng. Nhiều lễ nghi, tập tục, thần thoại được tạo ra là để cụ tượng hoá yếu tố trung gian này. Chúng vừa là văn hoá nghệ thuật vừa là công cụ giải thích thế giới, vừa có chức năng nghệ thuật vừa có chức năng tôn giáo – triết học. Tục thờ thần lửa, táo quân, biểu tượng bếp lò là trung tâm của gia đình… vốn có ở nhiều dân tộc. Lửa là trung gian giữa Mặt trời nóng rực và trái đất giá lạnh; nó cũng là trung gian giữa “Sống và Chín”<a href="http://lyluanvanhoc.com/?p=2010#_ftn1" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;"><sup style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">(1)</sup></a>. Trung gian để tạo sự ổn định cân bằng không xáp gần nhau và cũng không xa mất nhau: xáp lại nhau thì bị thiêu cháy, xa mất nhau thì sẽ hoang lạnh tuyệt diệt.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">C. Lévi – Strauss cho biết ở nhiều tộc người vùng Nam Mỹ, hiện vẫn còn tục lệ bắt đôi vợ chồng mới cưới phải giữ yên lặng cho đến khi sinh con, hoặc ít nhất cũng đến khi người mẹ thực sự đã mang bầu (chí ít là trong vòng 1 năm). Sự xáp lại nhau giữa đàn ông/đàn bà vẫn gây nên sự lo ngại nào đó. Đứa con chính là nhân tố trung gian tạo nên một sự hài hoà và tốt lành.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Nguyên lý tam vị cũng là cốt lõi trong thần thoại học của C. Lévi – Strauss. Thần thoại học chiếm một vị trí quan trọng trong di sản khoa học đồ sộ của ông, khởi đầu từ công trình “Cấu trúc thần thoại” (“The structural study of Mythe”) được công bố năm 1955. Trong những năm từ 1964 đến 1971, C. Lévi – Strauss đã hoàn thành công trình đồ sộ về nghiên cứu thần thoại (Mythologiques) gồm 4 cuốn.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trước C. Lévi – Strauss thần thoại chủ yếu được lý giải từ xã hội học, tâm lý học hay vũ trụ luận. Chẳng hạn người ta xem thần thoại là sự thể hiện ý thức tập thể hoặc tình cảm vốn có của con người: tình yêu, lòng căm thù…, với ý đồ muốn thần thánh hoá các nhân vật lịch sử. Phái vũ trụ luận lại cho rằng, thần thoại là sự giải thích, cắt nghĩa tự nhiên hùng mạnh và thần bí. C. Lévi – Strauss tỏ ra ngờ vực lối giải thích này, ông nói: “Nhưng các xã hội đó đâu phải là không biết đến những lối giải thích thực chứng, vậy thì cớ gì tự nhiên chúng lại cần đến lối suy nghĩ phức tạp và mù mờ như vậy”. Còn với cách lý giải theo xã hội học thì C. Lévi – Strauss đã nhận xét một cách mỉa mai: chẳng hạn một hệ thống thần thoại bất kỳ nào đấy mà dành chỗ quan trọng cho một cá nhân nhất định, ví như bà mụ độc ác, thì lúc đó thể nào người ta cũng giải thích với chúng ta rằng trong xã hội đó, các bà mụ thảy đều đối xử ác độc với những đứa cháu của mình. Phương pháp cấu trúc của C. Lévi – Strauss cho rằng, tư duy thần thoại phát triển từ sự nhận thức một số những cặp đối lập và nguyện vọng muốn khắc phục, hoá giải những tương phản này. Theo cách đó, ông đã cắt nghĩa được một loạt những biểu tượng thần thoại vốn từ lâu gây thắc mắc ở các nhà nghiên cứu. Chẳng hạn chiếc giày luôn mang lại hạnh phúc trong các truyện cổ. Theo C. Lévi – Strauss, y phục (giày, quần áo…) luôn là trung gian giữa tự nhiên (hoang dã) và văn hoá (tốt lành). Như ta biết, cô Tấm trong truyện của Việt Nam cũng nhờ có bộ quần áo đẹp mà đến được với lễ hội, nhờ rơi chiếc hài mà gặp được nhà vua. Nói chung nhờ các vật trung gian này mà từ bất hạnh gặp được hạnh phúc. Ngoài ra còn các biểu tượng khác như quạ khoang (loài ăn xác chết) là trung gian giữa loài ăn cỏ – loài ăn thịt; sương mù: trung gian giữa Trời-Đất; rác thải: nơi cư trú – rừng… Các yếu tố trung gian này làm nên “cơ khớp” của bộ máy luận lý, nó giúp giải thích vì sao Thần Sương lại luôn là chủ các loài vật, Thần Y phục lại xuất hiện như vị cứu tinh… Ở đây cần lưu ý một điều, nghiên cứu cấu trúc thần thoại không phải theo cách xem xét một thần thoại nhằm tìm ra cái đối lập và cái trung gian, mà phải nghiên cứu cả một tổ hợp các biến thể thần thoại, so sánh để thấy các tương quan giữa chúng, từ đó mà phát lộ ý nghĩa đích thực. Chúng ta có thể hình dung như thế này: đầu tiên có hai “đối cực”, nó được thay bằng hai thành phần tương đương và một thành phần trung gian (biến thể thứ nhất), sau đó từ một “đối cực” và một thành phần trung gian lại nảy sinh một biến thể thứ hai là bộ tam phần mới… Cứ thế tiếp tục, ta có những chuỗi biến thể xoay quanh một trục chung là tư tưởng thần thoại đích thực. Có thể diễn tả bằng sơ đồ sau:</span></div>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse; border-spacing: 0px; border: 0px; margin: 5px 0px 10px; padding: 0px;"><tbody style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">
<tr style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="131"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Đối cực</em></span></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="131"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Biến thể thứ nhất</em></span></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="131"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;"><em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Biến thể thứ hai…</em></span></div>
</td></tr>
<tr style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="131"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">SỰ SỐNG</span></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="131"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Trồng trọt</span></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="131"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Loài ăn cỏ</span></div>
</td></tr>
<tr style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="131"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">CÁI CHẾT</span></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="131"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Săn bắn</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Chiến tranh</span></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="131"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Loài ăn xác chết</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Loài ăn thịt</span></div>
</td></tr>
</tbody></table>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Săn bắn cũng mang lại đồ ăn như trồng trọt, song cũng như chiến tranh, đó là sự giết chóc. Loài ăn xác chết vừa như loài ăn thịt (thức ăn là thực phẩm động vật), vừa như loài ăn cỏ (chúng không giết loài mà chúng ăn). Từ một cấu trúc căn bản, có thể có nhiều thần thoại, mỗi thần thoại là một biến thể. Có khoảng bao nhiêu biến thể thì đủ nghiên cứu, và nếu người ta lại tìm ra thêm một biến thể mới thì sao? Để nhà cấu trúc học C. Lévi – Strauss trả lời: không thể sưu tầm hết được các biến thể song có thể dự đoán được khả năng tồn tại những loại nào. Thêm nữa kinh nghiệm thường mách bảo khá chính xác rằng chúng không thể quá nhiều được.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Thần thoại là một đối tượng của dân tộc học, cũng là đối tượng của nghiên cứu văn học vì dù thế nào đi nữa đấy cũng là một câu chuyện hấp dẫn được kể bằng ngôn từ. Trong lời nói đầu cho tập 1 công trình “Thần thoại học” (1964), C. Lévi – Strauss cho rằng “Thần thoại ở giữa âm nhạc và ngôn ngữ, thậm chí có thể nói nó gần âm nhạc hơn. Thần thoại cũng như âm nhạc là “bộ máy thủ tiêu thời gian”, đều khắc phục sự đối lập giữa thời gian liên tục phi thuận nghịch và cấu trúc gián đoạn, tạo nên thời gian tâm lý ở người nghe. Người nghe như là đang tự biểu hiện; có cảm tưởng như không phải người ta đang suy tưởng bằng thần thoại mà chính bản thân thần thoại đang suy tưởng”. Trong cuốn sách này C. Lévi – Strauss đã lấy các thuật ngữ âm nhạc như aria, sonat, điệp khúc, hợp xướng… để đặt tên các chương. Ông cho rằng cần phải “đọc” (chứ không phải “kể” hay “nghe kể”) thần thoại như đọc một bản tổng phổ soạn cho dàn nhạc, nghĩa là phải đọc đồng thời vừa theo lối lịch đại (từ trái qua phải, từ trang nọ qua trang kia) vừa theo lối đồng đại (từ trên xuống dưới). Những yếu tố đồng loại được xem là cùng nằm trên một trục thẳng đứng; mỗi trục này làm thành một đơn vị lớn gọi là thoại tố (mythème). Tương quan các thoại tố sẽ tạo nên những luật “hoà âm”, đó là cấu trúc. C. Lévi – Strauss đã minh hoạ phương pháp phân tích của mình bằng ví dụ về thần thoại Oedipe và trình bày đồ biểu sau:</span></div>
<table border="0" cellpadding="0" cellspacing="0" style="border-collapse: collapse; border-spacing: 0px; border: 0px; margin: 5px 0px 10px; padding: 0px;"><tbody style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">
<tr style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="98"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Cadmos đi tìm em gái bị thần Zeus bắt</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Oedipe lấy Jocaste là mẹ mình</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Antigone chôn cất Politice cha mình, phạm vào điều cấm kị.</span></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="98"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Những người dân Spartol giết hại nhau</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Oedipe giết cha mình là Laios.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Etéocle giết cha là Polyice</span></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="98"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Cadmos giết con rồng</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Odipe giết con Sphinx</span></div>
</td><td style="border: 1px solid rgb(170, 170, 170); margin: 0px; padding: 3px 10px; text-align: left; vertical-align: top;" valign="top" width="110"><div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Labdacos (cha của Laios) = “thọt”</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Laios (cha của Oedipe) = “thuận tay trái”</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; margin: 0px; padding: 0px;">Oedipe = “Người có bàn chân sưng phồng”</span></div>
</td></tr>
</tbody></table>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Khi kể thần thoại người ta không để ý đến những cột này mà chỉ theo những dòng từ trái qua phải rồi từ trên xuống dưới. Nhưng khi “đọc”, tức nghiên cứu thì phải xem mỗi cột như một chỉnh thể toàn vẹn và bốn cột nằm trong một toàn thể lớn hơn. Cột thứ nhất là đề cao quá mức quan hệ huyết thống; cột thứ hai là coi nhẹ hoặc phủ nhận quan hệ này, tức cái nghịch đảo của cột thứ nhất. Cột thứ ba liên quan đến các quái vật và sự tiêu diệt chúng cũng tức phủ nhận tính động vật của con người. Tương quan giữa cột bốn và cột ba giống như tương quan giữa cột hai và cột một: thừa nhận con người còn dấu vết tính động vật – chân tay chưa hoàn chỉnh. Bốn cột làm thành hai cặp, tương quan giữa hai cặp là mỗi cặp tự đối lập với chính mình cũng có nghĩa là hai cặp tương đồng với nhau.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Như vậy, ý nghĩa của thần thoại Oedipe là ở chỗ trình bày một mâu thuẫn không thể khắc phục được: một xã hội tin vào nguồn gốc động vật của con người, song lại vẫn phải thừa nhận rằng mỗi người, trên thực tế được sinh ra là nhờ sự phối hợp giữa đàn ông và đàn bà (tức là phủ định nguồn gốc động vật). Thần thoại Oedipe đưa ra một công cụ logich làm cây cầu cho một quan hệ tương liên: việc đề cao quan hệ thân thuộc liên quan với việc coi nhẹ quan hệ đó, cũng y như ý muốn phủ định nguồn gốc động vật của con người liên quan tới nỗ lực khẳng định nó. C. Lévi – Strauss không chỉ coi các thần thoại ở các bộ tộc, thuộc các dân tộc khác nhau có một cấu trúc chung, ông còn cho rằng không có sự khác nhau về bản chất giữa tư duy của người cổ xưa và người hiện đại. Kết luận công trình “Cấu trúc thần thoại” ông viết: “Chúng tôi cảm thấy logich của tư duy thần thoại cũng nghiêm ngặt như logich của tư duy thực chứng và về bản chất chúng khác nhau rất ít, bởi vì sự khác biệt liên quan tới tính chất của các sự vật mà các thao tác tư duy này hoạt động trên đó”. Nguyên tắc đồng nhất bản chất tư duy con người ở mọi thời đại, mọi dân tộc của C. Lévi – Strauss có ý nghĩa lớn về nhân chủng học, triết học và chính trị; nó phủ nhận sự kỳ thị chủng tộc. Tuy nhiên về khoa học, còn có những ý kiến khác với kết luận của ông.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">TRIẾT HỌC CỦA CHỦ NGHĨA CẤU TRÚC</strong></span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trong số các nhà cấu trúc luận, không ai nhận mình là nhà tư tưởng theo nghĩa là triết gia, mà chỉ nhận là nhà khoa học thực nghiệm. Điều đó cũng không chỉ thể hiện trên lời nói, mà cả trên công việc: tất thảy họ mỗi người đều chọn cho mình đối tượng nghiên cứu là một lĩnh vực nào đấy của đời sống văn hoá: ngôn ngữ, nhân chủng, tâm lý… Tuy nhiên, phạm vi rộng lớn của các vấn đề được nghiên cứu, cả xu hướng muốn sử dụng sự phân tích cấu trúc làm phương pháp chung cho mọi khoa học về tri thức đã đưa đến những hệ luận triết học. Chính vì thế mà triết học của chủ nghĩa cấu trúc là thứ “triết học văn hoá” nghĩa là sự nhận thức những nguyên lý hình thành, những cơ sở chung nhất chi phối mọi lĩnh vực của đời sống văn hoá. Những tư tưởng của C. Lévi – Strauss về cấu trúc các nền văn minh, về sự chuyển dịch các cấu trúc xã hội, về tính đứt khúc, gián đoạn của quá trình lịch sử… có thể coi là thuộc bình diện triết học. Tuy nhiên tư tưởng gia đáng lưu ý nhất của chủ nghĩa cấu trúc phải là Michel Foucault với tác phẩm nổi tiếng “Từ và vật” (“Les mots et les choses”) được xuất bản năm 1966. Đối tượng tìm hiểu của ông là các lĩnh vực tri thức thể hiện ở các văn bản (discours) khoa học. M. Foucault khảo sát ba lĩnh vực tri thức: tri thức sinh vật học, tri thức kinh tế học và tri thức ngôn ngữ học; các lĩnh vực này theo ông dù khác nhau song lại có sự tương đồng cấu trúc. Ông viết: “Các nhà tự nhiên học, kinh tế học, ngữ pháp học sử dụng những quy tắc như nhau (mà họ không biết – TBĐ chú thêm) để xác định đối tượng nghiên cứu của mình, để tạo ra các khái niệm, xây dựng các lý thuyết. Chính những quy tắc này, những quy tắc chưa bao giờ được nêu lên, nhưng cần phải được làm rõ… là những quy tắc mà tôi cố gắng tìm ra”. Như vậy, nhiệm vụ của M. Foucault, nhà “khảo cổ học tri thức” là tìm ra mã (code) cơ sở của một nền văn hoá. Mã cơ sở này là nền tảng trên đó xây dựng các thực thể văn hoá rất khác nhau. M. Foucault nhấn mạnh rằng văn hoá ở mỗi thời điểm nhất định bao giờ cũng chỉ có một mã cơ bản chi phối mọi lĩnh vực tri thức, “điều khiển ngôn ngữ của nó, các khung cảm nhận, sự trao đổi, hình thức cảm nhận và tái tạo, các giá trị và các bực thang thực tiễn của nó”. Theo M. Foucault mẫu số chung cho mọi hiện tượng văn hoá là ngôn ngữ và mỗi nền văn hoá là một hệ thống ký hiệu. Do vậy quan hệ giữa từ ngữ và sự vật là quan hệ cơ bản nhất trong vấn đề nhận thức; cách xử lý quan hệ này đặc trưng cho các mã văn hoá khác nhau. Từ thời Phục hưng đến nay, theo M. Foucault có ba mã văn hoá (hay Hệ tri thức Epistème) tương ứng với ba cách xử lý quan hệ giữa từ và vật. Ở thời đại Phục hưng tri thức luận tuân theo nguyên tắc tương đồng giữa từ ngữ và sự vật. Thời đại cổ điển tuân theo nguyên tắc đại diện, nghĩa là từ ngữ thay thế trực tiếp cho sự vật và như vậy, sự<em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">tương đồng </em>được thay bằng <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">sự tương tự</em>. Ở thời đại chúng ta, quan hệ giữa từ ngữ và sự vật được phức tạp hoá qua những yếu tố trung gian. Cần nhấn mạnh thêm một lần nữa rằng, đối tượng mà M. Foucault nghiên cứu ở đây là hệ tri thức thể hiện dưới hình thức các văn bản (discours) và ông nói đến khía cạnh <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">giao tiếp </em>của tri thức chứ không phải mặt <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">nhận thức</em> sự vật của nó. Nói chung những kết quả thu được từ chương trình nghiên cứu của M. Foucault rất có ích vì đã chỉ ra sự giống nhau nhất định của các loại tư duy: tư duy kinh tế, tư duy ngôn ngữ, tư duy về lịch sử tự nhiên, tư duy trong lĩnh vực “các khoa học định tính chứ không định lượng” như phê bình văn học chẳng hạn… Những nhận xét của ông về lịch sử khoa học, văn hoá và triết học cũng hết sức thú vị. Điều ấy đã được hầu hết các nhà khoa học thừa nhận. Tuy nhiên dù sao chương trình đó vẫn có hình dáng của khoa học thực chứng chứ chưa có hình dáng triết học thực sự, còn những luận điểm mang tính triết học thực sự của M. Foucault thì gây nên rất nhiều tranh cãi và phê phán. Hai vấn đề chủ yếu trong số đó là <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">quan niệm con người</em> và <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">quan niệm lịch sử</em>.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Các học thuyết tư tưởng ở Phương Tây thường phát triển thông qua sự phủ định, bằng việc chuyển từ cực này sang cực khác. Tư tưởng cấu trúc luận là sự phủ định đối với triết học hiện sinh. Như ta biết triết học hiện sinh đấy là sự <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">nhân hoá thế giới,</em> thế giới được thu giảm lại thành kinh nghiệm của chủ thể nhận thức. Chẳng hạn, với nhà hiện sinh thì không có thứ không gian và thời gian khách quan, chỉ có quảng tính và thời tính của hiện hữu con người. Nói đến một thế giới trước và sau con người, ngoài con người là vô nghĩa. Ý nghĩa phổ quát của tồn tại thu giảm vào tồn tại của mỗi cá nhân “nghiệm sinh”, do vậy phải từ (hoặc là qua) tồn tại cá nhân mà tìm những vấn đề chung, những giá trị chung toàn nhân loại.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Không phải ngẫu nhiên M. Foucault và C. Lévi – Strauss nhiều lần bài bác Jean – Paul Sartre, đại biểu lớn nhất của triết học hiện sinh. Trái ngược với nhà hiện sinh chủ nghĩa, M. Foucault (cũng như C. Lévi – Strauss và nhiều nhà cấu trúc luận khác) ngờ vực sự tồn tại của con người như là chủ thể của toàn bộ sự vật, trung tâm của văn hoá. Trong <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">nói năng, hành động…,</em> con người bị quy chế hoá chứ đâu được tự do. Trung tâm của văn hoá hiện đại theo M. Foucault là ngôn ngữ dưới dạng các văn bản (discours), vì “mọi thứ đều có quan hệ với ngôn ngữ” và “ngôn ngữ là hình thức rõ ràng nhất của quan hệ tinh thần và thực tiễn giữa những con người”: Các quan hệ này quy định hành vi của con người; <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">không phải vì tôi là A nên tôi nói theo cách x+1 mà vì tôi nói theo cách x+1 nên tôi là A. </em>Như vậy, cách giao tiếp quy định cá nhân giao tiếp chứ không phải ngược lại; quan hệ xác lập giá trị các thành tố là như vậy. Trong thế giới hiện đại vai trò của các phương tiện thông tin đại chúng trong việc điều khiển niềm tin và hành động của đại đa số người là một điều rất rõ ràng. Thời trung cổ, trung tâm của mọi suy tưởng triết lý là Thượng Đế. Từ thời cận đại, thay vào vị trí của Thượng Đế bị lật đổ là Con người. Dưới ngòi bút của F. Nietzsche (1844-1900), Thượng Đế thực sự đã chết. Đến lượt mình M. Foucault lại muốn đuổi Con Người ra khỏi triết học và sự nhận thức nói chung với câu nói nổi tiếng: “Con người đang biến đi giống như khuôn mặt vẽ trên cát đang biến đi” và “Toàn bộ sự tò mò của chúng ta chuyển sang vấn đề ngôn ngữ là gì”.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">C. Lévi – Strauss cũng cho rằng, có hiện tượng người nhưng không có con người như một chủ thể. Cái gọi là chủ thể – con người chỉ là một huyền thoại. Con người nói năng, song bản chất của ngôn ngữ là gì, các quy tắc nào chi phối hành động nói thì nó chẳng hiểu. Ngôn ngữ có cái lý của nó nằm ngoài ý chí và ý thức, nó điều khiển việc nói năng của con người. Con người suy nghĩ về môi trường xã hội, thiên nhiên, về thời đại, song thực ra bản ngã của nó luôn là sản phẩm kết tinh của môi trường, tức đồng nhất với môi trường. Nó bị “kẹt” vào các quy chế văn hoá, kinh tế, chính trị của thời đại mình và chỉ bừng tỉnh khi thời đại đã trôi qua. Đoạn kết tác phẩm “Nhiệt đới buồn” được C. Lévi – Strauss viết ra với giọng điệu thật chua chát: “Thế giới đã bắt đầu không có con người và sẽ kết thúc không có con người. Những thể chế, những phong tục mà tôi đã dành trọn cuộc đời để liệt kê và tìm hiểu chỉ là hoa lá nhất thời của một loài thụ tạo”.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Cấu trúc là một hệ thống đã hoàn thành, nói như J. Pouillon: là một nét vẽ đã cô đọng. Trong khi ấy, lịch sử là sự tiếp diễn liên tục, một dòng thời gian không tái hồi. Vậy phải chăng cấu trúc đối lập với lịch sử, hay nói cách khác: phải chăng chủ nghĩa cấu trúc quan niệm là không có lịch sử (ít ra cũng là thứ lịch sử như ta thường hiểu)? Đúng như vậy! Lịch sử cũng như con người (chủ thể nhận thức, chứ không phải như một loại), đó là huyền thoại. Hầu hết các nhà cấu trúc luận đều có quan niệm tương tự như vậy, trừ J. Pouillon. Theo ông Trần Thiện Đạo cho biết thì J. Pouillon vốn là người theo chủ nghĩa hiện sinh, về sau lại mê thuyết cấu trúc. Trong bài báo “Thử tìm một định nghĩa cho thuyết cấu trúc” (bản dịch của Trần Thái Đỉnh), J. Pouillon đã thể hiện lập trường trung dung giữa hai học phái này trên vấn đề lịch sử. Thậm chí J. Pouillon còn ngụ ý rằng hai học thuyết đó có thể bổ sung cho nhau, chúng như hai mặt của một thực tại. Chủ nghĩa hiện sinh, như ta biết, xem lịch sử như một tiến trình, một dòng vận động liên tục, mà động lực của nó là hành động lịch sử của con người (tức cái praxis theo cách gọi của C. Mác). Con người chủ động cải tạo xã hội, song nó cũng bị xã hội điều kiện hoá: “Con người làm nên lịch sử bằng chính những điều kiện xã hội đã tạo tác nên con người”.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Đối với nhà cấu trúc luận Michel Foucault thì lịch sử chỉ là thứ trật tự gián đoạn, bao gồm các hệ thống khép kín xếp cạnh nhau, không có tiến trình, không có định hướng, do vậy dĩ nhiên là cũng không có cái gọi là phép biện chứng. Cái mà ta thấy là dòng vận động lịch sử chẳng qua chỉ là thứ lược đồ chủ quan của các nhà viết sử. Các sự kiện, biến cố quan hệ với nhau thực ra chỉ là quan hệ trong một hệ thống, ý nghĩa của chúng cũng bị quy chiếu bởi hệ thống. Lịch sử là các “bộ” biến cố, sự kiện tiếp nối nhau, có tính tái hồi, tức đổi chiều được. Thế giới sẽ đi từ chỗ không có con người đến chỗ không có con người, như cách nói của C. Lévi – Strauss, vậy thì tính định hướng hiển nhiên là không rõ ràng. Tìm hiểu lịch sử như vậy phải là tìm hiểu cái cấu trúc chi phối mọi sự kiện, biến cố trong một hệ thống nhất định. Nghiên cứu lịch sử do vậy cũng quy về các nghiên cứu đồng đại (synchronique).</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Trên những lĩnh vực cụ thể, các nhà cấu trúc học đạt được nhiều thành tựu. Phương pháp cấu trúc đã đưa các khoa học nhân văn xáp gần lại các khoa học thực nghiệm, khoa học chính xác, khắc phục tình trạng mù mịt, mơ hồ thường ngự trị ở các khoa học này, nhất là trong khoa văn học. Tuy nhiên trên bình diện triết học, các kết quả mà họ đạt được khiêm tốn hơn nhiều, thậm chí có những luận điểm không đúng, hoặc còn gây nhiều tranh cãi như vấn đề con người và lịch sử đã nói trên.</span></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><strong style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Trích</strong>: Trịnh Bá Đĩnh. <em style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">Chủ nghĩa cấu trúc trong văn học. </em>Nxb. Hội Nhà văn, 2011</span></div>
<div style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; color: red; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;">Chú thích</span></div>
<div style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span style="border: 0px; font-family: 'book antiqua', palatino; font-size: small; margin: 0px; padding: 0px;"><a href="http://lyluanvanhoc.com/?p=2010#_ftnref1" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">(1)</a>. Tên một cuốn sách của C. C. Lévi – Strauss (“Le cru et le cuit”. P.1964)</span></div>
</div>
</div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<br /></div>
<div id="crp_related" style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">
<h3 style="border: 0px; clear: both; font-size: 15px; font-variant: small-caps; line-height: 22px; margin: 15px 0px; padding: 0px; text-align: left; text-shadow: silver 2px 2px 1px;">
Các bài viết liên quan:</h3>
<ul style="border: 0px; list-style: square; margin: 0px 0px 10px; padding: 0px 0px 0px 30px;">
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><a class="crp_title" href="http://lyluanvanhoc.com/?p=7496" rel="bookmark" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">CẤU TRÚC LUẬN TRONG NGHIÊN CỨU BIỂU TƯỢNG: TỪ KÝ HIỆU HỌC ĐẾN NHÂN HỌC BIỂU TƯỢNG (PHẦN 2)</a></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><a class="crp_title" href="http://lyluanvanhoc.com/?p=7465" rel="bookmark" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">CẤU TRÚC LUẬN TRONG NGHIÊN CỨU BIỂU TƯỢNG: TỪ KÝ HIỆU HỌC ĐẾN NHÂN HỌC BIỂU TƯỢNG (PHẦN 1)</a></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><a class="crp_title" href="http://lyluanvanhoc.com/?p=5944" rel="bookmark" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">THƯ MỜI DỰ KHÓA GIẢNG DẠY CỦA CHUYÊN GIA NGA</a></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><a class="crp_title" href="http://lyluanvanhoc.com/?p=8028" rel="bookmark" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">CHIÊU SINH LỚP “SÁNG TÁC VÀ THẨM BÌNH TRUYỆN NGẮN”</a></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><a class="crp_title" href="http://lyluanvanhoc.com/?p=3610" rel="bookmark" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">HOAT ĐỘNG CẤU TRÚC LUẬN</a></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><a class="crp_title" href="http://lyluanvanhoc.com/?p=3906" rel="bookmark" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">THƯ GIÃN CUỐI TUẦN</a></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><a class="crp_title" href="http://lyluanvanhoc.com/?p=2328" rel="bookmark" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">VẮNG CÁC THIÊN THẦN, TA CHỊU ĐƯỢC. NHƯNG THIẾU NHỮNG NGƯỜI KHÁC, MÌNH KHÔNG SỐNG NỔI ĐÂU</a></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><a class="crp_title" href="http://lyluanvanhoc.com/?p=3971" rel="bookmark" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">HƯỚNG ĐI LÊN BẮC (KỊCH THƠ)</a></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><a class="crp_title" href="http://lyluanvanhoc.com/?p=6719" rel="bookmark" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">TZVETAN TODOROV: PHÊ PHÁN CÁCH SỬ DỤNG LÝ THUYẾT VĂN HỌC</a></li>
<li style="border: 0px; line-height: 19px; margin: 0px; padding: 0px;"><a class="crp_title" href="http://lyluanvanhoc.com/?p=6968" rel="bookmark" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;">SÂN KHẤU NHƯ LÀ MỘT HỆ THỐNG VĂN HÓA (PHẦN 1)</a></li>
</ul>
</div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<span class="st_facebook" st_processed="yes" st_title="THUYẾT CẤU TRÚC TRONG CÁC KHOA HỌC NHÂN VĂN" st_url="http://lyluanvanhoc.com/?p=2010" style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><span class="stButton" style="border: 0px; cursor: pointer; display: inline-block; font-size: 11px; line-height: 16px; margin: 0px 3px; padding: 0px; position: relative; width: 16px; z-index: 1;"><span class="chicklets facebook" style="background-image: url(http://w.sharethis.com/images/facebook_16.png); background-repeat: no-repeat no-repeat; border: 0px; display: inline-block; font-family: Verdana, Helvetica, sans-serif; height: 16px; margin: 0px; padding: 0px 3px 0px 20px; white-space: nowrap;"> </span></span></span><span class="st_twitter" st_processed="yes" st_title="THUYẾT CẤU TRÚC TRONG CÁC KHOA HỌC NHÂN VĂN" st_url="http://lyluanvanhoc.com/?p=2010" style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><span class="stButton" style="border: 0px; cursor: pointer; display: inline-block; font-size: 11px; line-height: 16px; margin: 0px 3px; padding: 0px; position: relative; width: 16px; z-index: 1;"><span class="chicklets twitter" style="background-image: url(http://w.sharethis.com/images/twitter_16.png); background-repeat: no-repeat no-repeat; border: 0px; display: inline-block; font-family: Verdana, Helvetica, sans-serif; height: 16px; margin: 0px; padding: 0px 3px 0px 20px; white-space: nowrap;"> </span></span></span><span class="st_email" st_processed="yes" st_title="THUYẾT CẤU TRÚC TRONG CÁC KHOA HỌC NHÂN VĂN" st_url="http://lyluanvanhoc.com/?p=2010" style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><span class="stButton" style="border: 0px; cursor: pointer; display: inline-block; font-size: 11px; line-height: 16px; margin: 0px 3px; padding: 0px; position: relative; width: 16px; z-index: 1;"><span class="chicklets email" style="background-image: url(http://w.sharethis.com/images/email_16.png); background-repeat: no-repeat no-repeat; border: 0px; display: inline-block; font-family: Verdana, Helvetica, sans-serif; height: 16px; margin: 0px; padding: 0px 3px 0px 20px; white-space: nowrap;"> </span></span></span><span class="st_sharethis" st_processed="yes" st_title="THUYẾT CẤU TRÚC TRONG CÁC KHOA HỌC NHÂN VĂN" st_url="http://lyluanvanhoc.com/?p=2010" style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;"><span class="stButton" style="border: 0px; cursor: pointer; display: inline-block; font-size: 11px; line-height: 16px; margin: 0px 3px; padding: 0px; position: relative; width: 16px; z-index: 1;"><span class="chicklets sharethis" style="background-image: url(http://w.sharethis.com/images/sharethis_16.png); background-repeat: no-repeat no-repeat; border: 0px; display: inline-block; font-family: Verdana, Helvetica, sans-serif; height: 16px; margin: 0px; padding: 0px 3px 0px 20px; white-space: nowrap;"> </span></span></span></div>
<br style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;" />
<i style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;">the attachments to this post:</i><br />
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2011/06/C%E1%BA%A5u-tr%C3%BAc-lu%E1%BA%ADn.jpg" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="Cấu trúc luận"><img alt="Cấu trúc luận" class="attachment-thumbnail" height="160" src="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2011/06/C%E1%BA%A5u-tr%C3%BAc-lu%E1%BA%ADn.jpg" style="border: 0px; margin: 0px 5px 5px; max-width: 550px; padding: 1px;" title="Cấu trúc luận" width="122" /></a><br />
Cấu trúc luận</div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2011/06/Ch%E1%BB%A7-ngh%C4%A9a-c%E1%BA%A5u-tr%C3%BAc-trong-v%C4%83n-h%E1%BB%8Dc....jpg" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="Chủ nghĩa cấu trúc trong văn học..."><img alt="Chủ nghĩa cấu trúc trong văn học..." class="attachment-thumbnail" height="160" src="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2011/06/Ch%E1%BB%A7-ngh%C4%A9a-c%E1%BA%A5u-tr%C3%BAc-trong-v%C4%83n-h%E1%BB%8Dc....jpg" style="border: 0px; margin: 0px 5px 5px; max-width: 550px; padding: 1px;" title="Chủ nghĩa cấu trúc trong văn học..." width="112" /></a><br />
Chủ nghĩa cấu trúc trong văn học…</div>
<div style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px;">
<a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2011/06/Anthropologie-Structurale.jpg" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-align: left; text-decoration: none;" title="Anthropologie Structurale"><img alt="Anthropologie Structurale" class="attachment-thumbnail" height="160" src="http://lyluanvanhoc.com/wp-content/uploads/2011/06/Anthropologie-Structurale.jpg" style="border: 0px; margin: 0px 5px 5px; max-width: 550px; padding: 1px;" title="Anthropologie Structurale" width="99" /></a><br />
Anthropologie Structurale</div>
<div class="postmetadata" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: left;">
</div>
<br style="border: 0px; margin: 0px; padding: 0px;" />
<div class="postmetadata alt" style="border: 0px; clear: both; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 5px; padding: 0px; text-align: left;">
<small style="border: 0px; font-family: arial, 'Lucida Bright', Verdana, Georgia, Tohoma, 'Times New Roman', Calibri, 'Palatino Linotype'; font-size: 1em; font-style: italic; line-height: 1.3em; margin: 0px; padding: 0px;">This entry was posted on Thứ Sáu, Tháng Bảy 1st, 2011 at 06:09 and is filed under <a href="http://lyluanvanhoc.com/?cat=15" rel="category" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-decoration: none;" title="Xem các bài viết trong CHỦ NGHĨA CẤU TRÚC">CHỦ NGHĨA CẤU TRÚC</a>. You can follow any responses to this entry through the <a href="http://lyluanvanhoc.com/?feed=rss2&p=2010" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-decoration: none;"><span class="rss_symbol" style="background-image: url(http://lyluanvanhoc.com/wp-content/themes/german-newspaper/images/icons/12px-rss-feed.png); background-position: 0% 50%; background-repeat: no-repeat no-repeat; border: 0px; margin: 0px 0px 0px 3px; padding: 0px 0px 0px 16px; width: auto;"></span>RSS 2.0</a> feed. You can <a href="http://lyluanvanhoc.com/?p=2010#respond" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-decoration: none;">leave a response</a>, or <a href="http://lyluanvanhoc.com/wp-trackback.php?p=2010" rel="trackback" style="border: 0px; color: #345678; margin: 0px; padding: 0px; text-decoration: none;">trackback</a> from your own site.</small></div>
</div>
</div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-23500398548380606792012-06-14T18:17:00.000-07:002012-09-21T17:07:42.221-07:00Sự khốn cùng của chủ nghĩa lịch sử<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><br />
</span></div>
<div class="post-header" style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.6; margin: 0px 0px 1.5em; text-align: -webkit-auto;">
<div class="post-header-line-1">
</div>
</div>
<div class="post-body entry-content" id="post-body-45881608967754850" itemprop="articleBody" style="background-color: white; position: relative; text-align: -webkit-auto; width: 570px;">
<div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;">
<span style="font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;">Karl Popper</span></div>
<div style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4; text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Người dịch: Nguyễn Quang A</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 22px;"><br />
</span></div>
<div style="color: #888888; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify; text-decoration: none;">
<a href="http://chungta.com.vn/Desktop.aspx/ChungTa-SuyNgam/Sach-Hay/Su_khon_cung_cua%20chu_nghia_lich_su/" style="color: #888888; line-height: 1.4; text-decoration: none;"><span style="font-family: 'courier new';">http://chungta.com.vn/Desktop.aspx/ChungTa-SuyNgam/Sach-Hay/Su_khon_cung_cua chu_nghia_lich_su/</span></a></div>
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><span style="line-height: 1.4;">Tải file: <a href="http://files.chungta.com/Download.aspx/9C657D999B1D4391B538604984D9453B/1/9_Su_khon_cung_cua_chu_nghia_lich_su.pdf" style="color: #888888; text-decoration: none;" target="" title=""></a>(</span><a href="http://files.chungta.com/Download.aspx/9C657D999B1D4391B538604984D9453B/1/9_Su_khon_cung_cua_chu_nghia_lich_su.pdf" style="color: #888888; line-height: 1.4; text-decoration: none;">Download .PDF file, 1.20 Mbytes</a><span style="line-height: 1.4;">)</span></span></div>
<span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<strong style="line-height: 1.4;">Lời giới thiệu</strong></div>
</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 22px;"><br />
</span></div>
<span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"></span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><span style="line-height: 1.4;">Bạn đọc cầm trên tay cuốn thứ chín* của tủ sách SOS2, cuốn Sự khốn cùng của Chủ nghĩa lịch sử của Karl Popper, nhà triết học lớn nhất thế kỉ 20. Ông nổi tiếng về những nghiên cứu phương pháp luận khoa học. Cuốn Logic der Forschung [Logic Nghiên cứu] được xuất bản đầu tiên năm 1934 và được dịch sang tiếng Anh với tiêu đề Logic of Scientific Discovery đã có ảnh hưởng mạnh mẽ đến phương pháp khoa học của các khoa học tự nhiên. Cuốn sách này cũng có xuất xứ từ các năm 1930 và lần đầu tiên được xuất bản vào các năm 1944, 1945.</span></span></div>
<span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><strong><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Cuốn sách này chỉ ra rằng lòng tin vào vận mệnh lịch sử chỉ là sự mê tín, và rằng không thể có sự tiên đoán nào về diễn tiến của lịch sử loài người bằng các phương pháp khoa học hay duy lí khác nào.</span></div>
</strong></span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Học thuyết tin vào vận mệnh lịch sử và tin vào việc có thể tiên đoán diễn tiến của lịch sử, và trên cơ sở đó có thể cải biến xã hội một cách tổng thể cho phù hợp với các qui luật này, được ông gọi là chủ nghĩa lịch sử (historicism). Trước khi phê phán chủ nghĩa lịch sử, trong hai chương đầu ông mô tả các thuyết lịch sử chủ nghĩa, và chỉ sau đó trong hai chương cuối ông mới phê phán nó. Tức là, trong hai chương đầu ông đi mô tả nghiêm ngặt cái mà ông sẽ tấn công trong hai chương cuối. Cách làm này có điểm hay là phê phán của ông sẽ rất chặt chẽ, rõ ràng là nó phê phán cái gì; chứ không như nhiều phê phán mà chúng ta thường bắt gặp, không nêu tường minh cái muốn phê phán là gì, nên dễ dẫn đến nhầm lẫn. Tuy nhiên nó cũng có nhược điểm là, sẽ có thể có người cho rằng cái ông phê phán thực ra không có thực, mà chỉ do ông tạo ra. Phán xét cuối cùng là của bạn đọc.</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Lời đề tặng của ông có thể gây sốc cho một số bạn đọc Việt Nam, và có lẽ chính vì nó và vì nội dung của tiểu luận này mà ở Việt Nam (và các nước xã hội chủ nghĩa trước đây) tác phẩm này của Popper được ít người biết đến. Tuy vậy, đọc kĩ chúng ta sẽ biết được rất nhiều vấn đề mà đến nay chúng ta chưa biết hay không được phép biết, và có thể giúp chúng ta có phương pháp thích hợp trong thực hiện cải cách xã hội, một việc phải được tiến hành liên tục, theo cách dần dần, từ từ, từng phần một. Chúng ta có thể nhìn lại quá khứ của mình, của các nước xã hội chủ nghĩa, có thể học được từ các sai lầm, thử làm và chắc chắn sẽ vấp phải sai lầm khác, phát hiện ra sai lầm mới, sửa chúng và lại thử tiếp. Đó là cách tiếp cận thử-và-sai, cách tiếp cận khoa học có hiệu quả không chỉ trong các khoa học tự nhiên và cả trong các khoa học xã hội.</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Cuốn sách có thể bổ ích cho các học giả, các nhà hoạch định chính sách, và tất cả những ai quan tâm đến những vấn đề phương pháp luận của các khoa học xã hội.Mọi chú thích của tác giả được đánh bằng số. Tất cả các chú thích đánh dấu sao (*) là của người dịch. Bản dịch chắc còn nhiều thiếu sót mong bạn đọc thông cảm, lượng thứ, và chỉ bảo; xin liên hệ theo địa chỉ Tạp chí Tin học và Đời sống, 54 Hoàng Ngọc Phách Hà Nội [25/B7 Nam Thành Công], hoặc qua điện thư </span><a href="mailto:thds@hn.vnn.vn" style="color: #888888; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-decoration: none;"><span style="font-family: 'courier new';">thds@hn.vnn.vn</span></a><span style="line-height: 1.4;"> hay</span><a href="mailto:nqa@netnam.vn" style="color: #888888; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-decoration: none;"><span style="font-family: 'courier new';">nqa@netnam.vn</span></a></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Hà Nội 5-2004</span><span style="line-height: 1.4;"> </span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Nguyễn Quang A</span><span style="line-height: 1.4;"> </span></div>
</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 22px;"><br />
</span></div>
<strong style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"></strong><br />
<div style="text-align: justify;">
<strong style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><strong style="line-height: 1.4;">Lời nói đầu</strong></strong></div>
<span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Tôi đã thử chứng minh, trong Sự Khốn cùng của Chủ nghĩa Lịch sử, rằng chủ nghĩa lịch sử là một phương pháp tồi - một phương pháp chẳng có kết quả gì. Nhưng tôi đã không thật sự bẻ được chủ nghĩa lịch sử.</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Kể từ đó, tôi đã thành công bác bỏ chủ nghĩa lịch sử: Tôi đã chứng minh rằng, vì các lí lẽ logic nghiêm ngặt, là không thể đối với chúng ta để tiên đoán diễn tiến tương lai của lịch sử.Lí lẽ chứa đựng trong một bài báo, ‘Thuyết Bất định trong Vật lí Cổ điển và Vật lí Lượng tử’, mà tôi công bố năm 1950. Nhưng tôi không còn thoả mãn với bài báo này. Một nghiên cứu thoả mãn hơn có thể thấy trong một chương về Thuyết Bất định, một phần của Tái bút: Sau Hai mươi Năm (Postscript: After Twenty Years) cho cuốn Logic của Khám phá Khoa học (Logic of Scientific Discovery) của tôi.</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Để thông báo với bạn đọc về các kết quả mới hơn này, tôi dự định, bằng vài lời, đưa ra phác hoạ của sự bác bỏ chủ nghĩa lịch sử này. Lí lẽ có thể được tóm tắt trong năm khẳng định như sau:</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">1. Diễn tiến của lịch sử loài người bị ảnh hưởng mạnh bởi sự gia tăng hiểu biết của con người. (Tính đúng đắn của tiền đề này ngay cả những người thấy trong các ý tưởng, bao gồm các ý tưởng khoa học của chúng ta, chỉ như các sản phẩm phụ của sự phát triển vật chất loại này hay loại khác, cũng phải thừa nhận).</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">2. Chúng ta không thể tiên đoán, bằng các phương pháp duy lí hay khoa học, sự gia tăng tương lai về hiểu biết khoa học của chúng ta. (Khẳng định này có thể được chứng minh về mặt logic, bằng những cân nhắc được phác hoạ dưới đây).</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">3. Chúng ta không thể, vì thế, tiên đoán diễn tiến tương lai của lịch sử loài người.</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">4. Điều này có nghĩa rằng chúng ta phải bác bỏ khả năng của lịch sử lí thuyết; tức là, của một khoa học xã hội lịch sử có thể tương ứng với vật lí lí thuyết. Không thể có lí thuyết khoa học nào về phát triển lịch sử dùng làm cơ sở cho tiên đoán lịch sử.</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">5. Mục đích căn bản của các phương pháp lịch sử chủ nghĩa (xem các chương 11 đến 16 của cuốn sách này) vì thế là sai lầm; và chủ nghĩa lịch sử sụp đổ.</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Lí lẽ, tất nhiên, không bác bỏ khả năng của mọi loại tiên đoán xã hội; ngược lại, nó hoàn toàn tương thích với khả năng kiểm tra các lí thuyết xã hội- thí dụ, các lí thuyết kinh tế- bằng cách tiên đoán những diễn biến nào đó sẽ diễn ra dưới các điều kiện nhất định. Nó chỉ bác bỏ khả năng tiên đoán những diễn tiến lịch sử ở chừng mực chúng có thể bị ảnh hưởng bởi sự gia tăng hiểu biết của chúng ta.</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Bước quyết định trong lập luận này là khẳng định (2). Tôi nghĩ rằng tự nó có tính thuyết phục: nếu có cái như hiểu biết gia tăng của con người, thì hôm nay chúng ta không thể biết trước cái chúng ta sẽ biết ngay chỉ ngày mai. Đây, tôi nghĩ, là lập luận vững chắc, nhưng nó chưa được tính là một chứng minh logic của khẳng định. Chứng minh của (2), mà tôi trình bày trong những công bố đã được nhắc đến, là phức tạp; và tôi không ngạc nhiên nếu có thể thấy những chứng minh đơn giản hơn. Chứng minh của tôi bao gồm việc chứng tỏ rằng không có (bộ) tiên đoán nào -bất luận là một nhà khoa học hay một máy tính, có thể tiên đoán các kết quả tương lai của chính nó bằng các phương pháp khoa học. Các nỗ lực làm như vậy đạt kết quả chỉ sau sự kiện, khi đã quá muộn cho một tiên đoán; chúng có thể đạt kết quả chỉ sau khi tiên đoán đã biến thành diễn giải lại.</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Lí lẽ này, thuần tuý mang tính logic, áp dụng cho các bộ tiên đoán khoa học có bất kể độ phức tạp nào, bao gồm cả ‘xã hội’ của các bộ tiên đoán tương tác với nhau. Nhưng điều này có nghĩa là không xã hội nào có thể tiên đoán các trạng thái hiểu biết tương lai của chính nó một cách khoa học.</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Lí lẽ của tôi khá hình thức, và vì thế nó có thể bị nghi ngờ là không có mấy ý nghĩa thực tế, dù cho tính hợp lệ logic của nó được cho là dĩ nhiên.</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Tuy vậy, tôi đã thử chứng tỏ tầm quan trọng của vấn đề trong hai công trình. Trong công trình sau của hai nghiên cứu này, trong The Open Society and its Enemies (Xã hội Mở và các Kẻ thù của nó), tôi đã lựa chọn một số sự kiện từ lịch sử của tư tưởng lịch sử chủ nghĩa, nhằm minh hoạ ảnh hưởng dai dẳng và nguy hại của nó lên triết lí xã hội và chính trị, từ Heraclitus và Plato đến Hegel và Marx. Trong công trình trước của hai nghiên cứu này, trong Sự Khốn cùng của Chủ nghĩa lịch sử (The Poverty of Historicism), bây giờ được xuất bản lần đầu tiên bằng tiếng Anh dưới dạng sách, tôi đã cố chỉ ra tầm quan trọng của chủ nghĩa lịch sử như một cấu trúc trí tuệ quyến rũ. Tôi đã cố gắng phân tích logic của nó - thường rất tinh tế, cực kì lí thú và rất dễ đánh lừa – và lập luận rằng nó có yếu điểm cố hữu và không thể sửa được.</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">K.R. P.Penn, Buckinghamsgire,Tháng 7, 1957</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Một vài trong các nhà phê bình am hiểu nhất của cuốn sách này đã bị tiêu đề của nó làm cho bối rối. Nó có ý định ám chỉ đến tiêu đề của cuốn Sự Khốn cùng của Triết học (The Poverty of Philosophy) của Marx, tiêu đề đó đến lượt nó, lại ám chỉ đến Philosophy of Poverty (Triết học của sự Khốn cùng) của Proudhon.</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">K.R.P.Penn, Buckinghamshire,Tháng 7, 1959</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Dẫn nhập</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Mối quan tâm khoa học về các vấn đề xã hội và chính trị hầu như không kém xưa so với mối quan tâm khoa học về vũ trụ học và vật lí học; và đã có các giai đoạn trong thời cổ (Tôi nghĩ đến lí thuyết chính trị của Plato, và sưu tập hiến pháp của Aristotle) khi khoa học xã hội có thể dường như đã tiến bộ hơn khoa học tự nhiên. Nhưng với Galileo và Newton, thành công của vật lí học đã vượt sự mong đợi, vượt xa tất cả các khoa học khác; và từ thời Pasteur, Galileo của sinh học, các khoa học sinh học đã hầu như thành công ngang vậy. Nhưng các khoa học xã hội vẫn dường như chưa tìm thấy Galileo của mình.</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Trong những hoàn cảnh như vậy, các nhà nghiên cứu làm việc trong ngành này hay ngành khác của các khoa học xã hội đặc biệt quan tâm đến các vấn đề phương pháp; và phần lớn thảo luận của họ về những vấn đề này được tiến hành với cái nhìn đến các phương pháp của các khoa học thành công hơn, đặc biệt là vật lí học. Thí dụ, đã có nỗ lực có ý thức để sao chép phương pháp thực nghiệm của vật lí, điều đã dẫn, trong thế hệ của Wundt, đến cải cách tâm lí học; và từ J. S. Mill, đã có các nỗ lực lặp đi lặp lại để cải cách phương pháp của các khoa học xã hội theo hướng gần tương tự. Trong lĩnh vực tâm lí học, những cải cách này có thể đã có mức độ thành công nào đó, bất chấp rất nhiều thất vọng. Nhưng trong các khoa học xã hội lí thuyết, ngoài kinh tế học, chẳng được gì ngoài sự thất vọng từ các thử nghiệm này. Khi thảo luận các thất bại này, mau chóng nảy sinh câu hỏi liệu các phương pháp của vật lí học thực sự có áp dụng được cho các khoa học xã hội hay không. Hay có lẽ niềm tin khăng khăng vào khả năng có thể áp dụng chính là cái phải chịu trách nhiệm về trạng thái đáng phàn nàn của các ngành khoa học này?</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Cách đặt vấn đề này gợi ý một sự phân loại đơn giản các trường phái tư duy quan tâm đến phương pháp của các khoa học ít thành công hơn. Theo quan điểm của chúng về khả năng có thể áp dụng các phương pháp của vật lí học, chúng ta có thể phân loại các trường phái này như theo tự nhiên hoặc như phản tự nhiên; gắn cho chúng nhãn ‘theo tự nhiên’ hay ‘tích cực’ nếu chúng ủng hộ việc áp dụng các phương pháp của vật lí học cho các khoa học xã hội, và ‘phản tự nhiên’ hay ‘tiêu cực’ nếu chúng phản đối sử dụng các phương pháp này.</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Liệu một nhà nghiên cứu phương pháp tán thành học thuyết phản tự nhiên hay theo tự nhiên, hoặc chấp nhận một lí thuyết kết hợp cả hai học thuyết hay không, sẽ chủ yếu phụ thuộc vào quan điểm của ông ta về đặc trưng của khoa học được xem xét, và đặc tính của đối tượng của nó. Nhưng thái độ mà ông ta chấp nhận sẽ cũng phụ thuộc vào quan điểm của ông ta về các phương pháp của vật lí học. Tôi tin điểm sau cùng này là quan trọng nhất. Và tôi nghĩ rằng những sai lầm cốt yếu trong hầu hết thảo luận về phương pháp luận nảy sinh từ một số hiểu lầm rất phổ biến về các phương pháp của vật lí học. Đặc biệt, tôi nghĩ chúng nảy sinh từ một diễn giải sai về hình thức logic của các lí thuyết của nó, về các phương pháp kiểm tra chúng, và về chức năng logic của quan sát và thí nghiệm. Tôi cho rằng những hiểu lầm này có các hậu quả nghiêm trọng; và tôi sẽ thử biện minh luận điểm này ở các chương 3 và 4 của nghiên cứu này. Ở đó tôi sẽ cố gắng chứng tỏ rằng các lí lẽ và học thuyết khác nhau và đôi khi mâu thuẫn nhau, phản tự nhiên cũng như theo tự nhiên, thực ra dựa vào một sự hiểu sai lầm về các phương pháp của vật lí học. Trong các chương 1 và 2, tuy vậy, tôi sẽ giới hạn mình ở việc giải thích các học thuyết phản tự nhiên và theo tự nhiên nào đó tạo thành một cách tiếp cận đặc trưng trong đó cả hai loại học thuyết được kết hợp.</span></div>
</span><span style="color: #222222; font-family: 'courier new'; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Cách tiếp cận, mà đầu tiên tôi muốn giải thích, và chỉ phê phán muộn hơn, được tôi gọi là ‘chủ nghĩa lịch sử’. Thường gặp nó trong các thảo luận về phương pháp của các khoa học xã hội; và nó thường được dùng mà không có nhận xét phê phán, hoặc thậm chí được coi là dĩ nhiên. Tôi hiểu ‘chủ nghĩa lịch sử’ nghĩa là gì sẽ được giải thích đầy đủ trong nghiên cứu này. Sẽ là đủ nếu tôi nói ở đây rằng tôi hiểu ‘chủ nghĩa lịch sử’ là một cách tiếp cận đối với các khoa học xã hội cho rằng tiên đoán lịch sử là mục đích chính của chúng, và cho rằng mục đích này có thể đạt được bằng khám phá ra các ‘nhịp điệu’ hay ‘hình mẫu’, các ‘qui luật’ hay ‘xu hướng’ làm cơ sở cho tiến hoá của lịch sử. Vì tôi tin chắc rằng cuối cùng các học thuyết lịch sử chủ nghĩa như vậy về phương pháp chịu trách nhiệm về tình trạng thiểu não của các khoa học xã hội lí thuyết (ngoài lí thuyết kinh tế), trình bày của tôi về các học thuyết này chắc chắn không phải không có thành kiến. Nhưng tôi đã cố gắng hết sức để biện hộ cho chủ nghĩa lịch sử nhằm tính điểm cho phê phán tiếp sau của tôi. Tôi đã cố gắng để trình bày chủ nghĩa lịch sử như một triết lí thống nhất được cân nhắc kĩ lưỡng. Và tôi đã không do dự để tạo ra các lí lẽ ủng hộ nó mà, theo hiểu biết của tôi, bản thân các nhà lịch sử chủ nghĩa đã chưa bao giờ đưa ra. Tôi hi vọng, bằng cách này, tôi đã thành công xây đắp một vị trí thật sự đáng tấn công. Nói cách khác, tôi đã cố gắng để hoàn thiện một lí thuyết thường được đưa ra, nhưng có lẽ chẳng bao giờ trong một dạng được phát triển đầy đủ. Đó là lí do vì sao tôi đã chọn một cách có cân nhắc kĩ lưỡng thuật ngữ hơi lạ là ‘chủ nghĩa lịch sử’. Bằng cách giới thiệu nó tôi hi vọng tránh được trò chơi chữ đơn thuần: vì, tôi hi vọng, chẳng ai sẽ bị cám dỗ để nghi ngờ liệu bất kể lí lẽ nào được thảo luận ở đây có thuộc về chủ nghĩa lịch sử một cách thực sự hay đúng hay bản chất hay không, hoặc thuật ngữ ‘chủ nghĩa lịch sử’ thật sự hay chính xác hay thực chất có nghĩa là gì.</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;"><br />
</span></div>
<div style="text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.4;">Nguồn:</span><a href="http://dzunglam.blogspot.com/2009/10/su-khon-cung-cua-chu-nghia-lich-su.html" style="text-align: -webkit-auto;">http://dzunglam.blogspot.com/2009/10/su-khon-cung-cua-chu-nghia-lich-su.html</a></div>
</span><br />
<div style="text-align: justify;">
<br /></div>
</div>
</div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-37024001901278733842012-06-14T17:38:00.000-07:002012-06-14T17:38:31.709-07:00CHÂN DUNG ĐÔNG DƯƠNG<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><br />
<div style="text-align: -webkit-auto;"><span style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><span style="font-size: 22px;"><br />
</span></span></div><div class="post-header" style="background-color: white; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 11px; line-height: 1.6; margin: 0px 0px 1.5em; text-align: -webkit-auto;"><div class="post-header-line-1"></div></div><div class="post-body entry-content" id="post-body-2970001520188264417" itemprop="articleBody" style="background-color: white; position: relative; text-align: -webkit-auto; width: 570px;"><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.4; text-align: center;"><strong><span style="color: red;">CHÂN DUNG ĐÔNG DƯƠNG</span></strong></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.4; text-align: center;"><strong><span style="color: red;">(Kèm 21 Tranh Vẽ Của Jean Despujols)</span></strong></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.4; text-align: center;"><strong><span style="color: red;">W. Robert Moore</span></strong></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.4; text-align: center;"><strong><span style="color: red;">Maynard Owen Williams</span></strong></div><strong style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 1.4;"><br />
<span style="color: red;"></span></strong><br />
<strong style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><span style="color: red;">Ngô Bắc dịch</span></strong><br />
<br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif;"><span style="line-height: 22px;"><br />
<div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><span style="background-color: #f3f3f3;">“Mán” có nghĩa “Man Rợ: Barbarian” trong tiếng Hán hay “Hoang Dã; Savage” trong tiếng Việt. Một tên gọi chính xác hơn cho bộ tộc là Kim-mien [?], có nghĩa “Người Miền Núi: Mountaineers”. Trong số các thị tộc người Mán này có người Mán [có] “Sừng: Horns” (Mán Cốc), người Mán [có] “Tiền Trun</span></em><span style="background-color: transparent; line-height: 1.4;">Đối với Châu Á cổ xưa không yên nguôi, chiến tranh không có gì lạ. Ngày nay Châu Á đang run rẩy trước các thế lực ghê gớm hơn bất kỳ sức mạnh nào khác kể từ khi đoàn quân Mông Cổ tràn qua đây và phóng ngựa về phía tây vượt quá Mạc Tư Khoa.</span></div></span></span></div><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Đông Dương ngày nay, giống như Hàn Quốc là một địa điểm biến động. Chiến sự đang diễn ra tại núi rừng Bắc Việt nơi có sương mù che phủ, chất lũy dầy sát biên giới phía nam của Trung Hoa, trông như những đỉnh núi cheo leo vẽ trong các bức tranh thời nhà Tống nổi tiếng,.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Nơi đây các lực lượng bí mật của An Nam do Hồ Chí Minh lãnh đạo với sự trợ giúp huấn luyện của Mạc Tư Khoa và được Cộng Sản Trung Hoa cung cấp vũ khí đang thực hiện một chiến dịch du kích có tổ chức chống lại Pháp và chính phủ Việt Nam được thừa nhận </span><em style="line-height: 1.4;">(xem các trang 463, 487) [tất cả số trang trong bài theo nguyên bản, chú của người dịch].</em></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Các bản tin điện mang các địa danh nghe xa lạ như Lạng Sơn, Cao Bằng, Lộc Bình, và Lào Kay, vì quân lính Pháp đồn trú tại Đông Dương đã buộc phải từ bỏ các tiền đồn bảo vệ các đèo núi hẹp trài ra như các ngón tay của lòng bàn tay xòe ra từ châu thổ sông Hồng nhiều lúa gạo.</span></div></span><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;">Địa Lý Nhân Văn Qua Tranh Vẽ</div><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">16 trang kèm theo gồm các bức tranh do Jean Despujols vẽ cho thấy chân dung con người và địa dư của vùng đất đang chiến tranh này. </span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Họa sĩ người Pháp nhiều tài năng này người đã dành Giải Hội Họa Đông Dương của Hội Đồng Kinh Tế của Chính Quyền Đông Dương, nay là một công dân Hoa Kỳ, ông đã sống hai năm tại Đông Dương trước khi CTTG lần II nổ ra. Trong hai năm này ông đã sáng tác hơn 300 bản phác họa và tranh vẽ (trang 465).</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Tranh sơn dầu, màu nước và bản vẽ của ông thấm đẫm bầu không khí của núi rừng Đông Dương ẩm thấp, những con đường uốn khúc len lỏi giữa các đồng lúa bóng loáng gương nước và vách đá lởm chởm và phác họa chân dung người dân của nhiều tộc người quần tụ tại phần đất này của Đông Nam Á, một khu vực lớn hơn tiểu bang Texas một chút.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Để tìm kiếm đề tài , ông đã thâm nhập vào các phần khó tiếp cận nhất của xứ sở. Ông đã du hành từ các cánh đồng của Căm Bốt, xuyên qua các vùng đồi xô đẩy nhau của Lào đến các đỉnh núi Bắc Kỳ nơi có những ngôi làng biệt lập của người dân vùng cao trang phục màu sắc vui tươi – người Mèo, người Mán, người Lô Lô và người Thái. </span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Ông đã kết bạn với các tù trưởng bộ tộc và dân làng của một số các bộ lạc người Mọi ở những khu vực chưa được bình định tại phía nam dãy núi Trường Sơn (Annamese Cordillera), trải qua cơn bão ven biển, bị quăng vào các luồng nước chảy xiết nguy hiểm của sông Cửu Long và sông Nam Te [Nậm Tè ?] (Noire: sông Đen?, tức sông Đà?), mệt nhoài trong sự ẩm thấp nhiệt đới khiến cho việc làm khô ráo các bức tranh của ông gần như bất khả.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Trong các cảnh quan của Despujols, không có kẻ thù nào đáng sợ hơn con hổ (</span><em style="line-height: 1.4;">các trang 470, 474</em><span style="line-height: 1.4;">). Những người mẫu của ông phản ảnh sự êm ả Đông Phương hơn là sự lo sợ khi họ giương to đôi mắt. Các bức vẽ của ông mang một cái nhìn thời bình của Đông Dương, giờ đây trở nên u ám bởi bóng tối của chiến tranh.</span></div></span><div style="text-align: justify;"><br />
</div><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Đối với chúng tôi, những người đang viết dòng chữ này, những bức tranh của Despujpols chụp lại các bè bạn của chúng tôi và các nơi chốn mà chúng tôi biết. Chúng tôi cũng đã rong ruổi khắp Đông Dương trong thời bình và cả khi nổ ra chiến tranh. *</span></div></span><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;">Những Người Đàn Bà Uyển Chuyển và</div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;">Các Viên Quan Mặc Áo Có Hình Rồng</div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><br />
</div><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Đối với chúng tôi, Hà Nội, Huế, Phnom Penh, Vạn Tượng, Luang Prabang và Sàigòn hương xa là các địa điểm sống động gợi nhắc hình ảnh chen chúc của những người dân da vàng chật cứng trong các ngôi chợ, những người đàn bà An Nam vận quần uyển chuyển và những viên quan mặc áo có thêu hình rồng rảo bước tại các triều đình thiết chế theo kiểu Trung Hoa, những người nông dân nhẫn nại vái lạy thần đất bên sông Hồng và sông Cửu Long dũng mãnh. </span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Tại một số nơi, nhà cửa của họ bị san bằng bởi chiến sự hay bởi chiến thuật tiêu thổ kháng chiến của những người theo ông Hồ Chí Minh, phe Việt Minh. </span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Các địa điểm này cũng gợi nhớ sự hiếu khách của người dân Căm Bốt cởi mở có tổ tiên Khmer cao quý đã dựng lên các đền đài nguy nga tại Angkor và đến các ông hoàng và thường dân Lào thân thiện.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Để hiểu được địa thế và dân chúng của nó, trước tiên hãy cứu xét xem tại sao lại có tên Indo-China (Đông Dương).</span></div></span><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjvCT_s07m1nQwbCECgUTRR5DdRF52mERz_rrXKB48Xjb2RoFIO46pAh7q5QcJB44f2p6vDsC2gzG5Jc1Bc3Q4x8pmCOjnzzL1_HKP8FrpanqgADWFKt4OKkyBIyNpipUipFTv0h_gHliA/s1600/Anh1.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="640" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjvCT_s07m1nQwbCECgUTRR5DdRF52mERz_rrXKB48Xjb2RoFIO46pAh7q5QcJB44f2p6vDsC2gzG5Jc1Bc3Q4x8pmCOjnzzL1_HKP8FrpanqgADWFKt4OKkyBIyNpipUipFTv0h_gHliA/s640/Anh1.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="418" /></a></div><div style="text-align: justify;"><br />
</div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Ảnh 1</strong>: Phố Catinat, hai bên đường chạy dài các hàng cây và cửa hiệu, là Đại Lộ Champs Elysées của Sàigòn mang hương vị Paris.</em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Đông Dương, được chạm khảm bởi văn hóa Ấn Độ và Trung Hoa, bao gồm Quốc Gia Việt Nam bị chiến tranh tàn phá và các Vương Quốc tương đối hòa bình: Căm Bốt và Lào. Sàigòn, thủ đô của Việt Nam đã biết được mùi khủng bố của Cộng Sản; các quả lựu đạn được ném không hề báo trước vào các quán bán cà phê và rạp hát . Xich lô đạp thay thế cho xe kéo kiểu cũ. Cô gái gốc Trung Hoa này, đang ngồi trên một chiếc xích lô về nhà với hoa và thực phẩm.</em></div></em><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjne73XfbrAUwm3YH_n9vkYeXGC7CpEXMCDcIi7Pz3dd5prek2r4rKdqWKNlR_bSA04hrt2fglldriE3nddDR0LbfzK-gjQAD2bcktVB12PJbl_zKFkk9pUE3deTQ_QspHFLECj3e4O_9M/s1600/Anh2.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="640" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjne73XfbrAUwm3YH_n9vkYeXGC7CpEXMCDcIi7Pz3dd5prek2r4rKdqWKNlR_bSA04hrt2fglldriE3nddDR0LbfzK-gjQAD2bcktVB12PJbl_zKFkk9pUE3deTQ_QspHFLECj3e4O_9M/s640/Anh2.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="596" /></a></div><div style="text-align: justify;"><br />
</div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Ảnh 2:</strong> Ba Hàng Giáo Bằng Tre Tua Tủa Bảo Vệ QUAN LOI [?], Một Tiền Đồn Quân Sự</em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Ở mọi nơi, những tháp cao bằng gạch do lính Pháp và Việt canh gác bảo vệ cầu đường chống lại các cuộc đột kích của quân Đỏ [cộng sản], những người đến cướp phá, đốt cháy và giết chóc, sau đó ẩn vào các khu rừng. Một số làng dựng hang rào bằng cây.</em></div></em><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Đông Dương được coi là có nguồn gốc văn hóa từ Ấn Độ và Trung Hoa. Đằng sau những ngọn tháp đồ sộ của vùng Angkor huyền bí, vươn lên từ phế tích trong khu rừng gần Tonle Sap, hay Biển Hồ (Great Lake) tại miền trung Căm Bốt, ẩn hiện văn hóa cổ thời của Brahmans được du nhập từ Ấn Độ (trang 490).</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Brahmans cũng giám hộ người Chàm, dân tộc với các ngọn tháp bằng gạch và khoảng 100,000 người là tất cả nhưng gì còn sót lại của vương quốc một thời hùng mạnh tại vùng duyên hải mà giờ đây là một phần của Trung Kỳ (An Nam). Xa hơn về phía bắc, văn hóa Trung Hoa định khuôn cho sinh hoạt triều đình tại Huế.</span></div></span><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><span style="background-color: #f3f3f3;">Xin lưu ý rằng từ “mandarin: quan lại” đối với nhiều người để chỉ một viên chức của Đế Triều Trung Hoa. Nhưng trong ngữ căn của nó, từ này có gốc tiếng Phạn (Sanskrit) từ Ấn Độ và từ lâu đã du hành lên phía bắc dọc theo Con Đường Cái Quan (Mandarin Road) cổ xưa của Đông Dương, mà người Pháp đã đặt lại tên là “Đường Thuộc Địa Số 1: Route Colonial No. 1”.</span></em></div></em><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Các giáo sĩ Bà La Môn gốc Ấn Độ, những người đã bật sáng thiên tài bản xứ của người Khmers thời ban sơ và các viên chức Trung Hoa, những người cho người An Nam mượn văn hóa của họ, không phải là những kẻ duy nhất đã đến đây. Tổ tiên của cư dân vùng Đông Dương cũng có gốc rễ tại núi đồi Tây Tạng, từ các cánh đồng Mông Cổ gió quét ngang và từ các hòn đảo Indonesia, như các tranh vẽ của Despujols cho thấy. </span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Tại vùng đất có di sản chủng tộc phong phú này, người An Nam cần cù đã dành được vị thế chế ngự. Việt Nam, khôi phục danh xưng cổ xưa của mình có nghĩa “Dân [Việt] ở phương Nam”, bao gồm các phần trước chiến tranh là Bắc Kỳ (Tonkin), Trung Kỳ (An Nam) và Nam Kỳ (Cochin-China), tạo thành bờ biển hình chữ S ở phía đông. Tại Quốc Gia này, đang bị đe dọa bởi chiến tranh, có khoảng 22,000,000 người. **</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Các Vương Quốc Căm Bốt và Lào, chiếm cứ nửa phần nội địa phía tây của xứ sở, có số dân tổng gộp hơn 5,000,000 người một chút. Những xứ này còn tương đối hòa bình và tự quản, nhưng cũng đang bị đe dọa bởi chiến trận.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Người Lào và các thị tộc anh em sơ khai hơn của họ sống rải rác khắp các thung lũng miền bắc Bắc Kỳ cho thấy phương cách mà các sắc dân của Á Châu cổ xưa đã di chuyển. Họ là các thành viên của chủng tộc Thái (Tai) rộng lớn mà trong đó có cả người Xiêm La và người Shan ở Miến Điện.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Nhiều thế kỷ trước đây, họ cư ngụ tại miền nam Trung Hoa trước khi miền này thuộc vào Trung Hoa. Nhiều người vẫn còn ở lại đó. Áp lực kéo dài và cuộc càn quét của các đội quân của Kublai Khan (Hốt Tất Liệt), kẻ mà Marco Polo đã phục vụ như “thông tín viên chiến tranh” gốc Âu Châu duy nhất, đã phá vỡ các vương quốc được tổ chức của họ và đã đẩy nhanh cuộc di dân về phương nam.</span></div></span><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;">Miền Đất Với Những Ngôi Nhà Trên Sườn Đồi</div><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Các bộ tộc khác cũng đã di chuyển trên cùng lối đi tìm kiếm nơi trú náu này.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Các bộ tộc người Mán, hay người Dao (Yao), theo bước chân người Thái tiến vào miền bắc Lào và Bắc Kỳ, khi nhận thấy những người đi trước đã chiếm ngụ các thung lũng họ đã dựng nhà trên các sườn đồi. Người Mèo, người Lô Lô và những sắc dân khác đã định cư tại phần sườn cao hơn của các ngọn núi. Chính vì thế dân chúng Đông Dương đã trở thành đối tượng của những khảo sát theo cạnh xiên thẳng của kim tự tháp cũng như theo chiều ngang của sự bành trướng.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Chúng ta cũng học hỏi về thể cách mẫu hệ khi leo lên các ngọn đồi. Đàn ông các bộ tộc núi đồi thường chấp nhận y phục của người dân vùng đồng bằng. Nhưng phụ nữ không như thế! Y phục của phụ nữ quá đặc sắc và nhiều màu đến nỗi người ta phải lệ thuộc nhiều vào thời trang hơn là đặc tính để nhận biết một thị tộc.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Vẻ đẹp của người Mán Tiền với tóc bôi dầu được chải cầu kỳ và bới cao, đồ trang sức được đánh bóng kỹ lưỡng và váy xòe đáng ngưỡng mộ. Họ khó có thể bị nhầm lẫn với chị em họ Mán Cốc, những người ưa thích quần thêu kiểu ô vuông bàn cờ với các búp chỉ sợi màu đỏ tươi trên áo và một chiếc khăn bịt đầu nhiều màu sắc.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Bên cạnh họ người Mèo trông giống như một nữ sinh với áo bẻ cổ của thủy thủ, váy ngắn và chiếc nón rộng. Chiếc nón này được quấn nhiều lớp chồng lên nhau quanh búi tóc cho đến khi nó nhô ra như chiếc bánh kẹp phẳng phiu bao quanh đầu.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Ngay người Mèo cũng được phân chia thành nhiều nhóm: Đen, Trắng, Đỏ và Hoa, tùy theo loại y phục của người phụ nữ. Cô gái người Mèo mở to đôi mắt mà Despujols vẽ đội trên đầu một cuộn khăn quấn làm bằng đuôi ngựa bện vào nhau (trang 471).</span></div></span><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhRricYo3D-RFiefiU__7Pa5Tw0mthd1MvQOuLpgQJygkRbFlwjPCq7Ir0DPh_xrUAkulU0KpV09ySq0bEFb3sJwgR8fjZKS44Sk6NxPsLsu45MYGQKrQ2yL-GEDK6PgLkaVnK7tkZuosU/s1600/Anh3.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="640" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhRricYo3D-RFiefiU__7Pa5Tw0mthd1MvQOuLpgQJygkRbFlwjPCq7Ir0DPh_xrUAkulU0KpV09ySq0bEFb3sJwgR8fjZKS44Sk6NxPsLsu45MYGQKrQ2yL-GEDK6PgLkaVnK7tkZuosU/s640/Anh3.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="412" /></a></div><div style="text-align: justify;"><br />
</div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Ảnh 3:</strong> Trang Phục Chứ Không Phải Gương Mặt Xác Định Các Bộ Tộc Miền Núi Đồi Bắc Kỳ</em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: -webkit-auto;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Đối với các chuyên gia, những trang phục truyền thống này được dùng như các thước đo cao độ, bởi mỗi thiếu nữ thường sống ở độ núi cao khác nhau. Người Mèo Trắng e lệ (bên trái) đội mũ quấn vòng tròn và mặc áo cổ bẻ như thủy thủ. Người Mán Tiền che kín bắp chân với chiếc mũ giống như cái diều, có vẻ sẵn sàng cất cánh khi gặp làn gió lên cao đầu tiên. Chị em Mán Cốc của cô đội khăn quấn đính các búp bằng sợi mềm màu đỏ và vận quần dệt hình ô vuông bàn cờ. Cả ba đều ưa thích những chiếc kiềng đeo cổ bằng bạc.</em></div></em><div class="post-body entry-content" id="post-body-2970001520188264417" itemprop="articleBody" style="background-color: white; position: relative; text-align: -webkit-auto; width: 570px;"><div style="text-align: justify;"><span style="background-color: transparent; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Sự nhận biết thị tộc cũng có thể dựa vào lông mày! Trong số các phụ nữ người Mán, lông mày hiếm khi lộ ra, nhưng dưới mái tóc người Nùng, vật nổi lên như một chiếc khăn gấp sáng chói trên khuôn mặt là cặp lông mày được uốn nắn tuyệt vời như thể chúng được cắt tỉa ở một thẩm mỹ viện chứ không phải từ một túp lều miền núi.</span><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><span style="background-color: #f3f3f3;">g Hoa: Chinese Money” (Mán Tiền) [có tiền đồng Trung Hoa đính trên áo của họ, chú của người dịch]; và những người có “Bảng Lớn: Large Boards” [?], người mang “Quần Trắng: White Pantaloons” [?], của “các Làng Trên Cao: High Vollages” , “Kẻ Hung Dữ: Ferocious Man” [?], và nhiều nhóm khác!</span></em></div><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;">Người Thái Trắng và Người Thái Đen</div><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Thái Trắng nghe có vẻ trịnh trọng hơn Thái Đen, nhưng ở đây thì ngược lại. Người Thái Đen đã ghi chép ngôn ngữ của mình bằng mực thỏi và bút lông. Họ nâng niu những người trung thành với chế độ phong kiến và ít nghiêng về việc trở thành người Việt Nam như là Thái Trắng. Các bức tranh của Despujols về Thái Đen và Thái Trắng cho thấy họ là chị em, ngoại trừ sự khác biệt về màu sắc của áo (trang 481).</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Người ta ước tính ba phân tư vùng thượng du Bắc Kỳ được cư ngụ bởi người Thái. Ở đây, ngoài Thái Trắng và Thái Đen còn có người Thổ, Nùng (Giai) [Giáy?], Nhang [?], và nhiều thành phần khác của chủng tộc đó.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Do có mưu tính xáo trộn ở vùng núi Bắc Kỳ, một số trong các nhóm này đã kết hợp với nhau thành một Liên Bang Thái dưới sự lãnh đạo của một ông hoàng thế tập. Họ đã bày tỏ ý chí kháng cự lại bất kỳ sự xâm nhập và chiếm đóng nào trên các phần đất của họ.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Chống lại súng máy và súng cối các khẩu súng rèn bằng tay và cung tên không mấy hữu dụng, nhưng dân miền núi có một truyền thống ngoan cường về tự do.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Tại các ngôi làng bộ lạc biệt lập, người dân sống và canh tác các loại cây như ngô, lúa mạch, khoai và đôi khi cây thuốc phiện bằng cách phá rừng. Một số nhà là túp lều thô sơ dựng trên các cọc cắm trên sườn đồi; một số khác được dựng trên nền đất.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Dân chúng e lệ nhưng hiếu khách. Một người trong chúng tôi vẫn nhớ cử chỉ thân thiện của việc được ông tù trưởng làng Mèo tặng hai quả trứng gà vì ở ngôi làng nhỏ bé của ông trứng gà hiếm.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Phải thú nhận rằng được chụp ảnh các phụ nữ bẽn lẽn, ăn mặc y phục tươi vui hay nhìn thấy các đàn ông Mèo nhảy múa trong điệu xoay vòng như giáo sĩ Hồi Giáo theo âm thanh đơn giản của kans [kèn ?] ống tre thì thú vị hơn việc qua đêm trong các ngôi nhà um khói, nơi mà đàn lợn tự do qua lại. Những ngôi làng trên đồi, trông từ đàng xa rất thơ mộng lại có thể dơ bẩn đến khó tin.</span></div></span><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><span style="background-color: #f3f3f3;">Cao điểm trong kinh nghiệm của Williams [một trong hai tác giả, chú của người dịch] với người dân bộ tộc này xảy ra trong một hôm khi ông đi xe lên vùng Nguyên Bình [?] và Thất Khê.</span></em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><span style="background-color: #f3f3f3;">Hàng trăm dân làng đi xuống thị trấn, nhiều người mặc lễ phục đẹp nhất của họ. Đứng trước máy chụp ảnh của ông, họ miễn cưỡng và khuôn mặt cúi xuống. Bất kể y phục bắt mắt của họ, những trinh nữ miền núi trẻ trung rất e thẹn.</span></em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><span style="background-color: #f3f3f3;">Tuy nhiên, giữa họ với nhau thì rất vui vẻ. Các chàng trai trẻ và thiếu nữ cùng tham dự một trò chơi có vẻ như một trò kết hợp bắn ná và bắn cung của David, cười đùa và la hét với một niềm vui hồn nhiên. Kết thành từng đôi, họ lần lượt ném các quả còn có đuôi dài vào một mục tiêu bằng giấy trên cao, và sẽ không hài lòng cho đến khi họ quăng trúng. Nếu một người ném không trúng mục tiêu, kẻ kết bạn cố gắng tóm bắt quả còn phía đàng đuôi trước khi nó chạm mặt đất.</span></em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><span style="background-color: #f3f3f3;">Đó là một cơ hội để các thanh niên nam nữ biểu diễn. Trong thực tế, các thiếu nữ cũng điệu nghệ không kém với bàn chân trần nhanh nhẹn. Trong niềm thích thú của trò chơi, các thiếu nữ thắt eo, nâng cao bộ ngực này biểu lộ năng lực và sự tao nhã của thể thao thế vận hội Olympia và bày tỏ một tình đồng đội vui tươi.</span></em></div></em><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi3W9kiqNdNgb0sjVMK-IouK5W662jAlaw0V7s9xr1gx57t-wSryGG58zxkuSLSRzEjyFNTLg4X30rNIsph4FbpxSqFpkwVzcZqrC0rpJWvZ756l4TEf8qFyWR-RhMBaDVZrrghmLFR3Ho/s1600/Anh4.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="640" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi3W9kiqNdNgb0sjVMK-IouK5W662jAlaw0V7s9xr1gx57t-wSryGG58zxkuSLSRzEjyFNTLg4X30rNIsph4FbpxSqFpkwVzcZqrC0rpJWvZ756l4TEf8qFyWR-RhMBaDVZrrghmLFR3Ho/s640/Anh4.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="406" /></a></div><br />
<div style="text-align: justify;"><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><strong>Ảnh 4</strong>: Họa Sĩ trong Phòng Vẽ Đang Kiểm Tra Một Kiện Hàng Chở Về Pháp, Các Bức Tranh Đông Dương Quý Giá Của Ông.</em></div><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Jean Despujols sáng tác khoảng 300 họa phẩm tại Đông Dương. Ông đã mang chúng về sinh quán tại Pháp ngay khi Thế Chiến thứ II bùng nổ. Sau đó, ông trở thành công dân Hoa Kỳ. Tại đây, trong năm 1948, tuyển tập của ông được chở đến Shreveport, Louisiana. Ba trong số các bức tranh này, kể cả bức săn hổ, được sao chụp ở các trang 467, 474, 479.</span></div></span><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;">“Bàn Cờ” Nơi Các Thiếu Nữ Là “Con Cờ Đàn Ông”</div><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Một trò đánh cờ tân kỳ được người Mán Cốc và Mán Tiền chơi . “Bàn cờ” là một mảnh ruộng, được vạch thành các ô vuông bởi các thanh tre dài, chẻ đôi. Các thiếu nữ mang đồ trang sức bằng bạc và các búp sợi chỉ là các “con cờ”.</span><span style="line-height: 1.4;"> </span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Họ di chuyển từ ô vuông này sang ô vuông khác theo bước đi của các chủ tướng chơi cờ, những người ngồi dưới một nơi trú náu sơ sài gần đó. Khi một con cờ -- tức thiếu nữ -- bị ăn, cô ta rời bàn cờ và nhập vào các khán giả.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Các niềm vui đơn giản, thưa đúng vậy. Nhưng ở đây là một trò giải trí vui tươi cho một người cầy cấy trên các nương đồi ban ngày.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Ngày chợ phiên tại các thị trấn yên tĩnh mang không khi hội chợ của huyện [county fair, ở Hoa Kỳ, chú của người dịch], với các trò chơi cờ bạc và xen kẽ bởi các màn trình diễn của các diễn viên người An Nam. Với bộ lông đẹp đẽ và lớp lụa mềm mại dân làng thực sự trở thành những con chim đẹp thực khó để mô tả. Các ban nhạc của họ thì ồn ào!</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Thật là một hành trình không được đo bằng số dặm đường khi quay trở về (từ các ngôi làng đồi núi hay các thị trấn vùng nông thôn để tham dự một buổi tiệc rượu hay một cuộc uống trà khiêu vũ tại Hà Nội) . Hà Nội tự mình phân chia thành một thành phố Âu Châu được xây dựng đẹp đẽ với một thị trấn bản xứ nơi mà các cô hàng hoa trang phục nhầu nhĩ bày bán các bó hoa dọc theo bờ hồ trong phố. Thủ đô một thời hòa bình này đã ít bị tổn hại bởi chiến tranh.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Nhưng một vài điều gì khác hiện ra khi ta lấy xe đi qua vùng thôn quê bao quanh Hà Nội và nhìn thấy các đường lộ được canh gác bởi các binh sĩ có vũ trang để thăm viếng các ngôi làng và các thị trấn đã bị tàn phá đến nỗi không còn viên gạch nào còn chồng lên viên gạch khác.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Các binh sĩ của ông Hồ Chí Minh đã buộc dân làng phải đập phá các ngôi nhà của chính mình khi họ rút quân trước người Pháp hai năm trước đây và sau đó các viên gạch và gỗ cũng phải được mang đi. Tại một vài thị trấn bị bỏ rơi trong sự vội vã, các tháp chứa nước và các công ốc chính bị phá nổ tung để ngăn cản người Pháp sử dụng.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Người ta nói rằng lực lượng nào kiểm soát được hai đồng bằng nhiều lúa gạo của Bắc Kỳ và Nam Kỳ thì sẽ kiểm soát được toàn thể Việt Nam. Vào lúc chúng tôi đang viết, phần lớn hai khu vực này nằm dưới sự kiểm soát của binh sĩ Pháp và Việt Nam, đôi khi có những chuyện như bắn sẻ, chính sách tiêu thổ và các cuộc đột kích ban đêm.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Người ta nhìn thấy ít nụ cười hơn trên khuôn mặt của những nông dân có nhà ở bị tàn phá và những con trâu bị lính Nhật làm thịt trong Thế Chiến II hay đã bị Việt Minh lấy mất. Nhưng ngày nay, như mãi mãi, tấm lưng của người nông dân đang còng xuống trên đồng lúa sình lầy của họ để có hạt gạo vừa đủ nuôi cho mọi miêng ăn của xứ sở.</span></div></span><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;">CÁC TRANH VẼ CỦA HỌA SĨ DESJUPOLS</div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjUr_J3SS_NYvDG7J7gm3_p17uMzAEw2XG4OZMGt4qh-D2k4WKOd9hD6yDlNewq0yQbmbH4X8d7ruiRPEwqksRKnSNnvSueH2uj5crFZ-CaEnM4tTUv0FnbsChnq_7NIbpKgYO_xFB3s0I/s1600/BaiTet2010Tranh1.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="640" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjUr_J3SS_NYvDG7J7gm3_p17uMzAEw2XG4OZMGt4qh-D2k4WKOd9hD6yDlNewq0yQbmbH4X8d7ruiRPEwqksRKnSNnvSueH2uj5crFZ-CaEnM4tTUv0FnbsChnq_7NIbpKgYO_xFB3s0I/s640/BaiTet2010Tranh1.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="424" /></a></div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Tranh 1</strong>: Angkor Đổ Nát Tái Tạo Các Điệu Múa Của Các Vũ Công Apsarases, Các Thiếu Nữ Hợp Xướng Của Các Vị Thần Ấn Độ Giáo</em></div></em><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Tạp Chí National Geographic Magazine giới thiệu một loạt 16 trang gồm các tranh vẽ của ông Jean Despujols, một họa sĩ Hoa Kỳ gốc Pháp. Trước khi chiến tranh tàn phá Đông Dương, ông đã dành hai năm để họa chân dung các dân tộc của nó, từ người Căm Bốt, Việt Nam và Lào văn minh cho đến các bộ lạc miền núi chưa bình định xong.</span></div></span><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Thiếu nữ Căm Bốt này, tay cầm hoa sen linh thiêng và búp hạt sen của nó (tay trái), đứng tại Angkor, thành phố-đền đài Ấn Độ mà tổ tiên của cô, người Khmers đầy tài năng, đã xây dựng từ bẩy đến mười thế kỷ trước đây (các trang 468, 469, 470, 471). Trên các bức tường họ đã chạm khắc chân dung của hàng trăm vữ công tế lễ. </em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Nếu diễn viên nhảy múa tại triều đình Căm Bốt ngày nay, cô sẽ thay các tấm khăn khoác ngoài sơ sài bằng hàng thêu nặng nề, nhưng giống như các tiền nhân thời xây dựng Angkor, cô sẽ đóng các vai cổ điển xa xưa của Ấn Độ, Mahabharata và Ramayana.</em></div></em><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjidZiHzm12BW4cLZksg1bMGzrX69w6T2yEhAi38GV59eM_FzBf5yUULXJqgrterIvnkzblsdOx9Mp83ovYULgdOC5BMpCqtFXY7PUXFkHmLK1avcsLRcv4JIDKUslrYUNHbp-cqJWfg1Y/s1600/Tranh2.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="492" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjidZiHzm12BW4cLZksg1bMGzrX69w6T2yEhAi38GV59eM_FzBf5yUULXJqgrterIvnkzblsdOx9Mp83ovYULgdOC5BMpCqtFXY7PUXFkHmLK1avcsLRcv4JIDKUslrYUNHbp-cqJWfg1Y/s640/Tranh2.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="640" /></a></div><div style="text-align: justify;"><br />
</div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Tranh 2</strong>: Người Khmers Bỏ Phế Các Hành Lang Điêu Khắc và Các Ngọn Tháp Vươn Cao ở Khu Đền Angkor Wat; nguời Pháp Cứu Vãn Chúng Từ Khu Rừng</em></div></em><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEisbBwHV517BUq5jlRpQS4Q9ivqQAYxXPs9m2lQjq6BZdLp01KpZWn4ebq8-ZPp777E6l-hSacIEFBYa3iiSmSO4ST-YNuve9Hf22X1_wn8R37evPHUbBFRNiaSho-HA9_Uj9B0EKlwQe8/s1600/Tranh3.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="446" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEisbBwHV517BUq5jlRpQS4Q9ivqQAYxXPs9m2lQjq6BZdLp01KpZWn4ebq8-ZPp777E6l-hSacIEFBYa3iiSmSO4ST-YNuve9Hf22X1_wn8R37evPHUbBFRNiaSho-HA9_Uj9B0EKlwQe8/s640/Tranh3.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="640" /></a></div><div style="text-align: justify;"><br />
</div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Tranh 3</strong>: Các Vũ Công Sống Động, Ma Quái Tô Phấn Trắng, Trình Diễn Tại Khu Đền Angkor Đã Chết Dưới Ánh Đuốc.</em></div></em><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjDsNQZnpGV0-ASni8P0iiBPC90LvYCct_kVOr9RRM5hrpy7x7JbjNZJTj4VkFu3JzpBzAyQuAO6SopxRiWdRIcrs90Gvs8wsD7Dw-vl8EFlH8RXISTazXe86adF740GQZWrUWj_drZOvY/s1600/Tranh4.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="524" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjDsNQZnpGV0-ASni8P0iiBPC90LvYCct_kVOr9RRM5hrpy7x7JbjNZJTj4VkFu3JzpBzAyQuAO6SopxRiWdRIcrs90Gvs8wsD7Dw-vl8EFlH8RXISTazXe86adF740GQZWrUWj_drZOvY/s640/Tranh4.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="640" /></a></div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Tranh 4</strong>: Các Vị Thần Đã Biến Mất; Con Hổ Chiếm Giữ Sân Ngôi Đền Của Họ. Con Hổ Không Đứng Làm Mẫu Để Vẽ, Nhưng Tiếng Rống Của Nó Khiến Họa Sĩ Phải Ôm Đồ Nghề Bỏ Chạy</em></div></em><em><div style="text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 22px;"><br />
</span></div></em><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEin9CdaF9C3WMbpah9_0tgw6_MiKd2Ta2YzQCDaEprlM_02hM5bcFCqWgvxTlHzpfcoMo7BjgxgRn0XEhhpCm3BfoxraqRmL8QEN_a3GxsX_sfe8HAQxPKLYBWZIjKlOfdP3P0Q_drJ9r4/s1600/Tranh56.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="446" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEin9CdaF9C3WMbpah9_0tgw6_MiKd2Ta2YzQCDaEprlM_02hM5bcFCqWgvxTlHzpfcoMo7BjgxgRn0XEhhpCm3BfoxraqRmL8QEN_a3GxsX_sfe8HAQxPKLYBWZIjKlOfdP3P0Q_drJ9r4/s640/Tranh56.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="640" /></a></div><div style="text-align: justify;"><br />
</div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Tranh 5, Tranh 6</strong>: Những người con gái của tộc Khmers và Mông Cổ Phản Ảnh Sự Hợp Chủng của Đông Dương.</em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Tranh 5, Bên Trái: Thiếu nữ Căm Bốt, một vũ công tại Angkor Wat trong mùa đông, thuộc đoàn vũ hoàng gia ở Nam Vang, được hướng dẫn bởi mẹ nuôi của cô, một vị công chúa. Cô xuất hiện trong trang phục ngày Chủ Nhật. Khu Đền Angkor Wat hiện thân như một trong các thành tích kiến trúc vĩ đại nhất của thế giới.</em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Tranh 6, Bên Phải: Cô gái Mèo ăn mặc ấm áp để chịu đựng khí hậu buốt giá của làng miền núi cạnh biên giới Trung Hoa của cô. Tóc cô được quấn vào trong một cái khăn vấn bịt đầu làm bằng lông đuôi ngựa bện lại.</em></div></em><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjE9tBVCZlfIEnIKAMcPe-9HQtIryYWCRV1tI5bkwLVpiYBDsZQ1WjjTttUpO78NC2suuuPBzsrkyRzgYITvryH4kQwcm0Tw2ay2AG-w6KrORxKTf4mS4-S8lzv3sV7Yq60KnP0_KjgULM/s1600/Tranh7.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="640" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjE9tBVCZlfIEnIKAMcPe-9HQtIryYWCRV1tI5bkwLVpiYBDsZQ1WjjTttUpO78NC2suuuPBzsrkyRzgYITvryH4kQwcm0Tw2ay2AG-w6KrORxKTf4mS4-S8lzv3sV7Yq60KnP0_KjgULM/s640/Tranh7.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="412" /></a></div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Tranh 7:</strong> Các Lá Phướn Giống Như Con Diều Của Giàn Thiêu Xác Tạo Ra Điệu Nhạc Trong Gió Nhẹ Như Các Chiếc Thụ Cầm (Đàn Hạc) Của Vị Thần Gió.</em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Ngôi đền tháp nhọn này, được thấy tại Siemreap, cất giữ thân xác và giàn thiêu của một nhà sư Phật Giáo. Mặc dù được dựng bằng tre và giấy có thể đốt cháy, nó sẽ không bị châm lửa mà lại được tháo gỡ đi.</em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Các nhà sư Phật Giáo trong áo choàng khoác ngoài màu vàng của sự khiêm tốn, hướng mặt về phía đền. Người Việt Nam ngồi xổm đang ăn cơm bán bởi một người bán hàng rong. Các người Căm Bốt tháp tùng một vị cao tăng được khiêng trên một chiếc kiệu</em></div></em><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Phật tử Căm Bốt theo phái Hinayana, hay Tiểu Thừa. Phần lớn các người đàn ông đều phục vụ tại các tu viện một phần đời của họ.</span></div></span><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZigGucZru_X2ngjlw7KVn62EHsz5-2rK2mjdmQ7Dx-HZT3c5vCpq1ejw28tHOSeGnr-TBgH2V3k3d4L6SMMpDXm732yMPbLOqViLCsmb0-jndltS6pgrrDDA-2XzbWvsV1iX3Jnl9yG0/s1600/Tranh8.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="640" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEiZigGucZru_X2ngjlw7KVn62EHsz5-2rK2mjdmQ7Dx-HZT3c5vCpq1ejw28tHOSeGnr-TBgH2V3k3d4L6SMMpDXm732yMPbLOqViLCsmb0-jndltS6pgrrDDA-2XzbWvsV1iX3Jnl9yG0/s640/Tranh8.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="444" /></a></div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Tranh 8:</strong> Những Cây Dừa Đong Đưa Trong Các Làn Gió Mùa Thổi Vào Từ Vịnh Xiêm La</em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Em gái nhỏ bế em này, đi theo họa sĩ khắp nơi ông đi đến khi ông vẽ tại làng . Bố mẹ người Việt Nam của cô bé, có thuyền độc mộc nằm bên cạnh ngôi nhà mái tranh của họ, là dân đánh cá, giống như các dân làng khác.</em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Cuối mỗi chiều, khi những người đàn ông đi biển về, họa sĩ nhìn thấy những người phụ nữ chia cá tùy theo số con của họ.</em></div></em><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Ngoài cá, người ta ăn dừa và gạo. Các cây dừa che khuất tầm nhìn thấy các cánh đồng lúa .</span></div></span><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhRjjhyLfAHzVUU0A4DWlKZFqRWo25bSHEQqyLkjMA3YRiFTJrbsBFYAkKThN4KhMnzim8c2Sp4Oj0hkXmgG_X-nVWJw4mP17dNgQwjZRgs_baUBjkuEbah1YeBeC_1jb5f1GewFN7EvOk/s1600/Tranh9.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="472" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhRjjhyLfAHzVUU0A4DWlKZFqRWo25bSHEQqyLkjMA3YRiFTJrbsBFYAkKThN4KhMnzim8c2Sp4Oj0hkXmgG_X-nVWJw4mP17dNgQwjZRgs_baUBjkuEbah1YeBeC_1jb5f1GewFN7EvOk/s640/Tranh9.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="640" /></a></div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Tranh 9</strong>: Đàn Ông Radé, Miệng La “Giết Loài Giết Người”, Tấn Công Một Con Hổ Với Các Ngọn Giáo và Cung Tên. Con Hổ Bạn Của Nó Nằm Chết Phía Góc.</em></div></em><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgyGNTxyBL6R7DSUfjXXT_-2cQXtgWompvIcvopIn07wgJSo4i3UwtqZFcvkedIvUa5_usvcwOT253eIGWsBzAbs3aA93mXBszE1bFw0_sdkbLeZjCTWo59acM1levGqtK_opvBbXvsoWo/s1600/Tranh10.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="320" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgyGNTxyBL6R7DSUfjXXT_-2cQXtgWompvIcvopIn07wgJSo4i3UwtqZFcvkedIvUa5_usvcwOT253eIGWsBzAbs3aA93mXBszE1bFw0_sdkbLeZjCTWo59acM1levGqtK_opvBbXvsoWo/s320/Tranh10.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="254" /></a><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj5Iy3HzNlPJNtnAZ_E6w1Yri37jN_6X27ffvU7zOZrxb3ig1WsVamkHDzq_Lq-Tbf48z_JHYK96GdXu1DD48DOJ1JkeDpsehvVwafOSi7Y764e9Kq-rVSaBjA9TPlkHwJFAEup0QPTqSI/s1600/Tranh11.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEj5Iy3HzNlPJNtnAZ_E6w1Yri37jN_6X27ffvU7zOZrxb3ig1WsVamkHDzq_Lq-Tbf48z_JHYK96GdXu1DD48DOJ1JkeDpsehvVwafOSi7Y764e9Kq-rVSaBjA9TPlkHwJFAEup0QPTqSI/s320/Tranh11.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" /></a></div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Tranh 10 ; Tranh 11</strong>: Con Gái và Con Trai, Các Thành Viên Của Bộ Lạc Davak Sơ Khai, Cắt Tóc Ngang Trán và Dũa Răng Cho Nhọn</em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Người Davak sống ở miền núi, có nguồn gốc Indonesian, thuộc vào một nhóm dân xa xôi được gọi chung là “Mọi”, có nghĩa “mọi rợ”. Là các kẻ săn bắn gan dạ, người Mọi sẵn sàng đối diện với các con hổ, voi, và thú hoang. Một số theo mẫu hệ, chuyển giao danh tính và tài sản qua người mẹ. </em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Người thanh nam tô điểm kiểu tóc của mình với một chiếc gương “chiếu hậu”</em></div></em><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPr4WyMiU_5ARpjiHYZ5SCmOI7eEvYg8mdTd2q5RH3MAnia5hmRwD3M2L4fwgTFsOv764RHWo7dDzVwRgXTCd0yAD1FSRC6l95MFYlI_6_h01QL3I6lQvQIXIgmITbgQEiBIchZRm-f-E/s1600/Tranh12.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="452" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhPr4WyMiU_5ARpjiHYZ5SCmOI7eEvYg8mdTd2q5RH3MAnia5hmRwD3M2L4fwgTFsOv764RHWo7dDzVwRgXTCd0yAD1FSRC6l95MFYlI_6_h01QL3I6lQvQIXIgmITbgQEiBIchZRm-f-E/s640/Tranh12.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="640" /></a></div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Tranh 12</strong>: “Dẫy Núi Với 99 Ngọn” Lởm Chởm, “Xương Sống Của Con Rồng An Nam”, Đột Nhiên Trổi Lên Từ Các Đồng Lúa Phẳng Như Mặt Bàn.</em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Những con trâu quá chậm chạp đến nỗi chúng có vẻ chỉ hơi nhúc nhích đang cày đất ngập nước. Những người đàn ông và đàn bà đang cấy . Bên trái, một chiếc thuyền đang chạy trên Sông Đáy, một chi lưu của sông Hồng.</em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Quân du kich Việt Minh cộng sản ẩn trốn vùng núi đồi Bắc Kỳ nhiều lần đột kích các lực lượng Pháp kiểm soát các đồng bằng.</em></div></em><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgEFDqtU1pLJAMiV9Lz1nnSKWj29dnCgRFly4GngfmokmoVGUXe4nQA9cZecxgCipOqR5thi5iov5yBVQV45vflcfKYnnVAAcoOO-zQmTI_e9D4fBCcJVWbRQ2xwXgHT_kJQ3W3yY_44Ho/s1600/Tranh13.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgEFDqtU1pLJAMiV9Lz1nnSKWj29dnCgRFly4GngfmokmoVGUXe4nQA9cZecxgCipOqR5thi5iov5yBVQV45vflcfKYnnVAAcoOO-zQmTI_e9D4fBCcJVWbRQ2xwXgHT_kJQ3W3yY_44Ho/s320/Tranh13.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" /></a><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgi5hEvIKetSTTpcn70PTFlgdig1QO4KMKEGeTLbqMOqpFWmsFBlxQQwUzGu_oJI14QHdJTL43J6XQcut_O9v2PoIBMfquKjeuNMgfb2D_c1VZDpPr1GJwCK6yTWSVhyphenhyphenOh2a0N_xGjFv1o/s1600/Tranh14.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgi5hEvIKetSTTpcn70PTFlgdig1QO4KMKEGeTLbqMOqpFWmsFBlxQQwUzGu_oJI14QHdJTL43J6XQcut_O9v2PoIBMfquKjeuNMgfb2D_c1VZDpPr1GJwCK6yTWSVhyphenhyphenOh2a0N_xGjFv1o/s320/Tranh14.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" /></a></div><div style="text-align: justify;"><br />
</div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Tranh 13 và Tranh 14</strong>: Vẻ Thanh Nhã Của Con Gái Trung Kỳ Và Dáng Khỏe Mạnh Của Con Gái Bắc Kỳ Phản Ảnh Sự Tương Phản Giữa Các Chủng Tộc Chị Em Của Việt Nam</em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Yêu [Yến?] (bên trái) đang trồng lúa gần Huế, nơi đặt triều đình An Nam cũ, khi họa sĩ tìm thấy cô ta. Ông nhận xét: “Về nét thanh tao hiển nhiên của cô, các hoàng đế-thi sĩ trước đây là các kẻ chịu trách nhiệm, họ đã tuyển chọn các phụ nữ xinh đẹp nhất để phục vụ trong triều”.</em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Xuân (bên phải) “trở nên chua chát và cứng cỏi” bởi các sự túng thiếu. Trồng lúa, đắp đê, và đẻ con là số phận của cô ta. Hơi thở nhẫn nhục có vẻ như toát ra qua đôi môi của cô.” Trong nhiều thế kỷ, ngôi làng duyên hải của cô đã là miếng mồi của hải tặc Trung Hoa.</em></div></em><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgwapd1dU17iz5QEuV-BTM60xnCS3CIv3mZAiiG0UpNHlVirkpNjT0wphZRktuPl4hLd3sWP1pNUR8AUnpTiSFACzHpYT2vEBaW9GPR9Dne_4KktiDsdqeNdpYeq3FS2QJjcygJz3ssqt0/s1600/Tranh15.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="498" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgwapd1dU17iz5QEuV-BTM60xnCS3CIv3mZAiiG0UpNHlVirkpNjT0wphZRktuPl4hLd3sWP1pNUR8AUnpTiSFACzHpYT2vEBaW9GPR9Dne_4KktiDsdqeNdpYeq3FS2QJjcygJz3ssqt0/s640/Tranh15.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="640" /></a></div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Tranh 15</strong>: Người Lào Ngược Dòng Nước Xiết Của Sông Cửu Long Bằng Thuyền Độc Mộc Khoét Ruột Có Gắn Động Cơ. Vài Người Đứng Canh Trông Chừng Các Hòn Đá Lộ Ra Bởi Luồng Nước Cạn.</em></div></em><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjeBFirer6TMfcd7PzCpYp14V_wyJmLC9PbjMf0uM1c1A32OJ5h-tKw0lftMbRmQLyVgbaWyr1CdPE2AnZ4jXwrL0uQ3yVj8HtwH-gZijYt2mByx9hQ0E2Z-jJvAj-TjijlGiIrHHvvLT4/s1600/Tranh16.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjeBFirer6TMfcd7PzCpYp14V_wyJmLC9PbjMf0uM1c1A32OJ5h-tKw0lftMbRmQLyVgbaWyr1CdPE2AnZ4jXwrL0uQ3yVj8HtwH-gZijYt2mByx9hQ0E2Z-jJvAj-TjijlGiIrHHvvLT4/s320/Tranh16.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" /></a><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhkLAngfDoEogjbK1t9eO0zq4b2hKf0yXYUxzkrMKydxxqSSbFYhyhyT64gGt6vlhCork2MvLaoiBtBaem4inN4AnBXChl0W6_ZTnghiLCmdQ1jQ_kswaoKd1zrxvpNJskeptkb4f01VEk/s1600/Tranh17.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhkLAngfDoEogjbK1t9eO0zq4b2hKf0yXYUxzkrMKydxxqSSbFYhyhyT64gGt6vlhCork2MvLaoiBtBaem4inN4AnBXChl0W6_ZTnghiLCmdQ1jQ_kswaoKd1zrxvpNJskeptkb4f01VEk/s320/Tranh17.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" /></a></div><br />
<div style="text-align: justify;"><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><strong>Tranh 16 và Tranh 17:</strong> Các Trinh Nữ Lào (bên Trái) và Wouni Gợi Nhắc Họa Sĩ Về Nữ Hổ Tướng và Đức Mẹ Đồng Trinh</em><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">.</span></div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Nàng Bouddhi dịu dàng (trong khăn quàng màu vàng), trái với sự biểu lộ quả quyết, đôi khi dữ dội của cô. Sinh ra là người bình dân, cô ta là một nhà quý tộc hoang sơ. Cô gái Wouni, ngọt ngào và tử tế, đã sốt sắng đi bộ hai ngày từ ngôi làng miền núi của cô để giữ đúng hẹn với Họa Sĩ Despujols.</em></div></em><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCJpkzUbx7rArS-dG4xz5VsQw5BB7csBqsQSUSrSvdqxCxi7n0eamushJ71GTqAbjniF0phKOlN0vfudR84DHH_LD0jck5FiT_eixLM8km3qgdLhq25yD4-VfrbNj94HiyAcigR-rhmKY/s1600/Tranh18.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="514" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhCJpkzUbx7rArS-dG4xz5VsQw5BB7csBqsQSUSrSvdqxCxi7n0eamushJ71GTqAbjniF0phKOlN0vfudR84DHH_LD0jck5FiT_eixLM8km3qgdLhq25yD4-VfrbNj94HiyAcigR-rhmKY/s640/Tranh18.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="640" /></a></div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><strong>Tranh 18</strong>: Sương Tan Buổi Sáng Từ các Đỉnh Núi Của Lào Phát Lộ Một Dòng Sông An Lành. Nhan đề của Họa Sĩ: Thức Dậy Tại Nam Khan: Awakening on the Nam Khan”.</em><br />
<div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjnJlSa9QTZUmu6oJR7Jt7NmijNbRR_ScS7TSQHEAc_yneyLZ3cmhrtndsHc1_G3-am63gb5kJT9k9qfm6Q1-wBx_tUH-Bw2m8KZGazI4mBn2gec0WGAP3AG_OtNwamCtAtufkAas1SRag/s1600/Tranh1920.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="458" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjnJlSa9QTZUmu6oJR7Jt7NmijNbRR_ScS7TSQHEAc_yneyLZ3cmhrtndsHc1_G3-am63gb5kJT9k9qfm6Q1-wBx_tUH-Bw2m8KZGazI4mBn2gec0WGAP3AG_OtNwamCtAtufkAas1SRag/s640/Tranh1920.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="640" /></a></div><br />
<div style="text-align: justify;"><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><strong>Tranh 19 và Tranh 20</strong>: Toàn Thể Thị Tộc Được Gọi là Thái Trắng (Bên Trái) hay Thái Đen, Theo Màu Áo Của Phụ Nữ</em></div><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Những người Thái này giữ lại nhiều phong tục cổ. Các phụ nữ bám chặt lấy các kiểu cách của tổ tiên, cho dù đàn ông thường chấp nhận y phục An Nam.</span></div></span><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Cả hai người làm mẫu đều tô điểm các áo chẽn bằng các chiếc cúc bằng bạc. Thiếu nữ Thái Trắng, con gái một tù trưởng, mặc một chiếc váy bằng lụa có dấu hiệu riêng. Cô gái Thái Đen, thực ra trắng như ngà, đeo ở dây thắt lưng các chìa khóa của nhiều két để tiền, cho thấy sự giàu có.</em></div></em><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEii26-caUAtQ4PDOdsTVhgDjQwTHt44-Dv6jJ1BV7_fAmui1DGqxc23yYYlB_i4nTULjGzRZ7iFpKycTFulScVtm1944H2NbC35ulOvGQvzFJVnFfiOJGg0IZF5-PcotFruF8wk-W74w_8/s1600/Tranh21.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="640" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEii26-caUAtQ4PDOdsTVhgDjQwTHt44-Dv6jJ1BV7_fAmui1DGqxc23yYYlB_i4nTULjGzRZ7iFpKycTFulScVtm1944H2NbC35ulOvGQvzFJVnFfiOJGg0IZF5-PcotFruF8wk-W74w_8/s640/Tranh21.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="368" /></a></div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Tranh 21:</strong> Đường Lộ của Bắc Kỳ Dẫn Đến Trung Hoa Đỏ Không Có Các Dấu Hiệu Của Các Cuộc Giao Tranh Chua Chát Của Chiến Tranh Du Kích</em></div></em><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Ba bộ tộc xuất phát từ Trung Hoa hiện sinh sống tại vùng này và canh tác các cánh đồng lúa bực thang của nó. Họ giữ một vẻ xa cách lạ lùng với người khác, chỉ gặp mặt tại nơi họp chợ hay trên cao nguyên.</span><span style="line-height: 1.4;"> </span></div></span><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;">Các Bức Tranh Phát Lộ Các Sự Khác Biệt Về Chủng Tộc</div><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Mặc dù Việt Nam hoàn toàn nằm trong khu vực xích đạo, mỏm cực bắc của nó gần chạm đường Hạ Chí Tuyến (Tropic of Cancer). Mùa đông của nó tiếp giáp với khí mát lạnh lẽo. Các bức tranh của Despujols nơi trang 477 thể hiện khí hậu mát lạnh hơn này được phản ảnh nơi hình thể của dân chúng, bởi người dân ở Bắc Kỳ thì tráng kiện hơn những người xa hơn về phía nam, nơi Việt Nam vươn sâu xuống vùng Nhiệt Đới nóng bức.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Nhưng đã có sự khác biệt giữa cô Xuân với khuôn mặt to của Bắc Kỳ với người chị em có xương nhỏ nhắn hơn tại vùng gần Huế trong các tranh vẽ của Despujols, chứ không chỉ có khác nhau về khí hậu. Một phần vì nhiều thế hệ được nuôi dưỡng tại các triều đình cổ xưa của Trung Kỳ.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Trong những năm hòa bình, khi lái xe dọc theo Con Đường Cái Quan mà không có sự lo sợ bị phục kích, chúng tôi lấy làm sững sờ bởi sự tương phản của người dân ở hai bên bờ đối diện của Ải An Nam, phần mũi núi nhọn thò đuôi cắt ngang con lộ, khoảng giữa đường Hà Nội và Huế.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Đứng trên đỉnh núi, nơi có dựng lên một công trình kiến trúc đã từng có thời đánh dấu sự phân chia Bắc Kỳ và Trung Kỳ, người ta để lại đàng sau phần lớn các người Bắc Kỳ gò má rộng, lùn mập, có các người đàn bà mặc váy màu nâu bùn, và đội các chiếc nón [quai thao, ND] phẳng, to như bánh xe bò.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Xuôi nam là những cô gái An Nam mảnh mai, mặc quần và áo dài may sát người. Ở đây có các chiếc nón lớn, nhưng có hình dạng giống như các chiếc nấm to, chứ không phải như các khay trà phẳng lộn ngược cao chừng ba phân Anh (inch).</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Huế tự nó mang ý nghĩa “Hòa Thuận: Concord” [?], và trong nhiều năm nó có vẻ là một danh xưng thích hợp một cách độc đáo. Trong lòng các cung điện cổ kính, xây theo kiểu Trung Hoa của nó bên bờ sông Hương thơm mùi hoa, đời sống có vẽ tĩnh lặng và an tâm.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Khi các mùi vị Phương Đông bốc lên từ các làn khí nóng ẩm ướt, “sông Hương” có vẻ là một uyển từ êm tai. Nhưng hương thơm của Huế không mang quá nhiều mùi vị cho bằng ý nghĩa của sự hấp dẫn về lịch sử.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Không phải do nhà quy hoạch thành phố có tầm nhìn xa, tìm kiếm các trục lộ mậu dịch hay các công nghiệp, đã lựa chọn địa điểm cho thành phố. Việc đó được làm bởi các nhà phong thủy, tìm cách trốn thoát khỏi các ma quỷ độc ác. Giống như ở Bắc Kinh xa xôi, nơi mà Huế thường gửi cống phẩm đến, ba bức tường thành đồng tâm được bổ sung cho sự bảo vệ kinh đô, Hoàng Thành, và Tử Cấm Thành. Nhưng các bức tường đã không bảo vệ các giấc mơ – hay các niềm hy vọng; nhiều tòa nhà trong cung điện mới bị đốt hồi gần đây và các nhà kho của chúng bị cướp bóc.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Trước khi người Pháp bắt đầu chuyển giao quyền hành chính trị cho các nhà chức trách Việt Nam, Hoàng Đế Bảo Đại (Greatness Sustained) đã là vị vua thế tập nơi đây. Giò này ông trở thành Quốc Trưởng của Việt Nam. Và với sự thay đổi chính trị này, nhiều giấc mơ của Huế, dựa vào tổ tiên hào hùng và ghi khắc “Danh Biểu Nhân Vật” trên các bia đá tưởng nhớ đã bay đi.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Nếu các bức tường thành và Thiên Đàn Tế Trời của Huế làm liên tưởng đến Bắc Kinh, Hoàng Thành, các lăng tẩm của nó cũng gợi nhớ đến các ngôi mộ nhà Minh Trung Hoa ở cuối con đường có tượng đá đứng xếp hàng hai bên. Cho đến gần đây, hoàng gia tại Trung Kỳ còn thực hiện các truyền thống đã bị chấm dứt tại Trung Hoa với sự sụp đổ của nhà Mãn Châu năm 1912.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Một phi công, bay trên Hiếu Lăng [? Tomb of Filial Piety] của Huế, có thể nhìn thấy các bồn hoa kết thành hình chữ THỌ - mang ý nghĩa Vĩnh Cửu (Eternity). Trên gò đất gần bên, các màu cờ của Hội Địa Dư Quốc Gia Hoa Kỳ (National Geographic Society) có vẻ sẽ thích hợp. Màu Xanh Của Trời, Màu Nâu Của Đất, và Màu Lục Của Nước tượng trưng cho Ba Quyền Năng mà mọi người Trung Kỳ đều cúi đầu vái lạy.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Trong Tháng Ba, 1942, vua Bảo Đại cử hành buổi lễ ba năm một lần (triennial) [?] cuối cùng lên vị Chúa Tể Tối Cao. Tháng Ba năm 1951, một lần nữa sẽ là thời điểm cho hành vi tôn quý nhất trong tín ngưỡng An Nam nếu các lực lượng chính trị không gây ra sự bãi bỏ nó, như ở Trung Hoa.</span></div></span><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;">Cuộc Sống Trên Thuyền Tại Huế</div><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Trên các thủy lộ yên tĩnh bị đám cây cối làm nghẹt đường của Huế, đời sống trên thuyền xem ra thơ mộng. Trên các chiếc thuyền này, các người đi thuyền với cẳng chân để trần, đứng trong bóng che của chiếc mũ dùng để chụp tắt ngọn nến, mặt hướng về phía trước khi đẩy mái chèo. Hẳn phải là một đời sống cực nhọc, nhưng khi chiếc thuyền sơn dầu vàng lướt qua làn hơi ẩm nóng hay bóng che lốm đốm ánh mặt trời, người ta cảm thấy như thể có một đạo diễn ẩn mình đang bài trí “màu sắc tại chỗ” cho vẻ đẹp như tranh của nó.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Từ Quảng Trị, cách vài dặm về phía tây bắc Huế, một con đường chắn ngang xương sống của rặng núi xanh lục nằm giữa Biển Đông và Thung Lũng Sông Cửu Long, phân chia Trung Kỳ và Lào. Williams đã đến Savannakhet và gặp một ban tiếp đón của các thiếu nữ có màu sắc vui tươi, cầm các cành hoa có mùi thơm dịu ngọt, và đang chờ để trình diễn một cảnh tán tỉnh yêu thương làm khoan khoái giới trẻ Lào (trang 485).</span></div></span><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjjSaEDnjyII0anTo6wxLbT4FaHtvq639cBo7_GAliEm3p-nkv_XvgxlfxVwjNTkY4XAOgDsXGDImdvruVg-L7xq62faseC0Sx0f8EB-bSV27e3bRB_lh9L0rNIWdrDtNoldCW0Boja28/s1600/Anh5.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="640" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEhjjSaEDnjyII0anTo6wxLbT4FaHtvq639cBo7_GAliEm3p-nkv_XvgxlfxVwjNTkY4XAOgDsXGDImdvruVg-L7xq62faseC0Sx0f8EB-bSV27e3bRB_lh9L0rNIWdrDtNoldCW0Boja28/s640/Anh5.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="404" /></a></div><br />
<div style="text-align: justify;"><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><strong>Ảnh 5:</strong> Các Chủ Tế Mặc Áo Lụa, Nâng Các Đồ Cúng Lên Cao, Cử Hành Lễ Thanh Minh Dành Cho Người Chết.</em></div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Lê Văn Duyệt, một anh hùng Việt Nam một thế kỷ trước đây, được thờ cúng tại lăng và đền của ông gần Sàigòn, hôm 4 Tháng Tư, 1950.</em></div></em><em><div style="text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 22px;"><br />
</span></div></em><br />
<div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi800VL0UR6BXJ-aLGWx7Jg8vwE7gfRJWVtRxkWhH4jWqZJa5LcWn993rnLptz0bibUbqFxviwTasrCeH3CnYBCW73bXmavqirBJCwQ_0Co2twdu8BjXUhh4AoIuG2flcnzMAVyZ9Cvh-Q/s1600/Anh6.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="596" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi800VL0UR6BXJ-aLGWx7Jg8vwE7gfRJWVtRxkWhH4jWqZJa5LcWn993rnLptz0bibUbqFxviwTasrCeH3CnYBCW73bXmavqirBJCwQ_0Co2twdu8BjXUhh4AoIuG2flcnzMAVyZ9Cvh-Q/s640/Anh6.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="640" /></a></div><br />
<em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><strong>Ảnh 6</strong>: Các Thanh Niên Thôn Quê Lào Tập Dượt Ban Ngày Cho Cuộc Ve Vãn Tỏ Tình Đầu Năm, Một Màn Ngoạn Mục Diễn Ra Vào Buổi Tối</em><br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Khi mặt trăng hiện lên tại Savannakhet, người chụp ảnh đã nghe các chàng trai và các cô gái trao đổi những lời tán dương tình yêu bằng các câu thơ ứng khẩu. Các thanh niên này đang khiêng một tháp lộng lẫy đến khu phụ nữ.</span><br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Trong khi các thiếu nữ quàng khăn mầu cầu vồng tỏ bày sự tôn kính, năm tù trưởng người Lào trong buổi lễ long trọng đã buộc một chuỗi sợi chỉ quanh cổ tay họa sĩ như một biểu tượng của thiện ý nhằm bảo đảm cho chuyến bay an toàn về Âu Châu và một lần về nhà hạnh phúc ở Hoa Thịnh Đốn.</span><br />
<span style="background-color: #f3f3f3; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><em>Tại Paris, ít ngày sau đó, có vẻ như dân chúng ở đó cũng mê tín như ở Lào. Nhận thấy sợi dây chỉ đơn giản này quanh cổ tay của ông Williams, một thiếu nữ Paris yêu cầu được sờ vào nó. Trong vài phút, hàng tá người khác cũng yêu cầu được làm như thế. Một người còn khao uống rượu sâm-banh.</em></span><br />
<span style="background-color: #f3f3f3; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><em>Ngày đó bà Williams tại Hoa Thịnh Đốn đã đọc ba mẩu tin liên hệ nhau một cách khó hiểu: một, bức thư từ Sàigòn nói rằng ông Williams có thể trở về bằng chiếc tàu chạy bằng hơi nước; một, bức điện tín loan báo ông đến Paris bằng máy bay; một, đoạn tin trên báo cho hay chiếc thuyền đáng lẽ ông sẽ đi đã mất tích như thế nào ở ngoài khơi Socotra, với 69 người bị chết.</em></span><br />
<span style="background-color: #f3f3f3; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><em>Mãi cho đến khi ông trở về nhà, vòng chỉ sợi đeo tay may mắn đã sờn, mang các lời cầu nguyện của người Lào cho việc về quê may mắn, mới được gỡ ra khỏi cổ tay của ông!</em></span><br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Khi một người đi xe xuống hướng nam từ Savannakhet tới Stungtreng, một âm thanh báo hiệu tăng dần trong nhịp rống liên tục. Xuôi xuống hạ lưu con sông, người ta nhìn thấy các đám mây đầy sương treo trên bàu trời trong vắt. Qua âm thanh và cảnh tượng, người ta biết rằng mình đã đụng vào một vách ngăn đá trên đó dòng Cửu Long mãnh liệt vấp phải và đập vào đó là những dòng nước chảy xiết chết người và các vách đá sắc nhọn khiến không có sự thủy hành nào có thể thực hiện được.</span><br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Trước khi các chiếc máy bay cắt giảm các chướng ngại vật của trái đất, các tàu hơi nước đã chiến đấu trên luồng ngược dòng qua các khe núi của sông Dương Tử tại Trung Hoa. Nhưng không có tàu nào chiến thắng được Thác Nước ở Paphang, gần Khone, trên một con sông vĩ đại khác này của Á Châu.</span><br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Một thế kỷ trước đây, các chính khách đã nghĩ rằng người ta có thể đi theo con sông Cửu Long đến Trung Hoa. Nhưng Thác Paphang đã chặn đường đi của Ernest M. L. Doudart de Lagrée và Francis Garnier. Khi Jean Dupuis trong năm 1873 chỉ cho thấy rằng sông Hồng là con đường dẫn đến Vân Nam, Bắc Kỳ trở thành địa điểm hàng đầu trong cuộc chạy đua đến đế quốc.</span><br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Các chiếc thuyên đi sông bản xứ dài, giờ đây được gắn động cơ, đã dành thắng trên nhiều đoạn của con sông và chạy ngược dòng nghe bình bịch cho đến Luang Prabang. Một số phà cũng vượt qua các hàng rào cản của các con sông dọc theo Con Đường Cái Quan cùng các con lộ nhỏ, chậm hơn, dài 1,600 cây số, và băng ngang qua sông Cửu Long tại nhiều địa điểm nay là chuyện bình thường.</span><br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Đêm đổ xuống tại núi rừng nhiệt đới có một tính chất hoài niệm. Ngọn đuốc thô sơ được cầm bởi một người bản xứ thân thiện, đứng trong khu rừng rậm hay gần một con rắn bằng đá dựng đứng, gợi lên một cảm giác về tình liên đới trong một cõi ma thuật u huyền. Giờ đây, dọc theo các đường mòn như thế, không phải lúc nào cũng có ánh đèn của ngọn đuốc thân thiện, bốc khói, hay sự chiếu sáng của các con đom đóm, mà là tiếng nổ giòn, sắc của một khẩu súng của kẻ bắn sẻ.</span><br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Ở gần thác nước ầm ỹ, một con đường cắt sang hướng đông chạy tới bờ biển tại Bình Định. Một nhánh khác nối dài về phía nam xuyên qua Kratie đến Sàigòn. Một nhánh rẽ trái ở Kratie cũng đâm ra phía đông chạy tới bờ biển.</span><br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Lối đi kể sau xuyên các các đồi cây hoang dại và các cao nguyên cỏ mọc của rặng An Nam [rặng Trường Sơn], nơi cư trú của nhiều sắc dân hỗn chủng hơn của Đông Dương. Bởi ở đây là các người Mọi sơ khai. Mọi, một lần nữa, là một từ ngữ bao quát có nghĩa đơn giản “mọi rợ, hoang dại”, và dưới tên gọi này là các nhóm Radé, Jarai, Sedang, Davak (trang 475), Khasi, và nhiều bộ tộc khác.</span><br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Không giống như người dân vùng đồi núi miền bắc, các người này thuộc tộc Indonesian. Cũng vậy, không giống như các bộ tộc trang điểm vui tươi đó, những người này trang phục thô sơ.</span><br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Trên các đường mòn và các ngôi làng biệt lập, chúng tôi nhìn thấy đàn ông chỉ đóng khố hình chữ G và quấn khăn trên đầu. Phụ nữ của họ tự tô điểm bằng chiếc váy đơn giản, chuỗi hạt ở cổ, và các khoen bằng đồng thau hay sợi đồng lủng lẳng từ các lỗ bấm tai chảy xệ xuống. Một số người say mê đồ trang sức lòe loẹt hơn, mang những chiếc vòng bằng đồng thau cuộn tròn từ cổ tay lên tới khuỷu tay và các móng tay được sơn màu đỏ tươi bằng mủ cây.</span><br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Ở đây nhà làm bằng tre và tranh, dựng trên các chiếc cọc. Một số nhà dài hàng trăm bộ Anh (feet) và có vẻ giống như các nhà theo từng dẫy, ngoại trừ chúng chỉ có một lối ra vào duy nhất! Nhiều gia đình liên hệ cùng sống dưới một mái nhà.</span><br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Hiển hiện nhất ở bên trong, gần như không có đồ đạc thiết bị, là các dãy bình rượu gạo được xếp dựa vào vách. Giống như các nhà bộ lạc khác, chúng không có ống thông hơi, nhưng làn khói đen sau rốt thoát qua mái tranh có một lợi điểm là phục vụ như loại thuốc đẩy lui các con muỗi.</span><br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Trong số các người Radé và Jarai, hai sắc dân có dân số đông nhất và phát triển cao độ trong các bộ tộc Mọi này, các quyền hạn của phụ nữ là điều không có gì cần thắc mắc. Bởi ở đây chế độ mẫu hệ thịnh hành, cả tài sản và tên họ đều được truyền thừa qua người mẹ.</span><br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Bởi thường có nhiều con trai hơn con gái trong bộ lạc, các cô dâu cũng ở vào vị thế tốt để mặc cả.</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_-4w4nVnu2v4MEfvoVv2GKh3QJKqL9obp6mEG4qqpAPcMXQUjyVMJCSghJ3FX7jJNgQ5JmOUwg00UgqTbYanP4LPYv-oGHodweAF8Rj3xLqn2rchwxDGVHveDIAsSdNerGrfkYccDPX0/s1600/Anh7.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="458" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEh_-4w4nVnu2v4MEfvoVv2GKh3QJKqL9obp6mEG4qqpAPcMXQUjyVMJCSghJ3FX7jJNgQ5JmOUwg00UgqTbYanP4LPYv-oGHodweAF8Rj3xLqn2rchwxDGVHveDIAsSdNerGrfkYccDPX0/s640/Anh7.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="640" /></a></div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><strong>Ảnh 7:</strong> Dòng Nam Khan Uốn Mình Xuyên Qua Các Ngọn Đồi Hỗn Độn Tiến Tới Chỗ Hợp Nhất Với sông Cửu Long tại Luang Prabang</em><br />
<span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;">Xứ Lào sương mù, mơ mộng thoát khỏi các tác động xấu nhất của cuộc nội chiến huynh đệ tương tàn của Việt Nam. Đây là cảnh mùa khô của nó, khi các bãi cát nằm phơi mình và các người chèo thuyền không gặp khó khăn để chống sào đi qua luồng nước hẹp. Những cây dừa (cau) cao, nguồn cung cấp hạt cau, mọc dọc bờ sông. Muốn có cái nhìn của họa sĩ về Nam Khan, xem tranh vẽ nơi trang 480.</span><br />
<div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: center;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjl-X1HCa5z_gbJnXFZuO7kZ9K8IussnYsE_59g_yVOOUnCmdtx3xB7vvNH5HgIuwoyKBcqaCC3nslPQxoZCPeJhhERQ5UBvvlO_ywp7WL12UcyYEdBnpNi2uMOaN1nZY6Qhr9wvMflpkE/s1600/Anh8.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="448" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEjl-X1HCa5z_gbJnXFZuO7kZ9K8IussnYsE_59g_yVOOUnCmdtx3xB7vvNH5HgIuwoyKBcqaCC3nslPQxoZCPeJhhERQ5UBvvlO_ywp7WL12UcyYEdBnpNi2uMOaN1nZY6Qhr9wvMflpkE/s640/Anh8.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="640" /></a></div><br />
<div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>Ảnh 8:</strong> Lính Lê Dương Gốc Nước Ngoài Của Pháp, Chải Chuốt Trước Khi Tiến Vào Trận Mạc, Đang Sử Dụng Một Dòng Nước Trên Đồi Giặt Quần Áo</em></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Họ chiến đấu với một kẻ địch lẩn trốn, hoàn toàn vô hình, những kẻ khủng bố Đỏ của ông Hồ Chí Minh, thường tấn công vào ban đêm và sau đó biến dạng vào vùng đồi núi.</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;">Các Quy Luật Nghiêm Ngặt Của Việc Làm Mai</div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Bước đầu tiên của bất kỳ cuộc làm mai nào cũng phải bắt đầu với cha mẹ của chàng thanh niên. Khi tiếp xúc lần đầu, họ mang quà biếu bằng trầu, một cử chỉ được biết rộng rãi như là “cuộc thăm viếng với món quà nhỏ của lá trầu đến chiếc cổng vườn nhỏ”. Nếu được đón tiếp thuận lợi bởi cha mẹ cô gái, khi đó món quà thứ nhì và cầu kỳ hơn được trao tặng. Thường nó gồm cả gà và gạo cũng như trầu.</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Nếu mọi việc tiến triển êm xuôi, chàng thanh niên có thể tự minh kết hợp sự tán tỉnh với công việc làm trong nhà cha mẹ cô dâu để trả cho phí tổn lấy cô gái.</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Tại một số đảo ở Thái Bình Dương, cặp tình nhân đốt cháy “các vết sẹo tình yêu” trên cánh tay của nhau; ở đây các người yêu nhau trong bộ lạc rạch mặt nhau như một dấu ấn hay chữ ký của hôn khế!</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Mặc dù trong bản chất là các người theo nghiệp nhà nông, nhiều người đàn ông Mọi là các nhà săn bắn và lùng bắt tuyệt hảo cho cuộc săn bắn lớn, diễn ra rất nhiều trong vùng. Đặc biệt người Mnong, sống ở phía tây Ban Mê Thuột, nổi tiếng là các kẻ săn voi giỏi. Bắt và thuần hóa các con voi con mang lại một nguồn lợi tức quan trọng.</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Đà Lạt, trạm nghỉ mát vùng núi đồi thú vị cho một Sàigòn phức tạp, nằm trên các ngọn núi này, nơi mà người Radé gần như trần truồng di chuyển trên các lối đi, đeo theo cung tên và các giỏ sản vật. Hoàng Đế Bảo Đại sống phần lớn thời giờ của ông ở Đà Lạt này hơn là ở Sàigòn, thủ đô. Ông và các viên chức khác đi lại bằng máy bay.</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Một vài tháng trước đây một trong chúng tôi có được hân hạnh đi bằng máy bay, bởi một đoàn xe cơ giới di chuyển từ Sàigòn lên trạm nghi trên núi bị phục kích và hơn nửa số xe bị phá hủy.</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Sàigòn vui vẻ mang hương vị Paris của vài năm trước đây giờ không hoàn toàn tươi tắn như thế. Mặc dù các quả lựu đạn thỉnh thoảng được ném vào các quán cà phê mở cửa phía trước và các rạp hát, nó vẫn duy trì được một mức độ yên lặng khá tốt (trang 462).</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Mùa xuân vừa qua, khi ông Moore [một trong hai tác giả của bài viết này, chú của người dịch] ở đó, lệnh giới nghiêm ban đêm nghiêm ngặt đã được gỡ bỏ. Các quán rượu và sòng bạc tại phố Tàu kề cận ở Chợ Lớn một lần nữa lại lung linh với ánh lụa mượt mà, và tiếng kêu sôi nổi của giọng nói vượt lên trên tiếng rao đơn điệu buồn tẻ của hồ lì [sòng bạc].</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Một buổi tối, mặc dù đạn súng cối vẫn nổ tại các đầm lầy bên sông ven thành phố, ông đến tham dự một buổi dạ hội tại Hội Quán Đua Ngựa (Cercle Hippique), nơi mà các phụ nữ Pháp mặc áo choàng bằng vải nhẹ cùng các kẻ tháp tùng mặc đồ trắng tinh, theo dõi các sĩ quan kỵ binh và các người cỡi ngựa khác đem lại một sự phô diễn sinh động của màn phóng qua rào cản.</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Ngày kế tiếp, có buổi Lễ Thanh Minh Dành Cho Người Chết (Feast of the Đea), được tổ chức bởi các viên chức Việt Nam tại đền thờ và lăng ông Lê Văn Duyệt, vị tướng lĩnh nổi tiếng dưới triều Hoàng Đế Gia Long là kẻ đã giữ hốt ngọc của An Nam một thế kỷ trước đây. Lễ vật gồm có một con bò, một con dê, và một con heo, cùng các khay chất đầy cơm và trái cây được đặt trước bàn thờ (trang 484).</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Theo nhịp bài ai điếu dài được chấm câu bởi trống, sáo, và đàn dây thanh cảnh, các viên chức ngôi đền trong áo dài màu xanh và tím, đi giầy bằng nỉ có đầu mũi giầy cong lên, và mũ vuông, đã thắp nến và hương, và cúi đầu vái lạy khi dâng cúng trà và rượu.</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Di chuyển theo hướng tây bắc từ Sàigòn đến Nam Vang, và khuôn mặt của Đông Dương một lần nữa lại thay đổi. Trên các đường lộ và tại những ngôi làng tre được đánh dấu bằng các ngọn tháp chùa mảnh mai, bạn nhìn thấy các người đàn ông và đàn bà có nước da màu nâu đậm, tóc của họ được cắt ngắn sát chân tóc, và cả hai phái đều mặc thay cho quần tấm sampot, một mảnh vải quấn quanh thân thể và buộc túm phía trên như chiếc tã ở giữa hai chân.</span><span style="line-height: 1.4;"> </span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Trong họ cũng vậy, có nhiều tu sĩ Phật Giáo cạo đầu trọc mặc áo choàng giống như áo dài La Mã xa xưa màu vàng. Đây là những người Căm Bốt, có tổ tiên gốc Khmers từng có thời thống trị phần lớn vùng đông nam của Á Châu (trang 471).</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Ngày nay Quốc Vương Norodom Sihanouk 29 tuổi trị vì trên 3,500,000 người dân hiếu khách, thân thiện này. Cung điện của ông nằm ở trung tâm thành phố ngăn nắp Nam Vang, bởi một sự éo le lạ lùng của lịch sử, có vẻ có cùng kiểu mẫu của thành phố tại Bangkok, Thái Lan.</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Nhiều thế kỷ trước đây, người Khmers kiểm soát phần lớn Thái Lan, hay Xiêm La, nhưng vùng đó, cũng như kinh đô Khmer nổi tiếng tại Angkor, đã bị rơi vào tay người Thái, các kẻ đã di cư từ miền bắc xuống.</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Các nhà vua chiến thắng của Thái đã tiếp nhận nhiều tập quán triều đình Khmer, bởi đối với họ, nghi thức Khmer tượng trưng cho văn hóa. Người Căm Bốt, kế đó, đã tiếp nhận một số điều gì đó mang tính chất Xiêm La khi xứ sở của họ tự tái khẳng định. Cả hai nước chia sẻ chung ảnh hưởng của nam tông Phật Giáo, Hinayana, tức phái Tiểu Thừa để thay thế cho sự thờ phượng trước đây của họ đối với các vị thần của Ấn Độ Giáo.</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Trung tâm của Căm Bốt là một đồng bằng trải rộng, trơ trụi và bị thiêu đốt trong nửa phần sau của mùa khô kéo dài sáu tháng, nhưng lại xanh rì với các cánh đồng lúa khi cơn mưa hàng ngày đổ xuống trong tháng Năm hay tháng Sáu. Tại Nam Vang, người Việt Nam và người Trung Hoa là các chủ tiệm; người Căm Bốt là các viên chức nhà nước hay dân làm ruộng.</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;">Các Bức Chạm Khắc Giống Như Tấm Rèm</div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;">Thách Đố Rừng Rú</div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Cả hai chúng tôi đều có mặt tại Nam Vang vào dịp Năm Mới trong tháng Tư, khi kinh đô mang phong thái lễ hội. Nhưng các cuộc nhảy múa cổ điển và hành hương đên chùa ngày hội có lẽ sẽ hay nhất khi được nhìn trong bối cảnh của khu Angkor lịch sử, với các tòa tháp bằng đá và các hình chạm khắc trông giống như tấm rèm viền hãy còn thách đố sự công kích của rừng núi, cuộc chiến đấu của chúng được trợ lực một cách may mắn bởi các công tác khai quang và sự phục hồi khéo léo của người Pháp.</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Ở đó, vào ban ngày, chúng tôi đã nhìn thấy các người đi hành hương thắp hương tại các sân đền âm vang và vuốt ve các bức tượng đá khắc nổi đến độ làm cho đá cẩm thạch trơn nhẵn và bóng loáng. Ở đó, khi ban đêm nhiệt đới mang lại an bình cho khu rừng, chúng tôi tận hưởng bằng mắt một quang cảnh ngọan mục, quá mờ để chụp hinh, nhưng là cảnh mà Despujols đã chuyển lên khung vẽ.</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Băng ngang dãy hào đầy sen, các ánh lửa vàng lập lòe xác định một bóng tôi trong đó năm ngọn tháp cao của Angkor Wat có vẻ ma quái nhiều hơn là các vì sao.</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Bước trên con đê gồ ghề, một hình dáng to lớn, ngất ngưởng nặng nề đi qua. Một trong những con voi của ngôi đền sắp sửa bổ túc thân xác đồ sộ không màu sắc của nó cho vẻ lộng lẫy của trang phục bằng vàng, phản chiếu tia sáng của ngọn đuốc màu vàng dưới nền trời mượt nhung.</span></div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Đàng sau một đoàn vũ công, trên các khối đá nhiều tầng cao như núi, có khắc hình các vũ công Apsarases linh hoạt với các điệu bộ giờ đây được đối chiếu bằng chân và tay sống động. Các thiếu nữ nhảy múa mặt tô phấn, nói huyên thuyên trong sự hỗn độn đàng sau sân khấu vài giây phút trước đây, thủ diễn các tư thế mềm mại như thể các nhà điêu khắc vô danh đã tạo hình trên phiến đá vô hình trước khi Marco Polo nhìn thấy các công trình kỳ diệu khác tại Á Châu, nhưng lại không nhìn thấy các tác phẩm này.</span></div><div class="separator" style="clear: both; color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;"><a href="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi9A1iXc-_OF8sRicv1dqhv0krp_ddYqFygFwvXgYQmYKQyMdPFgCAvOJQiqIOUShaRJ7SZRIM__9urdEfscsXwOwnS0Cq6ZAeoRmk1a9VUJdZUdncfkw03kU8SasGmcPqrQ3Kb3yUzhQE/s1600/Anh9.jpg" imageanchor="1" style="color: #888888; margin-left: 1em; margin-right: 1em; text-decoration: none;"><img border="0" height="640" rw="true" src="https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEi9A1iXc-_OF8sRicv1dqhv0krp_ddYqFygFwvXgYQmYKQyMdPFgCAvOJQiqIOUShaRJ7SZRIM__9urdEfscsXwOwnS0Cq6ZAeoRmk1a9VUJdZUdncfkw03kU8SasGmcPqrQ3Kb3yUzhQE/s640/Anh9.jpg" style="-webkit-box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; border: 1px solid rgb(238, 238, 238); box-shadow: rgba(0, 0, 0, 0.0976563) 1px 1px 5px; padding: 5px; position: relative;" width="566" /></a></div><div style="text-align: justify;"><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 22px;"><br />
</span></div><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Ảnh 9: Ông Hoàng Giao Chiến Với Quỷ Sứ Trong Cuộc Múa Song Đấu Bên Cạnh Các Bức Tường Nhiều Tầng Của Angkor</em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;">Đoàn kịch của Nam Vang lập lại các tư thế khắc chết vào đá bởi các nhà điêu khắc của Angkor một nghìn năm trước đây (các trang 467, 469). Ở đây, Ông Hoàng Rama (bên trái) của thần thoại Ấn Độ đánh nhau với Quỷ Ravana nhiều cái đầu để dành lại người vợ bị bắt trộm. Những người kể chuyện, nhạc công và người hành hương choán cả hậu trường</em><span style="line-height: 1.4;">. </span></div></em><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;">Các Thiếu Nữ Nhảy Múa Của Đền Angkor</div><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Tại Sabrata hay Syracuse [thành phố thuộc đảo Sicily, miền tây nam nước Ý, chú của người dịch], các diễn viên sống động mang cuộc sinh hoạt mới, ngắn ngủi đến cho khung sườn bị thời gian làm bạc phếch của các rạp hát đổ nát. Nhưng tại Angkor, trong bóng đêm vùng nhiệt đới, cả khối đá đồ sộ và các nữ vũ công sống động đều có vẻ siêu trần (các trang 467, 469, 471, 488).</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">So sánh với các con voi trận được khắc chìm, các con voi của chúng ta xem ra không có sinh khí, bởi chúng không chuyên chở các ông hoàng ra trận. Và các vũ công sinh động, mặc các chiếc áo thêu cứng ngắc ngày nay, xem ra ít sức sống hơn các nàng vũ công Apsarases của ngôi đền với các bầu vú tròn trịa và các nụ cười bí hiểm mà các nhà điêu khắc đã tán tỉnh từ phiến đá cứng cỏi. Song ở đây gần như một lần nữa người Khmers đã thức dậy từ đám bụi của nhiều thế kỷ.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Thành phố có tường thành bao quanh Angkor Thom, được gọi tên trong thời đại của nó là Yaҫodharapura, đã có lúc chứa đến một triệu người. Người dân đã ra đi, và nhà cửa của họ cũng đã biến mất. Nhưng ở đây vẫn còn có năm cửa vào thành phố, ngôi đên Bayon trung tâm to lớn, và các tu viện bên ngoài với các ngọn tháp trên đó bốn khuôn mặt của Lokesvara (Avalokitesvara: Phật Bà Quan Âm) mỉm cười, cũng tượng trưng cho chân dung tạc theo mẫu của Nhà Vua Jayavarman VII, vị vua xây dựng-chiến đấu vĩ đại vào cuối những năm 1100.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Các nhà vua khác trước ông cũng hiện diện rải rác trong nước với các đền thờ được chạm khắc phong phú, ngay dù trong sự kìm kẹp màu xanh của rừng, làm nổi bật sự vinh quang mà người Khmers đã vươn lên trước khi Âu Châu phóng ra cuộc Thánh Chiến của nó hay Gengis Khan lên nắm quyền hành.</span></div></span><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify;">Xứ Lào Với Hai Kinh Đô</div><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Đi về hướng bắc, băng ngang qua phần phình lớn phía đông Thái Lan, một phần được bọc quanh bởi sông Cửu Long, là Vạn Tượng (Vientiane), thủ đô xứ Lào. Chính quyền ở Lào là một vấn đề, bởi các bộ trưởng hội họp tại Vạn Tượng, trong khi Nhà Vua và triều đình của ông cư trú tại Luang Prabang, ngược dòng sông lên trên xa hơn.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Bởi các bộ trưởng đi từ Vạn Tượng đến Luang Prabang để hội kiến với Nhà Vua cần đến khoảng 12 ngày bằng một trong các thuyền độc mộc có gắn động cơ chạy trên con sông lộng gió. Tuy nhiên, trong mùa khô, người ta có thể xuyên qua quãng đường bằng đường bộ hay bay đến đó trong một tiếng đồng hồ -- nếu sương mù không che khuất phi đạo bao quanh đồi.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Thật may mắn khi chúng tôi đi, các ngọn đồi được nhìn thấy rõ. Một cách chuyên nghiệp, phi công bay vòng quanh ngọn đồi có ngôi chùa nhọn trên đỉnh tại trung tâm thành phố và và lướt xuống bãi đáp ngắn.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Cả Vạn Tượng và Luang Prabang là các thành phố đền chùa yên tĩnh, và dân chúng có vẻ vui hưởng đời sống nên thơ, không mong ước gì hơn ngoài những điều được cung cấp bởi Thiên Nhiên phong phú. Một cách chắc chắn, nếu các nụ cười và lòng hiếu khách là bằng cứ xác thực, khi đó người Lào là các kẻ hạnh phúc.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Cản trở giao thông lớn nhất mà Luang Prabang gặp phải là khi các con voi của hoàng cung đi bộ ra phía sông để được tắm rửa hàng ngày hay nghỉ ngơi trước một ngôi chùa để được cho ăn các bó cỏ và nghe các câu thần chú thì thầm vào tai của chúng.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Đã sống một số năm tại Thái Lan, ông Moore cảm thấy giống như ở nhà, bởi các ngôi chùa Phật Giáo, các điệu múa dân gian, y phục, và ngôn ngữ của các người dân này gần như giống hệt với các điều như thế của miền bắc Xiêm La. Đôi khi, trong các thời đại trước đây, Lào có gửi các cây nhỏ làm bằng vàng và bạc làm cống phẩm lên triều đình ở Bangkok.</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Tại các cụm núi phía bắc Luang Prabang có nhiều dân cư ngụ trên đồi là những kẻ đã di cư đến đó, để tìm sự bình an. Nhưng ngày nay, xứ Lào đang theo dõi một cách âu lo biên giới phía bắc này chống lại sự xâm lăng ít hòa dịu hơn./-</span><span style="line-height: 1.4;"> </span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">---</span></div></span><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>*Xem trong Tạp Chí National Geographic Magazine các bài: “By Motor Trail Across French Indo-China” của Maynard Owen Williams, số Tháng Mười 1935; “Strife-torn Indo-china”, số Tháng Mười 1950, và “Along the Old Mandarin Road of Indo-China”, số Tháng Tám, 1931, cả hai được viết bởi tác giả W. Robert Moore. Các bản dịch sẽ được đăng tải nơi đây.</strong></em></div></em><em style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><em style="line-height: 1.4;"><strong>** Xem bản đồ sơ lược trên trang 501, National Geographic Magazine, số Tháng Muười 1950, và bản đồ Á Châu và Các Khu Vực Kề Cận (Map of Asia and Adjacent Areas) của National Geographic Society, được ấn hành làm phụ bản cho số báo Tháng Ba, 1951. </strong></em></div></em><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">-----</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Nguồn: W. Robert Moore và Maynard Owen Williams, Portrait of Indochina, with 30 Illustrations, 21 Paintings of Jean Despujols, The National Geographic Magazine, April 1951, Washington D. C., các trang 461-490.</span></div></span><div style="text-align: justify;"><br />
</div><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">Ngô Bắc dịch</span></div></span><span style="color: #222222; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="line-height: 1.4;">8/2/2010</span><span style="line-height: 1.4;"> </span></div></span><div style="color: #888888; font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4; text-align: justify; text-decoration: none;"><a href="http://www.gio-o.com/NgoBacMooreNatlGeoBaiTet2010.htm" style="color: #888888; line-height: 1.4; text-decoration: none;">http://www.gio-o.com/NgoBacMooreNatlGeoBaiTet2010.htm</a></div><div style="text-align: justify;"><br />
</div><strong style="font-family: Arial, Tahoma, Helvetica, FreeSans, sans-serif; line-height: 1.4;"><div style="text-align: justify;"><span style="color: red;"><br />
</span></div></strong></div></div>Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-64300775777868794762012-05-20T06:37:00.001-07:002012-06-14T01:00:25.093-07:00Vùng biên của các nhóm tộc người, sự khác biệt văn hóa và các hệ thống xã hội đa sắc tộc<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><span style="font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: large;"><br />
</span><br />
<div class="post-body entry-content" id="post-body-3195974804679116669" itemprop="articleBody" style="position: relative; width: 450px;"><div dir="ltr" trbidi="on"><div class="MsoNormal" style="font-size: 15px; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="background-color: white; color: #333333; font-family: arial, sans-serif; line-height: 18px; text-align: -webkit-auto;"><span style="font-size: medium;"><b>Fredrik Barth</b></span></span></div><div class="MsoNormal" style="font-size: 15px; line-height: 1.4; text-align: justify;"><span style="background-color: white; color: #333333; font-family: arial, sans-serif; line-height: 18px; text-align: -webkit-auto;"><span style="font-size: medium;"><b><br />
</b></span></span></div><div class="MsoNormal" style="font-size: 15px; line-height: 1.4; text-align: justify;"><b style="background-color: white; color: #333333; font-family: arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 18px; text-align: -webkit-auto;"><i>(Đặng Thị Vân Chi dịch từ</i></b><b style="background-color: white; color: #333333; font-family: arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 18px; text-align: -webkit-auto;"> "</b><b style="background-color: white; color: #333333; font-family: arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 18px; text-align: -webkit-auto;">From the Introduction </b><b style="background-color: white; color: #333333; font-family: arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 18px; text-align: -webkit-auto;">to </b><b style="background-color: white; color: #333333; font-family: arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 18px; text-align: -webkit-auto;"><i>Ethnic Groups and Boundaries" </i></b><b style="background-color: white; color: #333333; font-family: arial, sans-serif; font-size: 14px; line-height: 18px; text-align: -webkit-auto;">(Boston: Little, Brown and Company, 1969)</b><b><i><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 14pt;"> </span></span></i></b></div><div class="MsoNormal" style="font-size: 15px; line-height: 1.4; text-align: justify;"><b><i><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 14pt;"><br />
</span></span></i></b></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"><div style="text-align: -webkit-auto;"></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: justify;"><b><i><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 14pt; line-height: 21px;">Vùng biên của các nhóm </span></span></i></b><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 14pt; line-height: 21px;"><b><i>tộc người</i><o:p></o:p></b></span></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: justify;"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><br />
<span class="hps"><span style="font-size: small;"> </span> Tâm điểm phê phán của</span><span class="apple-converted-space"> việc khảo sát </span><span class="hps">từ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">quan điểm của bài viết này</span><span class="apple-converted-space"> là vùng biên tộc người</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps"> </span><span class="apple-converted-space">xác </span><span class="hps">định nhóm tộc người, chứ không phải là</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chất liệu</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">văn hóa</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mà</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nó bao hàm</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Các</span><span class="apple-converted-space"> vùng biên </span><span class="hps">mà</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chúng ta phải</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">quan tâm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thì tất nhiên là</span><span class="apple-converted-space"> vùng biên</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">xã hội</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mặc dù</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chúng có thể có sự tương ứng về mặt</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">lãnh thổ</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Nếu một</span><span class="apple-converted-space"> tộc người muốn </span><span class="hps">duy trì</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">bản sắc</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của dân tộc mình ngay cả</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">khi</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các thành viên</span><span class="apple-converted-space"> có quan hệ </span><span class="hps">tương tác</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">với thành viên của các tộc người khác</span><span class="apple-style-span">, thì điều này</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đòi hỏi cần có những</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tiêu chuẩn</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">để xác định</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tư cách thành viên</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">cách</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nhận biết các thành viên</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">cũng như cách</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">loại trừ những người không phải là thành viên</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Nhóm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tộc</span><span class="apple-converted-space"> người </span><span class="hps">không</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chỉ đơn thuần là</span><span class="apple-converted-space">/ </span><span class="hps">nhất thiết phải</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">dựa trên</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sự chiếm đóng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các lãnh thổ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">riêng biệt</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> bằng </span><span class="hps">những cách</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">khác nhau</span><span class="apple-style-span">, </span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chúng tồn tại</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">không</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chỉ</span><span class="apple-converted-space"> được xác định </span><span class="hps">một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">lần </span><span class="atn">-</span><span class="apple-style-span">cho</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tất cả các thành viên mới</span><span class="atn">- </span><span class="apple-style-span">mà</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">còn do những </span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">biểu hiện</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> sự </span><span class="hps">xác nhận liên tục</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> là những điều </span><span class="hps">cần</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">phải</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">được</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">phân tích</span><span class="apple-style-span">.<b><o:p></o:p></b></span></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: justify;"></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;"><div style="text-align: justify;"><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> Hơn nữa</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> vùng biên</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sắc tộc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">khai thông</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đời sống xã hội</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">-</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nó</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đòi hỏi một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> sự </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">thiết lập</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">khá</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">phức tạp</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">về</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hành vi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> quan hệ </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">xã hội</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Việc xác định</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">một người</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">như</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">là một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">thành viên</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">của</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">một nhóm</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tộc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> người </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ngụ ý</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">một sự chia sẻ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> các tiêu chuẩn</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đánh giá</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">phán xét</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Như vậy nó</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đòi hỏi phải</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">giả định</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rằng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> cả </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hai</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">về cơ bản</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">là đang chơi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">cùng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> '</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">trò </span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">chơi</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> "</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">và điều này</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">có nghĩa là</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">có</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">giữa họ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">khả năng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đa dạng hóa</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">và mở rộng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mối quan hệ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">xã hội</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">của họ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">để</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> thậm chí cuối cùng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bao hàm</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> tất cả các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lĩnh vực</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các phạm vi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hoạt động khác nhau</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">.<o:p></o:p></span></span></div></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;"><div style="text-align: justify;"><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Mặt</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">khác</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sự phân chia</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> những </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">người khác</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">như</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> những </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">người lạ</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">là</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">thành viên</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">của</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nhóm</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> tộc người khác</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hàm ý</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sự nhận</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> ra</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">những giới hạn</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">về sự thông</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hiểu</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sự khác biệt về</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tiêu chí</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">để</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đánh giá</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">giá trị</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">và sự thể hiện</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> giới </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hạn </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">của</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sự tương tác</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đối với</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các lĩnh vực</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> giả định về </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sự hiểu biết chung</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">những lợi ích chung</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">.<o:p></o:p></span></span></div></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;"><span class="apple-style-span"></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;"><div style="text-align: justify;"><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> Điều này</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">làm cho</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ta</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">có thể</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hiểu</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hình thức</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">cuối cùng của việc duy trì vùng biên</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, nhờ đó </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các vùng biên và đơn vị</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">văn hóa</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">vẫn tồn tại</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Cùng với việc duy trì vùng biên tộc người cũng là các tình huống</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">của các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">liên hệ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">xã hội</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">giữa</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">người</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">của</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các nền văn hóa</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">khác nhau</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">:</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các nhóm tộc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> người</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">chỉ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tồn tại</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">như là</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các đơn vị</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">có ý nghĩa</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nếu</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">chúng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bao hàm</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sự khác biệt</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> được đánh dấu </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">trong hành vi</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tức là</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">[</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">16]</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">khăng khăng duy trì các </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">khác biệt</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">văn hóa</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Tuy nhiên,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nơi mà có sự giao tiếp của những người</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">thuộc các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nền văn hóa</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">khác nhau</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">thì người ta sẽ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mong đợi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">những khác biệt này</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sẽ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">giảm</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">vì</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sự</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">giao tiếp</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> đòi hỏi cả việc </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tạo ra một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sự tương đồng giữa</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nguyên tắc và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> các </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">giá trị</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">- nói cách</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">khác</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sự tương đồng hay</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> một cộng đồng văn hóa </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">(</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">xem.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Barth1966</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">cho</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">lập luận</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">của tôi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">trên</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">điểm này</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">).</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Do đó,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sự tồn tại dai dẳng của</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các nhóm sắc tộc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">trong</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> mối </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">liên hệ với</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hàm ý</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">không</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">chỉ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> về </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tiêu chuẩn</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tín hiệu</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">để nhận biết</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mà còn</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">là một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">cấu</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> trúc</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> tương tác</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">cho phép</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> tồn tại</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">những khác biệt</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">văn hóa</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></span></div></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;"><span class="apple-converted-space"></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;"><div style="text-align: justify;"><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> Các chức năng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> tổ chức</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> mà trong </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đó</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tôi cho rằng</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">phải</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> có </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bộ quy tắc chung</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">có tính hệ thống</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">cho</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tất cả các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mối quan hệ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">giữa các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sắc tộc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> nhằm</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">dàn xếp các cuộc đụng độ có tính xã hội giữa các tộc người. </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Trong</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tất cả</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đời sống xã hội</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">có tổ chức</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">những gì</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">có thể</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">được thực hiện</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">liên quan</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đến</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sự tương tác</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">trong</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bất kỳ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">điều kiện xã hội</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">cụ thể</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> nào cũng đều </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">được</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">quy định</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">(</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Goffman</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">1959</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">).<o:p></o:p></span></span></div></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;"><div style="text-align: justify;"><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> Nếu</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> người</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> dân </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đồng ý</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">về</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">quy định này</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">thoả thuận</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> của họ </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">về</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">quy tắc và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">giá trị</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">không cần phải</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mở rộng ra ngoài</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> những gì </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">có liên quan</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đến các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tình huống</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">xã hội</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mà</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">họ có liên hệ</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Quan hệ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> tương tác ổn định </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">giữa các tộc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> người </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bao hàm một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">cấu</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> trúc như vậy </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">về</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sự tương tác</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">:</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">một tập hợp</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">quy định</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">quản</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> trị </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các tình huống tương tác</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">cho phép</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> liên kết </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ở</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">một số</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ngành</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, lĩnh vực</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hoạt động</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">và một bộ các điều cấm doán</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">về</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tình huống</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">xã hội</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ngăn ngừa</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sự tương tác</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">giữa các</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> tộc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> người</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">trong</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các lĩnh vực</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">khác</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">do đó ngăn cách các phần </span></span><span style="background-color: white; font-family: 'Times New Roman', serif;">của văn hóa khỏi phải đối đầu và điều chỉnh.</span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></span></div></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;"><div style="text-align: justify;"><span style="background-color: white; font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span><span class="hps"><span style="font-family: Arial, sans-serif;"> </span></span><span class="hps"><b>Các hệ thống</b></span><span class="apple-converted-space"><b> </b></span><span class="hps"><b>xã hội</b></span><span class="atn"><b> đa sắc tộc</b></span></div></div><div style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: justify;"> <span class="hps">Điều này</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tất nhiên</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">là</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">những gì</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Furnivall</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">(1944</span><span class="apple-style-span">)</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đã</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mô tả</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">rõ ràng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trong</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">phân tích</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của ông về</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">xã hội</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đa sắc tộc</span><span class="apple-style-span">:</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">xã hội</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đa</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sắc tộc</span><span class="apple-converted-space"> thống nhất về</span><span class="hps"> thị trường</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">dưới</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sự</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">kiểm soát của một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">hệ thống</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nhà nước</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chi phối</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">bởi</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một nhóm trong</span><span class="apple-converted-space"> số các</span><span class="hps">nhóm</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nhưng</span><span class="apple-converted-space"> vẫn duy trì </span><span class="hps">sự đa dạng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">văn hóa</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps"> trong</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">lĩnh vực</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tôn giáo ở </span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">khu vực rộng lớn</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps"> các hoạt động</span><span class="apple-style-span"> </span><span class="hps">trong nước</span><span class="apple-converted-space">. <o:p></o:p></span><span class="hps">Điều mà</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các nhà nhân học</span><span class="hps"> sau này </span><span class="hps">không</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đánh giá cao</span><span class="hps"> là</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sự đa dạng có thể chấp nhận được</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">khu vực</span><span class="hps"> kết nối và</span><span class="apple-converted-space"> phân </span><span class="hps">chia</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sự đa dạng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các hệ thống đa</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sắc tộc</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mà</span><span class="apple-converted-space"> điều này </span><span class="hps">tạo ra</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Chúng tôi</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">biết</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">về một số</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">hệ thống</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thương mại của người Melane </span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trong các đối tượng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thuộc</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">lĩnh vực</span><span class="apple-converted-space"> có uy tín cao </span><span class="hps">của</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nền kinh tế</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thậm chí cả</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một số</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nghi thức</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">quy định</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Chính phủ về</span><span class="apple-converted-space"> điều kiện</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trao đổi</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> việc</span><span class="hps"> cách ly nó khỏi các hoạt động khác</span><br />
<span class="apple-converted-space"></span></div><span class="hps" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;"></span><br style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;" /><div style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: justify;"><span class="hps"> Chúng tôi</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">có thông tin</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">về</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">hệ thống</span><span class="apple-converted-space"> đa trung tâm </span><span class="hps">truyền thống</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">từ đông nam</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Châu Á</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">(</span><span class="apple-style-span">thảo luận</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">dưới đây</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Izikowitz</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">ff</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">135</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tr</span><span class="apple-style-span">.)</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tích hợp</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trong cả hai</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">lĩnh vực</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thương mại</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">uy tín</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps"> trong</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">cấu trúc</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chính trị kiểu</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps"> phong kiến</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Một số</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">khu vực</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Tây nam châu Á cho thấy những loại hình dựa trên</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nền kinh tế</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thị trường</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tiền tệ hóa một cách</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đầy đủ hơn</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trong khi</span><span class="apple-converted-space"> thống</span><span class="hps"> nhất về </span><span class="hps">chính trị</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">là</span><span class="apple-converted-space"> tính chất </span><span class="hps">đa trung tâm</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Ngoài ra còn có</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps"> nghi</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">lễ tôn giáo và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">hợp tác sản xuất</span><span class="apple-converted-space">, sự thống</span><span class="hps"> nhất về</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chính trị</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">hệ thống đẳng cấp</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của Ấn Độ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="apple-style-span">,</span><span class="hps">[</span><span class="apple-style-span">17]</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nơi mà có lẽ</span><span class="apple-converted-space"> là nơi duy nhất có</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">quan hệ họ hàng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đời sống</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trong nước</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">vẫn</span><span class="apple-converted-space"> còn </span><span class="hps">là</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">khu vực</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">cấm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và làm nảy sinh </span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sự đa dạng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">văn hóa</span><span class="apple-converted-space"> cũng đã </span><span class="hps">được</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">xem xét</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Không </span><span class="hps"> thể</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đạt được điều gì</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">bằng cách</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">gộp</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">hệ thống</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">khác nhau</span><span class="apple-converted-space"> này </span><span class="hps">dưới</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nhãn hiệu</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">ngày càng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mơ hồ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">xã hội</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">"</span><span class="apple-style-span">đa sắc tộc",</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trong khi</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một cuộc điều tra</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">về</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">loại</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">cấu trúc</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">có thể</span><span class="apple-converted-space"> làm sáng tỏ <span style="font-family: Calibri, sans-serif;"><span style="font-size: 19px; line-height: 21px;"> </span></span></span><span class="hps">các loại hình văn hóa xã</span><span class="hps">hội</span><span class="apple-style-span">.</span></div><span class="apple-style-span" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;"></span><br style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;" /><div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;"><div style="text-align: justify;"><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> Điều có thể được xem như là sự hết nối và chia tách ở cấp độ vĩ mô phù hợp với với một tập hợp có tính hệ thống về vai trò cưỡng bức ở cấp độ vi mô. Chung cho tất cả các hệ thống này là nguyên tắc mà bản sắc dân tộc ngụ ý về một loạt các hạn chế về các loại vai trò cá nhân được phép thể hiện, và các đối tác có thể lựa chọn cho các loại giao dịch khác nhau [1] .<o:p></o:p></span></span></div></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;"><span class="apple-converted-space"></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;"><div style="text-align: justify;"><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> Nói cách khác, được coi là một trạng thái, bản sắc dân tộc là khác thường đối với hầu hết các trạng thái khác, và xác định đặc điểm các chòm sao có thể chấp nhận được về địa vị hoặc tính cách xã hội, mà một cá nhân với cái mà bản sắc có thể giả định.<o:p></o:p></span></span></div></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;"><span class="apple-style-span"></span></div><div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 16px; line-height: 17px; text-align: left;"><div style="text-align: justify;"><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> Trong khía cạnh này, </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bản sắc tộc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> người thì </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">cũng tương đương đối với</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">giới tính và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> đẳng cấp trong xã hội</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">trong đó</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nó</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">thúc ép</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">những người</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đương nhiệm</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">trong mọi hoạt động</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">của họ</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> chứ </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">không</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">chỉ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">trong</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">một số</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tình huống</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">xã hội</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">quy định</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Như vậy, cũng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">có thể nói</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rằng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nó</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">là</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> sự cưỡng bức </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">ở chỗ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nó</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">không thể bị </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">coi nhẹ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">và đặt</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sang bên cạnh</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> một cách</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tạm thời</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> bởi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các định nghĩa</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">khác</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> nhau </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">về tình huống</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hạn chế</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">về</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hành vi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">của một người</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> xuất phát</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">từ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bản sắc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">dân tộc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">của họ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">như vậy</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">có xu hướng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">là tuyệt đối</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">và</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">trong</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các xã hội</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đa sắc</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> tộc</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> phức tạp</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">khá</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">toàn diện</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">;</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">và</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> quy ước</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">xã hội</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> và đạo đức</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> được</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">thực hiện</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> nhiều </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hơn khả năng chịu</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">thay đổi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">bằng cách</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tham gia</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">vào</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các cụm</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">rập khuôn</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">như</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đặc điểm</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nhận dạng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">duy nhất</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">.</span></span></div></div></div></div></div></div>Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-63952472510680157702012-05-20T06:35:00.000-07:002012-05-20T06:35:37.422-07:00TỘC NGƯỜI VÀ VĂN HÓA TỘC NGƯỜI *<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><br />
<div style="text-align: -webkit-auto;"><span style="color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: large;"><br />
</span></div><div class="post-header" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 13px; line-height: 1.6; margin: 0px 0px 1.5em; text-align: -webkit-auto;"><div class="post-header-line-1"></div></div><div class="post-body entry-content" id="post-body-8342700451845434955" itemprop="articleBody" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 15px; line-height: 1.4; position: relative; text-align: -webkit-auto; width: 450px;"><div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><br />
<div style="text-align: left;"><br />
</div><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: medium; font-weight: bold;">Fredrik Barth</span></div><div align="center" class="MsoNormal" style="text-align: center;"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><span style="font-size: 20px;"><b><i>(Đặng Thị Vân Chi dịch từ</i></b></span></span><b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> "</span></b><span style="font-size: medium;"><b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">From the Introduction </span></b><b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">to </span></b></span><b><i><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><span style="font-size: medium;">Ethnic Groups and Boundaries</span>" </span></i></b><b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 13.5pt;">(Boston: Little, Brown and Company, 1969)</span></b><br />
<b><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 13.5pt;"><br />
</span></b></div><div class="MsoNormal" style="text-align: justify;"></div><div class="MsoNormal"><div style="text-align: justify;"><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> <i><span style="color: blue;">Lưu ý</span></i></span></span><i><span style="color: blue;"><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">: Đây</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">là</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">tuyên bố</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">cổ điển</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">của</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">những</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">nhà lý thuyết</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">xã hội</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">bây giờ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">gọi là " duy trì ranh</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> giới</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">."</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">Nó</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">được</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">viết</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">cho</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">các nhà nhân học</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">nhưng nếu</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">bạn</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">nhìn</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">xa hơn</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">những</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">chi tiết</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">dân tộc học</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">, bạn có thể</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">tìm thấy</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">một số</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">nguyên tắc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">tổ chức</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">tốt</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">cho</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">báo cáo</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">của bạn</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">. </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">Mặc dù</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">không bắt buộc</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">, </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">việc đọc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">bài này</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">sẽ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">rất hữu ích</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">đối với</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">nhiều sinh viên</span></span></span></i><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"><i><span style="color: blue;">.</span></i><o:p></o:p></span></span><br />
<span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"><i><span style="color: blue;"><br />
</span></i></span></span></div></div><div class="MsoNormal"><span class="apple-style-span"></span></div><div class="MsoNormal"><div style="text-align: justify;"><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> Tập hợp</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">bài tiểu luận</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> này nhằm </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">giải quyết</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">cho chính các vấn đề</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">về</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">các nhóm</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">tộc </span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">người </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">sự tồn tại bền bỉ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">của họ</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">Đây</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">là</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">chủ đề</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">lớn</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> có </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">tầm quan trọng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> đối </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">với</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">nhân học</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">xã hội, nhưng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> đã </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">bị bỏ qua</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">Trong thực tế</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">tất cả các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">lý luận</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">nhân học</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> đều </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">phụ thuộc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">vào</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">giả thuyết</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">rằng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">sự biến đổi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">văn hóa</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">là</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">không liên tục</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">:</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">có</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">những</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">tập hợp</span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> người</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> về </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">cơ bản</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> cùng </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">chia sẻ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">một nền văn hóa chung</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span></span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">và</span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> những sự khác biệt có mối liên hệ với nhau đã </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">phân biệt mỗi nền </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">văn hóa riêng biệt với </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">tất cả </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">các nền văn hóa</span><span class="hps"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> khác</span></span><span class="apple-style-span"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;">.<o:p></o:p></span></span></div></div><div class="MsoNormal"><span class="apple-style-span"></span></div><div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; vertical-align: top;"><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> Vì văn hóa thì không cụ thể </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> là gì, nhưng là một cách để mô tả hành vi con người, theo đó </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">có sự khác biệt giữa</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> các nhóm </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tộc người</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mỗi </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đơn vị </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">tộc người </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> tương ứng với mỗi nền văn hóa. Sự khác biệt giữa các nền văn hóa, và</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">biên </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;">giới lịch sử và các kết nối </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">giữa chúng giành</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> được</span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> nhiều sự </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;">quan tâm, còn các hiến pháp của</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các dân tộc, tính chất của ranh giới giữa</span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> chúng</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;">, thì chưa được điều tra </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">phù hợp</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;">. </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">Các n</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;">hà nhân học xã hội phần lớn tránh những vấn đề này bằng cách sử dụng</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;">một khái niệm trừu tượng hóa cao </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">về</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">“</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;">xã hội "để đại diện cho </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">sự bao hàm hệ thống </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;">xã hội</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;">mà trong đó </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">các nhóm và đơn vị cụ thể </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;">nhỏ hơn có thể được phân tích. Nhưng</span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> việc từ bỏ điều </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;">này bị ảnh hưởng</span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> bởi</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> các đặc tính </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">thực tế </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><span lang="VI">và ranh giới của các dân tộc, và những vấn đề lý thuyết</span></span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;">quan trọng mà cuộc </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">cuộc khảo sát</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;"> </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;">đặt ra</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif;">.</span><span style="color: #888888; font-family: 'Times New Roman', serif;"><o:p></o:p></span></div></div><div class="MsoNormal" style="margin-bottom: 0.0001pt; vertical-align: top;"><span lang="VI"></span></div><div class="MsoNormal" style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><div style="text-align: justify;"><span class="hps"><span style="line-height: 18px;"> Mặc dù</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">giả thiết</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> có vẻ ngây thơ </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">rằng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">mỗi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">bộ lạc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">dân tộc đều</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">duy trì</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">văn hóa</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">của mình</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">thông qua</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">sự hiếu chiến</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> ngu dốt </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">của</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">các nước láng giềng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">không còn là chuyện tầm phào</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">, thì</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">quan niệm một cách</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">đơn giản</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> rằng sự cô lập về </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">địa lý</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">xã hội</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">đã trở thành</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">những</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">yếu tố</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">quan trọng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">trong</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">việc duy trì</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">sự đa dạng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">văn hóa</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">vẫn còn tồn tại</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">Một cuộc khảo sát thực tế</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">về</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">đặc điểm của ranh giới</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">sắc tộc</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">như tài liệu</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">trong</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">bài tiểu luận</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> dưới</span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;"> đây</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> đã </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">tạo ra</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">hai</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">phát minh</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">, hầu như không được mong đợi,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">nhưng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> đã chứng tỏ sự không thỏa đáng của</span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;"> quan điểm</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">này</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">Trước tiên</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">rõ ràng là</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> biên</span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;"> giới</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">vẫn tồn tại</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">bất chấp dòng người vẫn chảy</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">qua</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">chúng.</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;"><o:p></o:p></span></span></div></div><div class="MsoNormal"><span class="hps"></span></div><div class="MsoNormal" style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><div style="text-align: justify;"><span class="hps"><span style="line-height: 18px;"> Nói cách khác</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">sự phân biệt</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> các loại </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">sắc tộc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">không phụ thuộc vào</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">sự vắng mặt của sự di chuyển, tiếp xúc và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">thông tin</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">nhưng đòi hỏi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">quá trình</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">xã hội</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">về sự </span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">loại bỏ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">và hợp</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> tác mà </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">nhờ đó</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">các loại sắc tộc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">riêng biệt</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">được</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">duy trì</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">bất chấp việc thay đổi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> sự </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">tham gia</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;">và</span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;"> quan hệ thành viên</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">trong</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">quá trình</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> của </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">lịch sử</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">đời sống</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">cá nhân</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">Thứ hai</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">, </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">người ta phát hiện ra rằng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> sự </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">ổn định</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">bền bỉ</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">thường là</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> những </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">quan hệ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">xã hội</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">cực kỳ quan</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">trọng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">được</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">duy trì</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">qua</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">ranh giới như vậy</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">thường</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">dựa</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">chính xác</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">vào</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">tình trạng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">dân tộc bị phân đôi. </span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;"><o:p></o:p></span></span><span lang="VI">Nói cách khác, sự phân biệt tộc</span> người <span lang="VI">không phụ thuộc vào một sự vắng mặt của việc</span> <span lang="VI">chấp nhận và tương tác xã hội,</span><span lang="VI"> </span>mà rất mâu thuẫn là thường chính những nền tảng <span lang="VI">trên </span><span lang="VI">đó gồm hệ thống xã hội được xây dựng. </span>Sự <span lang="VI">Tương tác</span><span lang="VI"> </span><span lang="VI">trong một hệ thống xã hội như vậy không dẫn đến việc</span> tan chảy<span lang="VI"> của chúng thông qua </span>biến<span lang="VI"> đổi và giao thoa văn hóa, khác biệt văn hóa có thể vẫn tồn tại </span>bất chấp mối <span lang="VI">liên hệ và phụ thuộc lẫn nhau giữa các sắc tộc</span></div></div><div class="MsoNormal"><span lang="VI"></span></div><div style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><div style="text-align: justify;"><br />
</div></div><div style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><div style="text-align: justify;"><span class="hps"><i><b>Phương pháp tiếp cận chung<o:p></o:p></b></i></span></div></div><div style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><div style="text-align: justify;"><span class="hps"><br />
</span></div></div><div style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><div style="text-align: justify;"><span class="hps"> Rõ ràng là</span><span class="apple-converted-space"> có </span><span class="hps">một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">lĩnh vực</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">quan trọng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">ở đây</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">cần được</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">xem xét lại</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> Y</span><span class="hps">êu cầuđặt ra là cần</span><span class="hps"> </span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một cuộc tấn công</span><span class="apple-converted-space"> có sự kết hợp giữa tính</span><span class="hps"> lý thuyết</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thực nghiệm</span><span class="apple-style-span">:</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chúng ta cần</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">phải</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">điều tra chặt chẽ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sự kiện</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thực tế</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">loạt các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trường hợp</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và làm chúng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">phù hợp với </span><span class="apple-converted-space"> nhận thức</span><span class="hps"> của chúng ta</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đối với các </span><span class="hps">sự kiện</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thực nghiệm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đến mức làm sáng tỏ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chúng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một cách đơn giản và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đầy đủ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nhất có thể</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">cho phép chúng ta</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">khám phá</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">ý nghĩa</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của chúng</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Trong</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">bài tiểu luận</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sau đây</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mỗi tác giả</span><span class="apple-converted-space"> sử dụng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trường hợp</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mà</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">họ</span><span class="apple-converted-space"> am hiểu</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">từ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nghiên cứu thực địa</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của mình</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và cố gắng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">áp dụng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một bộ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">khái niệm</span><span class="apple-converted-space"> chung để </span><span class="hps">phân tích</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nó</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Các lý thuyết</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chính</span><span class="apple-converted-space"> để bắt đầu </span><span class="hps">bao gồm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một số bộ phận</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">kết nối với nhau</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> </span></div></div><div style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><div style="text-align: justify;"><span class="hps"><span style="line-height: 18px;"> Trước tiên</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">chúng tôi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">chủ yếu tập trung vào thực tế là</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">các nhóm dân tộc là sự phân loại được quy cho và xác định bởi chính bản thân nhóm dân tộc đó</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">do đó</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">có</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">đặc điểm về sự tương tác có tổ chức </span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">giữa con người với con người</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">Chúng tôi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">cố gắng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">liên</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> kết các </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">đặc điểm</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">khác</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">của</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">các dân tộc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">với</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">đặc trưng chủ yếu này</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">Thứ hai, tất cả</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">bài tiểu luận</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> đều </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">áp dụng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">quan điểm</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> có thể dẫn đến việc phân tích chứ không phải </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">làm việc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">thông qua một cách phân</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">loại các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">hình thức</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">của</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">các dân tộc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">và các mối quan hệ</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">. C</span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">húng tôi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">cố gắng</span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;"> khám phá</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">những</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">quá trình</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">khác nhau</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">mà</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">dường như được</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">tham gia vào việc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">tạo ra</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">duy trì</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">các nhóm dân tộc</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">Thứ ba</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">để</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">quan sát</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">những quá trình này</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">chúng tôi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">chuyển</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">sự tập trung</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">điều tra</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">từ cấu trúc bên trong và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">lịch sử</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">của các nhóm</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">riêng biệt</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">để</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">giới hạn</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">dân tộc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">duy trì</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">biên giới</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">Mỗi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;"> điểm này đều cần </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">sự xem xét cẩn thận</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">.</span></span> <o:p></o:p></div></div><div style="text-align: justify;"><br />
</div><div class="MsoNormal"><div style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-align: justify;"><i style="line-height: 18px;"><b>Định nghĩa nhóm tộc người</b></i></div><div style="text-align: justify;"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><br />
</span></div><div style="text-align: justify;"><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"><span class="hps">Thuật ngữ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nhóm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tộc người thường</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">được hiểu</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trong</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nhân học văn học</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">(</span><span class="apple-style-span">xem</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">ví dụ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Narroll</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">1964</span><span class="apple-style-span">)</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">để</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chỉ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một nhóm cư</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">dân </span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trong đó</span><span class="apple-style-span">:</span></span></div><br />
<div style="text-align: justify;"><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"><span class="hps">1</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Chủ yếu là tự tồn tại về mặt sinh học</span><span class="apple-converted-space"> </span></span></div><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"></span><br />
<div style="text-align: justify;"><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"><span class="hps">2</span><span class="apple-style-span">. C</span><span class="hps">ùng chung những giá trị văn hóa</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">cơ bản</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nhận rõ tính thống nhất</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">rõ ràng trong các hình thức</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">văn hóa</span></span></div><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"></span><br />
<div style="text-align: justify;"><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"><span class="hps">3</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> T</span><span class="hps">ạo nên</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">lĩnh vực</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">truyền thông</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tương tác</span></span></div><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"></span><br />
<div style="text-align: justify;"><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"><span class="hps">4</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> C</span><span class="hps">ó</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mối quan hệ </span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thành viên</span><span class="apple-converted-space"> tạo thành một cộng đồng có khả năng phân biệt với các cộng đồng khác thông qua quá trình tự xác định bản sắc và được xác định bởi những người khác.</span></span></div></div><div class="MsoNormal"></div><div class="MsoNormal" style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><div style="text-align: justify;"><span class="hps"><span style="line-height: 18px;"> Kiểu định nghĩa lý tưởng này</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">không phải là</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> quá xa về nội dung so với đề xuất truyền thống </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">là một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">chủng tộc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">=</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">nền văn hóa</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">= một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">ngôn ngữ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">một xã hội</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">=</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">một</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">nhóm </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">từ chối</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">hoặc</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">phân biệt với nhóm khác</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">Tuy nhiên</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">, </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">ở</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">dạng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">biến đổi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">của</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">nó</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">là</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">gần đủ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">cho nhiều</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">tình huống</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">thực tế</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">dân tộc học</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">,</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">ít nhất là</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">khi chúng</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">xuất hiện</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">và</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">đã được báo cáo</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">, do</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">đó</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">ý nghĩa</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">này</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">tiếp tục</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">phục vụ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">mục đích của</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">hầu hết các</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">nhà nhân học</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">.</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> Lập luận</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">của tôi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">không</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">quá nhiều những vấn đề cốt lõi của</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">những đặc điểm này</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">, mặc dù</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">như</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">tôi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">sẽ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">cho thấy</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">chúng ta</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">có thể được lợi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">từ</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">một sự thay đổi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">nhất định</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">của</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> vấn đề quan trọng này. </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">Đối tượng chính</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">của tôi</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">là</span></span><span class="apple-converted-space"><span style="line-height: 18px;"> </span></span><span class="hps"><span style="line-height: 18px;">trình bày rõ ràng những hệ thống ngăn chúng ta hiểu biết về hiện tượng của nhóm tộc người, vị trí của họ trong văn hóa và xã hội loài người</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;">. Làm đ</span></span><span style="background-color: whitesmoke; line-height: 18px;">iều<span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">này</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">là bởi vì nó</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đặt ra</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tất cả các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">câu hỏi quan trọng</span>: <span class="hps">trong khi</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nội dung</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đã cung cấp một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mô</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">hình</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mẫu lý tưởng</span><span class="apple-converted-space"> về</span><span class="hps"> một hình thức</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thực nghiệm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">định kỳ</span>,<span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">bao hàm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một cái nhìn</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">định kiến</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">về</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">những</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">yếu tố quan trọng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trong cơ cấu</span>, <span class="hps">nguồn gốc</span>,<span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và hoạt động</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của các nhóm</span><span class="apple-converted-space"> như vậy.</span></span><span class="apple-style-span"><span style="line-height: 18px;"><o:p></o:p></span></span></div></div><div class="MsoNormal" style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><div style="text-align: justify;"><span style="background-color: whitesmoke; line-height: 18px;"><span class="apple-converted-space"><br />
</span></span></div></div><div class="MsoNormal"><span style="background-color: whitesmoke;"><span class="apple-converted-space"></span></span></div><div class="MsoNormal"></div><div style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"><div style="text-align: justify;"><i><b><span class="hps"> Tộc</span><span class="apple-converted-space"> người như một </span><span class="hps">đơn vị</span><span class="apple-converted-space"> mang ý nghĩa </span><span class="hps">văn hóa</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="apple-style-span">.</span></b></i><o:p></o:p></div></div><div style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"><div style="text-align: justify;"><span class="apple-style-span"><br />
</span></div></div><div class="MsoNormal" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"><div style="text-align: justify;"><span class="hps"><span style="font-family: Arial, sans-serif;"> </span></span><span class="hps">Quan trọng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nhất</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nó</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">cho phép</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chúng tôi</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">giả định rằng</span><span class="apple-converted-space"> việc duy trì ranh giới là rõ ràng </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> tiếp theo </span><span class="hps">sau từ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sự cô lập</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mà</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đặc tính</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">được phân tách bao hàm</span><span class="apple-style-span">:</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sự khác biệt</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chủng tộc</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sự khác biệt văn hóa</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sự phân chia có tính</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">xã hội</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">rào cản</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">ngôn ngữ</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps"> hận thù</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">có tổ chức và tự phát</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Điều này</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">cũng giới hạn</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">phạm vi</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của các yếu tố</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mà</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chúng tôi</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sử dụng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">để giải thích</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sự đa dạng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">văn hoá</span><span class="apple-style-span">: </span><span class="hps">chúng ta hãy</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tưởng tượng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mỗi</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nhóm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">phát triển</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">hình thức</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">văn hóa</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">xã hội</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trong</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sự cô lập</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tương đối</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chủ yếu là</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">để đáp ứng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">với</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các yếu tố</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sinh thái</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">địa phương</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thông qua một lịch sử</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thích nghi</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">bằng cách sáng tạo và tiếp thu</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">có chọn lọc. Lịch sử</span><span class="apple-converted-space"> này </span><span class="hps">đã</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tạo ra một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thế giới</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các tộc người riêng biệt</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mỗi</span><span class="apple-converted-space"> tộc người với </span><span class="hps">nền văn hóa</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của họ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mỗi</span><span class="apple-converted-space"> tộc người được </span><span class="hps">tổ chức</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trong một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">xã hội</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="apple-converted-space"> bị cô lập một cách </span><span class="hps">hợp pháp</span><span class="hps"> với sự</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mô tả</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">như là</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">hòn đảo đối với chính nó</span><br />
<span class="hps"> Tốt hơn là thảo luận về</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tính đầy đủ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">phiên bản</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">này</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">lịch sử</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">văn hóa</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">ngoại trừ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các đảo ngoài</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">biển khơi</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chúng ta hãy</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">xem xét</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một số</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chỗ hổng về mặt logic trong</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">quan điểm</span><span class="apple-style-span">. </span><span class="hps">Trong số</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đặc trưng được liệt kê</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">ở trên</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sự chia sẻ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">văn hóa</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chung thường</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">được cho là có tầm quan trọng chính</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Theo quan điểm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của tôi</span><span class="apple-style-span">, phần lớn</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">có thể đạt được</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">bằng cách</span><span class="apple-converted-space"> coi các đặc tính rất quan trọng </span><span class="hps">này </span><span class="apple-converted-space">như </span><span class="hps">một</span><span class="apple-converted-space"> hàm </span><span class="hps">ý hoặc</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">kết quả</span><span class="apple-style-span">, </span><span class="hps">hơn là</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đặc tính</span><span class="apple-converted-space"> ban đầu và có tính định nghĩa của tổ chức nhóm tộc người. </span><span class="hps">Nếu chọn để xem xét </span><span class="hps">các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">khía cạnh</span><span class="apple-converted-space"> mang tính văn hóa của nhóm tộc người như đặc tính ban đầu của chúng thì những đặc tính này mang hàm ý sâu xa. </span><span class="hps">Một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">là</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">dẫn</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tới việc xác định và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">phân biệt các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nhóm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tộc người bởi</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đặc điểm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">hình thái</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nền văn hóa</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trong đó</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">họ</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">là những</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">người mang tính văn hóa</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Điều này</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đòi hỏi</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">quan điểm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tiền luật pháp cả</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trên</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">(1</span><span class="apple-style-span">)</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">bản chất</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sự liên tục</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trong</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thời gian của các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nhóm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">như vậy</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="hps"> (</span><span class="apple-style-span">2)</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">lẫn vị trí của các yếu tố</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trong đó</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">xác định</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">hình thức</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của các nhóm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">.</span></div></div><div class="MsoNormal"><span class="hps"></span></div><div class="MsoListParagraph" style="text-indent: -18pt;"><div style="text-align: justify;"><div style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"><span class="apple-style-span"><span style="font-family: Arial, sans-serif;">1.<span style="font-family: 'Times New Roman'; line-height: normal;"> </span></span></span><span style="text-indent: 0px;">1. N</span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">hấn mạnh</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">vào</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">khía cạnh</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> mang ý nghĩa </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">văn hóa</span><span class="atn" style="text-indent: -18pt;">-</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">việc</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">phân loại</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> các cá nhân </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">và</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">các nhóm</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">địa phương như</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">thành viên</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">của một</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">nhóm</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">tộc</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> người </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">phải</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">phụ thuộc</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">vào</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">sự thể hiện những đặc điểm</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">riêng biệt về</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">văn hóa của họ</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">.</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">Đây</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">là</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">điều mà</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">có thể</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">được</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đánh giá khách quan bởi nhà quan sát</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">dân tộc học</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">trong</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">truyền thống văn hóa</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">khu vực</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">không quan tâm đến loại</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">và các</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">định kiến</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">của người tham dự</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">.</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">Sự khác nhau</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">giữa các</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">nhóm</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">trở thành sự khác nhau trong các báo cáo tiêu biểu</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">;</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">sự chú ý</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">được</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">rút ra</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">để</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">phân tích</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">các</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">nền văn hóa chứ</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;"> không phải</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> là phân tích các </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">tổ chức</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;"> tộc người</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">.</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">Các</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">mối quan hệ chức</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">năng</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">giữa các</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">nhóm</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">sau đó</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">sẽ được</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">mô tả</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">trong</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">nghiên cứu</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">giao thoa văn hóa</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">về phân</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">loại mà</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">sự quan tâm</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> ngày càng </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">giảm</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> tính hấp dẫn </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">trong</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">nhân học,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">mặc dù</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">những bất cập</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">về mặt lý thuyết</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">của họ chưa bao giờ</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> được </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">nghiêm túc</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">thảo luận</span></div><div style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"><span style="text-indent: 0px;"> 2. Vì </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">nguồn gốc</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">lịch sử</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">của</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">bất kỳ</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">tập hợp</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">những đặc điểm</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">văn hóa nào thì cũng </span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">rất đa dạng</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">điểm nhìn</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">cũng</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">cho</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">cơ hội về một "</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">Lịch sử tộc người " mà trong đó ghi chép những thay đổi và bổ sung có tính văn hoá,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">và</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">tìm cách</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">giải thích</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">tại sao</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">một số</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">mục đã được </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">vay mượn</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">.</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">Tuy nhiên</span><span style="text-indent: -18pt;">,<span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nhóm tộc người</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">có</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">liên tục</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">trong thời gian</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">được mô tả trong</span><span class="apple-converted-space"> những </span><span class="hps">nghiên cứu như vậy</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">là gì</span>?<span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Nghịch lý thay,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nó phải</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">bao</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">gồm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nền</span></span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;"> văn</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">hóa trong quá khứ, rõ ràng</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">sẽ</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">bị loại trừ</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">trong hiện tại</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">vì những khác biệt</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">trong</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">hình thức, </span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">khác</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">biệt</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">về</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">loại hình – sự khác biệt một cách chính xác về loại mà đã</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">được</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">chẩn đoán trong</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">sự khác biệt</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đồng bộ</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">của các đơn vị</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">tộc người</span><span style="text-indent: -18pt;">.<span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Kết nối giữa các</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nhóm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tộc người</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">'và'</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">văn hóa' </span>là<span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">chắc chắn không</span><span class="apple-converted-space"> thể </span><span class="hps">làm rõ thông qua</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">sự nhầm lẫn này</span>.</span></div><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span><span style="font-family: 'Times New Roman';"> </span></span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">Các loại hình văn hóa công khai có thể được chia thành từng nhóm như là đặc điểm thể hiện các tác động của sinh thái học.</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> </span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">Bằng cách này, tôi không có ý định cho rằng thực tế chúng phản ánh một lịch sử của sự thích nghi với môi trường, trong một cách ngay tức thì hơn cách chúng phản ánh các hoàn cảnh bên ngoài mà những người tham gia phải tự thích nghi.</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> </span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">Cùng một nhóm người, với các ý tưởng và giá trị không thay đổi, chắc chắn sẽ theo đuổi mô hình khác nhau của cuộc sống và thể chế hoá các hình thức khác nhau của hành vi khi đối mặt với những cơ hội khác nhau trong các môi trường khác nhau?</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> </span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">Tương tự như vậy, chúng ta phải mong đợi để thấy rằng một dân tộc, trải rộng trên một lãnh thổ có hoàn cảnh sinh thái khác nhau, sẽ thể hiện sự đa dạng của hành vi công khai có tính khu vực, không phản ánh sự khác biệt trong định hướng văn hóa.</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> </span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">Làm thế nào mà sau đó chúng được phân loại, nếu hình thức công khai thể chế là sự chẩn đoán?</span><br />
<span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;"><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px;"> </span><span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; line-height: normal;"> </span></span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">Một ví dụ thích đáng là sự phân bố và sự đa dạng của các hệ thống xã hội địa phương Pathan đã được thảo luận dưới đây (trang 117 ff.).</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> </span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">Theo các giá trị Pathan cơ bản, một Pathan phương Nam từ những vùng núi tổ chức theo dòng máu trực hệ và đồng nhất, có thể chỉ tìm thấy những hành vi của Pathans ở Swat là quá khác biệt, và bị khiển trách trong các thành ngữ về các giá trị riêng của họ mà họ tuyên bố những người anh em phía bắc của họ không còn thuộc về Pathan.</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> </span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">Thật vậy, theo như tiêu chuẩn "khách quan”, mô hình tổ chức công khai của họ có vẻ rất gần với Panjabis.</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> </span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">Nhưng tôi thấy nó có thể, bằng cách giải thích các trường hợp ở phía bắc, để làm cho miền Nam Pathans đồng ý rằng những người này cũng thực sự là Pathans, và bất đắc dĩ phải thừa nhận rằng trong những hoàn cảnh này họ thực sự có thể tự hành động theo cùng một cách.</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> </span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">Vì thế, các hình thức thể chế công khai như sự tạo thành những đặc trưng văn hóa tại bất kỳ thời điểm nào để phân biệt một nhóm dân tộc - những hình thức công khai này được xác định bằng sinh thái học cũng như truyền qua văn hóa là không đủ.</span><span lang="VI" style="color: #333333; font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 14pt; text-indent: -18pt;"> </span><span lang="VI" style="color: #333333; font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">Cũng không thể tuyên bố rằng mỗi đa dạng hóa như vậy trong một nhóm </span><span style="color: #333333; font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">đại diện </span><span lang="VI" style="color: #333333; font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> cho bước đầu tiên theo </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">hướng chia nhỏ và nhân rộng của các </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">nhóm tộc người</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">.</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">Chúng tôi có </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">những </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">trường hợp nổi tiếng </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> được ghi nhận </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">về một tộc người,</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">cũng ở mức tương đối đơn giản về tổ chức kinh tế, </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">cư ngụ ở những nơi </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> thí</span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">ch hợp về sinh thái</span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">khác nhau nh</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">hưng vẫn </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">duy trì</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> sự thống nhất về văn hóa và tộc người cơ bản trong suốt </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> thời gian dài (x., ví dụ,nội địa và ven</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">biển Chuckchee (Bogoras 1904-9) h</span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">ay như</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> tuần lộc</span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">, </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> sông, và b</span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">ờ </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;">biển Lapps (Gjessing, 1954).</span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; line-height: 18px; text-indent: -18pt;"><span style="font-size: 14pt; line-height: 21px;"><span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; line-height: normal;"> </span></span></span><br />
<div class="MsoListParagraph" style="line-height: 18px; text-indent: -18pt;"><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;"><span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt; line-height: normal;"> </span><span style="font-family: 'Times New Roman'; line-height: normal;"> </span></span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">Một</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">trong</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">những</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">bài tiểu luận</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">sau đây</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">Blom</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">(</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">trang</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">74</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">ff</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">.)</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">lập luận</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">một cách thuyết phục về điểm này</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> với việc nhắc tới những người </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">nông dân</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">miền núi</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">Trung tâm</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">Na Uy</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">.</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">Ông</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">cho thấy</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">sự tham gia</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">của họ</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> như thế nào </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">và</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> sự</span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;"> đánh giá</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">về</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">giá trị</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> bản thân họ trong khuôn khổ những giá trị chung của người</span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;"> Na Uy</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đảm bảo</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">cho họ</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">tiếp tục là thành viên của nhóm dân tộc lớn hơn</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> bất chấp </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">các</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">mô hình</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> hoạt động </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">rất</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đặc trưng</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">và</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> chệch hướng </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">mà</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">các</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">hệ sinh thái</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">địa phương</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">áp đặt</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">lên họ</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">.</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">Để</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">phân tích các trường hợp</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">như vậy</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">chúng ta</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">cần</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">một</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">quan điểm</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">không</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">làm đảo lộn những tác động của điều kiện</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">sinh thái</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> đối với cách ứng xử có </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">truyền thống</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">văn hóa này</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">mà </span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">có thể</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">tách riêng</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">các</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">yếu tố này và</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">khảo sát sự hợp thành có tính </span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">xã hội</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> và văn hóa không có tính sinh thái đã tạo ra sư đa dạng</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">.</span></span></div><div class="MsoListParagraph" style="line-height: 18px; text-indent: -18pt;"><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><br />
<span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><b> Các nhóm tộc người</b></span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><b> </b></span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><b>như là</b></span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><b> </b></span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><b>một</b></span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><b> </b></span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><b>loại</b></span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><b> hình có </b></span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><b>tổ chức</b></span><br />
<span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> Bằng cách tập trung</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">vào</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">những ảnh hưởng có tính xã hội</span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">các nhóm tộc</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> người </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">được xem</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">là</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">một</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">hình thức tổ chức</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">xã hội</span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">.</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">Các chức năng</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">quan trọng</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">sau đó</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">trở thành</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">mục</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">(4</span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">)</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">trong</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">danh sách trên</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">trang</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">11</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">đặc điểm</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">tự</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">qui cho</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">và </span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> được </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">qui cho bởi các nhóm tộc </span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">người khác</span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">.</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">Một</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> sự </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">qui cho</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> có tính </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">phân loại</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">là sự qui cho</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">dân tộc</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">khi</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">phân loại</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">một</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">người</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">về</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">bản sắc</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">cơ bản</span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">chung</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> nhất </span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">xác định</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> có cơ sở </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">nguồn gốc</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">và nền tảng</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">của anh ta</span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">.</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">Trong phạm vi</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">mà</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">các đối tượng</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">sử dụng</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">bản sắc</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">dân tộc</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">để</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">phân loại</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">bản thân</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">và</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">những người khác</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">cho</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">mục đích</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">của sự tương tác</span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">chúng tạo thành</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">nhóm</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">dân tộc</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">trong</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">ý thức</span><span class="apple-converted-space" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">tổ chức</span><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">. </span></div><div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="line-height: 18px;"><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><span class="hps" style="text-indent: -18pt;"><span style="font-size: 14pt; line-height: 21px;"> </span>Điều quan trọng để</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">nhận ra</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">rằng mặc dù</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> việc phân loại </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">nhóm tộc</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> người </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đưa sự</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">khác biệt</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">văn hóa</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">vào</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">bản miêu tả</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">chúng ta</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">có thể</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">giả sử</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">không có</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">mối quan hệ</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">một </span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">- một</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đơn giản</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">giữa các</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đơn vị tộc</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> người </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">và</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">sự</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">tương đồng</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">cũng như khác biệt về văn hóa</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">.</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">Các</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đặc trưng</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">được</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đưa vào</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">bản mô tả không phải</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">là</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">tổng hợp</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">của những</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">khác biệt "</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">khách quan",</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">mà</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">chỉ là</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">những đặc trưng</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">mà các</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">thành viên tự</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">cho</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">là</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đáng kể</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">.</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">Không</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">chỉ</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> các dấu hiệu </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">biến thể</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">sinh thái</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">và phóng đại</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">sự khác biệt</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">một số</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đặc trưng</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">văn hóa</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">được sử dụng bởi</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> các thành </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">viên</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">như là</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">tín hiệu</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">và biểu tượng</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">của</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">sự khác biệt</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">, những cái khác</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">bị</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">bỏ qua</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">và trong</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">một số</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">mối quan hệ những khác biệt</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">căn bản</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">bị đẩy</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">xuống</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">và</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">bị từ chối</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">.</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span></span></div><div class="MsoListParagraphCxSpLast"><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"></span></span></div><div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="line-height: 18px;"><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><span class="apple-style-span"><span style="font-size: 14pt; line-height: 21px;"> </span> </span><span class="hps">Nội dung</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">văn hóa</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">của</span><span class="apple-converted-space"> sự phân tách </span><span class="hps">tộc người</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">có vẻ như</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">phân tích</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">được thành hai</span><span class="apple-converted-space"> nhóm</span><span class="apple-style-span">: </span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">(</span><span class="apple-style-span">i)</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps"> tín hiệu</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">hoặc các dấu hiệu</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">công khai</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps"> -</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">những</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đặc trưng về dấu ( âm và trọng âm)</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">mà con người</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">tìm kiếm</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thể hiện</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">để</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">hiển thị bản sắc</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thường là các đặc trưng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">như</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">ngôn ngữ</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">ăn mặc</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> kiểu </span><span class="hps">nhà</span><span class="apple-style-span">,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">hay</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">nói chung là cách sống,</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">và</span><span class="apple-converted-space"> các </span><span class="hps">(</span><span class="apple-style-span">ii)</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">định hướng</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">giá trị</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">cơ bản</span><span class="apple-style-span">:</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">các tiêu chuẩn về</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đạo đức và</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps"> sự trình diễn </span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">được</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">đánh giá xuất sắc</span><span class="apple-style-span">.</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">Kể từ khi</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps">thuộc về một</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="hps"> loại</span><span class="apple-converted-space"> </span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> người </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">có nghĩa</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">là trở thành</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">một loại</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">người</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">có</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">bản sắc</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">cơ bản</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">nó</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">cũng bao</span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;"> hàm</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">một</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">tuyên bố</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">được đánh giá</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">và</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">để</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đánh giá</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">chính mình</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">bởi</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">những</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">tiêu chuẩn</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">có liên quan</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đến</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">bản sắc</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đó</span><span style="text-indent: -18pt;">. </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">Không phải</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">các</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">loại</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> “</span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">nội dung</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">"</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">văn hóa</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> này tiếp theo từ </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">một danh sách</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">mô tả</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">các</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đặc trưng văn hóa, hay sự khác biệt</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">văn hóa</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">người ta không thể</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">dự đoán</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">từ những nguyên tắc</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đầu tiên mà</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">các đặc trưng sẽ</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">được</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">nhấn mạnh</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">và</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">đã tạo nên sự liên quan có tổ chức bởi</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">các thành viên</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">.</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">Nói cách</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">khác</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">phân loại các tộc người </span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">cung cấp</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">một</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">cấu trúc có</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">tổ chức</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">mà</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">có thể được cho một số các giá trị và các hình thức về nội dung trong hệ thống văn hóa xã hội </span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">khác nhau</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">.</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">Chúng</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">có thể có</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">liên quan</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">rất lớn</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">tới</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">hành vi</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">và cũng có thể không</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">, chúng</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">có thể</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">ngập tràn</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">trong đời sống</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">xã hội</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">,</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">hoặc</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">cũng có thể</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> chỉ </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">liên quan</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">trong</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">các lĩnh vực</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">hoạt động có giới hạn</span><span class="apple-style-span" style="text-indent: -18pt;">.</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">Có</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">một</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">phạm vi</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">rõ ràng</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">cho</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> dân tộc học và các </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">mô tả</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> so sánh c</span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">ác</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">hình thức</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">khác nhau</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">của các</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">tổ chức</span><span class="apple-converted-space" style="text-indent: -18pt;"> </span><span class="hps" style="text-indent: -18pt;">dân tộc như vậy.</span></span></div><div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="line-height: 18px;"><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><span class="hps" style="text-indent: -18pt;"></span></span></div><div class="MsoListParagraphCxSpFirst" style="margin-bottom: 0.0001pt; text-indent: -18pt; vertical-align: top;"><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><span style="color: #888888;"><span style="font-size: small;">1.</span><span style="font-family: 'Times New Roman'; font-size: 7pt;"> </span><span style="font-family: 'Times New Roman';"> </span></span><span lang="VI">Sự nhấn mạnh </span>đặc trưng “<span lang="VI"> qui cho</span>” như là đặc trưng<span lang="VI"> quan trọng của </span>các nhóm tộc người cũng đã giải quyết<span lang="VI"> được hai khó khăn</span> có tính<span lang="VI"> khái niệm đã được thảo luận ở trên.</span></span><br />
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> Khi </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">được </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">định nghĩa</span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> như </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> là một nhóm </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">quy cho </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">và độc quyền, bản chất </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">về tính</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> liên tục của c</span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">ác đơn vị </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> tộc</span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> người </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> là rõ ràng: nó phụ thuộc vào việc duy trì một </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">ranh</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> giới. Các </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">đặc trưng văn hóa mà các tín hiệu ranh giới có</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> thể thay đổi, và các đặc điểm văn hóa của các thành viên</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">tương tự có thể được chuyển đổi, thực </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">tế</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">, ngay cả những hình thức tổ chức của nhóm</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">có thể thay đổi - nhưng thực tế </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">sự tiếp tục phân đôi </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> giữa các thành viên và</span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> nhưng người </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> bên ngoài cho phép chúng ta xác định bản chất</span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> của tính </span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> liên tục, và </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">khảo sát sự thay</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;">đổi về hình thức và nội dung của</span><span lang="VI" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> văn hóa.</span></div><div class="MsoListParagraphCxSpLast" style="margin-bottom: 0.0001pt; vertical-align: top;"><span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><span lang="VI"><br />
2. </span>Các yếu tố có liên quan về mặt <span lang="VI">Xã hội một mình trở thành</span> yếu tố<span lang="VI"> chuẩn đoán cho thành viên, không phải là</span><span lang="VI"> </span><span lang="VI">công khai, </span>sự <span lang="VI">khác biệt</span> về đối tượng <span lang="VI"> đó được tạo ra bởi các yếu tố khác. Nó </span>không tạo ra <span lang="VI">sự khác biệt </span>mà<span lang="VI"> các thành viên</span> tương tự <span lang="VI">có thể</span> công khai<span lang="VI"> hành v</span>i<span lang="VI"> của họ</span> như thế nào <span lang="VI">- nếu họ nói họ là A, trái ngược với một loại khác</span> cùng chia sẻ nguồn gốc văn hóa <span lang="VI"> </span>được phân loại là<span lang="VI"> B, họ sẵn sàng để</span><span lang="VI"> </span><span lang="VI">được đ</span>ối xử <span lang="VI">và để hành vi của </span>riêng <span lang="VI">họ được giải thích và đánh giá là </span> của <span lang="VI">A chứ không phải là của B, Nói cách khác, họ tuyên bố trung thành </span>với<span lang="VI"> </span>cùng nền <span lang="VI">văn hóa của A. Những ảnh hưởng của điều này, so với các yếu tố khác ảnh hưởng đến hành vi thực tế,</span><span lang="VI"> </span><span lang="VI">sau đó có thể được thực hiện </span>như <span lang="VI">đối tượng </span>khảo sát</span><br />
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"> </span><br />
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><b><span style="font-size: xx-small;"><i><br />
</i></span></b></span><br />
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><b><span style="font-size: xx-small;"><i> No</i></span><span style="font-size: xx-small;"><i>t</i><i>es</i></span></b></span><br />
<span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"></span><br />
<span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><span style="font-size: xx-small;"><a href="http://www.blogger.com/post-edit.g?blogID=5696201926850172650&postID=8342700451845434955&from=pencil" name="1." style="color: #888888; text-decoration: none;">1.</a><span class="apple-converted-space"> </span>The emphatic ideological denial of the primacy of ethnic identity (and rank) which characterises the universal religions that have arisen in the Middle East is understandable in this perspective, since practically any movement for social or ethical reform in the poly-ethnic societies of that region would clash with conventions and standards of ethnic character.<o:p></o:p></span></span><br />
<span class="apple-style-span" style="font-family: 'Times New Roman', serif; text-indent: -18pt;"><span style="font-size: xx-small;"><a href="http://www.blogger.com/post-edit.g?blogID=5696201926850172650&postID=8342700451845434955&from=pencil" name="2." style="color: #888888; text-decoration: none;">2.</a><span class="apple-converted-space"> </span>The difference between ethnic groups and social strata, which seems problematical at this stage of the argument, will be taken up below.<o:p></o:p></span><br />
<span style="font-size: xx-small;"><a href="http://www.blogger.com/post-edit.g?blogID=5696201926850172650&postID=8342700451845434955&from=pencil" name="3." style="color: #888888; text-decoration: none;">3.</a><span class="apple-converted-space"> </span>I am here concerned only with individual failure to maintain identity, where most members do so successfully, and not with the broader questions of cultural vitality and anomie.</span><span style="font-size: small;"><o:p></o:p></span></span></div><br />
</div></div><div class="MsoListParagraph" style="text-indent: -18pt;"><span style="line-height: 18px; text-indent: -18pt;"> <i><span style="color: blue;"> * Tựa đề do tôi đặt. Trong tiếng Việt, "dân tộc" được sử dụng cho cả hai khái niệm : tộc người cụ thể như dân tộc Kinh, dân tộc Tày, dân tộc Thái, dân tộc Hmong ... và dân tộc như một cộng đồng quốc gia dân tộc, dân tộc Việt Nam. Trong bài này tôi dùng " tộc người", sắc tộc cho thuật ngữ Ethnic/ Ethnic groups) và dân tộc cho Nation. </span></i></span></div></div></div></div>Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-3499169090723464072012-04-23T16:56:00.000-07:002012-09-29T03:47:41.642-07:00Chuyên gia nước ngoài nói gì về đô thị hóa ở Việt Nam?<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div style="background-color: white; color: #333333; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: -webkit-auto;">
Các cuộc gặp gỡ cùng những học giả nghiên cứu về đô thị ở Ðại học British Columbia, Canada (nơi đặt trụ sở của Trung tâm Ðịnh cư con người thế giới) rồi Bách khoa Torino (Italia), Ðại học Berkeley (Mỹ) đã làm tôi khẳng định được rằng công cuộc đô thị hóa không thể chỉ giải quyết giữa giới quy hoạch, kiến trúc với nhau mà cần sự tiếp cận đa ngành.<br />
<br />
<img align="right" border="0" src="http://ashui.com/mag/images/stories/200903/dothihoa_vn2.jpg" style="border-bottom-style: none; border-color: initial; border-image: initial; border-left-style: none; border-right-style: none; border-top-style: none; border-width: initial; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;" />Xây dựng mới hoặc cải tạo đô thị nhất thiết phải có sự tiếp tay tích cực của các nhà kinh tế, văn hóa, xã hội. Tại các cuộc gặp gỡ đó, tôi học hỏi được nhiều từ các nhà địa lý nhân văn, môi trường, xã hội học đô thị, nhân học, hoạt động xã hội và văn hóa cộng đồng, quản lý đô thị... hơn là từ đồng nghiệp trong nghề của mình.<br />
<br />
<strong>Thị trưởng thế giới và các nhà quy hoạch Châu Âu</strong><br />
<br />
Lần đầu tiên tôi có ấn tượng sâu sắc về cách tiếp cận và giải quyết các vấn đề đô thị là ở cuộc họp các thị trưởng khắp thế giới tại Montréal, Canada vào đầu những năm 90 thế kỷ trước. Bản thân họ là những nhà chính trị mà lại tiếp cận được các vấn đề đô thị giống như những quy hoạch gia và môi trường học sành sỏi. Tôi có cảm tưởng họ đích thực là các kiến trúc sư của thành phố, không giống với vai trò kiến trúc sư trưởng hữu danh vô thực ở nước ta những năm nào! Tiếp xúc với các nhà quy hoạch châu Âu những năm gần đây, tôi mới biết rằng những lý luận về đô thị học của các nhà kiến trúc hiện đại sừng sỏ thế giới như Le Corbusier, Meier, Gropius các năm 30 của thế kỷ trước qua Hiến chương Athens 1933 về “đô thị công nghiệp” ra đời ở châu Âu nay đã lỗi thời, không còn phù hợp cho phát triển đô thị bước vào thời đại thông tin và xã hội tri thức. Ðỉnh cao của đô thị công nghiệp phương Tây phải chăng là sự hình thành “mạng lưới đô thị toàn cầu” theo mô hình Mỹ đang lan tràn khắp châu á ngày nay.<br />
<br />
Phản ứng lại những sai lầm đô thị hóa kiểu đó, vào các năm 1990, Hiệp hội các quy hoạch gia đô thị Cộng đồng Châu Âu soạn thảo Hiến chương Athens Mới 1998 nhắm chuẩn bị cho công tác quy hoạch đô thị khi loài người bước vào thế kỷ XXI, lấy con người là đối tượng trung tâm công tác quy hoạch đô thị, với các điều khoản mang tính nhân văn và chú trọng đến các vấn đề môi trường, phát triển hài hòa và bền vững.<br />
<br />
Hiện nay đang xuất hiện phong trào “Phục hưng châu á” với nhiều tầm nhìn mới về phát triển, trong đó có tầm nhìn về kiến trúc và quy hoạch đô thị. Các nhà kiến trúc lớn châu á như William Lim, Ken Yeang, Tay Kheng Soon, Charles Corea... chủ trương phát triển kiến trúc mang tính “hậu hiện đại - bản địa”, nhằm phản ứng lại trào lưu quy hoạch phương Tây đi đến đâu là chủ trương phá hủy các trung tâm đô thị truyền thống, áp đặt phong cách quốc tế với các khối nhà cao tầng vô hồn, xa lộ xuyên trung tâm đô thị, tạo dựng các khu đô thị mới lấn chiếm vùng ven thị với lối ở kiểu “suburb” ngoại ô Mỹ, siêu thị, sân golf.<br />
<br />
<strong>Các nhà nghiên cứu đô thị trẻ phương Tây ở Việt Nam </strong><br />
<br />
<img align="right" border="0" src="http://ashui.com/mag/images/stories/200903/dothihoa_vn1.jpg" style="border-bottom-style: none; border-color: initial; border-image: initial; border-left-style: none; border-right-style: none; border-top-style: none; border-width: initial; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;" width="400" />Không phải ngẫu nhiên mà năm nay vấn đề đô thị ở nước ta trở thành đề tài nóng bỏng tại các cuộc gặp gỡ học giả trong và ngoài nước. Năm nay, các cuộc thi quốc tế hiến kế về kiến trúc, đô thị diễn ra sôi nổi, từ Hà Nội đến TP.HCM. Các dự án khu đô thị mới cũng xuất hiện khắp nơi. Nhưng thực tế đô thị ta, giao thông vẫn tắt nghẽn, nước ngập lênh láng, cơn sốt nhà đất rộ lên rồi tắt ngấm, nông dân tiếp tục khiếu kiện do mất đất xây các khu công nghiệp, sân golf. Trong cư dân đô thị, người có thu nhập thấp, công nhân thời vụ vẫn sinh sống trong vùng ven thị nhếch nhác...<br />
<br />
Phải chăng vẫn còn nguyên đó những điều bất ổn trong vấn đề đô thị và đô thị hóa vào giai đoạn phát triển và hội nhập ở nước ta.<br />
<br />
Tại hội thảo Việt Nam học ở Hà Nội, tôi thực sự ngạc nhiên khi gặp các nhà nghiên cứu trẻ đến từ phương Tây. Họ đều nói sõi tiếng Việt và đã có nhiều năm học tập, nghiên cứu ở Hà Nội. Các vấn đề họ tìm hiểu không to tát như lớp học giả đàn anh, mà về các vấn đề nhỏ, rất đời thường như tìm hiểu “khu vực phi chính quy” (informal sector) về các tầng lớp cư dân đông đảo đô thị kinh doanh nhỏ, sự phát triển của các thành phố nhỏ ở nước ta.<br />
<br />
Timothy Gorman (Mỹ) bàn về “nền kinh tế hằng ngày” của những người mua gánh bán bưng, xe ba bánh, người nhập cư nông thôn lên thành phố kiếm sống. Chính quyền đô thị phải có giải pháp thỏa đáng giải quyết công ăn việc làm và nơi ở, sinh hoạt cho thành phần cư dân thu nhập thấp, hoặc công tác thời vụ này. Anh đưa ra một số giải pháp hợp tình hợp lý về bố trí tập trung chỗ buôn bán cho người bán hàng rong, sắp xếp chỗ cho người buôn bán nhỏ. Các giải pháp đề ra có lẽ còn tốt hơn các biện pháp hành chính mà các nhà quản lý đô thị nước ta vội vã đem ra áp dụng vừa qua.<br />
<br />
Sandra Kurten, Rudiger Korff thuộc Viện nghiên cứu Ðông Nam á, Ðại học Passau (Ðức) đề cập vấn đề thay đổi không gian công cộng ở Hà Nội, nhằm tạo sức sống năng động hơn cho các quảng trường, công viên và cả hè phố, làng hoa truyền thống kiểu xã hội thị dân mà Việt Nam đang hướng tới. Tim Kaiser cũng từ trường đại học trên thì rút tỉa kinh nghiệm từ các đô thị nhỏ ở phương Tây để hội nhập các thành phố nhỏ vào hệ thống các thành phố Việt Nam, tạo sự đóng góp hài hòa chung cho khu vực cũng như vai trò của chúng trong các hình mẫu di dân.<br />
<br />
<strong>Những đổi thay ở Hà Nội và Ðà Nẵng</strong><br />
<br />
<img align="right" border="0" src="http://ashui.com/mag/images/stories/200903/dothihoa_vn4.jpg" style="border-bottom-style: none; border-color: initial; border-image: initial; border-left-style: none; border-right-style: none; border-top-style: none; border-width: initial; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;" />Thật tình cờ, tôi gặp hai chuyên gia đô thị tầm cỡ từ nhiều năm qua đã kiên nhẫn theo dõi tiến trình phát triển ở Hà Nội và Ðà Nẵng. Nữ KTS trẻ Lisa Drummond nói rất giỏi tiếng Việt đến từ Khoa Ðô thị học của đại học York (Toronto, Canada) cho rằng cơ cấu không gian đô thị Việt Nam đã thay đổi đáng kể sau 20 năm đổi mới. Hà Nội chẳng những phát triển theo chiều ngang, lan tỏa ra vùng ven mà cả về chiều cao với khách sạn, nhà văn phòng và chung cư cao tầng. Sự xuất hiện của tầng lớp trung lưu cùng các thói quen mới về tiêu thụ và sinh hoạt góp phần làm thay đổi cảnh quan đô thị. Các điều này có lẽ đã được tiên liệu trước nhưng với tốc độ phát triển quá nhanh như hiện nay thì cũng đáng báo động.<br />
<br />
GS Christian Taillard là nhà nghiên cứu đô thị thuộc Trung tâm Quốc gia Nghiên cứu Khoa học Pháp (CNRS) lại tập trung vào thành phố Ðà Nẵng trong công trình kéo dài nhiều năm. Từ một thành phố quy hoạch xây dựng theo tuyến tĩnh về giao thông (sông Hàn và sân bay) từ thời Pháp thuộc cho đến chiến tranh chống Mỹ, bước vào thời kỳ phát triển sau chiến tranh, Ðà Nẵng đã phát triển theo hướng một siêu đô thị - đa trung tâm. Tuy nhiên, quá trình đô thị hóa Ðà Nẵng chỉ mới diễn ra ở các trục giao thông chính và các khu đô thị, khu công nghiệp mới, chứ chưa tác động đến cơ cấu thôn làng ở các lõm giữa. Cho nên cảnh quan đô thị Ðà Nẵng ngày nay là một sự đan xen hai yếu tố đô thị và nông thôn. Ðây có lẽ là hình mẫu chung cho nhiều thành phố đang phát triển nhanh ở nước ta.<br />
<br />
<strong>Xuất hiện các “Vùng đại đô thị”</strong><br />
<br />
Gây chú ý nhất tại các cuộc hội thảo quốc tế cuối năm qua là các chuyên gia hàng đầu về đô thị đến từ Bắc Mỹ. GS T.G. Mc Gee trình bày rất rõ nét về sự xuất hiện và vai trò tích cực của các “Vùng Ðại đô thị” (Mega-Urban Regions, MURS) trong phát triển kinh tế ở châu Á. Ông là một chuyên gia địa lý nhân văn hàng đầu của Canada từng có gần nửa thế kỷ nghiên cứu và kinh nghiệm về các vấn đề đô thị, đặc biệt hiểu biết khá sâu về phát triển đô thị châu Á. Gần đây ông đặc biệt quan tâm đến diễn tiến đô thị hóa nhanh chóng ở nước ta. Ông cảnh báo chúng ta về những hậu quả không mấy khích lệ đang diễn tiến ra tại các thành phố xây dựng dọc theo bờ biển, về khoảng cách giàu-nghèo, bất bình đẳng xã hội và phá hủy môi trường.<br />
<br />
GS Michael Leaf là chuyên gia quy hoạch định cư đến từ đại học British Columbia, Canada. Ông tập trung nghiên cứu các vùng ven thị Ðông Nam Á và TP.HCM. Ðối với ông, đây là vùng đệm giữa đô thị cũ và vùng nông thôn chung quanh và là nơi đang diễn ra sự thể nghiệm các khu đô thị mới với các khu công nghiệp, nhà ở, vui chơi giải trí. Hiện tượng đô thị hóa vùng ven thị diễn ra ở nước ta càng phức tạp hơn khi xuất hiện việc chiếm dụng đất canh tác nông nghiệp, đầu cơ đất đai và nạn tham nhũng. Ông nghĩ rằng chính quyền phải xác định lại phương cách quản lý mới và tái cấu trúc lại lãnh thổ thì mới mong phát triển hài hòa cho công cuộc đô thị hóa.<br />
<br />
<strong>Hiện tượng “Ðô thị toàn cầu”</strong><br />
<br />
<img align="right" border="0" src="http://ashui.com/mag/images/stories/200903/dothihoa_vn3.jpg" style="border-bottom-style: none; border-color: initial; border-image: initial; border-left-style: none; border-right-style: none; border-top-style: none; border-width: initial; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;" />Tôi thích thú nhất với báo cáo của GS Mike Douglass của Trung tâm Nghiên cứu Toàn cầu hóa và Khoa Quy hoạch đô thị và Quy hoạch Vùng thuộc Ðại học Hawaii, Hoa Kỳ. Với kinh nghiệm nhiều năm nghiên cứu tiến trình đô thị hóa ở châu á, ông lên tiếng báo động về nguy cơ các công ty bất động sản lớn đang chuyển đất đai nông nghiệp thành các khu đô thị mới với cư xá khép kín, với nhà ở cao cấp cùng các dịch vụ như siêu thị, công viên, sân golf, khu vui chơi giải trí riêng biệt dành cho người có thu nhập cao. Ðây là hình ảnh của “đô thị toàn cầu” rất xa lạ với khung cảnh đa phần còn nghèo khó vùng Ðông Nam Á.<br />
<br />
Cảm tưởng chung của tôi là các chuyên gia quốc tế hàng đầu phương Tây này vẫn nhìn vấn đề đô thị và đô thị hóa ở nước ta theo lối quy hoạch đô thị công nghiệp phương Tây thế kỷ XX vừa qua. Và như vậy thì họ đã chưa đưa ra được những góp ý tích cực hơn để giúp ta phát triển đô thị theo hướng hậu công nghiệp mang tính nhân văn và bền vững của thế kỷ XXI.<br />
<br />
Ví như GS Mc Gee mới chỉ đưa ra các khuyến cáo như phải tăng cường phúc lợi xã hội, đối xử bình đẳng đối với nông thôn. Trả lời câu hỏi đô thị Việt Nam có thể nào thoát ra khỏi “Mạng lưới đô thị toàn cầu” bị phương Tây khống chế, GS Douglass cho rằng nếu những nước châu á mong muốn hội nhập và phát triển nhanh chóng theo hướng kinh tế thị trường thì không còn mô hình nào khác. Có lẽ ông chưa tiện nói ra, nhưng tôi nhận thấy ông muốn ngầm cảnh báo các chính quyền châu á rằng, nếu tiếp tục phát triển đô thị kiểu đó, sẽ xuất hiện hố sâu phân cách giàu - nghèo và bất bình đẳng xã hội, cùng với sự xuất hiện “chủ nghĩa tiêu thụ” và “xã hội mạng lưới” do phương Tây khống chế ngày nay. Riêng tôi còn nghĩ rằng phát triển đô thị kiểu này ta sẽ sớm rơi vào “xã hội mạng lưới” nặng về chủ nghĩa tiêu thụ và gạt sang bên lề xã hội người nghèo đô thị. Nếu quan tâm đến phát triển bền vững hơn, chúng ta vẫn có thể tìm ra được các giải pháp căn cơ cho phát triển đô thị dựa trên các tiêu chí công bằng về không gian, xã hội và môi trường cho mọi người.<br />
<br />
<strong>KTS. Nguyễn Hữu Thái</strong></div>
<div style="background-color: white; color: #333333; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: -webkit-auto;">
<img border="0" height="1" src="http://ashui.com/mag/images/stories/200903/dothihoa_vn.jpg" style="border-bottom-style: none; border-color: initial; border-image: initial; border-left-style: none; border-right-style: none; border-top-style: none; border-width: initial; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;" /><a href="http://ashui.com/mag/tuongtac/phanbien/773-chuyen-gia-nuoc-ngoai-noi-gi-ve-do-thi-hoa-o-viet-nam.html" style="background-color: transparent; text-align: left;">http://ashui.com/mag/tuongtac/phanbien/773-chuyen-gia-nuoc-ngoai-noi-gi-ve-do-thi-hoa-o-viet-nam.html</a></div>
</div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-73446875526254107012012-04-23T16:52:00.000-07:002012-04-23T16:52:52.848-07:00Không gian công cộng và "Thành phố của tập đoàn"<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><br />
<div style="background-color: white; color: #333333; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: -webkit-auto;">Không dễ tìm định nghĩa chính thức về không gian công cộng. Theo nghĩa rộng nhất, Bộ Xây dựng<sup>(1)</sup> coi không gian công cộng là mọi không gian do nhà nước quản lý, bao gồm: đường phố, vỉa hè, bờ sông, bờ đê, hay thiết bị công cộng như bãi đổ rác, công trình công cộng, tượng đài. Nhưng bên cạnh đó, một số diện tích chung trong một số khu vực tư nhân, như nhà chung cư, khu ở biệt lập cũng được coi như một dạng không gian công cộng. Do đó, trong thực tế, nhiều loại không gian khác nhau ở Việt Nam được nhìn nhận như là không gian công cộng<sup>(2)</sup>, bao gồm: các không gian “bán công cộng” như khoảng sân trước đình chùa, quán cà phê, hay tượng đài; các không gian công cộng chính thức như công viên công cộng; hay các diện tích chung trong các công trình tư nhân như nhà chung cư hay trung tâm mua sắm dịch vụ.</div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: -webkit-auto;"><img src="http://ashui.com/mag/images/stories/201204/kgcc1.jpg" style="border-bottom-style: none; border-color: initial; border-image: initial; border-left-style: none; border-right-style: none; border-top-style: none; border-width: initial; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;" /><br />
(ảnh minh họa)</div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: -webkit-auto;">Tại các khu vực đông dân cư trong thành phố, nơi người dân sống nhiều thế hệ trong các căn nhà chật hẹp, người ta càng cần không gian công cộng hơn cả. Với họ, không gian công cộng không chỉ giúp đi lại, mà còn là những không gian hiếm hoi để giao tiếp xã hội, chơi, nghỉ ngơi, và tạo ra thu nhập kinh tế. Đồng thời, đó cũng lại là không gian mà các thành viên phải cùng nhau chia sẻ, điều chỉnh nhu cầu và hoạt động của mình, cho tương thích với nhau. Sự giao tiếp xã hội, thương lượng và điều chỉnh các hoạt động cá nhân<sup>(3)</sup> tạo ra cuộc sống sinh động trong không gian công cộng: với các hoạt động đa dạng, tự điều chỉnh, thay đổi liên tục trong ngày. Không gian công cộng mở, sôi động, tự quản, đáp ứng người sử dụng đa dạng được coi là một trong nhưng biểu hiện lành mạnh của đời sống đô thị.</div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: -webkit-auto;">Nhưng không gian công cộng cũng là không gian xung đột giữa một bên là các cơ quan nhà nước và bên kia là các biểu hiện đời sống sinh hoạt kinh tế xã hội hàng ngày của người dân. Vấn đề nằm ở chỗ không gian công cộng là không gian do nhà nước chính thức quản lý, thông qua bộ máy quản lý<sup>(4)</sup>, các quy định, chính sách, và quyết định về những vấn đề như: ai được phép sử dụng, ai cho phép ai, với phí tổn thế nào. Mục đích của chính quyền là nhằm buộc người dân Hà Nội, nhất là người mới nhập cư, sống “cuộc sống văn minh”<sup>(5)</sup> – định nghĩa theo các khía cạnh kỷ luật xã hội, vệ sinh và thẩm mỹ. Sự khác biệt giữa thực tế hàng ngày và quan điểm của các cơ quan nhà nước khiến không gian công cộng trở thành nơi diễn ra và giải quyết các xung đột, trong đó mỗi phía (người dân và cơ quan nhà nước) phát triển riêng cho mình các thủ thuật để thuận tiện trong việc kiểm soát và chiếm lĩnh không gian công cộng.</div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: -webkit-auto;">Không cái nào trong số các xung đột về không gian công cộng này là mới<sup>(6)</sup> hay mang tính đặc trưng Việt Nam. Đã có bằng chứng cho thấy các xung đột tương tự đã từng diễn ra thời thuộc Pháp, trong thời gian đầu của chế độ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, trong thời kinh tế bao cấp sau năm 1975, và tiếp diễn cho đến thời nay, thời kỳ di dân và đô thị hóa mạnh mẽ sau Đổi Mới. Có lẽ chỉ sự biến đổi về hình thể của thành phố là điều mới mẻ.</div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: -webkit-auto;"><em><img src="http://ashui.com/mag/images/stories/201204/kgcc2.jpg" style="border-bottom-style: none; border-color: initial; border-image: initial; border-left-style: none; border-right-style: none; border-top-style: none; border-width: initial; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;" /><br />
Phần còn lại của một ngôi nhà dành cho khách du lịch tại làng Lai Xá nằm ở phía tây Hà Nội. Ngôi nhà nguyên gốc thường có khoảng trống ở phía trước.</em></div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: -webkit-auto;">Tại Hà Nội, giống như nhiều nơi khác của Việt Nam, ranh giới giữa không gian công cộng và tư nhân rất mờ nhạt. Kết quả là đời sống xã hội, văn hóa, thậm chí đời sống làm ăn của người dân Hà Nội tràn cả ra ngoài những không gian công cộng chính thức, như vỉa hè, đường phố, công viên và tượng đài, theo nhiều cách khác nhau – và do đó tạo ra một đô thị mang sắc thái công cộng rất đậm nét. Khách du lịch đến Hà Nội, trong khi phải thăm viếng nhiều thắng cảnh khách nhau, thường hay bị lôi cuốn bởi cuộc sống sinh động chảy xung quanh họ, từ luồng xe cộ náo nhiệt, đến hoạt động dày đặc khu phố cổ, cũng như các trình tự tập luyện hàng ngày của người dân tại các công viên. Dù có luật lệ, không dễ để thấy luật lệ được cả nhà nước hay người dân chấp hành. Nhìn từ xa, tất cả khá “hỗn độn” và “lộn xộn”.</div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: -webkit-auto;">Hỗn độn và lộn xộn không phải là điều mà cả nhà nước lẫn nhà phát triển mong muốn. Khi các dự án do nhà nước hay tư nhân làm chủ ngày càng có quy mô lớn hơn trong ba thập kỷ qua, xu hướng phát triển trên quy mô toàn cầu càng ngày càng hướng tới sự kiểm soát chặt chẽ hơn tới các ranh giới giữa một bên là không gian bên trong dự án và bên kia là không gian bên ngoài của không gian công cộng (như đường phố, vỉa hè). Kết quả là các không gian đô thị mới càng ngày càng mang tính hướng nội, với điều hòa không khí, cảnh quan hoàn hảo, camera giám sát mọi nơi, người gác cổng và những quy định để kiểm soát khách cũng như người sử dụng. Những không gian đó có thể trở thành như những pháo đài<sup>(7)</sup> nhằm bảo vệ các không gian bên trong, chống lại các không gian bên ngoài của đường xá hay vỉa hè.</div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: -webkit-auto;">Chúng tôi gọi sự hình thành cảnh quan kiểu pháo đài như vậy là “thành phố tập đoàn” (<em>corporate city</em>).</div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: -webkit-auto;">Phần thành phố của các tập đoàn tại Hà Nội bao gồm trung tâm mua sắm, cao ốc văn phòng, khách sạn quốc tế, cao ốc chung cư và khu ở biệt lập. Càng ngày, sự kết hợp các dạng công trình đó càng xuất hiện trong các dự án mang tính tổng thể, nhằm tái phát triển cả khu phố hay phát triển mới các khu đất nông nghiệp lớn. Việc xây dựng các tổ hợp dự án đó thường xuất phát từ việc chuyển đổi chức năng đất nông nghiệp giá rẻ ở ngoại thành<sup>(8)</sup> và đất cơ quan nhà nước, thậm chí cả đất công cộng (như chợ và công viên) tại các khu đô thị cũ.</div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: -webkit-auto;">Việc chuyển đổi đất sở hữu nhà nước thành đất tư – bao gồm đất do cơ quan nhà nước quản lý, chợ, công viên, thậm chí vỉa hè<sup>(9)</sup> – được thực hiện thông qua các chính sách, thường được gọi là “xã hội hóa”. Trong bối cảnh Việt Nam, xã hội hóa là khái niệm nhằm chỉ sự chia sẻ chi phí đầu tư giữa nhà nước, khối tư nhân, các tổ chức và nhân dân nhằm tiến hành các hoạt động phát triển hay cung cấp các dịch vụ công. Trong thực tế xã hội hóa thường mang hình thức dịch vụ trả tiền, cụ thể như trong lĩnh vực văn hóa, giáo dục và chăm sóc sức khỏe. Nhưng xã hội hóa còn có nhiều hình thức khác. Dùng thu nhập từ phí cầu đường trả cho đơn vị quản lý và tu bổ cầu đường, trong khi cầu đường được xây dựng bằng kinh phí nhà nước, cũng được coi là xã hội hóa. Khuyến khích phát triển tư nhân trên đất công bằng cách xây dựng đường tới các khu đất này cũng được coi là xã hội hóa. Khi dự án có quy mô nhỏ, chẳng hạn nhượng bộ cho tư nhân chỗ xây dựng công trình dịch vụ trong công viên, thì sự nhượng bộ đó không làm giảm đặc điểm công cộng cơ bản của không gian công cộng. Tuy nhiên, khi quy mô của dự án tăng lên, đặc điểm công cộng của các không gian đô thị bị suy giảm và bắt đầu mang các yếu tố của thành phố tập đoàn.</div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: -webkit-auto;">Xã hội hóa và tập đoàn hóa quá trình phát triển đô thị đang song hành với nhau để biến đổi Hà Nội. Vậy, không gian công cộng, cũng như động lực đời sống công cộng của Hà Nội, mai này sẽ ra sao?</div><div style="background-color: white; color: #333333; font-family: Arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 18px; margin-bottom: 10px; margin-top: 10px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: -webkit-auto;">Nguon: <a href="http://ashui.com/mag/tuongtac/phanbien/6707-khong-gian-cong-cong-va-thanh-pho-cua-tap-doan.html">http://ashui.com/mag/tuongtac/phanbien/6707-khong-gian-cong-cong-va-thanh-pho-cua-tap-doan.html</a> </div></div>Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-63782172971497352592012-04-17T21:16:00.000-07:002012-09-29T04:56:59.732-07:00VÌ SAO BỘ MẶT ĐÔ THỊ VIỆT NAM BỊ CHẮP VÁ?<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="posttitle" style="background-color: white; border-bottom-color: rgb(0, 0, 0); border-bottom-style: solid; border-bottom-width: 5px; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; margin-bottom: 5px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: -webkit-auto;">
<h3 style="color: black; font-family: Helvetica, Arial, 'Trebuchet MS', Verdana; font-size: 12px; line-height: 16px; margin-bottom: 5px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-transform: uppercase;">
<br />
</h3>
</div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
<strong>Giáo sư Michael Leaf hiện giảng dạy tại trường Qui hoạch Cộng đồng và Vùng, đồng thời là Giám đốc Trung tâm Nghiên Cứu Đông Nam Á tại Đại học British Colombia, Canada. Ông đã hơn 20 năm nghiên cứu về đô thị hóa và qui hoạch đô thị tại châu Á, trong đó có 4 nghiên cứu và một số tư vấn về quản lí đô thị tại Hà Nội và thành phố Hồ Chí Minh.</strong></div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
<strong>Gặp ông nhân một chuyến công tác ngắn ngày tại TP HCM, nhà qui hoạch đô thị Nguyễn Đỗ Dũng đã có dịp trò chuyện với ông về một số vấn đề đô thị tại Việt Nam.</strong></div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
Nguyễn Đỗ Dũng</div>
<div class="wp-caption aligncenter" id="attachment_306" style="background-color: whitesmoke; border-bottom-color: rgb(221, 221, 221); border-bottom-left-radius: 5px; border-bottom-right-radius: 5px; border-bottom-style: solid; border-bottom-width: 1px; border-image: initial; border-left-color: rgb(221, 221, 221); border-left-style: solid; border-left-width: 1px; border-right-color: rgb(221, 221, 221); border-right-style: solid; border-right-width: 1px; border-top-color: rgb(221, 221, 221); border-top-style: solid; border-top-width: 1px; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; margin-bottom: 15px; margin-left: auto; margin-right: auto; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: center; width: 577px;">
<a href="http://dungdothi.files.wordpress.com/2009/05/1.jpg" style="color: black; font-style: italic; text-decoration: none;"><img alt="" class="size-full wp-image-306" src="http://dungdothi.files.wordpress.com/2009/05/1.jpg?w=640" style="border-bottom-style: none; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-style: none; border-left-width: 0px; border-right-style: none; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-style: none; border-top-width: 0px; border-width: initial; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;" title="1" /></a><br />
<div class="wp-caption-text" style="font-size: 11px; line-height: 12px; padding-bottom: 5px; padding-left: 5px; padding-right: 5px; padding-top: 5px;">
Giáo sư Michael Leaf trên đường phố Sài Gòn</div>
</div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
<strong>Qui hoạch đô thị đang là vấn đề nóng hổi tại các thành phố lớn ở Việt Nam, nhất là sau trận lụt lịch sử tại Hà Nội, đợt ngập triều và sự xuất hiện của những “lô cốt” trên đường phố Sài Gòn – những con đường vốn đã thường xuyên kẹt xe từ trước đó. Vậy vai trò thực sự của qui hoạch ở đâu trong những vấn nạn này?</strong></div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
<em>Khi bạn nhìn vào một thành phố lộn xộn và có nhiều vấn nạn, bạn có thể có hai cách lý giải: thành phố đó không được qui hoạch tốt, hoặc là qui hoạch thành phố không được thực thi một cách nghiêm chỉnh. Qui hoạch đô thị tại Việt Nam có vai trò tương đối mờ nhạt trong việc tạo dựng hình ảnh đô thị. Thực tế này có lẽ trước tiên là do hệ thống luật pháp giúp thực thi qui hoạch là tương đối yếu kém. Qui hoạch vẫn chỉ mang tính “đề xuất” và việc diễn giải từ qui hoạch và các qui định về qui hoạch ra thực tiễn còn rất tùy hứng và dẫn đến những kết quả rất khác nhau.</em></div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
<em>Một dẫn chứng là một dự án cao ốc mới được phê duyệt tại TP HCM mà tôi đọc trên báo. Dự án không phù hợp cả về kiến trúc và qui mô và sẽ tạo ra rất nhiều giao thông đối với khu vực trung tâm hiện hữu của thành phố nhưng vẫn được phê duyệt. Tôi e rằng dự án được phê duyệt không phải vì sự phù hợp với qui hoạch chung mà vì mối quan hệ chính trị hoặc kinh tế mà chủ dự án có được. Như vậy qui hoạch không có đủ quyền lực để giúp giải quyết những vấn nạn của đô thị.</em></div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
<strong>Ông đã nhắc đến vấn đề thiết chế thực hiện qui hoạch lỏng lẻo tại Việt Nam. Còn từ góc độ chuyên môn: phương pháp và thực hành qui hoạch, liệu có vấn đề gì mà ông cho là nguyên nhân dẫn đến những vấn nạn đô thị kể trên?</strong></div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
Một vấn đề cốt lõi trong phương pháp qui hoạch là sự tồn tại ranh giới giữa <em>qui hoạch xây dựng đô thị</em>, khía cạnh phát triển về hạ tầng, kỹ thuật và kiến trúc của một thành phố, và <em>kế hoạch </em>hay còn gọi là<em> qui hoạch phát triển kinh tế – xã hội</em> của thành phố đó. Vai trò của <em>qui hoạch</em> mới chỉ là thực hiện <em>kế hoạch</em>: xây dựng bao nhiêu căn nhà, mở bao nhiêu km đường, nối bao nhiêu cây cầu,… Về về măt tổ chức chính quyền, <em>qui hoạch, </em>thuộc lĩnh vực xây dựng<em>,</em> và <em>kế hoạch, </em>thuộc lĩnh vực kế hoạch – đầu tư<em>,</em> vẫn còn thuộc vào các cơ quan quản lí riêng biệt và dường như ít đối thoại với nhau. Tôi nghĩ rằng để giải quyết rất nhiều những vấn nạn trong đô thị Việt Nam hôm nay, <em>qui hoạch</em> phải xen kẽ các mục tiêu kinh tế xã hội vào trong các bản vẽ thay vì chỉ tập trung vào việc tạo dựng hình ảnh bề ngoài của đô thị. Và việc không am hiểu các khía cạnh kinh tế, xã hội trong quá trình qui hoạch xây dựng đô thị cũng làm hình ảnh thành phố bị biến dạng và chắp vá so với ý đồ thiết kế. Tại Canada cũng như nhiều quốc gia phát triển khác, các nhà qui hoạch (planner) là đảm đương cả hai vai trò: đề xuất chiến lược phát triển kinh tế và kế hoạch phát triển đô thị và hạ tầng.</div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
<strong>Nhưng cùng với sự phân cấp quản lí qui hoạch về cấp quận và phường, các yếu tố kinh tế – xã hội trong nhận thức của địa phương thường mâu thuẫn với qui hoạch của toàn thành phố và dẫn đến quang cảnh chắp vá của đô thị hóa vùng ven như trong nghiên cứu của giáo sư đã phản ánh?</strong></div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
<em>Đúng thế. Chính quyền thành phố đề xuất ra các bản qui hoạch tổng thể. Tuy nhiên việc thực hiện qui hoạch phụ thuộc rất nhiều vào sự đồng thuận và quyết tâm của chính quyền cấp quận/huyện và cả cấp phường/xã trong việc thực hiện bản qui hoạch chung đó cũng như quản lí đô thị.</em></div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
<em>Đặc điểm chung của đô thị hóa vùng ven tại TP HCM là sự chắp vá, nhất là do việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất vô nguyên tắc. Sự chắp vá này dẫn đến những tác hại về môi trường và xã hội. Sự chắp vá trong đô thị hóa cũng phản ánh phần nào sự chắp vá trong thực hiện và quản lí qui hoạch. Theo số liệu của Niên giám Thống kê TP HCM 2008 thì dân số thành phố năm 2007 là 6,7 triệu người. Tuy nhiên một con số ước lượng từ năm 1998 thì dân số lúc đó đã là 7,5 triệu trong khi số liệu chính thức tại cùng thời điểm là 5,1 triệu. Hơn 2 triệu người “lọt sổ” này không trốn đi đâu cả. Nếu anh đến bất cứ ủy ban phường nào mà hỏi thì cán bộ ở đó đều nắm rất vững những người dân đó đang ở đâu. Khi đến các cơ quan địa phương và nói chuyện với người dân thì hầu như ai cũng nói là thiếu qui hoạch, thiếu kiểm soát việc xây dựng. Thoạt nghe người ta sẽ có cảm tưởng rằng đây là một thành phố không có kiểm soát, không ai là người chịu trách nhiệm. Thực ra vấn đề là ở chỗ hệ thống chính quyền khá phức tạp nhưng đang còn phân mảng, chồng chéo và mâu thuẫn về trách nhiệm và quyền lợi – và đây chính là những điều kiện đằng sau những biến đổi hiện nay tại vùng ven của thành phố.</em></div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
<em>Khi kinh tế thị trường phát triển, vùng ven được công nghiệp hóa và di dân đổ về ngày càng nhiều. Nhiều nông dân bỏ nghề nông, xây nhà trọ trên đất thổ cư và cho thuê. Tại một làng vùng ven phía Tây TP HCM, có 20% số hộ trong làng đã kinh doanh nhà trọ và số người ở trọ khoảng 12.500 người, xấp xỉ số dân của làng. Đây là một hình thức kinh doanh không hợp pháp cả về các qui định xây dựng cơ bản lẫn về hợp đồng thuê nhà mà đã được các cán bộ địa phương chấp thuận và thậm chí khuyến khích. Sự chấp thuận này được lý giải là do nhà trọ không chỉ tạo ra nguồn thu trực tiếp cho chính quyền và người dân địa phương mà còn tạo ra chỗ ở rẻ, và do đó chi phí lao động sẽ thấp và giúp tăng khả năng cạnh tranh của địa phương trong thu hút đầu tư.</em></div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
<em>Ở một phường ven đô khác, dân cư chỉ có 40,000 người nhưng đã có 200 nhà máy và hơn 1500 cơ sở kinh doanh hộ gia đình. Đi dọc theo các con đường chính trong phường, anh sẽ thấy những nhà máy quy mô nhỏ nằm rải rác, xen lẫn khu dân cư và các cửa hàng kinh doanh trong phường. Nhà ở bình dân và công nghiệp hóa quy mô nhỏ có vai trò rất quan trọng trong việc tạo dựng hình ảnh đô thị hóa vùng ven nhưng dường như đã tuột khỏi sự quản lí của thành phố và nằm trong tay chính quyền cấp thấp hơn. Sự quản lí này càng trở nên khó khăn hơn khi quyền lực nhà nước do chính quyền địa phương nắm giữ không địch lại các quyền lực xã hội khác như một hội đồng thôn, một ông chủ lớn quen biết rộng hay một băng nhóm tội phạm. Thiết chế qui hoạch là rất quan trọng và thiết chế đó phải được đồng thuận trong mọi cấp quản lí của hệ thống chính quyền.</em></div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
<strong>Ở khía cạnh đô thị hóa vùng ven, đâu là hệ quả của ranh giới giữa <em>qui hoạch xây dựng đô thị</em> và <em>kế hoạch</em> hay <em>qui hoạch phát triển kinh tế – xã hội</em>?</strong></div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
Một ví dụ điển hình là việc các bản qui hoạch chung cũng như các bản qui hoạch ở cấp thấp hơn phản ánh và tôn trọng như thế nào quyền lợi và cuộc sống của người dân trên địa bàn thực hiện qui hoạch. Ở các vùng ven thành phố, sự xuất hiện của các dự án bất động sản qui mô nhiều khi không đồng nghĩa với việc nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân bản địa mà đồng nghĩa với việc phải di dời đến những nơi ở mới không phù hợp với lối sống và việc kiếm sống của họ. Như vậy qui hoạch xây dựng đô thị không hẳn giúp phát triển kinh tế – xã hội cho những người dân vốn là đối tượng của qui hoạch.</div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
<strong>Theo giáo sư, bên cạnh các vấn đề vốn đều nằm trong tay chính quyền như thiết chế trong thực thi và quản lí qui hoạch, hay trong tay giới chuyên môn như việc thu hẹp khoảng cách giữa <em>qui hoạch</em> và <em>kế hoạch</em>, thì điều gì từ chính người dân sẽ giúp nâng cao chất lượng sống trong đô thị?</strong></div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
Tôi nghĩ rằng chất lượng cuộc sống đô thị phụ thuộc rất nhiều vào việc con người đối xử với nhau như thế nào hơn là sự hoành tráng, nguy nga của các tòa nhà. Chính điều này làm cho các thành phố của Việt Nam, nơi giàu có về các giao tiếp nhân bản giữa con người với con người, vẫn là những đô thị tốt để sinh sống. Điều tôi lo lắng là điểm tích cực này dường như đang giảm đi cùng với sự xuất hiện của những khu đô thị mới vốn không có chỗ cho người nghèo. Thách thức lớn nhất đối với thành phố Hồ Chí Minh trong những năm tới là dòng người nhập cư tiếp tục đổ vào thành phố từ các vùng quê và chúng ta sẽ đối xử với những con người đó như thế nào, cũng như những người giàu hơn sẽ đối xử với người nghèo hơn như thế nào!</div>
<div style="background-color: white; color: #666666; font-family: Georgia, 'Times New Roman', Times, serif; font-size: 12px; line-height: 20px; padding-bottom: 5px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 5px; text-align: -webkit-auto;">
Nguồn:<a href="http://dungdothi.wordpress.com/2009/05/01/bomatdothi/" style="background-color: transparent; text-align: left;">http://dungdothi.wordpress.com/2009/05/01/bomatdothi/</a></div>
</div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-77550946692467535252012-04-15T04:09:00.000-07:002012-04-15T04:09:59.894-07:00Nhà sử học Mỹ: Hồ Chí Minh, một nhân cách lớn của thời đại<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on"><br />
<h1 style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: white; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; color: #666666; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 4px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 4px; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><span style="color: black; line-height: 16px;"><span style="font-size: large;"><i>Josephine Stenson ( GS Sử học)</i></span></span></h1><div class="bodytext" style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: white; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; line-height: 16px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-align: justify; vertical-align: baseline;"><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; font-size: 12px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Bà Josephine Stenson là giáo sư tiến sĩ sử học của trường đại học Florida Atlantic ở tiểu bang Florida, Hoa Kỳ. Đây là bài phát biểu của bà tại Hội thảo quốc tế kỷ niệm 100 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Hà Nội tháng 5 năm 1990. Bài tham luận tiếng Anh, nhan đề "Hồ Chí Minh, một nhân cách lớn của thời đại" đã được ghi lại và sau đó do Bảo tàng Hồ Chí Minh xuất bản. Đây là một bài tham luận rất hay, có nhiều điểm mới mẻ, đặc biệt, cho thấy một cái nhìn khác, một quan điểm mới mẻ thông thóang và đôi chút tế nhị, táo bạo, nhạy cảm về chuyện đời tư, phụ nữ, tình yêu của Bác Hồ, với một góc nhìn từ người ngòai, một phụ nữ, một trí thức Hoa Kỳ.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">--------------------------------------------------------</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Xin cho phép tôi được mặc chiếc áo dài của người mẹ Việt Nam, người mẹ đã sinh ra những anh hùng của nhiều thời đại chống ngoại xâm để bảo vệ Tổ quốc thân yêu của mình. Và thời nay, có một người mẹ đã sinh ra thiên tài Hồ Chí Minh. Bà cũng đã mặc tà áo này.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Hôm nay tôi mặc tà áo này không phải để chưng món quà sang trọng của bạn bè Việt Nam tặng cho tôi. Đây là sự ngưỡng mộ một sắc phục dân tộc mà chưa có một sắc phục phụ nữ nào lại đẹp, có văn hoá, bề dày truyền thống và thanh lịch như chiếc áo dài Việt Nam.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Từ Hoa Kỳ, tôi sang Thái Lan và vào Thành phố Hồ Chí Minh, thấy ngỡ ngàng khi nhìn thấy nữ sinh các trường đều mặc áo dài - những chiếc áo dài tuyệt đẹp. Tôi như bị thôi miên cứ đứng nhìn ngây ngất những tà áo dài mềm mại trên thân hình rất đẹp của các nữ sinh.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Trong khi đó, một cảm giác buồn tương phản đột nhiên xâm chiếm trong tôi một cách bất ngờ khi tôi nhìn thấy nhiều chị em khác cũng tại thành phố này mặc những bộ đồ mà những người phụ nữ Mỹ chúng tôi đã bỏ từ thập kỷ 60 sang thập kỷ 70. Khi ra Hà Nội tôi hiểu được bề dày về nền văn minh Sông Hồng, nhưng không giống như Thành phố Hồ Chí Minh, phụ nữ ít mặc áo dài, phần lớn họ mặc quần áo giống như phụ nữ Bangkok và Philippines.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Hồ Chí Minh là người mà tôi dành nhiều thời gian nhất trong đời nghiên cứu lịch sử của tôi để tìm hiểu cho được đích thực tính cách của ông. Tôi thuộc thế hệ tuổi con cháu Bác Hồ Chí Minh. Cho phép tôi được ca ngợi lời ca muộn màng của người hậu thế. Không phải tôi ca ngợi Hồ Chí Minh vì Việt Nam đã chiến thắng quốc gia hùng mạnh nhất hành tinh. </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Tôi đã tự bỏ tiền túi ra để đi từ Mỹ sang Pháp và Liên Xô cũ: Những nơi mà Hồ Chí Minh đã đặt chân tới đó, để tìm những di tích gốc về Hồ Chí Minh. Tôi đã ở Liên Xô một thời gian tương đối lâu để nghiên cứu về ông. Khi về Mỹ, tôi lại đi từ New York đến các đảo lửa vùng Đông Bắc châu Mỹ, nơi cụ Hồ đã đi tàu xuyên đại dương đến đó. Tôi quyết tâm đi tìm cho được lai lịch văn hóa Hồ Chí Minh, mặc dù ngày đó người ta đã thừa nhận cụ là danh nhân văn hoá của thế kỷ.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Rất tiếc, lâu nay Việt Nam chỉ cung cấp cho chúng tôi lai lịch chính trị của Hồ Chí Minh, ngoài ra không cung cấp những tư liệu gì đối với những vấn đề khác. Và tôi cũng hết sức ngạc nhiên và khó hiểu không biết tại sao Việt Nam cứ tuyên truyền rằng cụ Hồ sinh ra trong một gia đình nghèo khổ? Đã nghèo thì làm sao có điều kiện ăn học và làm quan như cụ thân sinh ra ông và trình độ học vấn như ông.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Ngoài ra Việt Nam còn tuyên truyền rằng ông Hồ làm phu khuân vác ở Bến Nhà Rồng, bồi bàn dưới tàu Pháp, bồi bếp ở khách sạn Luân Đôn và làm thợ nhiếp ảnh... chỉ toàn là những lao động cơ bắp, không thấy trí tuệ Hồ Chí Minh ở chỗ nào cả! Có lẽ những nhà lãnh đạo Việt Nam lo ngại khi nói đến trí tuệ của ông Hồ Chí Minh thì ảnh hưởng đến đường lối giai cấp của Đảng Cộng sản chăng, vì sợ quần chúng hiểu rằng Bác Hồ là thành phần thuộc tầng lớp trên chứ thực chất không phải là bần cố nông và thợ thuyền, giai cấp lãnh đạo cách mạng?</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Xin lưu ý, bất cứ một quốc gia nào coi rẻ và khinh miệt trí thức thì nhất định sẽ thất bại, lịch sử đã từng chứng minh thực tế đó.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Qua nghiên cứu tôi thấy rằng:</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">- Bác Hồ chọn việc bồi bàn trên tàu là để có điều kiện đi đến được nhiều quốc gia.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">- Bác Hồ chọn việc làm ở khách sạn là nơi có điều kiện tiếp xúc được với nhiều chính khách.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Thế nhưng người ta hiểu sai rằng Bác Hồ làm đủ mọi nghề chỉ là để kiếm sống, không đúng!</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Tôi đã đến London tìm hiểu và thấy Nguyễn Ái Quốc kết thân với một số nhà đại văn hào, các nghệ sĩ danh tiếng như Romans, Darwin, vua hề Charlie (Sạc-lô)...</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Người ta đồn rằng cụ Hồ biết 28 thứ tiếng, nhưng theo kết quả tìm hiểu của tôi thì cụ biết khá sành sỏi 12 thứ tiếng.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Tôi xin dâng tặng những lời ca đẹp nhất về Hồ Chí Minh, sau khi tôi đã đi đến những nơi có dấu chân ông đi qua, gặp lại những người đã biết về ông và đi đến kết luận rằng Hồ Chí Minh lúc còn trẻ là một thanh niên ... rất đẹp trai, cho nên hiện giờ tôi vẫn cứ mơ ước về ông. Nếu tôi cùng thời với ông thì dứt khoát phải trở thành người yêu của ông. Ông không chấp nhận, tôi cũng đeo đuổi đến cùng... Tôi ngưỡng mộ ông bằng cả đầu óc khoa học của tôi, đồng thời bằng cả trái tim của một người con gái hậu thế.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Khi tôi đã yêu ông và tôn kính ông ở góc độ khoa học thì tôi nghĩ ngay đến tượng Nữ thần Tự Do ở quê hương tôi. Tôi là nhà sử học, tôi đã lật ra xem những trang ghi cảm tưởng của mọi chính khách khi họ đến tham quan và chiêm ngưỡng tượng thần Tự Do và ca ngợi thần Tự Do.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Nguyễn Tất Thành khi đến New York và cũng đã đến chiêm ngưỡng tượng thần Tự Do như mọi chính khách sau khi đến tham quan thần Tự Do đều ghi cảm tưởng bằng những lời ca ngợi Ngôi sao tỏa sáng trên vòng Nguyệt quế là ánh sáng tự do... Duy chỉ có Nguyễn Tất Thành đến xem thần Tự Do, nhưng chỉ nhìn dưới chân tượng và ghi: “Ánh sáng trên đầu thần Tự Do tỏa rộng khắp trời xanh, còn dưới chân tượng thần Tự Do thì người da đen đang bị chà đạp; số phận người phụ nữ bị chà đạp. Bao giờ người da đen được bình đẳng với người da trắng? Bao giờ có sự bình đẳng giữa các dân tộc? Và bao giờ người phụ nữ được bình đẳng với nam giới?</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Duy nhất chỉ có Nguyễn Tất Thành nhìn xuống chân tượng thần Tự Do và ghi lại những ý kiến trên. Nguyễn Tất Thành nhìn số phận con người, không chiêm ngưỡng hào quang tỏa sáng từ bức tượng thần Tự Do. Chính vì thế mà hôm nay tôi đến đây tìm đến con người này - Hồ Chí Minh - để xem giữa lời nói và việc làm của ông có tương phản không?</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Hồ Chí Minh quả thật là con người nói và làm đi đôi. Tôi đã vào nhà của ông. Lục tìm của riêng của ông. Ông không có của riêng. Thật rất lạ và hiếm thấy, chính khách nào khi cầm quyền đều ban hành sắc lệnh tôn trọng và bình đẳng cho phụ nữ nhưng khi sắc lệnh ký xong thì bản thân họ lại vào nhà thổ, cho phép phát triển kỹ nghệ “đàn bà”. Thậm chí một vị Tổng thống có đến 3 - 4 tình nhân. Duy nhất chỉ có Nguyễn Tất Thành đứng trước Tượng thần Tự Do ghi những điều trên khi mình còn lầm than, rồi khi mình làm Chủ tịch một nước và khi qua đời, trên giường ông vẫn vắng hơi ấm của đàn bà. Con người khi làm Chủ tịch nước 24 năm đến lúc qua đời trên giường không có hơi ấm của đàn bà.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Hồ Chí Minh là một người cộng sản vĩ đại, là một siêu nhân, ông càng vĩ đại hơn ở chỗ ông là một con người bình thường sống hòa lẫn vào trong cuộc sống của xã hội chứ không phải siêu phàm.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Tôi đọc nhiều tư liệu về ông và biết ông được nhiều phụ nữ yêu thương. Bà Lared theo đuổi Nguyễn Ái Quốc nhiều năm. Trong những đêm đi họp chi bộ về hai người đi bên nhau trên bờ sông Seine, bà tỏ tình mà Nguyễn Ái Quốc không mềm lòng. Khi bà qua đời, để lại cuốn nhật ký, tôi được đọc quyển nhật ký đó và hiện giờ con gái bà đang giữ. Con bà cũng nói với tôi: “Mẹ tôi yêu Nguyễn Ái Quốc”. Đấy, tôi phải đi tìm cho được những bằng chứng như vậy mới đủ cơ sở khẳng định nhân cách một con người của thời đại. Đúng, Hồ Chí Minh là nhân cách của thời đại.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Tôi cũng đến khách sạn Boston, ở Đông Bắc nước Mỹ, nơi Nguyễn Tất Thành ở đó làm thợ nặn bánh mì gần một năm trời và sau này chính các nhà đại văn hào châu Âu qua Mỹ đều ở Khách sạn này. Nguyễn Tất Thành đã ghi lại tên tất cả những chính khách đến ở trong khách sạn Boston.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Tại đây có một cô gái quốc tịch Mỹ gốc Pháp tên Côlét đã yêu say đắm Nguyễn Tất Thành. Nguyễn Tất Thành rất thích nghe hát và xem kịch, nhất là kịch cổ điển. Được biết Hồ Chí Minh rất yêu nghệ thuật và tâm hồn nghệ thuật rất phong phú, nhưng Nguyễn Tất Thành rời nước ra đi không phải để hoạt động chính khách mà ông đi tìm đường cứu dân tộc. Côlét khuyên dụ ông đi với bà và tỏ ý muốn kết hôn với Nguyễn Tất Thành, nhưng ông đã tìm cách an ủi Côlét để từ chối. Sau đó một thời gian, Côlét trở thành một nhà văn lớn có tên tuổi. Nguyễn Tất Thành tâm sự và bà Côlét kể lại: “Nếu tôi muốn có một văn bằng thì tôi đã thi năm 1904 ở trong nước, vì lúc đó tôi có một người con gái quê nhà yêu mà đành bỏ lại trên bến Cảng để ra đi”.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Vừa rồi, tôi có đọc một bài hồi ký đăng trên Tạp chí Lịch sử quân sự của Viện quân sự Hoa Kỳ, do một số sĩ quan Anh - Mỹ trong đội quân của Đồng minh khi sang Đông Dương đóng ở Cao Bằng, “Tôi sống cạnh Chủ tịch Hồ Chí Minh từ những ngày đầu khởi nghĩa”. Họ kể lại, có dịp tiếp xúc với Chủ tịch Hồ Chí Minh, họ hỏi:</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">- Không phải tò mò mà trên danh nghĩa là đàn ông với nhau, tại sao Chủ tịch không lấy vợ, không lập gia đình?</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Hồ Chí Minh trả lời một cách chân tình và thân mật: Khi còn trẻ phải đi hoạt động cách mạng, khi giành được độc lập thì đã già, nên không dám tính chuyện đó. Trước khi tôi ra đi, tôi có yêu một người con gái, người con gái đó cũng rất yêu tôi. Nhưng phải dừng lại về chuyện yêu đương, sau nhiều năm mất liên lạc, tôi không biết người con gái đó đang ở đâu, còn hay mất.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Tôi đã đi Quảng Châu và tôi biết Nguyễn Ái Quốc còn có một người yêu nữa tên Lý Phương Liên (bí danh) thư ký của Đông Phương bộ thuộc cục Phương Nam là vợ của Lý Thụy (cụ Hồ) ở phố Văn Minh, Quảng Châu, Trung Quốc. Thực tiễn cuộc sống có những việc nhìn thấy tận mắt chưa hẳn là thật. Khi ông Phạm Văn Đồng cùng một số người trong tổ chức Việt Nam thanh niên cách mạng đồng chí hội sang dự một khóa học chính trị tại nhà số 13 phố Văn Minh cũng tưởng Lý Phương Liên là "vợ" của Lý Thụy, nhưng sau mới biết thực tế không phải như vậy, đây chỉ là việc ngụy trang để che mắt mật thám.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Tôi không coi vấn đề này quan trọng, tuy vậy thời gian tôi đến Liên Xô, tôi cũng biết có một cô gái Nga yêu ông, yêu tới mức bà ta không lấy được Nguyễn Ái Quốc và suốt đời ở vậy cho đến già rồi chết. Có một nhân chứng người Nga được bà ta tâm sự kể lại với tôi rằng: “Hai người yêu nhau, nhưng không dám lấy. Nguyễn Ái Quốc nói lấy vợ thì phải để lại địa chỉ, phải có con, phải có trách nhiệm làm chồng, làm cha và rồi thế nào mật thám cũng phát hiện ra, cho nên Nguyễn Ái Quốc không lấy vợ và tôi cũng không lấy chồng."</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Dân tộc Việt Nam mãi mãi nên tự hào về Hồ Chí Minh, nền văn minh nhân loại của thế kỷ XX này luôn tự hào có một vĩ nhân được cả thế giới, đại diện bởi UNESCO, phong tặng Anh hùng giải phóng dân tộc và Danh nhân văn hóa kiệt xuất. Hồ Chí Minh mãi mãi là tấm gương sáng về nhân cách một người thời đại cho mọi thế hệ tiếp sau.</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"> </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Josephine Stenson </div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Hà Nội, tháng 5 năm 1990</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;">Nguồn:</div><div style="background-attachment: initial; background-clip: initial; background-color: transparent; background-image: initial; background-origin: initial; border-bottom-width: 0px; border-color: initial; border-image: initial; border-left-width: 0px; border-right-width: 0px; border-style: initial; border-top-width: 0px; margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; outline-color: initial; outline-style: initial; outline-width: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; vertical-align: baseline;"><a href="http://kbchn.net/news/Lich-Su-Viet-Nam/Nha-su-hoc-My-Ho-Chi-Minh-mot-nhan-cach-lon-cua-thoi-dai-3302/">http://kbchn.net/news/Lich-Su-Viet-Nam/Nha-su-hoc-My-Ho-Chi-Minh-mot-nhan-cach-lon-cua-thoi-dai-3302/</a></div></div></div>Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-56430532972784425982012-03-05T09:33:00.002-08:002016-09-16T02:07:16.519-07:00LÀNG, LIÊN LÀNG VÀ SIÊU LÀNG (Mấy suy nghĩ về phương pháp)<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div style="text-align: -webkit-auto;">
<span style="color: #222222; font-family: "georgia" , "utopia" , "palatino linotype" , "palatino" , serif;"><span style="font-size: 25px;"><br />
</span></span></div>
<div class="post-header" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 13px; line-height: 1.6; margin-bottom: 1.5em; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; text-align: -webkit-auto;">
<div class="post-header-line-1">
</div>
</div>
<div class="post-body entry-content" id="post-body-7839209147601517482" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 15px; line-height: 1.4; position: relative; text-align: -webkit-auto; width: 520px;">
<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt;">
<span class="Apple-style-span" style="font-family: "arial";"><i>(<span style="color: blue;">Thực ra tôi có ý định giới thiệu bài viết của GS Hà Văn Tấn từ lâu rồi, nhưng không có thời gian để type lại. Hôm nay nhân em Dân Hành Thiện đăng bài giới thiệu trên BBC công trình của John Kleinen, tôi có comment giải thích cho em một số điều đề cập trong bài giới thiệu và em đã cung cấp cho tôi đường link dẫn đến bài nay. Xin được đăng lại ở đây để các em sinh viên có thể tham khảo.)</span></i></span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif; font-size: medium;"><b><i>GS. Hà Văn Tấn </i></b></span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Có nghiên cứu làng xã, chúng ta mới nhận thức đầy đủ xã hội và văn hoá Việt Nam trong lịch sử cũng như tìm được những biện pháp đúng đắn để xây dựng nông thôn mới hiện tại. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của việc nghiên cứu làng xã thật rõ ràng. Có lẽ chẳng cần nói gì thêm về điều này.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Chúng ta mừng vì là gần đây đã có những công trình nghiên cứu khá tốt về làng xã, ngoài những phần miêu tả có giá trị, đã nêu lên mô hình nhằm vạch rõ cơ chế của làng xã Việt Nam cổ truyền. Nhưng đáng tiếc là trong đó không ít những khái quát không có mối liên hệ rõ rệt với tài liệu thực tế được mô tả. Thậm chí có những khái quát được mượn từ bên ngoài, có sẵn, đó là những nhận định tưởng như là lô-gích nhưng thực ra là tiên nghiệm. Và đặc biệt là hiện nay, chúng ta thường gặp khá nhiều mệnh đề đánh giá đề cao cái gọi là văn minh xóm làng trong khi rất ít gặp những sự phân tích đầy đủ và thoả đáng về nó.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Tình trạng đó không phải là không thể giải thích. Đề tài nghiên cứu làng xã cơ bản là một đề tài xã hội học - dân tộc học. Khi nghiên cứu nó như một đề tài sử học nghĩa là biến nó thành một đề tài xã hội học - lịch sử, ngoài những tài liệu quan sát trực tiếp, chúng ta cần có những tài liệu lịch đại. Điều đáng tiếc là những tài liệu giúp ta đi sâu vào kết cấu làng xã hiện còn, thường không sớm hơn thế kỷ XVII. Vì thiếu tài liệu, trong các công trình nghiên cứu làng xã Việt Nam trong lịch sử, phương pháp hồi cố “lấy nay suy ra xưa”, “lấy muộn suy ra sớm” vẫn chiếm một vị trí đáng kể. Và vì vậy, hiển nhiên khó tránh được những suy diễn, những giả thuyết không được chứng minh hay chứng minh yếu.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Nhưng sự thiếu tài liệu lịch sử về làng xã không phải là lý do duy nhất để cắt nghĩa tình trạng nói trên. Ở đây còn có vấn đề phương pháp. Có thể thấy rằng phương pháp hệ thống - cấu trúc tỏ ra có hiệu quả trong việc nghiên cứu làng xã. Làng được coi như một hệ thống riêng gồm những yếu tố hợp thành. Tuỳ theo đối tượng nghiên cứu của mình mà người nghiên cứu chọn lựa yếu tố hợp thành khác nhau của hệ thống. Chẳng hạn, có thể nghiên cứu làng như một hệ thống xã hội gồm các nhóm xã hội, các đẳng cấp, các nhóm tuổi v.v…, hay nghiên cứu làng như một hệ thống kinh tế gồm các nhóm, các ngành hoạt động sản xuất nghề nghiệp v.v…, hoặc là như một hệ thống kinh tế - xã hội mà các yếu tố hợp thành chằng chéo phức tạp hơn. Bản thân các yếu tố của hệ thống làng lại cũng có thể coi là những hệ thống con để nghiên cứu riêng biệt như gia đình, dòng họ, phe giáp v.v…, Điểm chủ yếu mà người nghiên cứu hướng tới là vạch ra mối liên hệ tương tác giữa các yếu tố bên trong của hệ thống, nêu lên cơ chế vận hành của hệ thống. Những công trình nghiên cứu làng xã gần đây phần nào đã tiến hành theo cách đó. Ngay làng xã, như một thực thể khách quan, đã là một hệ thống biệt lập nửa đóng, điều đó là một thuận lợi cho việc sử dụng phương pháp hệ thống - cấu trúc có kết quả. Ta có thể coi làng như một vi vũ trụ (microcosmos) qua đó ảnh xạ đặc điểm xã hội và lịch sử Việt Nam.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Nhưng chính do phương pháp tiếp cận (mặc dầu không phải lỗi của nó) cũng như do tính độc lập tương đối của làng, người nghiên cứu thường chỉ chú ý đến những liên hệ trong hệ thống mà ít chú ý hơn đến những liên hệ ngoài hệ thống. Rồi dường như dần dần người ta quên đi những mối liên hệ đó hoặc là tưởng rằng những mối liên hệ ngoài hệ thống cũng là do sự phát triển mở rộng các mối liên hệ trong hệ thống mà hình thành. Tất nhiên là trong các công trình nghiên cứu về làng xã hiện nay, người ta không quên nói rằng các làng xã Việt Nam không đóng kín như công xã Ấn Độ. Thực ra thì nhận định này cũng không phải là được đưa ra từ một sự so sánh thấu đáo các đặc điểm khác biệt giữa làng xã Việt Nam và Ấn Độ hay các nơi khác. Nhưng dầu có nói rằng làng Việt Nam không đóng kín, trên thực tế, người ta đã trình bày nó như một thể cô lập, bất biến. Trong thực tế người ta đã coi nước như tổng các làng, coi dân tộc như tổng các cộng đồng làng, coi văn hoá Việt Nam cổ truyền như tổng văn hoá làng.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Để tránh các khái niệm phiến diện, đã đến lúc chúng ta phải chú ý đầy đủ đến các mối liên hệ giữa làng với bên ngoài, tức là những mối liên hệ ngoài cấu trúc. Có thể chia những liên hệ đó ra làm hai loại: Một loại gồm những liên hệ giữa làng này với làng khác, tức mối liên hệ giữa các hệ thống tương đương, mà ở đây chúng tôi gọi là liên hệ <b><i>liên làng</i></b>. Loại thứ hai gồm những liên hệ giữa làng với cộng đồng hay khu vực rộng lớn hơn, tức mối liên hệ giữa hệ thống coi làng với các hệ thống lớn chứa đựng nó, mà ở đây chúng tôi gọi là liên hệ <b><i>siêu làng</i></b>. Cộng đồng siêu làng rộng hẹp với các thứ bậc khác nhau. Khi cộng đồng tộc người đã tiến tới trình độ dân tộc thì cộng đồng siêu làng lớn nhất là nước, là dân tộc.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Luôn luôn phải nhớ rằng trong lịch sử Việt Nam, từ rất lâu, các cộng đồng siêu làng đã tồn tại song song với cộng đồng làng, chứ không phải cộng đồng làng đã mở rộng thành cộng đồng siêu làng, không phải làng mở rộng thành nước. Cần đặc biệt chú ý điểm này vì nếu không thấy được như vậy, dễ nảy sinh các nhận định không đúng về mối quan hệ giữa làng với nước.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Chẳng hạn, trong một số quyển sử hay sách nghiên cứu về làng xã gần đây người ta viết rằng ý thức cộng đồng làng xã phát triển thành ý thức quốc gia và ý thức dân tộc. Viết như thế dễ gây ra ngộ nhận. Thực ra, ý thức dân tộc là phát triển lên từ ý thức cộng đồng siêu làng tiền dân tộc chứ không phải là phát triển lên từ ý thức làng. Ở đây cần phải thấy được mối liên hệ biện chứng giữa ý thức cộng đồng làng và ý thức cộng đồng dân tộc. Ý thức cộng đồng làng và ý thức cộng đồng nước có những mặt thống nhất nhưng cũng có những mặt đối lập. Cái gần gũi là tình cảm gắn bó với nơi cư trú, với nơi chôn rau cắt rốn. Nhưng giữa ý thức làng và ý thức nước có một cái ngưỡng không dễ vượt qua được, nếu chỉ với tình quê hương đó thôi. Lịch sử cho ta biết không ít những trường hợp có sự đối lập giữa làng và nước. Đó cũng là vấn đề chúng ta phải giải quyết trong thực tiễn hiện tại. Không thể nói một cách đơn giản là ý thức làng xã phát triển thành ý thức dân tộc. Sở dĩ các thành viên làng xã ngoài ý thức cộng đồng làng, có được ý thức cộng đồng dân tộc là vì cùng với làng, từ lâu đời, đã có sự tồn tại của cộng đồng siêu làng mà người ta có thể cảm nhận được qua những mối liên hệ làng và siêu làng. Những mối liên hệ liên làng và siêu làng đó rất đa dạng và tất nhiên không phải phát triển giống nhau giữa các làng. Các làng thủ công nghiệp và các làng thương nghiệp có những mối liên hệ liên làng và siêu làng mạnh mẽ hơn là giữa những làng thuần tuý nông nghiệp. Nhưng không phải các làng nông nghiệp là không có những mối liên hệ liên làng và siêu làng. Ngay trong một làng, mối liên hệ siêu làng cũng khác nhau giữa các nhóm xã hội. Chẳng hạn, đối với nho sĩ ở làng, thì “làng nho” rộng hơn làng, và đạo nho lại tạo ra một thế giới tinh thần siêu làng.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Chính từ những mối liên hệ siêu làng mà hình thành ý thức cộng đồng siêu làng, rồi từ ý thức cộng đồng siêu làng tiền dân tộc hình thành ý thức cộng đồng siêu làng dân tộc, chứ không phải ý thức cộng đồng làng phát triển thành ý thức cộng đồng dân tộc.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Có người nhận định rằng trong các thời kỳ đất nước ta bị ngoại xâm như thời kỳ Bắc thuộc, nước mất nhưng còn làng, và nhờ còn làng mà cuối cùng còn nước. Tôi cũng từng cho đó là câu nói hay. Nhưng thực ra, câu này hay nhờ biện pháp tu từ hơn là nói được bản chất của hiện tượng. Ta phải hiểu rằng nói nước mất là nói chủ quyền về một cộng đồng siêu làng đã mất. Nhưng vì đã từng có một cộng đồng như vậy tồn tại nên đã tạo ra ý thức về cộng đồng đó. Chính nhờ ý thức về một cộng đồng siêu làng như vậy mà các làng khác nhau đã nổi dậy để chiếm lại các cộng đồng siêu làng đã mất, chiếm lại nước. Nếu không có ý thức cộng đồng đó, không dễ gì đã có sự liên kết làng. Cho nên nói cuộc nổi dậy là từ làng, nhưng thực ra bao giờ cũng nhanh chóng vượt ra giới hạn làng, và thường có sự tham gia của “người hàng xứ” ở làng khác, hoặc từ những nơi rất xa. Khởi nghĩa Hai Bà Trưng là vậy mà khởi nghĩa Lam Sơn cũng là vậy.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Vả lại cũng cần định nghĩa rõ thế nào là mất nước mà còn làng. Mất nước là mất chủ quyền của nước. Nhưng mất nước thì chủ quyền của làng còn toàn vẹn đến đâu? Ở đây cũng lại phải xét về mức độ và khu vực, không thể nói chung chung đựơc. Có thể nói một cách văn vẻ rằng xóm làng là đòn bẩy thần thánh dấy lên những cuộc khởi nghĩa giành lại nước, nhưng nên nhớ rằng lực tác động chủ yếu vào đòn bảy đó là ý thức nước, tức cộng đồng siêu làng, chứ không phải là ý thức làng. Nếu làng còn thì cuộc nổi dậy hẳn không phải vì ý thức làng. Còn nếu như cho rằng ý thức làng cũng tác động vào cái đòn bảy thần thánh đó, thì đó là vì làng cũng mất. Đây hoàn toàn không phải là vấn đề các từ ngữ. Đây là việc quan trọng đối với việc nhận thức mối quan hệ giữa làng và nước, giữa cộng đồng làng xã và cộng đồng dân tộc, cũng như đối với việc đánh giá vị trí của làng xã trong lịch sử dân tộc.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Liên quan với vấn đề này là vấn đề văn hoá - văn minh xóm làng. Hiện nay người ta nói khá nhiều vè cái gọi là văn hoá xóm làng nhưng đáng tiếc là không ở đâu, nó được định nghĩa rõ ràng. Văn hoá xóm làng là văn hoá nông dân hay văn hoá nông thôn? Đó là văn hoá được biểu hiện ra trong xóm làng hay là văn hoá được đặc trưng bằng kết cấu xóm làng? Vì không có định nghĩa rõ ràng, hiện tại chúng ta không thể “đánh giá sự đánh giá” cái gọi là văn hoá xóm làng.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Nhưng dầu định nghĩa nó như thế nào, chúng ta cũng phải luôn luôn nhớ rằng văn hoá làng bao giờ cũng là một bộ phận của văn hoá siêu làng. Đường biên của cộng đồng văn hoá bao giờ cũng là đường biên của khu vực có quy mô siêu làng. Những sắc thái riêng biệt của văn hoá từng làng không đủ để làm nổi rõ đường biên ở kích thước làng. Ngay trong thời nguyên thuỷ, khi làng định cư chưa xuất hiện, thì cộng đồng văn hoá đã hình thành trên một khu vực khá rộng. Cho đến khi làng định cư xuất hiện thì cộng đồng văn hoá vẫn có quy mô siêu làng. Cộng đồng văn hoá này tuỳ theo giai đoạn mà lúc rộng lúc hẹp, nhưng bao giờ cũng là cộng đồng siêu làng. Ta có thể nói bản chất của cộng đồng văn hoá siêu làng. Điều đó cũng dễ hiểu vì có những mối liên hệ cơ bản của cộng đồng văn hoá như ngôn ngữ, tộc thuộc v.v…, luôn luôn là liên hệ siêu làng.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Vì vậy, nếu xét về đường biên cộng đồng văn hoá, thì chúng ta có thể nói rằng không có văn hoá làng. Khi nói tới văn hoá làng ta nhìn nhận nó với ý nghĩa mô thức văn hoá. Mô thức văn hoá làng như thế nào, chúng ta cần nghiên cứu. Nhưng mô thức này cần phải được liên hệ với cấu trúc làng. Làng Việt Nam không phải lầ cấu trúc đóng mà là cấu trúc mở, chí ít là nửa mở. Những mối liên hệ làng và siêu làng luôn luôn tác động đến làng, làm cho làng biến chuyển. Làng là một cấu trúc động. Không có làng bất biến. Sau luỹ tre xanh, bao biến động đã xảy ra. Ruộng đất tư lẫn ruộng đất công. Thân phận cá nhân, gắn liền với các đẳng cấp mà sự phân chia không nghiêm ngặt, luôn luôn có sự xáo động. Phật giáo, Đạo giáo, Nho giáo rồi Thiên chúa giáo kế nhau vào và cùng nhau thấm vào làng. Như vậy đã xảy ra những biến động về kinh tế, xã hội, và văn hoá tư tưởng trong làng. Có thể thấy rằng cái ít biến đổi của làng là do cái ít biến đổi của cộng đồng siêu làng hay đất nước quy định. Và cái biến đổi của làng cũng xảy ra trong những biến đổi chung của đất nước. Số phận của làng gắn liền với số phận của đất nước. Cộng đồng làng biến chuyển cùng với cộng đồng siêu làng. Tất nhiên là tốc độ biến chuyển của làng và của cộng đồng siêu làng không phải bao giờ cũng giống nhau. Ở đây ta phải kể đến quán tính của làng và sự chi phối của các lực khác.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Một số người Pháp thường ca tụng một cách cố ý tính chất tự trị dân chủ của làng. Thậm chí họ còn đưa ra luận điểm cho rằng xã hội Việt Nam chỉ thay đổi “mặt tiền” còn cấu trúc bên trong làng xã thì không thay đổi. Cái lý thuyết biến đổi “mặt tiền” này từng hấp dẫn một số nhà nghiên cứu Việt Nam. Phải thấy rằng kết cấu làng xã chính là kiểu thức lắp ráp kèo cột của ngôi nhà xã hội Việt Nam cổ truyền. Ngôi nhà chưa bị phá, chưa đổ, thì cái khung đó vẫn còn nhưng không phải vì thế mà ngây thơ tin rằng gỗ vẫn còn tốt nguyên, không bị mọt ruỗng ở bên trong.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Có thể lúc nào đó, vào giai đoạn sớm, cộng đồng làng còn có mang ít nhiều yếu tố dân chủ, di sản của cộng đồng thị tộc. Nhưng cùng với quá trình phân tầng mãnh liệt trong nông thôn, phân chia giai cấp, dẳng cấp và sự đấu tranh giữa các nhóm xã hội đó, làng đã mất hết tính dân chủ. Đừng lẫn lộn tự trị với dân chủ. Những tầng lớp trên của làng thường muốn cắt rời cộng đồng làng với cộng đồng nước để dễ bề khuynh loát, khống chế. Ở đây tự trị đối lập dân chủ, tự trị giết chết dân chủ. Và chế độ gia trưởng cũng là kẻ thù muôn thủa của dân chủ. Chớ tưởng rằng Hội nghị Diên Hồng thời Trần là một biểu hiện yếu tố dân chủ cổ truyền của làng xã. Hội nghị Diên Hồng chỉ xảy ra vào lúc ý thức cộng đồng nước vượt lên trên ý thức cộng đồng làng. Trong hiện tại, không thể nói đến việc phát huy truyền thống dân chủ từ làng xã cổ truyền. Nền dân chủ hiện tại là có nguồn gốc mới thuộc về cộng đồng nước, siêu làng.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Như ta thấy, làng cổ truyền là cơ chế thích ứng với sản xuất tiểu nông, với gia đình - tông tộc gia trưởng. Vì vậy mà sức sống của nó trong lịch sử thật kỳ lạ, thậm chí có lúc phải bị phá nát ra thì sau đó nó lại tái sinh, y như con thuỷ tức. Cùng với cấu trúc và thiết chế của làng, tâm lý ý thức làng hình thành và có sức ỳ không kém. Nếu như các mối liên hệ liên làng và siêu làng đã tác động đến làng thì ngược lại, tâm lý ý thức làng cũng tác động đến các mối liên hệ siêu làng. Người dân của làng đã nhìn nước qua khe hẹp của làng. Họ coi cộng đồng siêu làng hay cộng đồng nước chỉ là một thứ “làng lớn”. Như vậy là tâm lý làng được phóng chiếu lên quy mô nước. Đó cũng là một thực tế cần thấy trong lịch sử và cần khắc phục trong hiện tại.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">Tóm lại chúng ta cần phải đánh giá khách quan vị trí của làng xã trong lịch sử và trong hiện tại. Và muốn có một sự đánh giá như vậy, không thể tìm hiểu làng tách rời các mối liên hệ liên làng và siêu làng.</span></div>
<div style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
</div>
<div align="right" style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: right;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;"><i>Tạp chí Khoa học</i>, Đại học Tổng hợp Hà Nội, số 1, 1987</span></div>
<div align="right" style="line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt; text-align: right;">
<span style="font-family: "times" , "times new roman" , serif;">In lại trong <i>Một số vấn đề Lý luận Sử học</i>, Nxb ĐHQGHN, 2007</span></div>
<div style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; line-height: 18pt; margin-bottom: 0pt; margin-left: 0cm; margin-right: 0cm; margin-top: 6pt;">
<span style="font-family: "arial";"><span class="Apple-style-span" style="font-size: medium;">Nguồn:</span></span><a href="http://khoalichsu.edu.vn/index.php?option=com_content&view=article&id=85:lang-lien-lang-va-sieu-lang-my-suy-ngh-v-phng-phap&catid=25:bai-vit&Itemid=33" style="color: #888888; text-decoration: none;">http://khoalichsu.edu.vn/index.php?</a></div>
</div>
</div>
</div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-24525492389101599472012-01-02T20:03:00.001-08:002014-11-10T07:45:24.680-08:00ĐỔI MỚI CÁCH TIẾP CẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU LỊCH SỬ LÀNG XÃ VIỆT NAM<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="MsoBodyText" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 15px; line-height: 18pt; text-align: center;">
<b style="line-height: 18pt; text-align: left;"><span lang="SV" style="font-family: '.VnTime', sans-serif;"><span style="font-size: medium;"><i><br class="Apple-interchange-newline" />NguyÔn Quang Ngäc</i></span></span></b></div>
<div class="MsoBodyText" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 15px; line-height: 18pt; text-align: justify;">
<b><i><span lang="SV" style="font-family: '.VnTime', sans-serif; font-size: 13pt;"> <o:p></o:p></span></i></b></div>
<div class="MsoBodyText" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 15px; line-height: 18pt; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; font-size: 15px; line-height: 18pt; text-align: justify;">
<b><span lang="SV" style="font-family: '.VnTimeH', sans-serif; font-size: 12pt;">1. Yêu cầu nghiên cứu Làng xã Việt Nam<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify;">
<b><span lang="SV" style="font-family: '.VnTime', sans-serif;"><span style="font-size: 15px;"> </span> </span></b><span lang="SV" style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">§</span><span lang="SV" style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">ång thêi víi qu¸ tr×nh tan r· cña chÕ ®é C«ng x· nguyªn thñy, h×nh thµnh x· héi cã giai cÊp vµ nhµ nưíc ®Çu tiªn trªn ®Êt ViÖt Nam lµ qu¸ tr×nh ra ®êi cña lµng ViÖt Nam. Trong tiÕn tr×nh lÞch sö ®Êt nước kÓ tõ buæi ®Çu thêi ®¹i dùng nưíc cho ®Õn ngµy nay, lµng lóc nµo còng ®ãng vai trß hÕt søc quan träng trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n hãa, x· héi. Lµng ViÖt Nam tõ xa cho ®Õn nay bao giê còng gi÷ vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng cho c¸c vư¬ng triÒu, c¸c nhµ nưíc, c¸c thÓ chÕ chÝnh trÞ häach ®Þnh chiÕn lưîc cai qu¶n, x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt nưíc. Thµnh c«ng hay kh«ng thµnh c«ng cña c¸c vư¬ng triÒu, nhµ nưíc hay thÓ chÕ chÝnh trÞ nhiÒu khi tïy thuéc vµo sù hiÓu biÕt vµ c¸c chÝnh s¸ch ®èi víi lµng x· dưíi quyÒn cña m×nh. ¤ng Vò §×nh Hße, Bé trưëng Quèc gia gi¸o dôc ChÝnh phñ Nh©n d©n l©m thêi cña nưíc ViÖt Nam D©n chñ Céng hßa cho biÕt: “<i>Muèn t×m hiÓu lÞch sö h×nh thµnh d©n téc ViÖt Nam th× ph¶i t×m hiÓu céng ®ång lµng x·, vµ muèn x©y dùng l¹i ®Êt níc ViÖt Nam th× còng ph¶i b¾t ®Çu tõ viÖc x©y dùng l¹i céng ®ång lµng x·. V× kh«ng cã lµng x· ViÖt Nam th× kh«ng cã quèc gia ViÖt Nam</i>”</span><a href="file:///C:/Users/Acer/Music/Downloads/L%C3%A0ng-PP.doc#_ftn1" name="_ftnref1" style="color: #888888; text-decoration: none;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;"><span class="MsoFootnoteReference">[1]</span></span></span></a><span lang="SV" style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify;">
<span lang="SV" style="font-family: '.VnTime', sans-serif;"> Lµng x· ViÖt Nam v× thÕ lµ mét ®Ò tµi v« cïng phong phó vµ réng lín, thu hót sù quan t©m nghiªn cøu cña rÊt nhiÒu c¸c nhµ khoa häc thuéc c¸c lÜnh vùc chuyªn m«n kh¸c nhau ë c¶ trong nưíc vµ trªn thÕ giíi suèt hµng thÕ kû nay vµ ®· cã nh÷ng thµnh tùu to lín víi kh¸ nhiÒu c«ng tr×nh tiªu biÓu. Tuy vËy cho ®Õn nay, nhËn thøc cña chóng ta vÒ lµng x· ViÖt Nam còng míi chØ lµ bưíc ®Çu, cßn ®¬n s¬ vµ chưa ®¸p øng ®îc ®ßi hái nhËn thøc rÊt cao cña c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span lang="SV" style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">NghÞ quyÕt Héi nghÞ lÇn thø BÈy cña Ban ChÊp hµnh Trung ư¬ng §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam khãa X häp ngµy 5 th¸ng 8 n¨m 2008 nhËn ®Þnh: “<i>NhËn thøc vÒ vÞ trÝ, vai trß cña n«ng nghiÖp, n«ng d©n, n«ng th«n cßn bÊt cËp so víi thùc tiÔn; chưa h×nh thµnh mét c¸ch cã hÖ thèng c¸c quan ®iÓm lý luËn vÒ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, n«ng d©n, n«ng th«n; c¬ chÕ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn c¸c lÜnh vùc nµy thiÕu ®ång bé, thiÕu tÝnh ®ét ph¸; mét sè chñ trư¬ng chÝnh s¸ch kh«ng hîp lý, thiÕu tÝnh kh¶ thi nhưng chËm ®iÒu chØnh bæ sung kÞp thêi…</i>”</span><a href="file:///C:/Users/Acer/Music/Downloads/L%C3%A0ng-PP.doc#_ftn2" name="_ftnref2" style="color: #888888; text-decoration: none;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;"><span class="MsoFootnoteReference">[2]</span></span></span></a><span lang="SV" style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">. Như thÕ tuy tr×nh ®é nhËn thøc vÒ lµng x· ViÖt Nam hay n«ng nghiÖp, n«ng d©n, n«ng th«n ViÖt Nam cã ®ưîc n©ng cao nhiÒu so víi trưíc, nhng vÉn chưa ®¸p øng ®ưîc yªu cÇu ngµy cµng cao cña cuéc sèng thùc tiÔn, ®ßi hái c¸c nhµ nghiªn cøu ph¶i t×m c¸ch n©ng tÇm c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu cña m×nh, trong ®ã ®iÒu cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng lµ ph¶i ®æi míi c¸c c¸ch tiÕp cËn vµ phư¬ng ph¸p nghiªn cøu lÞch sö lµng x· ViÖt Nam.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span lang="SV" style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">Nh×n mét c¸ch ®¹i thÓ, c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ lµng x· ViÖt Nam cña c¸c t¸c gi¶ trong nưíc vÉn chñ yÕu chØ lµ lµ nghiªn cøu c¸ nh©n theo c¸c chuyªn ngµnh mµ hÇu như cha cã sù g¾n kÕt víi nhau. Phư¬ng ph¸p nghiªn cøu cßn nÆng theo c¸c thao t¸c truyÒn thèng, thñ c«ng, thiªn vÒ c¶m quan, kinh nghiÖm vµ Ýt g¾n víi nhu cÇu cÊp b¸ch cña ®êi sèng lµng x·. Nghiªn cøu cña c¸c t¸c gi¶ trong nưíc vµ ngoµi nưíc tuy trong kho¶ng mét, hai thËp kû gÇn ®©y cã xÝch l¹i gÇn nhau h¬n, nhưng trªn c¨n b¶n vÉn cßn ®éc lËp víi nhau, chưa cã sù phèi hîp, g¾n kÕt, khai th¸c sö dông vµ n©ng tÇm c¸c thµnh tùu nghiªn cøu cña nhau. §Êy chÝnh lµ nh÷ng h¹n chÕ rÊt lín cña kh«ng chØ ë c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu trong nước, mµ c¶ c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu cña c¸c chuyªn gia quèc tÕ vÒ lµng x· ViÖt Nam mµ chóng ta kh«ng thÓ kh«ng t×m c¸ch kh¾c phôc.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span lang="SV" style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">Muèn kh¾c phôc ®ưîc t×nh tr¹ng nµy, theo chóng t«i, giíi nghiªn cøu vÒ lµng x· ViÖt Nam kh«ng thÓ kh«ng quan t©m xö lý mét c¸ch hiÖu qu¶ c¸c mèi quan hÖ:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span lang="SV" style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">- Thø nhÊt, gi÷a nghiªn cøu tæng thÓ vµ nghiªn cøu cô thÓ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span lang="SV" style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">- Thø hai, gi÷a nghiªn cøu c¬ b¶n vµ nghiªn cøu g¾n víi nhu cÇu cña cuéc sèng thùc tiÔn. C¸c nhµ nghiªn cøu kh«ng thÓ kh«ng tham gia xö lý mèi quan hÖ gi÷a truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i trong bµi to¸n ph¸t triÓn bÒn v÷ng n«ng th«n, ®Æc biÖt cÇn ph¶i gãp phÇn thùc hiÖn th¾ng lîi chñ trư¬ng chiÕn lược cña §¶ng vµ Nhµ nưíc ViÖt Nam “<i>c¶ nưíc chung søc x©y dùng n«ng th«n míi</i>” cho thËp kû thø hai cña thÕ kû XXI, tÝnh tõ n¨m 2011 cho ®Õn n¨m 2020.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span lang="SV" style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">- Thø ba, cÇn ph¶i sö dông ®ång thêi vµ hiÖu qu¶ c¸c phư¬ng ph¸p nghiªn cøu chuyªn ngµnh víi nghiªn cøu ®a ngµnh vµ liªn ngµnh, c¸c phư¬ng ph¸p nghiªn cøu truyÒn thèng víi nghiªn cøu hiÖn ®¹i.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span lang="SV" style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">- Thø tư, cÇn vµ rÊt cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a nghiªn cøu cña c¸c chuyªn gia trong nưíc vµ c¸c chuyªn gia quèc tÕ, nghiªn cøu so s¸nh gi÷a c¸c vïng, c¸c lo¹i h×nh lµng x· trong nưíc, trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span lang="SV" style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">§iÒu chóng t«i muèn nhÊn m¹nh ë ®©y lµ dï xö lý c¸c mèi quan hÖ hay vËn dông chñ c«ng phương ph¸p nghiªn cøu nµo th× nhµ nghiªn cøu vÉn ph¶i tu©n thñ nguyªn t¾c tuyÖt ®èi t«n träng c¸c nguån tư liÖu nguyªn gèc, m« t¶ vµ nhËn xÐt ®êi sèng lµng x· như nã ®· tõng diÔn ra trong lÞch sö. Mäi c¸i nh×n chñ quan, thiªn kiÕn, dï cã ®ưîc che ®Ëy hay gi¶i thÝch b»ng nh÷ng lý do g×, th× trong thùc tÕ còng sÏ dÉn d¾t nhµ nghiªn cøu ra ngoµi sù thËt lÞch sö, xa rêi khoa häc, häc thuËt vµ cuèi cïng lµ hiÓu sai vµ thËm chÝ xuyªn t¹c ch©n lý lÞch sö.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify;">
<br /></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify;">
<b><span style="font-family: '.VnTimeH', sans-serif;">2. Các cách tiếp cận<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">Cho ®Õn nay trong giíi nghiªn cøu vÉn cßn c¸c quan niÖm tr¸i ngưîc nhau r»ng lµng ViÖt Nam ®ãng hay më. Cã ngưêi cho r»ng lµng ViÖt Nam (mµ tiªu biÓu ë ch©u thæ s«ng Hång) lµ lo¹i h×nh lµng ®ãng; cßn lµng ViÖt Nam (mµ tiªu biÓu ë ®ång b»ng s«ng Cöu Long) lµ lo¹i h×nh lµng më. Nh÷ng nhËn ®Þnh nµy xÐt vÒ h×nh thøc cã phÇn hîp lý, nhưng trong thùc tÕ chưa ph¶i ®· ®ưîc rót ra tõ nh÷ng nghiªn cøu kü lưìng vµ nh÷ng so s¸nh thÊu ®¸o c¸c ®Æc ®iÓm kh¸c biÖt gi÷a lµng ViÖt Nam víi c«ng x· </span><span style="font-family: '.VnTimeH', sans-serif;">Ê</span><span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">n §é, c«ng x· GiÐc Manh hay c¸c lo¹i h×nh c«ng x· kh¸c trªn thÕ giíi. §iÒu cÇn ph¶i nãi râ lµ phÇn nhiÒu c¸c nhµ nghiªn cøu ViÖt Nam ®Òu nãi lµng ViÖt kh«ng ®ãng kÝn, nhưng trªn thùc tÕ l¹i thiªn vÒ tr×nh bµy lµng ViÖt như mét thÓ c« lËp vµ bÊt biÕn. Chóng ta kh«ng thÓ gi¶n ®¬n quy toµn bé lµng x· ViÖt Nam vµo trong mét c¸i mÉu chung lµ lµng ViÖt cæ truyÒn, mµ cÇn ph¶i nghiªn cøu vµ tr×nh bµy nã g¾n víi nh÷ng khu vùc nhÊt ®Þnh, trong nh÷ng giai ®äan vµ hoµn c¶nh lÞch sö cô thÓ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">Quan hÖ lµng nưíc còng cÇn ph¶i ®ưîc nh×n nhËn vµ ®¸nh gi¸ mét c¸ch kh¸ch quan h¬n, kh«ng thÓ nãi mét c¸ch gi¶n ®¬n r»ng nưíc lµ tæng c¸c lµng. NÕu lµng lµ ®ãng kÝn, lµ ®éc lËp vµ c« lËp víi xung quanh th× ch¾c ch¾n kh«ng thÓ cã mèi quan hÖ thưêng xuyªn vµ chÆt chÏ gi÷a lµng víi nưíc, gi÷a nưíc víi lµng như ®· tõng diÔn ra trong lÞch sö. Tuy nhiªn trong thùc tÕ còng cã lóc “phÐp vua thua lÖ lµng”, còng cã khi mÖnh lÖnh chiÕu chØ cña nhµ vua kh«ng thÓ nµo th©m nhËp ®ưîc vµo c¸i thÕ giíi huyÒn bÝ ë phÝa sau lòy tre xanh. VËy th× mèi quan hÖ lµng - nưíc còng cÇn ph¶i ®ưîc ®Æt vµo trong nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh cô thÓ ®Ó nghiªn cøu ®¸nh gi¸.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">§iÒu cã thÓ kh¼ng ®Þnh lµ lµng ViÖt Nam kh«ng ph¶i lµ cÊu tróc ®ãng kÝn, kh«ng cã mèi liªn hÖ víi bªn ngoµi, mµ trong thùc tÕ nã tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong c¸c mèi quan hÖ liªn lµng vµ siªu lµng, hay nãi kh¸c ®i c¸c mèi liªn hÖ liªn lµng vµ siªu lµng lu«n lu«n t¸c ®éng lµm cho lµng ViÖt lu«n lu«n cã nh÷ng thay ®æi vµ biÕn chuyÓn<a href="file:///C:/Users/Acer/Music/Downloads/L%C3%A0ng-PP.doc#_ftn3" name="_ftnref3" style="color: #888888; text-decoration: none;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference">[3]</span></span></a>. Kh«ng cã lµng ViÖt bÊt biÕn mµ chØ cã lµng ViÖt biÕn ®æi nhiÒu hay Ýt cho phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ hoµn c¶nh lÞch sö cô thÓ. V× thÕ, kh«ng ®ưîc coi lµng ViÖt như mét c¬ thÓ chÕt, c« lËp vµ bÊt biÕn mµ ph¶i nghiªn cøu lµng ViÖt như mét cÊu tróc ®éng lu«n lu«n chÞu sù t¸c ®éng cña c¸c mèi quan hÖ bªn trong, bªn ngoµi vµ lu«n lu«n biÕn ®æi trong tiÕn tr×nh lÞch sö.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">§Ò tµi lµng x· cæ truyÒn hÇu như kh«ng ®ưîc bÊt cø mét cuèn sö chÝnh thøc cña mét vư¬ng triÒu nµo ®Ò cËp ®Õn. Tuy nhiªn nÕu kh¶o s¸t thËt kü c¸c bé sö cò như <i>ViÖt sö lîc, §¹i ViÖt sö ký toµn thư, Kh©m ®Þnh ViÖt sö th«ng gi¸m cư¬ng môc, §¹i Nam thùc lôc</i>… còng cã thÓ t×m ®ưîc mét sè th«ng tin liªn quan ®Õn lµng x· dưíi gãc ®é c¬ cÊu tæ chøc, luËt ph¸p, chÝnh trÞ, qu©n sù, v¨n hãa vµ x· héi. Bªn c¹nh c¸c bé chÝnh sö, nguån tư liÖu hÕt søc quan träng lµ c¸c ghi chÐp hay c¸c c«ng tr×nh kh¶o cøu cña c¸c häc gi¶ lín trưíc ®©y như Lª Quý §«n, Phan Huy Chó, Ph¹m §×nh Hæ, Ng« Cao L·ng… §iÒu ®¸ng lưu ý lµ ë nưíc ta cã mét hÖ thèng s¸ch ®Þa lý - lÞch sö xuÊt hiÖn tõ rÊt sím như c¸c bé quèc chÝ (cña NguyÔn Tr·i, Phan Huy Chó, Lª Quang §Þnh, NguyÔn V¨n Siªu, Quèc sö qu¸n triÒu NguyÔn…), c¸c bé khu vùc vµ tØnh chÝ (cña Lª Quý §«n, TrÞnh Hoµi §øc, KhiÕu N¨ng TÜnh, Ng« Gi¸p §Ëu, Ph¹m V¨n Thô, Nh÷ B¸ SÜ, NguyÔn B¸ Tr¸c…), c¸c bé huyÖn chÝ (cñaNguyÔn Thu, Hoµng §¨ng Quýnh…), ®Æc biÖt lµ c¸c bé x· chÝ (cña §Æng Xu©n ViÖn, Lª Nhng…), ®· ghi chÐp kh¸ cô thÓ vÒ ®Þa lý, lÞch sö, d©n cư, v¨n hãa vµ lèi sèng cña mçi lµng x·.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">Nh÷ng ghi chÐp cña thư¬ng nh©n vµ gi¸o sÜ phư¬ng T©y tõ thÕ kû XVI ®Õn thÕ kû XVIII; c¸c tư liÖu vÒ lµng x·, t×nh h×nh kinh tÕ, chÝnh trÞ x· héi ë c¸c lµng x· cña c¸c viªn quan ®« hé vµ häc gi¶ ngưêi Ph¸p thêi kú ViÖt Nam dưíi ¸ch thèng trÞ cña thùc d©n Ph¸p ®ưîc lưu tr÷ ë c¸c kho tư liÖu ViÖt Nam vµ Ph¸p còng lµ nguån tư liÖu quan träng ®Ó nghiªn cøu lµng x· ViÖt Nam cæ truyÒn vµ cËn ®¹i.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">Nguån tư liÖu vÒ c¸c chñ trư¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ nưíc ViÖt Nam vÒ n«ng th«n, n«ng nghiÖp, n«ng d©n, vÒ phong trµo hîp t¸c hãa n«ng nghiÖp… ®ưîc lưu tr÷ t¹i c¸c kho lưu tr÷ Trung ương vµ c¸c ®Þa phư¬ng lµ c¬ së tư liÖu quan träng ®Ó nghiªn cøu lµng x· ViÖt Nam hiÖn ®¹i.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">Nghiªn cøu lµng x· ViÖt Nam cµng ngưîc vÒ thêi kú xa xưa th× nguån ưt liÖu thư tÞch ®ư¬ng ®¹i cµng nghÌo nµn vµ ®¬n ®iÖu. Thêi kú cËn ®¹i vµ hiÖn ®¹i cµng ngµy cµng cã nhiÒu sæ s¸ch, c«ng v¨n, giÊy tê, biªn b¶n, v¨n b»ng, chØ thÞ, nghÞ quyÕt, hãa ®¬n, chøng tõ, sè liÖu thèng kª... ®ưîc tËp hîp ®ưîc tËp hîp vµ lưu tr÷, nhưng ngay ®Õn c¶ nguån tư liÖu nµy còng kh«ng thÓ ph¶n ¸nh hÕt ®ưîc cuéc sèng thiªn h×nh v¹n tr¹ng diÔn ra ë lµng quª. V× thÕ, bªn c¹nh viÖc tËp trung khai th¸c triÖt ®Ó c¸c nguån tư liÖu thư tÞch ®ư¬ng ®¹i lµm c¸i nh©n, c¸i lâi cho c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ lµng x· cña m×nh, nhµ nghiªn cøu kh«ng thÓ kh«ng tæ chøc c¸c cuéc ®iÒu tra kh¶o s¸t thùc ®Þa ®Ó cã thÓ bæ sung cho sù khuyÕt thiÕu cña nguån tư liÖu thư tÞch ®ư¬ng ®¹i.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">Nguån tư liÖu ®iÒu tra thùc ®Þa bao gåm:<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">- Tư liÖu th tÞch thùc ®Þa (thÇn tÝch, ngäc ph¶, s¾c phong, v¨n bia, ®¹i tù, c©u ®èi, ®Þa b¹, hư¬ng ước, gia ph¶, chóc thư, v¨n tÕ, v¨n bia hay nh÷ng ghi chÐp cña c¸c gia ®×nh, dßng hä cßn lưu gi÷ ®ưîc tõ xa cho ®Õn nay).<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">- Nguån tư liÖu vËt chÊt bao gåm c¸c di tÝch, di vËt ®ưîc s¶n sinh ra trong cuéc sèng lµng quª như ®×nh, chïa, ®Òn, miÕu, v¨n chØ, am qu¸n, nhµ thê, nhµ cöa, ®ưêng s¸, cÇu cèng, c«ng cô s¶n xuÊt, nghÒ nghiÖp, chî bóa, ®å gia b¶o vµ ®å dïng hµng ngµy tõ xa cho ®Õn nay.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">- Nguån tµi liÖu truyÒn miÖng bao gåm c¸c truyÒn thuyÕt d©n gian, ca dao, hß vÌ, ®Þa danh…<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify;">
<b><span style="font-family: '.VnTimeH', sans-serif;">3. Một số phương pháp nghiên cứu<o:p></o:p></span></b></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">§Ò tµi nghiªn cøu lµng x· vÒ c¬ b¶n lµ mét ®Ò tµi <i>x· héi häc- d©n téc häc</i>. Khi nghiªn cøu nã như mét ®Ò tµi sö häc nghÜa lµ biÕn nã thµnh mét ®Ò tµi <b><i>x· héi häc lÞch sö</i></b>. Mét ®Ò tµi x· héi häc lÞch sö, ngoµi nh÷ng tµi liÖu quan s¸t trùc tiÕp kh«ng thÓ kh«ng ®Æc biÖt quan t©m ®Õn nh÷ng tµi liÖu lÞch ®¹i.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">Tµi liÖu lÞch ®¹i chñ yÕu lµ thư tÞch cæ cña nhµ nưíc, tư nh©n, thư¬ng nh©n vµ gi¸o sÜ phư¬ng T©y, tư liÖu trong c¸c c¬ quan lưu tr÷... §iÒu ®¸ng nãi lµ nh÷ng tư liÖu nµy ®· Ýt l¹i thưêng kh«ng sím h¬n thÕ kû XVII. V× thiÕu tµi liÖu ®¬ng ®¹i nªn trong c¸c c«ng tr×nh nghiªn cøu lµng x· ViÖt Nam trong lÞch sö l©u nay chñ yÕu vÉn sö dông <i>ph¬ng ph¸p håi cè</i>. Sö dông ph¬ng ph¸p håi cè lµ hÕt søc cÇn thiÕt, nhng ngưêi sö dông vÉn ph¶i thÊy hÕt ®ưîc mÆt h¹n chÕ cña nã, ph¶i tuyÖt ®èi tr¸nh nh÷ng suy diÔn qu¸ xa mµ b¶n th©n tư liÖu kh«ng cho phÐp.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">Tư liÖu ®iÒu tra thùc ®Þa t¹i c¸c lµng x· lµ v« cïng phong phó nhưng l¹i hÕt søc phøc t¹p. Kh«ng Ýt tư liÖu lo¹i nµy ph¶n ¸nh mét c¸ch kh¸ch quan, trung thùc cuéc sèng lµng x·, nhưng nh×n chung chóng mang tÝnh ưíc lÖ, thiÕu chÝnh x¸c, thËm chÝ cã nhiÒu sù kiÖn bÞ gi¶i thÝch sai l¹c hay bÞ l¾p ghÐp víi nhau mét c¸ch tuú tiÖn dÔ lµm cho ngưêi sö dông nhÇm lÉn. Ngưêi sö dông nguån tư liÖu nµy buéc ph¶i so s¸nh, ®èi chiÕu víi c¸c nguån tư liÖu kh¸c, gi¸m ®Þnh tư liÖu mét c¸ch chÆt chÏ, nghiªm tóc. HiÖn nay ngưêi ta thưêng sö dông <i>phư¬ng ph¸p sö häc truyÒn miÖng</i> hay<i>phư¬ng ph¸p läc nhiÔu</i> ®Ó xö lý c¸c nguån th«ng tin nµy. <o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">Nghiªn cøu vÒ lµng x· hiÖn nay ngêi ta thưêng sö dông phæ biÕn <b><i>phư¬ng ph¸p hÖ thèng - cÊu tróc</i></b>. Theo phư¬ng ph¸p nµy lµng ®ưîc coi như mét hÖ thèng riªng gåm nh÷ng yÕu tè hîp thµnh. Tuú theo ®èi tîng nghiªn cøu cña m×nh mµ ngưêi nghiªn cøu chän lùa c¸c yÕu tè hîp thµnh kh¸c nhau cña hÖ thèng. NÕu nghiªn cøu lµng như mét hÖ thèng x· héi, nã bao gåm c¸c nhãm x· héi, c¸c ®¼ng cÊp, c¸c nhãm tuæi... cßn nghiªn cøu lµng như mét hÖ thèng kinh tÕ th× nã bao gåm c¸c nhãm, c¸c ngµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt, nghÒ nghiÖp. B¶n th©n c¸c yÕu tè cña hÖ thèng lµng l¹i cã thÓ coi lµ nh÷ng hÖ thèng con ®Ó nghiªn cøu riªng biÖt như gia ®×nh, dßng hä, phe gi¸p... §iÓm chñ yÕu mµ ngưêi nghiªn cøu hhướng tíi lµ v¹ch ra mèi liªn hÖ tư¬ng t¸c gi÷a c¸c yÕu tè bªn trong cña hÖ thèng, nªu lªn c¬ chÕ vËn hµnh cña hÖ thèng. Bëi v× b¶n th©n lµng x· lµ mét hÖ thèng tư¬ng ®èi riªng biÖt nªn viÖc sö dông<i>phương ph¸p hÖ thèng - cÊu tróc</i> ®Ó nghiªn cøu lµng x· lµ phư¬ng ph¸p phï hîp vµ cã hiÖu qu¶ cao.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">§ång thêi víi viÖc mæ sÎ nh÷ng mèi liªn hÖ trong lµng, tøc lµ nh÷ng mèi liªn hÖ trong hÖ thèng, ngưêi nghiªn cøu cÇn ph¶i chó ý ®Õn nh÷ng mèi liªn hÖ ngoµi hÖ thèng, hay mèi liªn hÖ ngoµi cÊu tróc. Mét c«ng tr×nh nghiªn cøu vÒ lµng x·, dï chØ nghiªn cøu mét lµng còng kh«ng thÓ kh«ng quan t©m ®Õn ®Õn c¸c mèi liªn hÖ gi÷a lµng ®ã v¬Ý bªn ngoµi (gåm mèi quan hÖ gi÷a nã víi c¸c lµng kh¸c trong mét cÊu tróc tư¬ng ®ư¬ng) tøc lµ <i>liªn hÖ liªn lµng</i> vµ quan hÖ gi÷a nã víi c¸c céng ®ång hay khu vùc réng lín h¬n chøa ®ùng nã tøc lµ <i>liªn hÖ siªu lµng</i><a href="file:///C:/Users/Acer/Music/Downloads/L%C3%A0ng-PP.doc#_ftn4" name="_ftnref4" style="color: #888888; text-decoration: none;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span class="MsoFootnoteReference">[4]</span></span></a>.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">Tuú theo yªu cÇu chuyªn m«n mµ nhµ nghiªn cøu cã thÓ triÓn khai ch¬ng tr×nh nghiªn cøu lµng x· th«ng qua ph¬ng ph¸p chuyªn ngµnh cña m×nh. Nhng ph¬ng ph¸p ®îc coi lµ cã hiÖu qu¶ cao ®Ó hiÓu ®îc mét c¸ch t¬ng ®èi ®Çy ®ñ vµ toµn diÖn lµng x· lµ <b><i>ph¬ng ph¸p nghiªn cøu liªn ngµnh</i></b> (Interdisciplinary) vµ <b><i>ph¬ng ph¸p khu vùc häc</i></b> (Area Studies).<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">Phư¬ng ph¸p nghiªn cøu liªn ngµnh lµ phư¬ng ph¸p sö dông ®ång thêi, hiÖu qu¶ vµ b×nh ®¼ng tõ hai phư¬ng ph¸p chuyªn ngµnh trë lªn ®Ó nhËn thøc vÒ mét sù vËt hay hiÖn tưîng. Ch¼ng h¹n khi tiÕn hµnh ®iÒu tra ®iÒn d· ë mét lµng cô thÓ, nhµ nghiªn cøu (hay nhãm nghiªn cøu) cã thÓ sö dông c¸c phương ph¸p kh¸c nhau như Sö häc, D©n téc häc, Kinh tÕ häc, X· héi häc, V¨n hãa häc, §Þa lý häc… víi ®iÒu kiÖn kh«ng cã ph©n biÖt phư¬ng ph¸p nµo lµ chÝnh, phư¬ng ph¸p nµo lµ phô (hay phư¬ng ph¸p nµo lµ chñ ®¹o, phư¬ng ph¸p nµo lµ bæ trî). Tuy nhiªn còng cÇn ph¶i x¸c ®Þnh liªn ngµnh ë ®©y còng cã c¸c møc ®é réng hÑp kh¸c nhau vµ tr×nh ®é nghiªn cøu liªn ngµnh tïy thuéc vµo kh¶ n¨ng sö dông ®ång thêi, tæng thÓ vµ hiÖu qu¶ nhiÒu phư¬ng ph¸p ®Æc thï cho mét ®èi tưîng nghiªn cøu ®Ó ®em ®Õn mét nhËn thøc khoa häc chung. Phư¬ng thøc tæ chøc hiÖu qu¶ nhÊt cho nghiªn cøu liªn ngµnh trong nghiªn cøu lµng x· ViÖt Nam lµ tæ chøc nhãm nghiªn cøu bao gåm c¸c chuyªn gia cña nhiÒu ngµnh chuyªn m«n kh¸c nhau, cïng nhau tiÕn hµnh ®iÒu tra kh¶o s¸t thùc ®Þa, nghiªn cøu tæng hîp, hçn hîp, trao ®æi, th¶o luËn, héi th¶o khoa häc ngay t¹i lµng x· kh¶o s¸t (thÝ dô <i>Chư¬ng tr×nh nghiªn cøu B¸ch Cèc</i> ®· tËp hîp ®ưîc kho¶ng trªn 200 chuyªn gia NhËt B¶n vµ ViÖt Nam, bao gåm c¸c nhµ Sö häc, D©n téc häc, V¨n hãa häc, T©m lý häc, X· héi häc, ChÝnh trÞ häc, Kinh tÕ häc, Khoa häc n«ng nghiÖp, Kh¶o cæ häc, §Þa lý, §Þa chÊt, M«i trưêng… kÐo dµi liªn tôc tõ n¨m 1993 cho ®Õn n¨m 2008). </span><span style="font-family: '.VnTimeH', sans-serif;">ë</span><span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;"> ®©y còng cÇn ph¶i ph©n biÖt gi÷a liªn ngµnh s¬ khai vµ liªn ngµnh h×nh thøc, trong ®ã liªn ngµnh s¬ khai tuy tr×nh ®é liªn ngµnh cßn nhiÒu h¹n chÕ nhưng vÉn cã thÓ ®ưîc coi lµ nghiªn cøu liªn ngµnh, cßn liªn ngµnh h×nh thøc th× l¹i hoµn toµn n»m ngoµi ph¹m vi nghiªn cøu liªn ngµnh.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">Phư¬ng ph¸p Khu vùc häc lÊy kh«ng gian x· héi-v¨n hãa, bao gåm c¸c lÜnh vùc ho¹t ®éng cña con ngưêi vµ quan hÖ ưt¬ng t¸c gi÷a con nưgêi vµ ®iÒu kiÖn tù nhiªn lµm ®èi tưîng nghiªn cøu. Môc ®Ých cña Khu vùc häc nh»m ®¹t tíi nh÷ng nhËn thøc tæng hîp vÒ mét kh«ng gian x· héi v¨n hãa, t×m ra nh÷ng ®Æc ®iÓm cña tù nhiªn vµ cña ®êi sèng con ngưêi trong kh«ng gian x· héi - v¨n hãa ®ã. VËn dông phư¬ng ph¸p Khu vùc häc trong nghiªn cøu lµng x· ViÖt Nam, nhµ nghiªn cøu cÇn quan niÖm lµng x· lµ kh«ng gian x· héi – v¨n hãa nhá nhÊt cña Khu vùc häc vµ Khu vùc häc nghiªn cøu lµng x· lµ ph¶i nghiªn cøu lµng như mét hÖ thèng tæng thÓ ®Ó cã thÓ x¸c ®Þnh ®ưîc c¸c gi¸ trÞ ®Æc trưng cña kh«ng gian x· héi - v¨n hãa nµy.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<br /></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: center; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">*<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: center; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">* *<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: center; text-indent: 36pt;">
<br /></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">C¸c phư¬ng ph¸p mµ chóng t«i nªu ra ë trªn, nÕu chØ nh×n thuÇn tóy vÒ mÆt h×nh thøc th× cã vÎ r¾c rèi, phøc t¹p, nhưng trong thùc tÕ l¹i tư¬ng hîp vµ gi÷a chóng lu«n cã sù thèng nhÊt víi nhau. NÐt chung nhÊt cña phư¬ng ph¸p nghiªn cøu Liªn ngµnh vµ Khu vùc häc lµ ®Òu coi lµng x· như mét kh«ng gian x· héi - v¨n hãa cã tÝnh hÖ thèng vµ tæng thÓ, chÞu sù t¸c ®éng thưêng xuyªn vµ liªn tôc cña c¸c yÕu tè bªn trong vµ bªn ngoµi, nªn lu«n lu«n vËn ®éng vµ biÕn ®æi. V× thÕ khi nghiªn cøu lµng x· dï dưới gãc ®é Sö häc (nghÜa lµ ®· ®ưîc quy vÒ tr¹ng th¸i tÜnh) th× vÉn kh«ng thÓ kh«ng ®ång thêi sö dông c¸c phư¬ng ph¸p nghiªn cøu chuyªn ngµnh trong mèi quan hÖ kh¸ch quan, b×nh ®¼ng víi nhau ®Ó cã thÓ cã ®ưîc nh÷ng nhËn xÐt tæng quan ®óng ®¾n vµ phï hîp, t×m ra ®îc nh÷ng nÐt c¬ b¶n vµ ®Æc trưng cña toµn bé kh«ng gian x· héi - v¨n hãa ®ã. Phư¬ng ph¸p Khu vùc häc víi §iÒu tra kh¶o s¸t thùc ®Þa; phư¬ng ph¸p HÖ thèng - cÊu tróc víi phư¬ng ph¸p Khu vùc häc; c¸c phư¬ng ph¸p X· héi häc lÞch sö, §Þa lý häc lÞch sö, LÞch sö v¨n hãa, LÞch sö kinh tÕ víi Nghiªn cøu liªn ngµnh… ®Òu ®ßi hái ph¶i tËp trung khai th¸c triÖt ®Ó tÊt c¶ c¸c nguån th«ng tin, tư liÖu, cÇn ph¶i thùc sù chuÈn x¸c trong nhËn xÐt, ®¸nh gi¸, v× thÕ mµ sù sai kh¸c nhau gi÷a chóng ch¾c ch¾n sÏ kh«ng lín. TÊt c¶ c¸c c¸ch thøc tiÕp cËn vµ phư¬ng ph¸p nghiªn cøu ®ưîc tr×nh bµy ë trªn ®Òu nh»m hưíng ®Õn sù thùc ®Çy ®ñ vµ kh¸ch quan cña ®êi sèng lµng x· ViÖt Nam trong lÞch sö, nªn nÕu như chưa ®¹t ®Õn sù thèng nhÊt th× c¸ch kh¾c phôc lµ trë l¹i ngän nguån c¸c nguån th«ng tin, tư liÖu; kiÓm tra, kiÓm so¸t thËt nghiªm ngÆt tÊt c¶ c¸c thao t¸c kü thuËt, trao ®æi th¶o luËn mét c¸ch thùc sù kh¸ch quan, trung thùc trªn tinh thÇn häc thuËt gi÷a c¸c chuyªn gia th× vÉn cã thÓ t×m ra ®ưîc tiÕng nãi chung. NÕu thùc sù ®æi míi c¸ch tiÕp cËn vµ phư¬ng ph¸p nghiªn cøu, ch¾c ch¾n chóng ta sÏ t¹o lËp ®ưîc mét bíc tiÕn c¨n b¶n trong nghiªn cøu vÒ lµng x· ViÖt Nam nãi chung vµ lÞch sö lµng x· ViÖt Nam nãi riªng, phôc vô hiÖu qu¶ cho chiÕn lưîc x©y dùng n«ng th«n, x©y dùng ®Êt nưíc thêi kú héi nhËp vµ ph¸t triÓn.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;"><br />
</span></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
Xem thêm ở đây</div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<a href="http://chuyencuachi.blogspot.com/2011/02/lang-lien-lang-va-sieu-lang-may-suy.html" style="background-color: transparent; text-align: left;">http://chuyencuachi.blogspot.com/2011/02/lang-lien-lang-va-sieu-lang-may-suy.html</a></div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
Và ở đây</div>
<div class="MsoBodyText2" style="background-color: #fff9ee; color: #222222; line-height: 18pt; text-align: justify; text-indent: 36pt;">
<a href="http://chuyencuachi.blogspot.com/2011/12/lich-su-su-that-va-su-hoc_19.html">http://chuyencuachi.blogspot.com/2011/12/lich-su-su-that-va-su-hoc_19.html</a> <br />
<br />
Lưu ý: "<span style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 16px; text-align: left; text-indent: 0px;">Theo đó, xã hội truyền thống có đặc điểm: nông nghiệp chiếm ưu thế, sản xuất mang tính gia đình chủ yếu là để tự cung hơn là lợi nhuận, và chú trọng cộng đồng địa phương (khép kín, tương đối tách biệt và hòa hợp cao), đề cao vai trò tôn giáo, chủ yếu là các mối quan hệ cá nhân và dựa trên các chuyển giao văn hóa qua giao tiếp đối thoại, ảnh hưởng đến tư tưởng truyền thống và các cơ sở bảo thủ. Xã hội hiện đại hay là công nghiệp dựa trên sản xuất hàng loạt các loại hàng hóa tiêu thụ cho thị trường (nền kinh tế hàng hóa - tiền tệ). Phát triển đô thị kéo theo sự gia tăng trong dịch chuyển xã hội, tăng cường các định chế chính thức cùng trình độ giáo dục cao, tạo điều kiện sử dụng truyền thông đại chúng và tích cực tham gia hoạt động xã hội. Kết quả là đặc tính nổi bật của xã hội đó là tính toán hợp lý, thế tục hóa và tư tưởng cá nhân. " (</span><span style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 16px; text-align: left; text-indent: 0px;"> </span><span style="background-color: white; color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; font-size: 12px; line-height: 16px; text-align: left; text-indent: 0px;">Izabella Bukraba-Rylska 2008, [Xã hội họ làng xã Ba Lan], Socjologia Wsi Polskiej, NXB Khoa học quốc gia Ba Lan PWN, trang 49)</span><br />
Nguồn: <a href="http://www.facebook.com/notes/l%C3%AA-thanh-h%E1%BA%A3i/l%C3%A0ng-x%C3%A3-trong-tr%E1%BB%A5c-truy%E1%BB%81n-th%E1%BB%91ng-v%C3%A0-hi%E1%BB%87n-%C4%91%E1%BA%A1i/10150294146498714">http://www.facebook.com/notes/l%C3%AA-thanh-h%E1%BA%A3i/l%C3%A0ng-x%C3%A3-trong-tr%E1%BB%A5c-truy%E1%BB%81n-th%E1%BB%91ng-v%C3%A0-hi%E1%BB%87n-%C4%91%E1%BA%A1i/10150294146498714</a> </div>
<div style="background-color: #fff9ee; color: #222222; font-family: Georgia, Utopia, 'Palatino Linotype', Palatino, serif; line-height: 18px;">
<br />
<hr align="left" size="1" width="33%" />
<div id="ftn1">
<div class="MsoFootnoteText">
<a href="file:///C:/Users/Acer/Music/Downloads/L%C3%A0ng-PP.doc#_ftnref1" name="_ftn1" style="color: #888888; text-decoration: none;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB"><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB" style="font-family: '.VnCentury Schoolbook', sans-serif;">[1]</span></span></span></span></a><span lang="PT-BR"> <span style="font-family: Times, 'Times New Roman', serif;">Trích hồi ký Vũ Đình Hòe, NXB Hội nhà văn<o:p></o:p></span></span></div>
</div>
<div id="ftn2">
<div class="MsoFootnoteText">
<span style="font-family: Times, 'Times New Roman', serif;"><a href="file:///C:/Users/Acer/Music/Downloads/L%C3%A0ng-PP.doc#_ftnref2" name="_ftn2" style="color: #888888; text-decoration: none;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB"><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB">[2]</span></span></span></span></a><span lang="EN-GB"> Trích Nghị quyết Hội nghị lần thứ bẩy Ban chấp hành Đảng cộng sản Việt Nam khóa I0</span><o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn3">
<div class="MsoFootnoteText">
<span style="font-family: Times, 'Times New Roman', serif;"><a href="file:///C:/Users/Acer/Music/Downloads/L%C3%A0ng-PP.doc#_ftnref3" name="_ftn3" style="color: #888888; text-decoration: none;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB"><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB">[3]</span></span></span></span></a><span lang="EN-GB"> Tham khảo Hà Văn Tấn " Làng- Liên làng- Siêu làng.."</span><o:p></o:p></span></div>
</div>
<div id="ftn4">
<div class="MsoFootnoteText">
<span style="font-family: Times, 'Times New Roman', serif;"><a href="file:///C:/Users/Acer/Music/Downloads/L%C3%A0ng-PP.doc#_ftnref4" name="_ftn4" style="color: #888888; text-decoration: none;" title=""><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB"><span class="MsoFootnoteReference"><span lang="EN-GB">[4]</span></span></span></span></a><span lang="EN-GB"> Tham khảo Hà Văn Tấn " làng liên làng- Siêu làng" tr 51-58</span></span></div>
</div>
</div>
</div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-5175004211336512829.post-15284612759335445092012-01-02T02:07:00.000-08:002015-05-29T20:29:34.733-07:00MỘT SỐ THAO TÁC CẦN THIẾT TRONG QUÁ TRÌNH THỰC HIỆN MỘT ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC SINH VIÊN<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<ul style="background-color: white; list-style-type: square; margin-bottom: 10px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 10px; padding-bottom: 0px; padding-left: 25px; padding-right: 10px; padding-top: 0px;">
<li><div style="font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em;">
<i><span style="color: blue;">CÁC EM SINH VIÊN KHOA VIỆT NAM HỌC THÂN MẾN</span></i></div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
Các em sắp kết thúc một kỳ thi đầy khó khăn để nghỉ Tết và chuẩn bị cho việc thực hiện các đề tài nghiên cứu khoa học sinh viên. Theo cô đây là một công việc rất quan trọng và cần thiết trong quá trình học tập của các em. Các em may mắn là sinh viên của trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, một ngôi trường có truyền thống từ Đại học Tổng hợp cũ, nơi luôn khuyến khích và tạo điều kiện cho sinh viên được tập dượt nghiên cứu trong suốt quá trình học tập của mình. Cô mong tất cả các em đều tham gia hoạt động này. Các em sẽ thấy đây là một hoạt động bổ ích, đầy hứng thú.</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
<b>I. Trước hết về chọn đề tài</b>:<br />
Vì các em còn đang là sinh viên năm thứ nhất và năm thứ hai, nên theo cô các em nên chọn những đề tài nhỏ, nhưng có thể đóng góp dù rất nhỏ nhoi cho nhận thức những vấn đề xã hội, văn hóa và lịch sử chung quanh mình. Ví dụ, các em có thể tìm hiểu về chính làng quê mình như bạn Phạm Thị Cảnh K55 năm ngoái đã chọn đề tài về "Tác động của lễ hội Phủ Dày đối với đời sống kinh tế xã hội, văn hóa xã Kim Thái (huyện Vụ Bản, Nam Định)" là quê của bạn, hay những ý kiến của bạn Lê Ngọc Mai K55 về "Bảo tồn phố cổ Hà Nội" - thành phố quê hương của bạn ấy.</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
Các em cũng có thể làm một đề tài đơn giản là đọc sách để tìm những tư liệu theo chủ đề và từ đó rút ra những nhận xét, hoặc giới thiệu những di tích lịch sử, văn hóa, những nghề thủ công... ở địa phương hay chỉ là lịch sử một câu chuyện, một câu ca dao, một món ăn đặc sản... của làng quê mình... Và chọn những đề tài như vậy, các em có điều kiện tranh thủ những ngày nghỉ Tết để khảo sát, thu thập tài liệu điền dã.</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
Sau khi có ý tưởng về đề tài, các em gặp các thầy cô hướng dẫn để cùng xác định đề tài và nhận những gợi ý của các thầy cô trong quá trình triển khai công việc, các sách cần đọc, và những nội dung chính định trình bày.</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
<b>Kết cấu cơ bản </b>của một công trình nghiên cứu Khoa học sinh viên</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
<b><i>I. Phần Tổng quan:</i></b></div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
- Ý nghĩa của đề tài:</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
- Lịch sử nghiên cứu vấn đề</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
- Mục tiêu của đề tài</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
- Nguồn tư liệu và phương pháp nghiên cứu</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
<b><i>II. Nội dung chính:</i></b> thường chia làm 3 chương</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
<i><b>III. Kết luận</b></i>.</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
<b>Về văn phong</b>: Các em trường ta, hầu hết có năng khiếu văn học, nên viết văn có thể rất hay, rất bay bổng, nhưng lưu ý các em đây là công trình khoa học nên dùng từ cần ngắn gọn, cô động, chính xác, tránh dùng nhiều tính từ.</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
<b>Về cách trích dẫn và chú thích.</b></div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
Có hai loại chú thích: </div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
- Một loại chú thích cho ý của bài viết :là lời giải thích thêm để làm rõ ý hoặc đưa ý kiến của người khác để tham khảo, ngoài phần chính văn. Các bài báo khoa học nước ngoài sử dụng cách này nhiều, đôi khi phần chú thích cũng dài gần bằng chính văn.</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
- Loại chú thích thứ hai là chú thích trích dẫn.</div>
<span style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 16px;"><div style="text-align: justify;">
Trong luận văn cũng như trong bài viết khoa học đều sử dụng cả hai loại chú thích này<br />
<span style="background-color: white;"><br />
</span><br />
<span style="background-color: white;">và mỗi chú thích phải tuân thủ theo đúng quy định</span></div>
</span><div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
Trước hết là phần trình bày <b> Danh mục tài liệu tham khảo</b>:</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
Phần tài liệu tham khảo ( đồng thời là trích dẫn) xếp theo thứ tự ABC của tên ( không phải họ) của tác giả, hoặc tên sách, năm xuất bản, tên bài ( nếu bài của tạp chí thì để trong ngoặc kép, nếu là tên sách thì in nghiêng, sau đến tên nhà xuất bản, / tên tạp chí, nơi xuất bản. </div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em;">
Ví dụ:</div>
<br />
<div class="MsoBlockText" style="color: #333333; margin-bottom: 0.0001pt; margin-left: 18pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-align: justify; text-indent: -18pt;">
<span style="font-size: 17px; line-height: 25px;"></span></div>
<div class="MsoBlockText" style="color: #333333; line-height: 150%; margin-bottom: 0.0001pt; margin-left: 18pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-indent: -18pt;">
</div>
<div class="MsoBlockText" style="color: #333333; line-height: 150%; margin-bottom: 0.0001pt; margin-left: 18pt; margin-right: 0cm; margin-top: 0cm; text-indent: -18pt;">
</div>
<div class="MsoBlockText" style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 150%; margin-left: 18pt; text-indent: -18pt;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 13pt; letter-spacing: -0.2pt; line-height: 150%;">[1] Đào Duy Anh (1992), <i>Việt Nam văn hoá sử cương</i>, HCM.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBlockText" style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 150%; margin-left: 18pt; text-indent: -18pt;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 13pt; letter-spacing: -0.2pt; line-height: 150%;">[2] Đào Duy Anh (2004) <i>Nhớ nghĩ chiều hôm</i>, Hồi kí NXB Văn nghệ, TP Hồ </span><span style="background-color: white; font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 13pt; letter-spacing: -0.2pt; line-height: 150%; text-indent: -18pt;"> Chí Minh.</span></div>
<div class="MsoBlockText" style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 150%; margin-left: 18pt; text-indent: -18pt;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 13pt; letter-spacing: -0.2pt; line-height: 150%;">[3] Nguyễn Anh,( 1967) “Vài nét về giáo dục Việt Nam từ khi Pháp xâm lược đến cuối chiến tranh thế giới lần thứ nhất”, T/c NCLS, số 98, (5)<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBlockText" style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 150%; margin-left: 18pt; text-indent: -18pt;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 13pt; letter-spacing: -0.2pt; line-height: 150%;">[4] Nguyễn Kim Anh (2003), “Về một thư quán của nữ lưu Nam Bộ đầu thế kỷ XX”, T/c KHXH số 2 (60), tr.88-94.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBlockText" style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 150%; margin-left: 18pt; text-indent: -18pt;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 13pt; letter-spacing: -0.2pt; line-height: 150%;">[5] Nguyễn Thị Kim Anh (1938), <i>Vấn đề phụ nữ</i>, NXB Thân Dân, Chợ Lớn<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBlockText" style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 150%; margin-left: 18pt; text-indent: -18pt;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 13pt; letter-spacing: -0.2pt; line-height: 150%;">[6] Phùng Thị Kim Anh (2004), “Các quan niệm nửa đầu thế kỷ XX về việc phụ nữ thamgia lao động xã hội”, T/c KH về PN (số 6), tr.3.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBlockText" style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 150%; margin-left: 18pt; text-indent: -18pt;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 13pt; letter-spacing: -0.2pt; line-height: 150%;">[7] Vũ Tuấn Anh (1995), “ Phê bình nữ quyền”, T/c KH về PN số 1(19), tr.10.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBlockText" style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 150%; margin-left: 18pt; text-indent: -18pt;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 13pt; letter-spacing: -0.2pt; line-height: 150%;">[8] Trần Thị Vân Anh (2006), “ Quyền con người và quyền của phụ nữ”,T/c NC Gia đình và giới, q.16 số 1, tr,49-60.</span></div>
<div class="MsoBlockText" style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 150%; margin-left: 18pt; text-indent: -18pt;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 13pt; letter-spacing: -0.2pt; line-height: 150%;">[9] Hoàng Thị Ái (1964), <i>Một lòng với đảng</i>. (Hồi kí cách mạng). NXB Phụ nữ.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBlockText" style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 150%; margin-left: 18pt; text-indent: -18pt;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif; font-size: 13pt; letter-spacing: -0.2pt; line-height: 150%;">[10] Toan Ánh (1992), <i>Nếp cũ-con người Việt Nam</i>, HCM.<o:p></o:p></span></div>
<div class="MsoBlockText" style="color: #333333; margin-left: 18pt; text-indent: -18pt;">
<span style="font-family: 'Times New Roman', serif;"><span style="font-size: 17px; line-height: 25px;"><br />
</span></span></div>
<span style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 16px;"><div style="text-align: justify;">
Với luận văn thạc sỹ và Luận án TS, khóa luận cử nhân hoặc nghiên cứu Khoa học của sinh <span style="background-color: white;">viên phải tuân thủ cách ghi chú sau trích dẫn: [ số thứ tự của tài liệu trích dẫn theo </span><span style="background-color: white;">danh muc, số trang của trích dẫn trong tài liệu].</span><br />
<br /></div>
</span></li>
<li style="color: #333333; text-align: justify;"><span style="font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif;"><span style="line-height: 16px;">Ví dụ: "</span></span><span style="font-family: '.VnTimeH', sans-serif;">ë </span><span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">c¸c nưíc phư¬ng §«ng, phong trµo n÷ quyÒn ë NhËt B¶n, Trung Quèc, </span><span style="font-family: '.VnTimeH', sans-serif;">Ê</span><span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">n §é ®Òu s«i næi. Ngay <st1:state w:st="on">như</st1:state> </span><span style="font-family: '.VnTimeH', sans-serif;">Ê</span><span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">n §é, mét quèc gia mµ chÕ ®é ®¼ng cÊp ®Ì nÐn ngưêi phô n÷ mét c¸ch d· man th× th¸ng 6/1930 tê <i>Thêi b¸o <st1:place w:st="on"><st1:state w:st="on">New York</st1:state></st1:place></i> còng ®· lªn tiÕng kªu gäi: “<i>Hìi c¸c bµ c¸c c«, hÕt c¸i chÕ ®é Purdah cæ hñ råi. Xin c¸c bµ c¸c c« mau liÖng hÕt xoong ch¶o, nåi niªu vµo mét xã mµ bước ra khái nhµ bÕp ngay ®i. Chïi nưíc m¾t ®i ®Ó nh×n mét thÕ giíi míi ®ư¬ng tíi. §Ó mÆc bän ®µn «ng hä lµm bÕp. Cã biÕt bao viÖc ph¶i lµm cho </i></span><i><span style="font-family: '.VnTimeH', sans-serif;">Ê</span><span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">n §é thµnh mét quèc gia” </span></i><span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">[121, tr 507]." Trong đoạn này, </span><span style="font-family: inherit;">câ</span><span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">u trich dẫn thuộc tài liệu co' số thứ tự trong Danh mục tài liệu tham khảo là </span> <span style="font-family: '.VnTime', sans-serif;">121 và số trang là 507.</span></li>
<li><div style="text-align: justify;">
<span style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 16px;"><br />
</span></div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
2. Trích dẫn trong sách và tạp chí thì tùy theo nhà xuất bản và tạp chí. Thông thường trích dẫn trong sach có thể đánh số thứ tự chú thích theo từng trang cũng có thể theo toàn bài, theo chương hoặc theo toàn bộ cuốn sách, hoặc để ngay cuối trang, hoặc để sau mỗi chương, phần footnote ghi theo thứ tự tên tác giả, năm xuất bản ( để trong ngoặc) tên bài/sách, tên tạp chí/ tên nhà xuất bản, nơi xuất bản, số trang của trích dẫn</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
3. Chú thích trích dẫn trong các tạp chí khoa học tùy theo từng tạp chí. Có tạp chí chú thích ngay sau câu trích dẫn [tên tác giả, năm xuất bản, số trang của trích dẫn]. Vì thông thường mỗi tác giả mỗi năm có một bài, nên ghi số năm xuất bản là có thể tìm ngay dưới thư mục, trong trường hợp có tác giả mỗi năm nhiều bài thì ngay trong thư mục ghi chú thêm A, B, C hoặc I, 2, 3... thì chú thích trích dẫn cũng phải đề theo như thế) nhưng nhìn chung trường hợp này rất hiếm gặp, vì công trình khoa học thực sự ít khi dược sản xuất sòn sòn như thế, trừ những nhà khoa học cực siêu.:)). Cách này được coi là cách chú thích khoa học, cập nhật với thế giới, vì các tạp chí khoa học trên thế giới thường làm như vậy.</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 1.5em; text-align: justify;">
Nhưng phần lớn tạp chí ở VN vẫn dùng cách chú thích thông thường như chú thích trích dẫn ở sách xuất bản.</div>
<div style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 16px; text-align: justify;">
<br /></div>
</li>
<li style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 16px;"><div style="line-height: 1.5em; text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.5em;">Khi sử dụng các nghiên cứu của người khác, cần trích dẫn, các em nên hạn chế trích dẫn theo đường link trên mạng vì thông tin trên mạng thường do tác giả tự đưa lên, và do tác giả tự chịu trách nhiệm nhưng chưa được kiểm chứng, nay đưa lên, mai xóa, thêm vào, bớt đi... khác với tài liệu in ấn có tên nhà xuất bản, tên cơ quan khoa học ( các tạp chí khoa học) chịu trách nhiệm về ấn phẩm của họ.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; text-align: justify;">
<br /></div>
</li>
<li style="color: #333333; font-family: 'lucida grande', tahoma, verdana, arial, sans-serif; line-height: 16px;"><div style="line-height: 1.5em; text-align: justify;">
Trong các bài đăng trên tạp chí khoa học hoặc sách thì tùy theo tạp chí và nhà xuất bản họ sẽ biên tập lại theo cách của họ.<br />
<br /></div>
<div style="text-align: justify;">
Nhưng cách ghi tài liệu tham khảo trong danh mục tài liệu tham khảo và trong chú <span style="background-color: white;">thích trích dẫn thì đều theo thứ tự chung: tên tác giả ( nếu không có tên tác giả thì </span><span style="background-color: white;">theo tên cơ quan chịu trách nhiệm xuất bản), năm xuất bản, tên sách/tên bài, tập ( nếu </span><span style="background-color: white;">có), tên nhà xuất bản/ tên tạp chí, nơi xuất bản.</span></div>
<div style="line-height: 1.5em; text-align: justify;">
<br /></div>
<div style="line-height: 1.5em; text-align: justify;">
Các đề tài liên quan đến làng xã các em nên có một giới thiệu toàn cảnh về làng: tên làng, đơn vị hành chính và các em nên đến<span style="line-height: 1.5em;"> UBND xã để xin các số liệu thống kê cập nhật nhất, từ dân số, số hộ gia đình, số nam , nữ, dân tộc, số ruộng đất sử dụng cho nông nghiệp, diện tích đất cho xây dựng nhà cửa, cho dịch vụ, bản đồ của xã luôn. </span></div>
<div style="line-height: 1.5em; text-align: justify;">
<span style="line-height: 1.5em;">Trong quá trình khảo sát lấy tư liệu chú ý gặp dân quan sát và phỏng vấn( hỏi han) . Khi hỏi không hỏi trực tiếp vì khi hỏi trực tiếp ít khi nhận được câu trả lời đúng, mà muốn có câu trả lời đúng phải kết hợp quan sát và suy luận.</span><br />
<span style="line-height: 1.5em;"><br />
</span><br />
<span style="line-height: 1.5em;">(Bài tiếp sau sẽ là Đổi mới cách tiếp cận và phương pháp nghiên cứu làng xã</span><br />
<a href="http://vietnamhocvatiengviet.blogspot.com/2012/01/oi-moi-cach-tiep-can-va-phuong-phap.html" style="background-color: white; line-height: 1.5em;">http://vietnamhocvatiengviet.blogspot.com/2012/01/oi-moi-cach-tiep-can-va-phuong-phap.html</a></div>
</li>
</ul>
</div>
Chihttp://www.blogger.com/profile/05795790214839591939noreply@blogger.com0